Dagblaðið Vísir - DV - 20.01.2000, Blaðsíða 10

10
FIMMTUDAGUR 20. JANÚAR 2000
Spurmngin
Lesendur
Hver finnst þér aö ætti
aö veröa formaður
Samfylkingarinnar?
Anna Hallgrímsdóttir húsmóðir:
Ég hef ekki hugmynd um það.
Ólafur ísaksson sérfræðingur:
Össur Skarphéðinsson.
Áslaug Sigurbjörnsdóttir hjúkr-
unarfræðingur: Össur Skarphéð-
insson.
Bjami Sveinsson nemi: Jóhanna
Sigurðardóttir.
Eggert Ámi Kristjánsson nemi:
Michael Jackson.
Vilborg Torfadóttir: Jóhanna Sig-
urðardóttir, mér finnst hún æðisleg.
Englar alheimsins:
Fullur salur
farandskugga
Atriði úr Englum alheimsins. „Sterk og vel útfærö kvikmynd sem fólk ætti
ekki að láta fram hjá sér fara,“ segir m.a. í bréfinu.
Ragnar skrifar:
Ég lét verða af því að sjá hina
rómuðu kvikmynd, Engla alheims-
ins, um síðustu helgi. Það er langt
siðan ég hef séö íslenska kvikmynd
í bíói, utan hvað ég sá Ungfrúna
góðu og Húsið sem mér fannst mun
betri mynd en ég átti von á og hefði
ekki viljað missa af. Sannleikurinn
er sá að íslenskar kvikmyndir,
stuttmyndir, Sunnudagsleikhús og
hvaðeina í formi hreyfimynda hafa
ekki verið upp á marga fiska að
minu mati (sem betur fer endur-
speglar það heldur ekki neitt þjóð-
armat, ég er þó svo sanngjam að
játa það!). Uppistaðan hefur mestan
part verið bert fólk og brennivín,
slagsmál og pyntingar, litill texti og
loðmæltur.
Myndin Englar alheimsins brýtur
blað í íslenskri kvikmyndagerð (enn
að mínu mati). Þetta er mjög heilleg
kvikmynd, með meitluðum texta,
skörpum skilum, frábærlega tekin,
mátulega íþyngjandi og reynir á
ímyndunarafl áhorfenda, ef þeir
nenna að setja sig inn í hugarheim
sjúklinga sem þjást af ofurþunglyndi
og allt til sjúklegrar truflunar á and-
legri starfsemi sem stundum er
nefnd brjálsemi. Þetta er sorgarsaga
einstaklings og aðstandenda hans.
Inn í myndina fléttast svo saga
sjúkrafélaganna, kringumstæður
þeirra og hugarburður og viðskipti
þeirra við lækna og starfsmenn á
geðsjúkrahúsinu Kleppi. Myndin er
ein samfelld lýsing hrjáðra persóna
sem gefur þó áhorfendum tilefni til
að brosa að skrautlegum samtölum
sem verða til við þessar aðstæður,
ýmist heimspekilegum eða
heimskulegum.
Undirtóninn er ávallt sjúkur og
verður aldrei sannfærandi fyrir
áhorfendur, nema í þykjustunni. Og
þá kemst áhorfandinn líka sem
snöggvast í spor læknisins sem
sjúklingurinn Páll átti samræður
við og varaði hann (lækninn) við
með því að benda honum á að héldu
þeir samtali sínu áfram á „þennan
veg“ væri stutt í að þeir skiptu um
stól.
Og það er ekki laust við að undir
myndinni Englar alheimsins kunni
manni að finnast salurinn fullur af
„farandskuggum“ sem bíða einung-
is eftir næsta brandara á tjaldinu
þegar óspart er hlegið við raust. En
Englar alheimsins er mjög sterk og
vel útfærð kvikmynd sem fólk ætti
ekki að láta fram hjá sér fara. Það
er alls óvíst að svona góð íslensk
mynd verði sýnd hér alveg á næst-
unni. En hver veit?
Konur í stjórnmálunum
- fáar jafnokar karlanna
Ásdls Guðmundsdóttir skrifar:
Ég hlustaði á viðtal við þingkonu
eina í morgunútvarpi Rásar 2 sl.
þriðjudag. Þar var rætt um konur í
stjómmálum og ýmislegt sem þeim
tengist, m.a. hve þær væru einangr-
aðar, t.d. á þingi, innan um alla karl-
ana. Þær fyndu sig ekki fyrr en þeim
fjölgaði og þær gætu stuðst við svip-
aðar kringumstæður og karlarnir.
Ég hef ekki nokkra trú á að kyn-
systrum mínum ykist þróttur þótt
þær kæmust í meirihluta, t.d. á Al-
þingi. Það sem veikir konur í stjóm-
málum er eigin vanmáttarkennd, rétt
eins og gerist um karla. Á Alþingi
em hins vegar ekki margar upplits-
djarfar konur en þær sem em það
hafa í fullu tré við karlkyns þing-
menn og eru fyllilega jafnokar
þeirra. Ég tek núverandi dómsmála-
ráðherra sem dæmi. Einnig Siv Frið-
leifsdóttur og Jóhönnu Sigurðardótt-
ur. Hið sama á við í flestum löndum.
Konum er hins vegar yfirleitt ekki
lagið að beygja sig undir stjórnmála-
legan aga á borð við karlmenn. Mar-
grét Thatcher hin breska kunni þetta
þó og varð því vel ágengt. Indira
Gandhi og Madeleine Albright sömu-
leiðis. Þær vældu heldur aldrei. Tuö
og væl er ekki til framdráttar kon-
um. Því ættu konur sem vilja vera í
stjómmálum, hér eins og annars
staðar, að hætta að vorkenna sér á
opinbemm vettvangi.
Sameiginlegar sættir
manna og náttúru
Þorsteinn Hákonarson skrifar:
Friður innan sama samfélags
byggir á því að
menn geti gengið
til sátta. Orsakir
ófriðar tilheyra
samstæðum sátt-
um. Raunhæf
lausn fyrir allt
mannkyn til friðar
er að geta bæði
gengið til sameig-
inlegra sátta og til
aðgreindra sátta
að vali og uppruna. Forsenda bæði
sameiginlegrar sáttar og aðgreindr-
ar er að við sjáum fram á tæknileg-
ar lausnir til þess að sjá fyrir okkur
svo mörgum, án þess að ofbjóða
sambýlisnáttúru jarðar.
Vistkerfi jarðar á einn óvin, hann
fUÍg[j[Rnrg)/& þjónusta
allan sólarhringinn
Þorsteinn
Hákonarson.
f \ H r)j~) r-1
snt mynd af
§r með bréfum sínum sem
frt verða á lesendasíðu
„Vistkerfi jarðar á einn óvin, hann er okk-
ar eigin vangeta, ósátt og siöleysi vilj-
ans,“ segir Þorsteinn m.a. í pistli sínum. -
Loftmengun f Malasíu.
er okkar eigin vangeta, ósátt og sið-
leysi viljans. En hver erum við? Við
erum tegund sem lifir af vegna upp-
safnaðrar þekkingar. Við sköpum
þekkingu og skráum með því að
hugsa fyrst og nota litla orku í það
áður en við notum mikla orku
i framkvæmdir. Við erum teg-
und með mikla þekkingu á
vistkerfi sitt undir fjölþættri
sérhæfingu einstaklinganna.
Við erum tegund tvíþættra
erfða. Annars vegar erfast gen
okkar og hins vegar erfist
þekking okkar milli kynslóða.
Af leiðir að við meiri þekkingu
fækkum við getnuðum en
leggjum ofurkapp á líf þeirra
sem fæðast sem aftur leiðir til
þess að fjöldi okkar staðnar
við mjög þekkingarmikla og
siðaða menningu. Og það leið-
ir til þess að fylgni við nýja
sátt og nýtt tæknilegt vald
hættir.
Við hraðvirk samskipti um
allan hnöttinn er vistkerfið
orðið sameiginlegt. Að tilheyra
hinu lifandi mannkyni veitir
rétt til vals, rétt til frelsis og
frelsi frá gagnkvæmu tómlæti
í hvert annars garð. I reynd
setjum við upp netskráningu ein-
staklinga mannkyns með þeim for-
sendum sem hver vill til greina og
viðurkenna. Siðan höldum við í
frelsi einstaklinganna með því að
skírskota til þessarar staðreyndar.
jov
Vegalagning um
hálendið
Snæbjörn hringdi:
Það má furðu sæta að ekki skuli
hafa verið lögð meiri áhersla en raun
ber vitni á að leggja uppbyggðan veg
frá þéttbýlinu hér suðvestanlands um
hálendið til Austfjarða. Sá vegur er
meira en timabær. Ég minnist þess að
hafa lesið um forsendur slíkrar vega-
lagningar fyrir mörgum árum. Þetta
rifjaðist upp fyrir mér þegar ég hlust-
aði á viðtal við Trausta Valsson á Skjá
einum nýlega en þar ræddi hann ýms-
ar skipulagshugmyndir hér í og út frá
Reykjavík. Mig minnir nefnilega að sá
sami Trausti Valsson hafi skrifað um
þennan mögulega hálendisveg. Það
væri fróðlegt ef hann eða aðrir viðruðu
þessa hugmynd á ný nú, þegar svo mik-
ið er rætt um Fljótsdalsvirkjun og upp-
byggingu iðnaðar á Austurlandi.
Hlaupari í myrkri
Ragnar Rúnar Þorgeirsson, Grinda-
vík, hringdi frá Keflavíkurvegi:
Það munaði engu að ég keyrði yfir
mann hérna á Keflavíkurveginum i
myrkrinu rétt áðan. Ég er að keyra
heim til Grindavíkur. Maðurinn hljóp
hérna á malbikinu rétt við Straumsvík.
Hann var ekki með nein endurskins-
merki eða annað til að láta á sér bera.
Stundum rása bílar út í kantinn og þá
geta orðið slys þegar menn koma út úr
myrkrinu eins og þessi. Hvað eru menn
að hlaupa á vegi eins og Keflavíkurveg-
inum? Og hvemig stendur á að menn
nota ekki endurskinsmerki lengur?
Stóru fyrirtækin
í fallhættu?
Halldór HaUdórsson skrifar:
Manni sýnist sem nú sé að verða
einhver breyting á hjá sumum stóru
fyrirtækjanna hér á landi hvað varðar
afkomuhorfúr. Það sést nú þegar að
sum fyrirtæki era í þann veginn að
senda frá sér afkomuviðvaranir og
hafa Tryggingamiðstöðin og SÍF bæði
varað við verri afkomu hjá sér. Trygg-
ingamiðstöðin hefur sérstaklega varað
við óhóflegri bjartsýni um afkomu sið-
asta árs og það þýðir á mannamáli að
fleiri fyrirtæki gætu verið í fallhættu.
Ef þetta verður tilhneigingin á næstu
vikum, að fyrirtæki sendi frá sér spá
um verri afkomu síðasta árs og svo aft-
ur um fyrri hluta þessa árs, þarf ekki
að spyrja að leikslokum í verðbréfa-
bransanum hér. Og á meðan stjómvöld
fara sér hægt í að ráðast að rótum við-
skiptahallans þá sígur stöðugt á ógæfu-
hliðina i efnahagsmálum okkar.
Flugmenn fýrstir
af staö
Ó.S.P. skrifar:
Eins og alþjóð er nú kunnugt hafa
flugmenn fengið 12% launahækkun og
samið um sérstakar innbyrðis breyting-
ar á starfsaldurslistum sínum sem við
almenningur kunnum nú ekki skil á. En
allt í allt fá flugmenn 12% hækkun
launa, hvemig sem það fékkst fram.
Flugmenn em því fyrstir af stað með því
að semja um kauphækkun sér tU handa.
Og það sem merkilegt er; verkalýðsfor-
ustan hefur eiginlega tjáð sig samþykka
þessum fyrstu launahækkunum á nýju
ári. Það þýðir að verkalýðsfélögin munu
ekki ætla sér minni hlut en flugmenn.
Það verða þvi ekki nein 3% sem laun-
þegar mega búast við í næstu kjara-
samningum, flóram sinnum það, eða
meir. Og yrðu þó ekki ofsælir af.
Þeir litlu í „limmanum"
Guðný hringdi:
Rétt nokkur orð um fréttina í DV í
dag (þriðjudag) um bamadrykkjuna í
limósinu-bUnum. - Er þessi þjóð ekki
orðin ein vitleysinganýlenda, ég bara
spyr? Móðir eins drengsins segir að
henni hafi þótt margt vitlausara en að
bömin hefðu slegið saman tU að rúnta
í klukkutima í glæsivagni! Og svipað
viðhorf kemur fram hjá eiganda glæsi-
kerrunnar. Ég er fegin að vera ekki
eins innréttuð og þessi móðir og vitna
nú tU Biblíunnar þar sem segir: „Ég
þakka þér guð íyrir að vera ekki eins
og aðrir menn“. En að þessu slepptu er
ég svo undrandi á siðleysi og fávita-
hætti foreldra hér yfirleitt að það er
mitt mat að enginn íslendingur ætti að
hafa rétt tU að ala upp barn. Þeir ættu
að fá þau hálfvaxin og öguð erlendis frá
tU þess að geta kennt foreldrum sínum.