Dagblaðið - 12.03.1976, Qupperneq 8
Dagblaðið. Föstudagur 12. marz 1976.
„Stöndum samon sem eínn moður"
— segja verkfallskonur á Akranesi
Fiskmóttaka vestur í Bakkaskála
— togarakaup hjá Bœjarútgerðinni
Hafnarstjórn Reykjavíkur vill vilja
vesturhöfnina. Er það mál nú til
athugunar og umræðu, sem og kaup
Bæjarútgerðar Reykjavíkur á nýjum
togara. líklcgt er að í Bakkaskemmu
á Grandanum verði komið upp þeirri
löndunaraðstöðu fyrir BÚR sem full-
nægir þeim kröfum sem gerðar eru til
fiskilöndunar, að mati aðila eins og
Sölumiðstöðvar hraðfrystihúsanna.
Albert Guðmundsson og Björgvin
Guðmundsson fluttu í ársbyrjun
1974 tillögur um kaup á nýjum
togara og athugun á lönd-
unaraðstöðu fyrir Bæjarútgerðina.
Eftir 2 ár í salti er nú kominn skriður
á bæði þessi mál.
Helgi G. Þórðarson verkfræðingur
hcfur vegna reynslu sinnar og
þekkingar í hagræðingu í
frystihúsarekstri unnið að úttekt á
Bæjarútgerð Réykjavíkur varðandi
m.a. frystihúsarekstur og fisk-
móttöku. í framhaldi af athugunum
hans um þessi atriði bendir allt til
þess að lausnin verði Bakkaskáli þar
sem frystiaðstaða hefur raunar áður
verið rædd.
Bakkaskáli er í eigu Reykjavíkur-
hafnar. Hefur hann verið í leigu hjá
Hafskip hf., en leigusamningurinn er
nú útrunninn og því hægt um vik
fyrir þessi tvö- borgarfyrirtæki,
Bæjarútgerðina og Reykjavíkurhöfn,
að leysa þarna aðkallandi vandamál.
-BS.
Stœrðir: 35-41
Verð kr.
3.900.-
Póstsendum
Skóbúðin,
Snorrabraut 38,
simi 14190
Fermingarskór
á drengi
Verkfall kvennadeildar verkalýðs-
félagsins á Akranesi er búið að
standa í tæpar fjórar vikur, frá því að
allsherjarverkfallið hófst þann 17.
febrúar. Enn bólar ekki á lausn þess,
eftir því sem konurnar segja sjálfar.
Kröfur verkfallskvennanna eru
hvorki flóknar né í mörgum liðum.
Þær fara einungis fram á að samn-
ingur sá, sem gerður var í kjaradeil-
unni 1974, verði virtur. Þar segir að
konur, sem vinna í frystihúsum, skuli
fá þrjá kauptryggða daga í viku
hverri, án tillits til þess um hvaða
daga er að ræða. Enn fremur fara
þær fram á að frá og með marz
reiknist dagarnir fjórir með upp-
sagnarfresti miðað við vikulok.
Konurnar telja að atvinnurek-
endur hafi rangtúlkað samninginn
frá ’74 og segi að vikan byrji á þeim
degi sem vinna hefst. Séu þær til
dæmis kallaðar til vinnu á fimmtu-
degi fá þær ekkert kaup fyrir dagana
þrjá á undan.
Dagblaðið brá sér upp á Akranes í
gær til að ræða við deiluaðila.
Atvinnurekendur voru hins vegar á
samningafundi svo að ekki tókst að
ná tali af þeim. Konurnar, sem fyrir
voru á skrifstofu verkalýðsfélagsins,
höfðu hins vegar nóg að segja.
Búast ekki við
árangri á næstunni
„Þessi samningafundur í Reykja-
vík er bara formsatriði,” sagði Gréta
Gunnarsdóttir ritari kvennadeildar
verkalýðsfélagsins. „Sáttasemjari er
skyldugur að boða sáttafund að
minnsta kosti einu sinni í viku, en
eins og málin standa núna teljum við
ekki að nokkur árangur náist.”
— Hvers vegna eru konur ekki í
verkfalli annars staðar á landinu?
„Ef til vill erum við beittar meiri
órétti en konur annars staðar. Þó
höfum við heyrt að í Keflavík ríki
nokkur óánægja með samningana
nýju. Ég tel að höfuðorsökin sé samt
sú að fólki gafst ekki nægur tími til
að kynna sér innihald samninganna.
Þeir eru lagðir fyrir félagsfundi í
hasti og síðan annaðhvort samþykkt-
ir eða felldir án þess að fólk viti í
raun og veru nokkuð hvað er verið að
lesa upp fyrir það.
Það er Ijóst mál að samningarnir
frá ’74 eru stórgallaðir og það er
baráttumál okkar að fá þá bætta
þannig að ekki sé hægt að rangtúlka
þá á alla vegu.”
Á annað hundrað
í verkfalli
Verkfallskonurnar eru milli 150 og
160. Þær vinna í frystihúsunum
fjórum á Akranesi og niðúrlagningar-
verksmiðjunni Artic. Félagar í
kvennadeildinni eru þó nokkuð fleiri
og vinna þær við sjúkrahúsið, á dag-
heimili, við ræstingu á skólum og
þess háttar.
„Við höfum ekki farið fram á
samúðarverkfall hinna kvennanna í
félaginu,” sagði Gréta. „Ef ræsting á
Nú standa engar konur við ljósborðin í frystihúsunum á Akranesi. Hvenær þær
koma til starfa á ný, segja þær undir atvinnurekendum einum komið.
Verkfallsverðirnir söfnuðust allir saman úti fyrir skrifstofu verkalýðsfélagsins. „Ef þú vilt taka mynd,” sagði ein þeirra við
Björgvin ljósmyndara, „verður þú að taka mynd af okkur öllum því að við stöndum saman sem einn maður.”
skólunum legðist niður myndi það
bara bitna á börnunum okkar. Sama
er um sjúkrahúsið og dagheimilið að
segja.”
— Nú hefur verkfallið staðið í
hartnær mánuð. Er ekki farið að bera
á peningaskorti?
„Að sjálfsögðu. Við höfum hins
vegar verkfallssjóð sem í eru um 1600
þúsund. Af þeim ættum við að eiga
um það bil fjórðung. Einnig hafa
okkur borizt 100.000 krónur frá
Hellissandi. 200.000 þúsund frá Sel-
fossi og 30.000 frá Stokkseyri, enda
þótt verkfall sé þar. Þessum pening-
um reynum við að dreifa til þeirra
kvenna sem eru einstæðar eða fyrir-
vinnur á heimilum sínum.
Fyrir utan þennan fjárhagsstuðn-
ing hafa okkur borizt stuðningskveðj-
ur frá Akureyri, SigluFirði og Nes-
kaupstað. Frá Reykjavík höfum við
ekki heyrt múkk, utan að Aðalheiður
Bjarnfreðsdóttir talaði við okkur og
lýsti yfir stuðningi við okkur.”
Tillaga um samúðar-
verkfall felld
Á miðvikudagskvöld var haldinn
fundur þar sem r^ett var um hvort
karlmenn á Akranesi ættu að fara í
samúðarverkfall konunum til stuðn-
ings. Tillagan var felld með 35
atkvæðum gegn 13.
„Þetta var það sem við bjuggumst
við,” sagði Sigrún Glausen með-
stjórnandi í Verkalýðsfélagi Akra-
ness. „Það kom okkur í sjálfu sér ekki
á óvart því að hljóðið í körlunum
hefur verið þannig að við vissum
fyrirfram hvernig atkvæðagreiðslan
myndi fara.”
— Hafið þið hugsað fyrir einhverj-
um mótaðgerðum fyrst karlmenn-
irnir fóru svona með ykkur?
„Það hefur lítillega verið rætt en
bezt er að minnast ekkert á slíkt.”
— HaFið þið þá kannski hugsað
ykkur að fara að dæmi grískra
kvenna sem rændu buxunum frá
mönnum sínum?
„Nei, tæplega. Hins vegar benti
Hannibal Valdimarsson okkur á
þetta atriði er hann var hér um
daginn.”
Tvö verkfallsbrot
„Það hefur tvisvar verið reynt að
brjóta á okkur,” sagði Gréta
Gunnarsdóttir. „í annað skiptið var
reynt að hefja vinnslu í niður-
lagningarverksmiðjunni Artic. Við
stöðvuðum það þegar.
í hitt skiptið var reynt að hefja
vinnslu á loðnuhrognum hjá Haraldi
Böðvarssyni. Við leyfðum mönnun--
um. að skilja hrognin en er átti að
fara að pakka stöðvuðum við fram-
kvæmdirnar. Síðan skeði það eitt
óveðurskvöldið, þegar við áttum allar
að sitja heima og horfa á McCloud,
að reynt var að flytja tæki til hrogna-
pökkunarinnar upp í Borgarnes
undir því yFirskini að Kaupfélagið í
Borgarnesi hefði' keypt vélarnar. Það
stöðvuðum við einnig.”
Kauptryggingar- og
atvinnuleysisbætur
Á meðan kauptryggingarsamning-
ur verkákvenna í frystihúsum er í
gildi greiða atvinnurekendur 40% af
kauptryggingunni og atvinnuleysis-
tryggingasjóður 60%. Eftir að samn-
ingurinn er úr gildi fallinn fá kon-
urnar greiddar atvinnuleysisbætur.
Ekki eru það þó nærri því allar
konurnar sem fá slíkar bætur því að
skilyrði er að fyrirvinna á heimilinu
hafi ekki haft meira í tekjur á árinu
en eina milljón og sjötíu þúsund
krónur. Það eru því ekki nema ein-
stæðar konur og örfáar í viðbót sem
njóta atvinnuleysisbóta.
Þetta telja konurnar allsendis óvið-
unandi þar sem rúmlega milljón
króna árstekjur eru nú orðið hreint
smáræði.
Á síðasta ári greiddu atvinnurek-
endur Akraneskonunum 3.167.577
krónur. Atvinnuleysisbæturnar
námu hins vegar ekki nema
4.912.487 krónum.
Samstaðan góð
Að lokum spurðum við konurnar á
skrifstofu verkalýðsfélagsins hvort
samstaða meðal þeirra væri góð.
„Hún er eins og hezt verður á
kosið,” svaraði Sigrún Clausen.
„Við stöndum saman eins og einn,
maður, eða ættum við kannski
heldur að segja kona. Það virðist svo
sem hætt sé að lítft á okkur sem
menn og ýmsir eru farnir að kalla
okkur svertingjakerlingarnar. Það
eru sennilega áhrif frá sjónvarps-
myndinni um þrælastríðið. Þar sjá
nefnilega allir hvernig farið var með,
þrælana áður fyrrr og Fmnst aðfar-
irnar með okkur minna einna helzt á
þrældóm.” —ÁT,—
Þórhallur „Laddi" Sigurðsson segir frá — Einar Olgeirsson á Húsavik —
Tennessee Williams — Yikan prófar nýja gerð snjódekkja — Vikan prófar