Dagblaðið - 23.06.1976, Blaðsíða 8

DAGBLAÐIÐ — MIÐVIKUDAGUR 23. JÚNÍ 1976.
.........
„Islendingar skerða lífskjör sín
til þess að halda uppi rónyrkju
samkeppnisþjóða á ískmdsmiðum"
— segir Kristján J. Gunnarsson frœðslustjóri
Þá kvað Kristján endur-
skoðun varnarsamningsins
nauðsynlega af þeirri veiga-
miklu ástæðu að á meðan við
höfum tvíhliða samning við
Bandaríkin geta aðrar banda-
lagsþjóðir í NATO staðið utan
við hann og meðal annars beitt
okkur efnahagslegum þvingun-
um. Þetta væri hægt að gera án
þess að rýra varnaraðstöðuna
sem hér er og þessar sömu
þjóðir þurfa svo mjög á að
halda.
í þessu kvað Kristján vera
augljósan tvískinnung sem
ósæmandi væri fyrir islendinga
áð þola lengur og þess vegna
væri löngu tímabært að endur-
skoða varnarsamninginn og
yfirleitt stöðu islands í hinu
svokallaða vestræna samstarfi.
Efnahagslegt sjálfstæði er það
sem hvað mest ríður á fyrir
smáþjóð. Að því megum við
ekki láta vega í skjóli neins
konar samninga heldur verðum
við að tryggja það með
samningum þar sem við höfum
aðstöðu til þess.
t því tilliti kvað Kristján
nauðsynlegt að tryggð yrðu full
yfirráð okkar yfir eigin auð-
lindum sem ekki væru of
margar né fjölbreyttar. Jafn-
framt yrðum við að tryggja það
að við gætum selt framleiðslu-
afurðir okkar á framleiðslu-
verði.
Þess má geta að Kristján J.
Gunnarsson flutti í vetur eftir-
farandi þingsályktunartillögu á
Alþingi:
Alþingi ályktar að fela ríkis-
stjórninni að óska viðræðna við
stjórnir Efnahagsbandalags
Evrópu og Atlantshafsbanda-
lagsins út frá þeirri forsendu
að litið verði í samhengi á hags-
muni tslands að þvi er snertir
efnahags- og viðskiptamál og
þátttöku þess í varnarbanda-
lögum við vestrænar þjóðir.
í greinargerð með þessari til-
lögu segir meðal annars:
Vestur-Evrópulöndin í
Atlantshafsbandalaginu hafa
að sjálfsögðu mikilla hagsmuna
að gæta að því er varðar áfram-
haldandi aðild íslendinga að
NATO en eigi að síður hafa
Varðarf erðin um helgina:
SIGALDA Á FRAMKVÆMDASTIGI -
OG FAGRAR FERÐ AM ANN ASLÓÐIR
Árleg ferð Landsmála-
félagsins Varðar verður farin á
sunnudaginn kemur en ferðir
þessara hafa árum saman verið
fjölmennustu hópferðir Reyk-
víkinga út úr borginni. Lagt
verður upp frá Sjálf-
stæðishúsinu nýja í Bolholti 7,
og haldið að Sigöldu þar sem
fólki gefst kostur á að skoða
virkjunina á framkvæmdastigi
en senn eru síðustu forvöð til
þess.
Dokað verður við í Gjábakka-
hrauni og morgunkaffið drukk-
ið, þaðan haldið að Laugar-
vatni, Skálholti og Stöng þar
sem hádegisverður verður fram
reiddur. Þá verður haldið að
Sigöldu. Þaðan verður ekið
nióur Landssveit og
kvöldverðar neytl i Galta-
lækjarskógi. Þaðan liggur
leiöin heim um Selfoss til
Reykjavíkur.
Varðarfélagarnir, sem
stjórna ferðinni að þessu sinni,
hvetja fólk að tilkynna þátttöku
í sima 82900, miðasalan stendur
til 21 á hverju kvöldi til
helgarinnar. Fargjald fyrir
fullorðna er 2500 krónur en
fyrir börn 1500 krónur,
maturinn er innifalinn í
verðinu.
-JBP-
„Þegar hagsmunaárekstrar
verða er enginn annars bróðir í
leik. Okkur er því nauðsynlegt
að vakna upp frá þeim mis-
skilningi að annars vinveittar
þjóðir vilji allt fyrir okkur
gera. Nú er svo komið fyrir
íslenzku efnahagslífi, að ísland
er að verða láglaunasvæði þar
sem lægstu launin hrökkva illa
eða ekki fyrir brýnustu lífs-
nauðsynjum," sagði Kristján J.
Gunnarsson. fræðslustióri í
Reykjavik og varaþingmaður
Sjálfstæðisflokksins, á fundi
hverfasamtaka Hlíða- og Holta-
hverfis nú nýlega.
„Þrátt fyrir þessar stað-
reyndir, er ekki grundvöllur
fyrir því að höfuðatvinnuvegir
okkar geti gengið við óbreyttar
aðstæður. Ösamræmi er á milli
markaðarins annars vegar og
kostnaðarins við framleiðslu
sjávarafurða okkar hins vegar.
Sívaxandi bil milli þess sem
þjóðin framleiðir og þess sem
hún eyðir hefur verið brúað
með óhóflegum erlendum lán-
tökum sem fara sívaxandi.
Benti Kristján J. Gunnarsson
á þá staðreynd að af hálfu
stjórnmálamanna hefði lítt
verið bent á leiðir til þess að
komast út úr þessu ástandi til
frambúðar. Ef svo færi fram
sem horfði taldi Kristján ekki
annað sýnt en að stefnt væri í
hreint gjaldþrot, þegar svona
staða væri komin upp, ef ekki
tækist að finna nýjar leiðir til
að tryggja efnahagslegt sjálf-
stæði þjóðarinnar.
Fundur sá, sem áður getur,
fjallaöi um stöðu Islands í vest-
rænu samstarfi og samskipti Is-
lands við aðrar vestrænar
þjóðir. Kristján J. Gunnarsson
telur að öll rök hnígi nú til þess
að þetta samstarf verði endur-
skoðað á breiðum grundvelli,
meðal annars að varnarsamn-
ingurinn verði endurskoðaður
þegar í stað.
„Landfræðileg staða íslands
útilokar algerlega hlutleysi,“
sagði Kristján. Með tilliti til
hugsanlegra hernaðarátaka
telur hann að vió eigum að
velja samleiðina með vest-
rænum ríkjum um varnir. Við
eigum ekki að taka beinar
greiðslur fyrir hernaðarlega að-
stöðu hér en hins vegar eigum
við með samningum, sem
byggjast á þessu vali, að tryggja
það að þjóðin geti lifað í
landinu.
Kristján kvaðst sammála því
mati Helga P. Briem sendi-
herra, sem hann setti fram í
grein í Morgunblaðinu, að
NATO væri hér fyrst og fremst
vegna eigin hagsmuna. Okkar
hagsmunir og bandalagsins
færu saman að vissu leyti en
þess væri ekki gætt sem skyldi í
Kristján J. Gunnarsson.
samningum um hernaðarlega
aðstöðu hér að að tryggja hags-
muni íslendina sjálfra. „Það er
ekki það sama að verja land og
verja þjóðina sem landið
byggir,“ sagði Kristján. Núver-
andi varnarsamningur byggðist
fyrst og fremst á því að halda.
aðstöðu hér en að litlu leyti á
því að verja fólkið sjálft.
Stórstyrjöld kynni að verða
háð án kjarnorkuvopna. I því
sambandi mætti benda á
síðustu heimsstyrjöld þegar
ekki hafði verið beitt eiturgasi
eða sýklahernaði þótt hinir
stríðandi aðilar hefðu haft yfir
þessum óhugnaði að ráða.
Kristján benti á að í núver-
andi framkvæmd varnarsamn-
ings væri ekki sem skyldi gert
nægilega ráð fyrir fyrirvara-
lausum, hröðum flutningi fólks
af þéttbýlissvæðinu i námunda
við herstöðina.
Flugstöðvarbygglngarnar á
Keflavíkurflugvelli eru að-
eins örlítið brot af byggingum
á vellinum. Flestir hinna
tilheyra varnarliðinu. Nú velta
menn tilgangi þess hér fyrir
sér. Er það hér vegna íslands
og íslendinga, er það hér vegna
eiginhagsmuna Bandaríkjanna
— eða í þágu beggja?
þessi lönd innan EBE beitt Is-
lendinga efnahagslegum og við-
skiptalegum þvingunum. Þessi
afstaða skerðir öryggi íslenzku
þjóðarinnar til að geta lifað í
landinu sem sýálfstæð þjóð.
Þar segir ennfremur: Ekki
þarf að rekja afstöðu sumra
þeirra landa í Efnahagsbanda-
lagi Evrópu, sem jafnframt eru
bandamenn okkar í NATO, til
útfærslu íslenzku fiskveiðilög-
sögunnar, en skeytingarleysi
þeirra um lífsafkomu íslenzku
þjóðarinnar í því sambandi er
ótvírætt. Ennfremur segir: Það
er þó ekki síður hættulegt fyrir
íslenzkan sjávarútveg að með
hverju ári auka EBE-löndin
styrki og efnahagsaðstoð við
sjávarútveg í löndum sínum
sem leiðir til þess að þau geta
selt fiskafurðir á markaðsverði
sem er lægra en raunverulegt
framleiðsluverð. Fyrir háþró-
aðar iðnaðarþjóðir, þar sem
framleiðsla sjávarafurða er
aðeins örlítið brot af þjóðar-
framleiðslunni, skiptir slík
niðurgreiðsla með tilfærsiu
fjármagns til sjávarútvegsins
frá miklu stærri atvinnugrein-
um litlu eða engu máli.
Það markaðsverð á fiskaf-
urðum í EBE-löndum, sem
þannig er til komið, ákvarðar
það verð sem Islendingar fá
fyrir sjávarafurðir sínar á þeim
markaði.
Víkur Kristján í greinargerð
sinni að því hvernig Islend-
ingar séu þvingaðir til að keppa
við það markaðsverð á sjávaraf-
urðum sem leiði af undirboðum
þessara þjóða í skjóli styrkja
með sjávarvöruframleiðslu
þeirra.
„Með þessu móti eru íslend-
ingar þvingaðir til að selja
sjávarafurðir sínar undir fram-
leiðsluverði en af slíkum við-
skiptakjörum leiðir skerðingu á
lífskjörum íslendinga svo þau
verða ekki sambærileg við það
sem gerist í öðrum vestrænum
löndum. Á þennan hátt eru Is-
lendingar einnig óbeint látnir
borga styrkina sem EBE-löndin
veita sjávarútvegi sínum,
meðal annars til fiskveiða við
Island,“ segir Kristján J.
Gunnarsson í greinargerð sinni.
I ræðu sinni á fyrrnefndum
fundi hverfasamtaka Sjálf-
stæðismanna í Hlíða- og Holta-
hverfi benti Kristján á þá
skoðun að það myndi a.m.k.
taka 5—10 ár fyrir fiskistofn-
ana á íslandsmiðum að rétta
við. Taldi hann nauðsynlegt að
ekki yrði leitað eftir veiðiheim-
ildum fyrir aðrar þjóðir á þeim
tíma enda veitti íslendingum
ekki af þeirri nýtingu sem fiski-
stofnarnir þyldu til þess að
tryggja lífsafkomu þjóðarinnar.
Auk þess taldi hann nauðsyn-
legt að tryggja það með samn-
ingum við EBE-löndin að ts-
lendingar fengju framleiðslu-
verð fyrir sjávarafurðir sínar
án tillits til þess hvort styrkir
til sjávarútvegs EBE-landanna
leiddu til undirboða á
mörkuðum fyrir þær. Þessari
samningsstöðu taldi Kristján að
við ættum að ná með milli-
göngu NATO og Bandaríkja
Norður-Ameríku.
Jafnframt taldi hann að
tryggja bæri, svo sem unnt
væri, öryggi íslenzku þjóðar-
innar í hugsanlegum hernaðar-
átökum. Á það yrði að reyna í
samningaumleitunum hvort
þau rlki, sem Islendingar hafa
samið við um viðskipta- og
varnarmál, vildu ganga svo til
móts við hagsmuni Islendinga
að íslenzku þjóðinni yrði fram-
vegis lífvænt í landi sínu.
— BS —
Gjald fyrir gisti-
aðstöðu á Þingvöllum
— aðeins Irtið brot af kostnaði við þjóðgarðinn
„Það gjald sem tekið verður
fyrir að hafa hjólhýsi og tjöld í
þjóðgarðinum mundi aldrei vera
nema litið brot upp í þann
kostnað sem er rekstri hans
samfara," sagði séra Eiríkur J.
Eiríksson þjóðgarðsvörður á
Þingvöllum.
Það er mikil vinna að hirða um
þjóðgarðinn og þar starfa 3 menn
sem fastir starfsmenn og einn til
viðbótar um helgar. Gerð hafa
verið bílastæði, gengið frá vatns-
lögn og komið upp tjaldmiðstöð
sem í er vörusala. „Með því að
taka gjald fyrir aðstöðu getum við
einnig haft betra eftirlit og skrá
um það hverjir og hve ntargir
gestir okkar eru,“ sagði Eirikur.
Ef um lengri dvöl er að ræða fá
gestir 30-50% afslátt af þvi verði
sem upp verður sett. Það verður
ákveðið endanlega um næstu
helgi. Höfð verður hliðsjón af því
gjaldi sem sett hefur verið upp á
öðrum stöðum. Það mun vera 300
krónur á sólarhring.
Eiríkur kvað umgang allan
vera góðan um Þingvöll en
auðvitað er ávallt til undan-
tekning. Mest ber á þessu. er
stórir hópar fólks koma t.d um
verzlunarmannahelgar. Þá hafa
verið brögð að því að fólk setti
ljótan svip á þetta fagra
umhverfi.
-KP.