Dagblaðið - 31.07.1976, Síða 11

nv:H! \('l« i \IC\WI1 XCI’H :il. .nn.i 197«
11
\
800.000 ungmenni
eru yfirgefin og
ein síns liðs
Hin óháöa hjálparstofnun
kaþólikka, ABELE, heldur því
fram aö um 800 þúsund
unglingar og börn scu að hluta
eða alveg yfirgefin og hafi for-
eldrar þeirra engin sambönd
við þau.
„Milli 80 og 90% af öllum
drengjunum í unglingafangelsi
í Róm eru af lægstu stéttum
samfélagsins hér í Róm,“ segir
dr. Leo ennfremur. „1 þeim
fjölskyldum vinna báðir for-
eldrarnir úti og samband þeirra
við börnin er afskaplega lítið
vegna þess hversu mikið þau
eru að heiman. Ennþá alvar-
legra er að í þessum fjölskyld-
um lítur sonurinn yfirleitt á
föðurinn sem þrevtta og niður-
brotna manneskju sem ekki á
sér viðreisnar von. Er því erfitt
fvrir hann að sækja stuðning til
föður síns.“
Úr þessu umhverfi er
Guiseppe Pelosi, hinn 17 ára
gamli drengur sem ákærður er
fyrir morðið á kvikmyndaleik-
stjóranum Pier Paolo Pasolini.
Annað barn síns tíma úr
fátækrahverfi er hinn barna-
legi Guiseppe ,,Johnny“
Mastini >sem handtekinn var í
janúar fyrir að hafa skotið
niður og drepið sporvagnstjóra.
Áður en vika var liðin hafði
hann strokið og eftir að hann
endurheimti frelsið framdi
hann enn fleiri afbrot.
Kom það í ljós eftir að hann
var handtekinn á ný og hefur
hann stöðugt síðan verið að
reyna að strjúka.
Samkvæmt því sem fangelsis-
yfirvöldin segja, er Mastini
eðlilegur á allan hátt, nema
hvað hann kann hvorki að lesa
né skrifa sitt eigið nafn.
Verjandi Mastini vonast
ennþá til þess að hægt verði að
bjarga honum, jafnvel þó að
sálfræðingur fangelsisins hafi
sagt að honum sé ekki viðbjarg-
andi vegna þess hversu erfið-
lega gengur að hafa áhrif á
hann til góðs.
„Þeir tveir hlutir sem verða
flestum að falli eru eiturlyf og
vændi," segja ítalskir sér-
fræðingar. 1 Napólí, þar sem
atvinnuleysið er mest i landinu,
safnast ungir menn saman við
járnbrautastöðina á hverju
kvöldi til þess að selja eiturlyf
eða sjálfa sig.
CCÖ7
Kynvillingar
Ferðamenn sem fara til
Rómar og skoða flóðlýst
Colosseum verða nú varir við
unga undarlega klædda menn
sem reyna að leiða að sér
athygli ferðamannanna á sama
hátt og vændiskonur gerðu þar
fyrir nokkrum árum.
Pelosi var þekktur meðal
þessara drengja og Pasolini tók
hann upp í bíl sinn hina örlaga-
ríku morðnótt, — en það hefði
getað verið hver sem var allra
þessara drengja sem hafa tekið
upp þennan starfa af hreinni
örvæntingu.
Lögreglan segir að Mastini
hafi verið fastur viðskiptavinur
á veitingastöðum í gamla hverf-
inu í Róm þar sem kynvillingar
safnast saman.
í Napólí hefur jesúíta-
presturinn, Ernesto Santucci,
reynt að hjálpa þessum
drengjum með því að bjóða
nokkrum þeirra fastan bústað
og vinnu sem er viðurkennd af
reglunni.
Meðal gesta hans er hinn
ungi Alfonso sem verið hefur á
stofnunum í 13 ár. Á fimm
árum lærði hann að lesa og
skrifa en í ránsferð einni til
borgarinnar var honum rænt af
kynvillingi sem hafði hann hjá
sér í eitt ár. Þá var Alfonso
aðeins 13 ára.
Þar eð hann var heimilislaus
reyndi hann að leita á náðir
lögreglunnar sem einungis
benti honum á það að fremja
einhvern alvarlegan glæp svo
aö hann kæmist í fast fæði og
húsnæði í einhverju af fang-
elsum borgarinnar.
Santucci fann drenginn er
hann var alveg kominn að því
að fremja sjálfsmorð og gat
komið honum til hjálpar.
Hverjir eiga
að borga?
Islenzka þjóðin, eins og
reyndar flestar þjóðir, hefur til
að bera sterka þjóðerniskennd.
Þó hafa alltaf verið til menn,
sem veikir voru fyrir erlendu
valdi og ginntir voru til
iilverka.
Sá fögnuðu þjóðarinnar, er
hún endurheimti fullt sjálf-
stæði sitt að nýju, er fullorðnu
fólki í fersku minni. Hún er
næm fyrir hverskonar frelsis-
skerðingu. Hún hefur neitað að
beravopn og lýsti yfirævarandi
hlutleysi sínu. A þetta bar þó
skugga, er hún gerðist meðlim-
ur í hernaðarbandalagi og gekk
í NATO. Hún léði Bandaríkja-
mönnum (leigði ekki) land sitt
fyrir varnarstöðvar, ekki tilner-
bækistöðva, eins og það er
kallað á ófínna máli, enda þótt
öllum mætti Ijóst vera, að til
þess voru refirnir skornir, ekki
til varnar landi okkar og þjóð.
Við skulum samt athuga þetta
mál dálítið nánar:
Hver sá maður, sem ekki er
alveg minnislaus á atburði ná-
lægrar fortíðar og hefur til að
bera einhverja landfræðilega
þekkingu, hiýtur að sjá, að
vegna legu þessa lands er alveg
óhugsanlegt, að í styrjöld, sér-
.staklega við norðanvert
Atlantshaf, verði þessi eyja
látin í friði. Þetta sannaðist
hvað greinilegast, er Þjóðverj-
ar urðu aðeins seinni til, er
Bretar hernámu landið.
Hernaðarþjóðir munu því ekki
spyrja okkur leyfis, ef þeim
sýnist svo að hasla sér völl hér,
ef tiltölulega fáum auðshyggju-
eða valdasjúkum mönnum
tekst enn að steypa þjóðum
heims út í heimsstyrjöld. Við
skulum ekki gleyma því, að á
meðan þjóðirnar geta ekki jafn-
að deilumál sín nema með
manndrápum og eyðileggingu
verðmæta, er ekki á góðu von.
Að þessu athuguðu skulum
við ekki gera okkur neinar
vonir um, að Bandaríkjamenn,
eða aðrar hernaðarþjóðir, fáist
neitt um það, hvað um þessa
vesælu þjóð verður. Herbæki-
stöð hér gæti vissulega orðið
Ágúst A. Púlsson
eitt fyrsta skotmark andstæð-
inga þeirra, er hér hafa bæki-
stöðvar. Hendi það ólán mann-
kynið, að enn brjótist út heims-
styrjöld með öllum þeim
vopnum, er hernaðartæknin
hefur yfir að ráða nú, þá þyrfti
sennilega ekki að gera þessari
þjóð skóna úr því.
Þá má einnig benda á það, að
það er grunnt á því góða á milli
Rússa og Bandaríkjamanna, og
fullar sættir milli þeirra virðast
vera ótryggar. Við eigum að
sjálfsögðu að stuðla að friði af
fremsta megni, en við megum
ekki sýna neinn undirlægjuhátt
við aðrar þjóðir. Við megum
ekki og getum ekki Tátið aðrar
þjóðir útjaska vegum og brúm,
veita þeim hverskyns fríðindi
langt um fram íbúa þessa lands.
Við verðum að sýna einhverja
tilburði til þess að hamla gegn
alls konar ósóma, sem þrífst i
skjóli erlendrar hersetu, en
fara alveg að dæmi annarra
þjóða, sem svipað er ástatt um,
og láta Bandaríkin, auðugasta
og stærsta herveldi heims,
greiða fyrir veru sína hér. Því
fer víðs fjarri, að mér sé í nöp
við bandarísku þjóðina. Sú þjóð
er að ýmsu leyti öðrum þjóðum
fremri og gæti verið öðrum
þjóðum á ýmsan hátt til fyrir-
myndar. Þegar minnzt er á
þetta, að láta Bandarikin borga,
enda orðnar háværar kröfur
mikils hluta þjóðarinnar, þá
rísa hér upp ýmsir pólitískir
spekúlantar, bæði til hægri og
vinstri, og mótmæla þessu,
hrópa um landsölu og jafnvel
landráð. Það kemur þó í ljós, að
margir þessara siðapostula
höfðu samið um smáskítlega
greiðslu frá þeim fyrir um 25
árum síðan. Þeir héldu það
sjálfir, að það kæmi sér eitt-
hvað betur að láta það ekki
berast til eyrna almennings.
Ekki er það þó vitað að nokkur
ríkisstjórn, sem verið hefur við
völd frá þessum tíma, hafi af-
þakkað þetta fé. Ef þessir menn
halda nú, að þeir vinni eitthvað
pólitískt á með þessum farísea-
hrópum, þá má segja, að þeir
hafi skotió langt yfir markið.
Nú mætti spyrja: Með hverju
ætla þeir að borga allar hinar
erlendu skuldir og vexti af
þeim, þegar búið er að semja
við erlendar þjóðir um
fiskveiðar langt innan við þau
takmörk, sem menn létu sér
detta í hug, þegar talað var um
það með miklum rembingi, að
ekki kæmi til mála minna en
200 mílur? Þetta hefur orsakað
það, að við sjálfir verðum að
draga stórlega úr aflamagni
okkar.
Því reyndu samningamenn-
irnir ekki til þess að benda út-
lendingum á að veiða sér kol-
munna og spærling, eins og
okkur er ætlað að gera, sam-
kvæmt Matthiasarguðspjalli
hinu nýja?
Það voru ekki varðskips-
mennirnir, sem gáfust upp í
þorskastríðinu, enda þótt
NATO-ríkin virtu öll að vettugi
smávægilega aðstoð okkur til
handa i þessu varnarstríði.
Bretarnir voru að gefast upp,
en svo mun fleirum finnast en
mér, að ríkisstjórnin hafi staðið
sig illa í samningagerð bæði við
Breta og Þjóðverja.
Verða síauknar þarfir ríkis-
sjóðs teknar framvegis að hefð-
bundnum hætti, með tolla-
hækkunum og álögum á al-
menning? Er það líka hægt,
hverjar sem þjóðartekjurnar
verða?
Ágúst A. Pálmason,
kaupmaður.
BLÓMASKEIÐ EÐA FALLANDIGENGI
sem ekki verður hrakin, að
margir af þeim, sem fengið
hafa inni í húsnæði sem
Reykjavíkurborg hefur til ráð-
stöfunar, líta á slíkt húsnæði
sem framtíðarlausn og láta sig
engu varða almenningsálit þess
eðlis, að þeir sem í slíku hús-
næði eru teljast ómagar á því
opinbera. Að láta borgina
greiða reikninginn, er takmark
miklu stærri hóps hér í borg en
réttlætanlegt er, og er þegar
komið í meira óefni i þeim
málum en við verði ráðið í ná-
inni framtíð.
Reykjavíkurborg hefur þann-
ig á allra síðustu árum tekið að
sér það hlutverk að vera eins
konar hjálparstofnun frekar en
fyrirtæki, sem rekið er af hag-
sýni og staðfestu til hagsældar
þeim, sem leggja sinn árlega
skerf af mörkum til vaxtar
hennar og viðgangs. Þegar svo
er Koiiu.i .... Kiærstu útgjalda-
liðir Reykjavíkurborgar eru til
komnir vegna framfærslu
ómaga og uppeldis óvita og ör-
vita, þá er ekki lengur um að
ræða borgar-rekstur heldur
hjálparstofnun. — Hvert skyldi
hlutfallið vera milli þeirra út-
gjalda, sem horgin ver til dag-
heimila og leikskóla og þeirra
sem varið er til eiliheimila?
Það er góðra gjalda vert að
byggja upp aðstöðu fyrir börn
og unglinga að svo miklu leyti
sem þess er raunverulega þörf.
Kjallarinn
Geir R. Andersen
En hætt er við, að þær einstæðu
mæður og fráskildu foreldrar
verði ekki ,,dús" við þá félags-
legu aöstöðu, sem borgin veitir
á þessu sviði einu, og taki því
sem sjálfsögðum hlut, að borgin
haldi áfram sínu hjáiparstarfi
viö þessa aðila í einu eða öðru
formi alhliða, eins og t.d. með
„vildakjörum" i húsnæðisleigu
af hálfu borgarinnar.
Það er sannarlega kominn
tími til að Reykjavíkurborg,
eða þeir sem með málefni
hennar fara sjái að sér áður en
það er um seinan. Það mætti
alveg eins hugsa sér, að borgin
notaði eitthvað af þeim tíu
hundruð millj. króna, sem varið
er til félagsmála, til þess að
koma upp fullboðlegri þjónustu
við borgarbúa varðandi kvöld-
og helgarverzlun. Eins og allir
vita er slíkt ófremdarástand í
þeim málum, að til vandræða
horfir og almenningur á ekki í
önnur hús að venda en standa
fyrir utan óhrjáleg „söluop" í
veðri og vindum og gera þar
verzlun sína, ef ekki liefur tek-
izt að gera innkaup fyrir helgar
í tæka tíð, áður en ASÍ-liðið
hverfur af vinnustað.
Þessu er á sömu lund farið
með hverja þá þjónustu, sem
borgarbúum er nauðsynleg, svo
sem viðgerðir bifreiða, en þar
er ástandið svo hágborið, að
menn verða helzt að vera teppt-
ir úti á landsbyggðinni til þess
að fá bifreið viðgerða, en þar
eru þó viðgerðabifreiðir F.Í.B.
á ferðinni til þjónustu fyrir
félagsmenn sina. Jafnvel
bensín á bifreiðar er ekki fáan-
legt nema takmarkaðan tíma
innan borgarmarkanna um
helgar, en uian borgarmark-
anna eru engin vandkvæði á
þessari þjónustu.
A ótal mörgum sviðum
Öðrum mætti borgin st.vðja
betur við bakið á íbúum sínum,
að þvi er varöar þjónustu. sem
þó þyrfti alls ekki að vera baggi
í borgarrekstrinum, heldur
gæti verið rekin með ágóða.
Staðgreiðslukerfi skatta er
eitt þeirra mála, sem Reykja-
víkurborg ætti að hafa for-
göngu um úr því ríkið sjálft
hefur ekki treyst sér til þess að
koma því máli í höfn. Reykja-
víkurborg hefur yfir að ráða
sjálfstæðri innheimtustofnun
og ættu þvi að vera hæg heima-
tökin hjá borginni að vera á
undan með þessa sjálfsögðu
ráðstöfun. Þessi háttur skatta-
innheimtu hefur nú þvælzt
fyrir hverri ríkisstjórninni af
annarri, þótt kostir þessa kerfis
séu óumdeilanlegir fyrir alla
aðila og því væri það verðugt
verkefni fyrir borgaryfirvöld
að eiga frumkvæði að þessari
nýbreytni.
Það var ekki mikil framsýni
eða kjarkur þeirra, er fara með
meirihlutastjórn Reykjavíkur-
borgar, þegar lokun Keflavík-
ursjónvarpsins var fram-
kvæmd, að taka ekki upp
hanzkann fyrir um níutíu þús-
und manns, sem allflestir höfðu
komið sér upp útbúnaði til að
notfæra sér þá skemmtun og
ánægju, sem Keflavíkursjön-
varpið veitti.
Auðvitað hefði borgarráð átt
að mótmæla slíkri frelsisskerð-
ingu kröftuglega, þótt ekki
hefði það brevtt málinu úr því
sem komiö v; r. En lítilsigld af-
sökun er það fyrir borgarstjórn
Reykjavíkur að fela sig á bak
við aðför utanríkisráðherra að
þéttbýlasta svæði landsins, en
eins og allir vita var það
ákvörðun hans sem réð því, að
Keflavíkursjónvarpið var
,,bannað“. Það er mikil gæfa
fyrir þjóðina, að einstakir ráða-
menn í stjórnarráðinu skuli
ekki geta komið í veg fyrir út-
sendingar BBC eða annarra er-
lendra útvarpsstöðva, en vilj-
ann vantar þó ekki, eins og bezt
sést af því, hve treglega gengur
að slíta sambandi við „Mikla
norræna símafélagið", sem sér
okkur fyrir tamörkuðu sam-
bandi við umheiminn.
Dáðleysi borgaryfirvalda i
sambandi við lokun Keflavíkur-
sjónvarpsins mun seint fyrnast,
og vonandi rifjast það upp
síðar, en það bezta, sem
Reykjavíkurborg gæti gert til
að bæta fyrir dáðle.vsi sitt,
þegar lokun Keflavíkursjón-
varpsins var á döfinni. væri að
á næsta fjárhagsári veitti hún
jafnmiklu fé til kaupa á jarð-
stöð til móttöku sjónvarpsefnis
og hún veitir nú til félagsmála.
og m.vndi þó ekki þurfa til alla
þá fjárfúlgu.
Það er óskandi að Reykja-
víkurborg þurfi ekki öðru sinni
að „kaupa" minnismerki um
„k'allandi gengi". þvi það fæst
ókeypis. en blómaskeið borgar-
innar kemur ekki aftur. nema
með hreyttri stefnu.