Dagblaðið - 24.05.1977, Blaðsíða 10

10
DAGBLAÐIÐ. ÞRIÐJUDAGUR 24. MAl 1977.
Irjálsi, nháð dagblað
Utgefandi Dagblaöiö hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson. Ritstjóri: Jónas Kristjansson.
Frettastjóri: Jón Birgir Petursson. Ritstjórnarfulltrui: Haukur Helgason. Skrifstofustjóri ritstjórnar:
Jóhannes Reykdal. íþróttir: Hallur Símonarson. Aöstoöarfrottastjóri Atli Steinarsson. Safn: Jón
Sævar Baldvinsson. ‘•‘.T' lnt: Asqrm*.. ■ 'Un
Blaöamonn: Anna Bjarnason, Asgeir Tómasson, Bragi Sigurösson, Dóra Stefansdóttir. Gissur
Sigurösson, Hallur Hallsson, Holgi Petursson, Jakob F. Magnusson, Jónas Haraldsson. Katrín
Pálsdóttir, Olafur Jónsson, Omar Valdimarsson, Ragnar Lár.
Ljósmyndir: Bjarnle.-rur Bjarnleifsson. Hörður Vilhjalmsson. Sveinn Pormoösson.
Skrifstofustjóri: Olafur Eyjólfason. Gjaldkeri: Þ.jinn Porieifsson. ureitingarstjóri: Mór E. M.
Halldórsson.
Ritstjóm Siöumula 12. Afgreiðsla Þverholti 2. Áskriftir, auglýsingar og skrifstofur Pverholti 11.
Aðalsimi blaðsins 27022 (10 linur). Askríft 1300 kr. a mánuöi innanlands. I lausasolu 70 kr.
eintý ó.
Sotning og umbrot: Dagblaöið og Steindórsprent hf. Armúla 5.
Mynda- og plötugerö: Hilmir hf. Siðumula 12. Prentun: Árvakur hf. Skeifunni 19.
Kína:
Maoerennguð-
inn — en Hua
Grundvöllurinn ergóður
Umræðugrundvöllur sátta-
nefndar felur í sér skynsamlega
og góða lausn á kjaradeilunni, þótt
aliir málsaðilar hafi lýst óánægju
sinni með ýmis atriði hans. Æski-
legt væri, að lausn þessi yrói sam-
þykkt og látin gilda um allt þjóð-
félagið.
Auðvitað eru ýmsir gallar á hugmynd sátta-
nefndar. En hugmyndin ber þess merki, að
færir stjórnmálamenn og diplómatar eru í
nefndinni, menn, sem kunna list hins mögu-
lega. Þeir hafa spilað djarft með því að leggja
fram tölur, áður en til verkfalls er komið. Um
leið geta þeir sparað þjóðinni milljarða.
Hugmyndir sáttanefndar fela í sér mikla
verðbólgu, sennilega yfir 40% á árinu. Það er
meiri verðbólga en fólst í hugmyndum þeim,
sem ríkisstjórnin setti fram og nema sennilega
yfir 30% verðbólgu á árinu. Kannski er þetta
bitamunur en ekki fjár. Og ekki var annars að
vænta í stöðu kjaramálanna.
Slæmt er, aö þurfa skuli 58% kauphækkun á
hálfu öðru ári til þess að ná 12% aukningu
kaupmáttar hjá þeim, sem nú hafa 100.000
krónur á mánuði, og að þurfa skuli 73% kaup-
hækkun á hálfu öðru ári hjá þeim, sem nú hafa
70.000 krónur á mánuði til þess að ná 21%
aukningu kaupmáttar hjá þeim.
En þessi aukning kaupmáttar láglaunafólks
er nauðsynleg, þótt hún kosti framhald á óða-
verðbólgu síðustu ára.
Hugmyndir sáttanefndar eru í góðu sam-
ræmi við láglaunastefnuna, sem mestan hljóm-
grunn hefur haft að undanförnu. Þær gera ráð
fyrir, að allir fái sömu 15.000 króna hækkunina
nú þegar og 6.000 króna viðbótarhækkun 1.
janúar á næsta ári.
Auk þess gerir hún ráð fyrir fastri krónutölu
í vísicölubótum, 850 krónum á hvert stig. Það
þýðir fullar bætur á 85.000 króna mánaðarlaun,
rúmlega fullar bætur á lægri laun og ekki
fullar bætur á hærri laun.
Allt jafngildir þetta gífurlegri aukningu
launajöfnuðar í þjóðfélaginu, svo að segja í
einu vetfangi. í stöðunni er ekkert annað
hugsanlegt, þótt sagan kenni okkur, að hinir
betur setti muni, þegar frá líður, ná fram
hinum fyrra mismun með launaskriði og á
annan hátt.
Sáttanefnd vill afgreiða allar sérkröfur á
sama hátt, með tilkostnaði, sem svarar 2,5%
launahækkun. Menn geta deilt um prósentuna,
en ekki aðferðina. Augljóst er, að bráðnauðsyn-
legt er að ná jafnræði í framgangi sérkrafna,
svo að forréttindahópar mati ekki krókinn á
kostnað láglaunafólks.
Lausnin á kjaradeilunni yrði ódýrari, ef
menn einbeittu sér að töxtum iðnverkafólks,
Sóknarkvenna og nokkrum töxtum verka- og
verzlunarfólks. Láglaunavandinn er nefnilega
tiltölulega afmarkaður í velmegunarþjóðfélagi
íslendinga.
En þá væri líka erfiðara að fá landssambönd
forréttindastétta inn í myndina. Hugmyndir
sáttanefndar eru gersamlega gagnslausar, ef
þær fá ekki að gilda jafnt um forréttinda-
hópana sem láglaunastéttirnar. Þess vegna
mega menn heldur ekki standa upp i samning-
unum, fyrr en samið hefur verið við alla.
er orðinn páfi!
Sjö mánuðir eru nú liðnir
síðan Hua Kuo-feng tók vio
formennsku í kínverska
kommúnistaflokknum af Mao
Tse-tung. Þann tíma hefur
hann unnið hratt og örugglega
að því að styrkja sig í sessi.
Eins og gefur að skilja fylgir
embætti hans mikil ábyrgð, en
hana hefur hann axlað með ró,
að sögn manna, sem fylgzt hafa
með störfum hans.
Hægt og rólega eykur Hua
einnig pressuna á pólitíska and-
stæðinga sína í Kína — það er
ekkju Maos heitins og félaga
hennar þrjá, Shanghai-
klíkuna. Sífellt koma í íjós
nýjar og nýjar sannanir sem
sýna fjandskap þeirra við kín-
versku þjóðina, andlit þeirra
hafa verið máð út á opinberum
myndum og þannig mætti lengi
telja.
Hua Kuo-feng stendur þó
ekki einungis í slíkum skolla-
leik. Hann gerir nú um þessar
mundir harða atlögu að hinum
miklu efnahagsörðugleikum,
sem Kína á við að stríða. En að
sjálfsögðu leggur nýi for-
maðurinn sig einnig í líma við
að tryggja sér vinsældir og
stuðning landsmanna sinna.
,,Ef Mao er guð Kínverja," er
haft eftir fréttaskýranda, „þá
er Hua nú orðinn páfinn."
Greinilegasta merki þess,
hve Hua leggurmikiðupp úrþví
r
Þeim ferst ekki
að gagnrýna
Það hefur ekki farið fram hjá
neinum hinn mikli áróður gegn
mengun álversins og stóriðju.
Þessi áróður hefur glumið frá
fjölmiðlum (sérstaklega út-
varpi) og frá Alþingi.
Það væri verðugt verkefni
fyrir sálfræðinga að rannsaka
hvers vegna ýmsir mennta- og
forystumenn þjóðarinnar virð-
ast gersamlega tapa sönsum í
ofsóknarbrjálæði gegn mörgum
lífsnauðsynjum og framfara-
málum þjóðarinnar. Nefni ég
ofsóknir gegn Hallgrímskirkju,
Búrfellsvirkjun og símanum.
Það má segja að flytjendur
þáttarins um daginn og veginn i
útvarpinu hafi um nokkurn
tíma dembt úr sér mjög hlut-
drægum áróðri gegn álverinu i
Straumsvík og allri stóriðju. Eg
vil spyrjaráðamenn útvarpsins,
eftir hvaða reglum eða hver
ræður talsmenn þáttarins um
Daginn og veginn? Margir af
þessum mönnum hafa óneitan-
íega þverbrotið hlutleysi út-
varpsins með því að styðja það
hápólitíska moldviðri sem
afturhaldslið þjóðarinnar hefur
þyrlað upp nú undanfarið.
Reynt er að telja mönnum trú
um að orkan til álversins sé
niðurgreidd, þar með einn
ágætur bóndi. Ég held nú að
blessaður bóndinn ætti ekki að
tala hátt um niðurgreiðslur.
Það er ómótmælanleg
staðreynd að bjartsýnis- og
framfaramenn þjóðarinnar
hafa með tilkomu álversins og
virkjun Þjórsár fært þjóðinni
tuttugu og fjóra milljarða í
hreinum gjaldeyri. Þessi
upphæð margfaldast svo á leið
sinni til fjölmargra lífs-
nauðsynjamála þjóðfélagsins.
Það verkar þar líkt og blóðgjöf
sjúklingi.
Einhver harðduglegasti
framfaraþingmaður þjóðarinn-
ar, Ingólfur Jónsson, lýsti því
mjög vel á Alþingi hvernig
álverið hefði staðið undir hin-
um umfangsmiklu orkufram-
kvæmdum á Suðurlandi. Til
dæmis greiðir álverið Búrfells-
virkjun algerlega á 25 árum.
Þjóðin hefur ekki þurft að
greiða fimmeyring til hennar.
Hluti af Þjórsá og dugmestu
f ..
ENDAL0K Þ0RSKSINS
Annar þóttur
Fyrir um einu og hálfu ári
voru settar fram aðvaranir um
að eins kynni að fara f.vrir
þorskinum og fór fyrir sildinni
árið 1966, nefnilega að honum
yrði útrýmt ef ekki yrði
verulega dregið úr veiðum. Enn
er þó ekkert farið að gera sem
neinu máli skiptir þorskstofn-
inum til bjargar. Þrátt fyrir
fullyrðingar um hið gagnstæðr
hafa öll þau lög og reglugerðir
sem sett hafa verið um lokun og
friðun svæða, eftirlit með smá-
fiskadrápi, breytingar á
möskvastærð og tilraunir til að
beina flotanum að veiðum á
öðrum fisktegundum, nákvæm-
lega ekkert að segja til bjargar
þorskstofninum, eins og best
sést á þvi að heildaraflipn af
þorski af tslandsmiðum árið
1976 var 340 þús. leslir en í
„Svörtu skýrslu" Haf-
rannsóknastofnunar. sent gefin
var út i oktöber 1975, gelur að
lita eftirfarandi ráðleggingu:
„Með tillitj ti| þess alvarlega
ástands sem nú ríkir í þorsk-
stofninum, leggur Haf-
rannsóknastofnun eindregið
til að heildarafli þorsks af
Islandsmiðum fari ekki fram
úr 230 þús. lestum árið 1976."
Heildaraflinn varð sem sagt
340 þús. lestir og þar af veiddu
útlendingar 60-70 þús. lestir,
svo að meira að segja Islending-
ar- einir saman veiddu talsvert
meira en ýtrustu tillögur Haf-
rannsóknastofnunar gerðu ráð
fyrir.
Augljóst er því að tillögur
Hafrannsóknastofnunar voru
hafðar að engu árið 1976. Árið
1977 var lagt til að veiddar yrðu
275 þús. lestir að hámarki af
þorski. Um þær tillögur hefur
sjálfur sjávarútvegsráðherra
sagt eftirfarandi i viðtali við
Tímann:
„Það er mín persónulega
skoðun, að það sé meiri
þorskur í sjónuni en fiski-
fræðingar vilja vera láta...."
„Tillögur fiskifrteðinga ílaf-
rannsóknastofnunar fundust
mér litið•rökstuddar og hafa
þær lítið visindalegt yfir-
bragð. Þessar tillögur
byggjast allar á áætlunum og
að stofnarnir séu svo veikir á-
lít ég að sé vanmat."
Áskoranir Landssambands
íslenskra útvegsmanna og
fjölmargra risastórra samtaka í
landinu um að fara eftir
tillögum fiskifræðinga hefur
hann látið eins og vind um eyr-
un þjóta og ætlar augsýnilega
að iáta happa og glappa
aðferðina ráða því hversu
mikið verði veitt af þorski í ár á
Islandsmiðum. Þetta getur
orðið mjög afdrifaríkt fyrir
þorskstofninn.
Innfjálgar ræður stjórnmála-
manna og embættismanna
þeirra um gildi lokunar svæða
og um gildi þess að hafa eftirlit
með smáfiskadrápi. grobbsögur
af nýjum fiskverndunarlogum
og reglugerðum um fiskveiðar i
landhelgi. ertt einungis fram
settar til þess að slá ryki í
augun á fólki. Þessir herrar
þora ekki að takast á við þann