Dagblaðið - 08.10.1977, Blaðsíða 2

2
DAGBLAÐJÐ. LAUGARDAGUR 8. OKTÓBER 1977.
„Heyrðu snöggvast
snati mi
.. x.,
sf* ynf
Allt frá ómunatíð hefur hundurinn
fylgt manninum. Engin skepna hefur
tengzt manninum traustari böndum.
Með manninum hefur hundurinn þolað
\súrt og sætt. Hér á landi hefur
hundurinn verið bændum ómetanleg
stoð og sparað þeim ótalin sporin um
fjöll og firnindi.
Að horfa á góðan smalahund vinna
með húsbónda sinum 1 göngum sannar
þessar fullyrðingar. Vel upp alinn
smalahundur skilur skipanir og
bendingar húsbónda sins svo vel að
ótrúlegt er á að horfa. Sögur um vits-
muni hunda eru óteljandi. Hundar
voru sendir með skilaboð um langan
veg, til dæmis á engjar. Þeir voru eins
og bezta „labb-rabb“ tæki.
Það er sagt að hundur, sem gefið
hefur einhverjum vináttu sína, slíti
henni aldrei, hvernig svo sem við-
komandi kemur fram við hundinn.
Skáldin hafa lofsungið hundana sína -
og hver þekkir ekki kvæðið góða um
hann Snata:
Heyrðu snöggvast Snati minn,
snjalli vinur kæri,
heldurðu ekki að hrlnginn þinn
ég hermannlega bæri?
Lof mér nú að leika að
iátúnshálsgjörð þinni,
ég skal seinna jafna það
með jóiaköku minni.
Jæja þá í þetta sinn
þér er heimil ólin,
en hvenær koma kæri minn
kakan þin og jólin?
Ogþaðá
gamla beitu
Vísur og
vísnaspjall
Jón Gunnar Jónsson
I vísnaþætti, sem Jóhann Sveinsson
magister frá Flögu birti í Utvarps-
tfðindum í febr. 1943, sagði hann frá
samkomu er tveir kvenskörungar á
Hvammstanga efndu til. Siðar kom í ljós,
að það hafði verið gert í fjáröflunar-
skyni fyrir gott fyrirtæki. Þarna var
meðal annars dans á dagskrá. Og olli það
nokkurri undrun og gagnrýni, sagði
Jóhann, að setuliðsmenn fengu aðgang
að dansinum. Kvað hann allmarga dáta
hafa sótt gleðina, en íslenskir karlmenn
ekki látið sjá sig. Svo birtir hann vísu
eftir tilgreindan heimamann, sem ort
var af þessu tiiefni.
Frúrnar réru og fengu í skut
furðulega reytu:
þrjátíu breska þorska í hlut
—og það á gamla beitu.
Ot ur þessari visubirtingu varð
töluvert fjaðrafok. Kunnur borgari í
nefndu þorpi upplýsti að sumir piltar af
staðnum hefðu að vfsu ekki viljað vera
með á dansleiknum, en ungir menn úr
nágrannasveitunum hefðu komið og
skemmt sér ásamt ungu stúlkunum og
þessum þrjátíu áðurnefndu her-
mönnum, — sem alls ekki hefðu verið
fleiri.
Höfundur vísunnar Björn G. Björns-
son frá Torfustaðahúsum ritaði bréf og
kvað sér hafa þótt það lakara að vísan
skyldi birt. Hann sagðist nú vera orðinn
sextugur og þótt hann hafi lengi haft
hneigð tii að hnoða saman vfsum sér til
dægradvalar, þá hefði sér aldrei tekist
að gera vísu sem hann teldi vert að
eftirláta þjóðinni. En þegar Björn sá
visu sína á prenti varð önnur til. Þessi:
Nú er fátt í fréttaþátt,
furðu smátt um happadrátt.
Hnupiað dátt, og lotið iágt,
leikið grátt — á margan hátt.
Og svo bætti hann við: Ekki skal ég
bera það af mér, að ég hef mætur á
blessuðu kvenfólkinu. — En þó ég vildi
fúslega kveða þvf lof fyrir fleira en
leikni við veiðar, þá tekst það alltaf
ófimlega. Það sýna t.d. eftirfarandi
stökur, sem urðu til, er ég mætti á götu
ungri og fallegri blómarós i tiskuskrúða:
Efra og neðra umskinnuð.
—En hvað tæknin getur —.
Vafasamt að góður guð
garfaði þig betur.
Tiplar liðug tískuvöll,
temur siði holla.
Lokkasviðin ertu öll
einsog biðukolla.
öfug snið á ytri hlið,
innri miðin brjála.
Furðu iðin ertu við
öll þín svið að mála.
En málið var ekki alveg úr sögunni.
Utvarpstíðindum bárust þó nokkrar
vísur um Björn, og ekki allar fallegar.
Þær voru ekki birtar, en bréfaskipti
urðu til þess að Björn leit inn á skrif-
stofu blaðsins, þegar hann kom skömmu
siðar til höfuðborgarinnar. Þá var það
rifjað upp, að Björn hefði ungur haft
kynni af hinum fræga húnvetnska hag-
yrðingi Jóni S. Beigmann, sem
þjóðkunnur varð fyrir vísur sinar. Þeir
Björn og Jón höfðu átt nokkur skipti
saman. Björn var hagur maður á tré og
málma og hafði fyrr og síðar atvinnu af
smíðum. Og þá kom það og af sjálfu sér
að til hans var leitað er smiða þurfti
ilkkistur. Jón S. Bergmann vfkur að
þessu^ alkunnri vfsu:
Þegar sveitin sorgarljóð
syngur vini liðnum,
þá er eins og hrædýrshljóð
hlakki í kistusmiðnum.
Færri vita að Björn svaraði með þess-
ari vísu:
Betri leið til auðs það er,
aldrei frá þvi vikjum,
ærlegs brauðs að afla sér
en að lifa á snikjum.
Og svo eru nokkrar vísur um útvarps-
efni og um lífsins dag og veg eftir Björn
G. Björnsson.
Nú er svart til sjós og lands,
samt er bjart í huga manns
ómi i hjarta og eyra hans
esperantó kærleikans.
En Það voru styrjaldartímar, þegar
þessar vísur voru ortar, og ekki alltaf
alþjóðamál ástarinnar talað.
Skuggar hækka hér og hvar,
hrjáðra fækka skjólin,
öldur stækka ófriðar,
ailtaf lækkar sólin.
En ef segja skal frá blíðu sem stríðu:
Ég hef kysst, — og ég hef misst.
Ég hef girnst — og tapað.
Sál min, þyrst í Iíf og list,
lyft sér fyrst — og hrapað.
Og svo er vísan um háttatimann.
Mál að hátta mér ég tel,
myrkvast brátt að kveldi.
Lokaþáttinn Ijúft ég fei
ljóssins máttarveldi.
Þessum þætti ijúkum við svo með
nokkrum stökum eftir Jón S. Bergmann,
iistasmið vísna, sem ekki varð gamall og
mörgum varð harmdauði. Enn er ylur í
vfsum hans. En þegar hann kastaði þeim
fram sjálfur, og hæfði, hvort sem menn
áttu skilið eða ekki, sveið undan
skeytinu. Ein slfk vísa var svona:
ílla berðu fötin fin,
flestum hættulegur.
Það er milli manns og þin
meira en húsavegur.
Eitthvað misjafnt þóttist hann vita um
þann, sem efni gaf 1 þessa stöku.
Einhver gæti orðið sár
yfir þessu fulli.
Ómaga og ekkna tár
urðu þér að gulll.
-J.G.J. — S. 41046.
HV4ö e$T(J tfÚWM V)£>
Ó//JV) /CE/vGr T /a/'V/ ?
?---

I

‘t
I \
1 1
_jfí r T} 1
Jir TT m
~Á K J \ )
]! \