Dagblaðið - 08.10.1977, Blaðsíða 10

10
DAGBLAÐJÐ. LAUGARDAGUR 8. OKTÓBER 1977.
MMBIAÐIÐ
frfálst, áháð dagblað
Útgefandi DagblaÖiA hf.
Framkvœmdastjori: Sveinn R. Eyjolfsson. Ritstjori: Jonas Krístjansson.
Frettastjori: Jón Birgir Pótursson. Ritstjórnarfulltrui: Haukur Helgason. Skrifstofustjori ritstjórnar:
Johannes Reykdal. iþrottir: Hallur Símonarson. AÖstoAarfrettastjori: Atli Steinarsson. Handrit:
Ásgrimur Palsson.
Blaöamenn: Anna Bjamason, Asgoir Tómasson, Bragi SigurÖsson. Dóra Stefánsdóttir. Gissur
Sigurðsson, Hallur Hallsson, Helgi Pótursson, Jonas Haraldsson. Katrin Palsdóttir, Ólafur Geirsson,
Ólafur Jonsson, Ómar Valdimarsson, Ragnar Lár.
Ljósmyndir: Bjarnleifur Bjarnleifsson, HörÖur Vilhjálmsson, Sveinn Þormóðsson.
Skrifstofustjóri: Ólafur Eyjolfsson. Gjaldkeri: Þrainn Þorleifsson. Droifingarstjorí: Már E. M.
Halldórsson.
Ritstjorn SíÖumúla 12. Afgreiösla Þverholti 2. Askriftir, auqlýsingar og skrifstofur Þverholti 11.
Aöalsími blaðsins 27022 (10 linur). Áskrift 1500 kr. á mánuöi innanlands. I lausasólu 80 kr
eintakiö.
Setning og umbrot: Dagblaöiö og Steindorsprent hf.. Ármúla 5.
Mynda og plötugerö: Hilmirhf. Siöumúla 12. Prentun: Árvakur hf. Skeifunni 19.
Etthapp oghvad svo?
Staðsetning alþjóðastofnana og
alþjóðasamtaka hefur mikil efna-
hagsleg áhrif, enda bítast borgir
og ríki um bitana, sem falla á
þessu sviði. Til dæmis veitir
Zíirich alþjóðasambandi, sem höf-
undur þessa pistils þekkir vel,
ókeypis húsnæði á virðulegasta stað í borginni.
Það dugði þó ekki til, því að sambandið hefur
flutt til London.
Enginn einn staður hefur orðið ofan á sem
miðstöð alþjóðastofnana og alþjóðasamtaka.
Borgir eins og Vín, Genf, London og New York
berjast um forustuna og aðrar borgir fylgja
fast á eftir. ísland eða Reykjavík eru þar
hvergi á blaði enn.
Alþjóðastofnanir og alþjóðasamtök hafa í för
með sér peninga, framkvæmdir og atvinnu.
Starfsliðið er venjulega að hluta innlent, auk
þess sem það kaupir innlenda vöru og þjónustu.
Ráðstefnur eru haldnar og hótelrekstur eflist.
Samgöngur batna við umheiminn. Og af allri
þessari veltu fá ríki og borg skatta og skyldur.
Af tilviljun hafa myndazt líkur á, að Reykja-
vík geti orðið aðseturAlþjóðaskáksambandsins.
Það stafar af því trausti og virðingu, sem
Friðrik Óláfsson skákmeistari hefur aflað sér
víða um heim. Núverandi forseti sambandsins
vill gera Friðrik að eftirmanni sínum, sem
jafngildir flutningi sambandsins til íslands. Og
þessi hugmynd hefur hlotið góðar undirtektir í
Vestur-Evrópu og víðar.
Alþjóðaskáksambandið er lítið samband með
lítil umsvif. En það er þó byrjun, sem er þess
virði, að ríki og borg leggi töluvert af mörkum
til að knýja fram. Sú fyrirgreiðsla mun skila
sér til baka í hina opinberu kassa með ýmsum
óbeinum hætti. Þar er aðeins um að ræða
reikningsdæmi fyrir hagfræðinga ríkis og
borgar.
Auðvitað eigum við að reyna að ná Alþjóða-
skáksambandinu hingað með öllum tiltækum
ráðum. Og við eigum að reyna að ná í stofnanir
á vegum Norðurlandaráðs og annarrar nor-
rænnar samvinnu. Við eigum að ná í stofnanir
og samtök á ýmsum sviðum, sém geta kallazt
sérgreinar íslendinga, svo sem fiskveiðum,
flugi, eldfjöllum og jarðhita.
Einn stærsti þrándur í götu slíkrar stefnu
eru hin hneykslanlega háu gjöld á símtölum,
skeytum og telexi milli íslands og umheimsins.
Ef þessi gjöld stórlækka ekki í síðasta lagi með
fyrirhugaðri jarðstöð, er vonlaust að tala um
ísland sem samkeppnishæft land í rekstri al-
þjóðlegra samtaka og stofnana.
Annar vandi er sá, að ekki er ljóst, hver geti
haft forgöngu í Stefnunni, sem hér hefur verið
lýst. Þótt undarlegt megi virðast, er sennilegt,
að verkefnið komi næst sviði Ferðamálaráðs
vegna starfs ráðsins á sviði alþjóðlegra ráð-
stefna.
Einhvers staðar verður að vinna skipulega að
íslenzkri yfirtöku alþjóðlegra stofnana og sam-
taka. Annars fáum við ekkert nema tilviljun
Alþjóðaskáksambandsins.
r
v
i
Ná hryðjuverkamennirnir í
Vestur-Þýzkalandi markmiði
sínu með aðstoð hægri
pressunnar og hægri
stjórnmálamanna?
.......' ^ 1ÍÉ!

JWill
Heinrich Bóll nóbelsrithöfundurinn þýzki teiur hægri pressuna
vestur-þýzku stunda skipulegar ofsóknir gegn sér.
Hinn þekkti þýzki rit-
höfundur, Gunther Grass, telur
að ýmsir þekktir menntamenn
og rithöfundar verði fyrir bein-
um og óbeinum ofsóknum
vegna aðgerða öfgasinnaðra
stjórnieysingjahópa.
Rithöfundurinn sagði í
viðtali fyrir nokkrum dögum,
að einstaklingar, sem teldu
gagnrýnendur vestur-þýzks
þjóðfélags hafa nokkuð til síns
máls, yrðu fyrir óréttmætri
gagnrýni. Sagði hann stjórn-
völd ekkert gera til varnar
þessum aðilum.
Gunther Grass tiltók sérstak-
lega nýlegar árásir
hægrisinnaðra stjórnmála-
manna og dagblaða á nóbels-
verðlaunahafann Heinrich
Böll.
Fyrir nokkru svaraði Böll í
sjónvarpsviðtali ásökunum,
sem fram hafa komið um að
hann hefði stuðiað að vinstri-
sinnuðum og uppreisnarkennd-
um skoðunum meðal ungra
menntamanna. Margir telja
þær skoðanir rótina undir
starfsemi svonefndra borgar-
skæruliða. Meðal þeirra má
nefna Baader Meinhof hópinn.
1 sjónvarpsviðtalinu mót-
mælti Heinrich Böll algjörlega
því að hann styddi á nokkurn
hátt ofbeldi og hryðjuverk og
sagði þær ásakanir á sig fjar-
stæðu.
Við vanmótum öfga-
hópana segir
Heinrich Böll
Nóbelshöfundurinn
viðurkenndi að hann hefði í
fyrstu vanmetið áhrif og þá
hættu sem stafaði af starfsemi
hópa eins og Baader Meinhof.
Hann hefur meðal annars
verið gagnrýndur fyrir að hann
taldi rétt eftir 1970, að stjórnar-
fari væri lítt hætt af öfgafull-
um vinstrimönnum eins og til
dæmis Ulrike Meinhof heitinni.
Eins og kunnugt er hafa ýms-
-ir þessara öfgahópa fært sig
mjög upp á skaftið síðan þá.
Hafa félagar þeirra unnið
mörg hryðjuverk og má minna
á að á síðustu mánuðum hafa
þeir drepið vestur-þýzkan sak-
sóknara.
Sfðan var bankastjóri
Dresden banka, Juregn Ponto,
myrtur og Hans Martin Schley-
er forseta vestur-þýzka vinnu-
veitendasambandsins rænt og
hefur hann ekki fundizt ennþá.
Heinrich Böll, sem að sögn
virtist á stundum meðan á
viðtalinu stóð, nokkuð órór,
spurði fréttamann sjón-
varpsins:
„Hvernig getur nokkur
ætlazt til þess að ég, þú eða
nokkur annar geti sagt um hvað
við eða aðrir aðhöfumst að
nokkrum árum liðnum?"
Er nóbelshafinn
ofsóttur af
hœgri pressunni?
Hann ásakaði hægri press-
una í Vestur-Þýzkalandi um að
standa fyrir ofsóknarherferð
gegn sér persónulega. Hann
nefndi sem dæmi að útvarps-
stöð í Bæjarlandi hefði um
sfðustu helgi hætt við að senda
út viðtal við hann.
I þvi kvartaði Böll yfir því að
40 lögreglumenn hefðu ráðizt
inn f ibúð sonar hans f leit að
Hans Martin Schleyer.
Stjórnendur útvarps-
stöðvarinnar fullyrtu að
birtingu viðtalsins hefði aðeins
verið frestað og myndi það
verða á dagskránni fljótlega
ásamt sjónarmiðum lögreglu-
yfirvalda.
Yfirvöld sögðu frásögn Böl!
af heimsókn lögreglunnar ekki
að öllu leyti rétta, en neituðu
henni ekki.
Eitt dæmið um afleiðingar af
herferð hægri sinnaðra fjöl-
Til komi okkar ríki
Mismunandi er hugsunar-
háttur manna og mismunandi
er virðing manna fyrir þjóð-
félaginu og sjálfum sér. Sjálfs-
virðing og þjóðfélagsvirðing er
heldur ekki eitt og hið sama -og
í tillögum sem settar eru fram
af einstaklingum eða samtök-
um má oft merkja lftinn vott af
þjóðfélagsvirðingu og oftar enn
minni af sjálfsvirðingu.
GJöggt dæmi um litla þjóð-
félagsvirðingu kemur t.d. fram
hjá þeim sem ávallt bjóða ríki
eða borg fyrstum aðila þær
eignir sem þeir þurfa að selja
eða leigja og segja má að sjálfs-
virðingunni sé þar heldur ekki
fyrir að fara.
Ekki skal þó alhæft að við-
skipti við hið opinbera á sviði
leigu eða eignasölu séu af hinu
illa og oft er um að ræða eignir
til sölu eða leigu, sem hið opin-
bera telur hagkvæmt að festa
fé f, frekar en að leggja í viða-
miklar byggingaframkvæmdir.
Þegar um þrengist i athafna-
og atvinnulffi verður eðlilega
meiri tilhneiging til þess að
menn leiti á náðir hins opin-
bera um þátttöku þess og á það
ekki sfður við um viðskipti a
sviði fasteigna en á öðrum
sviðum.
Og þegar vitað er að hið opin-
bera hefur sérstaklega leitað
eftir húsnæði fyrir vissa þætti
reksturs sfns er ekki nema eðli-
legt að þeir sem húsnæði hafa á
annað borð á lausu hugsi til
viðskipta við rikið, jafnt og
aðra aðila, sem kynnu að hafa
áhuga. I öllum tilvikum hlýtur
þó annar hvor aðilinn að hafa
frumkvæði, sá er býður fast-
eign til sölu eða leigu, — eða
hið opinbera, sem auglýsir
gjarnan eftir húsnæði eða
kemst á snoðir um að slfkt hús-
næði sé falt.
I öllum þeim umræðum og
skrifum sem orðið hafa vegna
hugsanlegrar sölu trésmiðj-
unnar Vfðis við Nóatún í
Reykjavík til menntamálaráðu-
neytisins hefur láðst að gera
frekari grein fyrir því hvernig
einmitt þessl húseign en ekki
einhver önnur varð fyrir val-
inu. — Var auglýst eftir hús-
eign, heppilegri til að hýsa
menntamálaráðuneytið eða
bauð eigandinn húseign sfna til
sölu á almennum markaði? For-
sendur fyrir valinu skipta
miklu f þeim umræðum sem
fram hafa farið.
Stærð Vfðishússins, ásig-
komulag og kostnaður við að
gera það nothæft til sfns brúks
skiptir lfka öðru meginmáli og
um það hefur verið rætt fram
og til baka.
Agreiningur um hvort heppi-
legra hefði verið fyrir hið opin-
bera að byggja nýtt eða lagfæra
gamalt húsnæði fyrir mennta-
málaráðuneytið, ásamt harðvit-
ugum pólitfskum deilum um
það hvort fyrrverandi eigandi
sé af „réttum pólitfskum lit“
fyrir hið opinbera að eiga'við-
skipti við, kemur í veg fyrir að
sannleikurinn um hagkvæmni