Dagblaðið - 21.12.1977, Page 10

Dagblaðið - 21.12.1977, Page 10
10 mmiAÐn frfálzt áháð datihlRtí Utgefandi Dagblaðið hf. Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjolfsson. Ritstjori: Jonas Kristjánsson. Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson Ritstjornarfulltrui: Haukur Helgason. Skrifstofustjori ritstjórnar: Jóhannes Reykdal. íþróttir: Hallur Simonarson. Aðstoðarfrettastjori: Atli Steinarsson. Handrit Ásgrímur Pálsson. Blaðamenn: Anna Bjarnason, Ásgeir Tómasson, Bragi Sigurðsson, Dóra Stefánsdóttir, Gissur Sigurðsson, Hallur Hallsson, Helgi Péturssor, Jonas Haraldsson, Katrin Pálsdottir, Ólafur Geirsson, Ólafur Jonsson, Ómar Valdimarsson, Ragnar Lár. Ljósmyndir: Bjarnleifur Bjarnleifsson, Horður Vilhjalmsson, Sveinn Þormoðsson Skrif stofustjori: Olafur Eyjolfsson. Gjaldkeri: Þrainn Þorleifsson. Dreif ingarstjori: Már E. M. Halldorsson. Ritstjorn Siðumula 12. Afgreiðsla Þverholti 2. Áskriftir, auglysingar og skrifstofur Þverholti 1 1 Aðalsimi blaðsins 27022 (10 linur). Áskrift 1500 kr. á mánuði innanlands. í lausasólu 80 eintakið. Setning og umbrot: Dac^blaðið og Steindórsprent hf., Ármúla 5. Mynda og plotugerö: Hilmir hf. Siðumula 12. Prentun: Árvakur hf. Skeifunni 19. Verömiði á blaði Verkamannaflokkurinn norski, burðarás stjórnmála þar í landi, hefur norskra hagsmuna að gæta hér á landi. Hæst ber þar her- stöðina í Keflavík, sem talin er treysta hernaðarlegt öryggi Norðmanna. Og norski Verka- mannaflokkurinn hefur einmitt jafnan verið mjög hlynntur samstarfi þjóða Atlantshafs- bandalagsins. Áhugi norskra jafnaðarmanna á velferð og sjónarmiðum trúbræðranna á íslandi hefur komið fram í ýmsum myndum. Um þetta leyti er starfsmaður Alþýouflokksins beinlínis á launum hjá sjóðum norrænna jafnaðar- manna, að undirlagi Norðmanna. Og hliöstæðir sjóðir hafa löngum greitt erlendan ferða- kostnað forustumanna Alþýðuflokksins. Vel er unnt að hugsa sér verri erlenda þrýsti- hópa en norska jafnaðarmenn. Eflaust reyna þeir að fara vel og hóflega með tökin á Alþýðu- flokknum. Hins vegar hlýtur að vera ógeðfellt, ' að erlendir aðilar skuli með þessum hætti vera útgeröaraðilar að íslenzkum stjórnmálaflokki. Nú er ætlunin að margfalda þessa norsku aðstoð með sérstökum stuóningi við rekstur Alþýðublaðsins og Vísis. Helzt er talað um pappírsgjafir, er gætu numið um 40 milljónum íslenzkra króna á ári, og eínnig bein fjárframlög úr Samstöðusjóði norrænna jafnaðarmanna. Undanfarin tvö ár hefur Alþýðublaðið verið á framfæri Vísis. Sú skipan mála komst á, af því að forráðamenn Vísis töldu sig þurfa á að halda atkvæði Alþýðublaðsins í prentsmiðjunni Blaðaprenti til að ná 50% hlutdeild þar. Sú aóstaða skipti nokkru í prentréttardeilum Vísis og Dagblaðsins á þíúm tíma Nú eru þær deilur langt að baki. Er því svo komið, að forráðamenii Visis telja sig hafa vafasaman ávinning af að greiða um 15 milljónir króna á ári i tap á Alþýðublaðinu. Um áramótin rennur út samningur blaðanna tveggja og vilja forráðamenn Vísis ekki framlengja hann á óbreyttum kjörum. Þar við bætist óánægja margra Alþýðu- flokksmanna meö, að blað þeirra skuli vera á framfæn armars blaðs. sem svo eindregið styður Sjálfstæðisflokkinn, að telja má það hreint fiokksbluð. Teija þeir þessa framfærslu binda mjög hendur Alþýðuflokksins í hugsan- legum viðræðum flokka um stjórnársamstarf eftir næstu kosningar. Niðurstaðan hpfur orðið sú. að teknar hafa verið upp viðiæð'ur \ ið norska jafnaðarmenn um þann stuðning, sem lýst hetur ve ið hér að framan. Verómiðuin hefur ekki enn verið fylltur út, en talið líklegt, að hann muni hljóða upp á 40 milljónir króna á ári. Astandið er vissulega orðið umhugsunarvert. Stjórnmálaflokkur, sem ráóið getur úrslitum um myndun ríkisstjórnar á íslandi, hefur hvorki bolmagn til að borga starfsmanni sínum né flokksblaði og verður að leita á náðir vinsamlegra útlendinga. Alvarlegust er þessi þróun Alþýðuflokknum sjálfum. Flokkur, sem vill safna öllum íslenzk- um jafnaðarmönnum undir væng sinn, verður að búa yfir félagslegu bolmagni, ekki sízt fjöl- mennu liði hugsjónamanna, sem fúsir eru aó leggja fé af mörkum. Slíkt aðdráttarafl skortir í tvöfaldri hjáleigu. DAGBLAÐIÐ. MIÐVIKUDAGUR 21. DESEMBER 1977. Norður-írland: FRIÐARBR0S UM JÓLIN í BELFAST tbúar hinnar sprengjuhrjáðu borgar Belfast á Norður-trlandi ætla nú að reyna að létta svolítið yfir umhverfinu og brosa um jólin. Mikið af skrauti verður sett upp í miðborginni þar sem sprengingarnar hafa verið einna mestar. Með því er ætlunin að lífga upp á um- hverfið og gleyma fremur girðingum brezku hermann- anna, sem umkringja verzlunarhverfið. „Brosum fyrir Belfast“ er herópið, sem borgarstjóri Belfast ætlar að reyna að láta hljóma næstu daga. t því skyni hefur verið komið af stað bros- keppni þar sem þeir sem taka þátt skila inn ljósmyndum af fallegum brosum. Dómnefnd mun síðan velja úr átta beztu brosin og ljósmyndir af eigend- um þeirra verða hengdar upp í miðborginni. Manndráp og sprengingar hafa minnkað að mun á síðustu mánuðum á Norður-trlandi og sumir eru farnir að gera sér vonir um að hægt verði að koma með tillögur að friðsam- legri lausn deilumálanna. Vöruframboð verzlanaeig- enda ber þess merki að nokkur bjartsýni er ríkjandi um þessi jól og talið er að líf og fjör í Belfast verði meira nú en um nokkur jól síðan árið 1960. Kjallarinn Jón Ármann Héðinsson A Alþingi hafa þessa dagana verið langir fundir. Viðfangs- efni fundanna og umræður þingmanna voru um vandamál efnahagslífsins. Nokkra hug- mynd um eðli vandans má sjá í þeim úrræðum, er tillögurnar (frumvörpin) gera ráð fyrir. Annars vegar er um aukna skattheimtu að ræða og hins vegar 10% skyldusparnað hjá þeim tekjuhærri. A þessu sést, að hér er um velmegunarvanda að ræða. En nú sem svo oft áður kemur velmegunin æði mis- jafnt niður á þegnana og hafa menn gróflega misjafna að- stöðu til þess að krækja í „sinn“ bita af þjóðarkökunni. Átökin um skiptinguna virðast á góðri leið með að liða svo þjóðarskút- una, að flothæfnin sé við hættu- mörk (DW). Frá tvennu var sagt í sl. viku, er vakti athygli mfna umfram margt annað: I fyrsta lagi, að algjör metafli yrði á þessu ári, og værum við tslendingar nú búnir að ná á 11 mánuðum tæp- lega einni milljón og þrjú hundruð þúsund tonnum úr hafinu. Og í öðru lagi, að svo mikit peningaráð væru hjá fjölda manns, að kaupmenn stæðu uppi nær vörulausir sumir hverjir viku fyrir jól og virtist sem svo, að fjárráð væru með allra mesta móti. Hvora tveggja þessara frétta væri ánægja að heyra ef annað væri IEFTIR ST0RMINN Ein af máttarstoðum lýðræðisins er heimild þegn- anna til þess að hugsa og láta skoðanir sínar í ljós, en hugsunin ein er þó ekki full- nægjandi, það er lfka nauðsyn- legt að hafa tæki til þess að koma henni á framfæri við al- menning. Skoðanir mínar um samskipti okkar við Bandaríkin og NATO í varnarmálum, sem mikið hafa verið ræddar manna á milli og í fjölmiðtum, hefðu sennilega ekki komist í hámæli hefði Dagblaðið ekki verið til. Hér á þessu landi getur maður alltaf átt von á skætingi og útúrsnúningi ef maður lætur skoðanir sfnar f ljós, en í þessu tilfelli hafa þó umræður manna farið furðanlega friðsamlega fram og málefnalega. Eg vil þó leiðrétta það hér með, sem stendur f staksteinum Morgun- blaðsins þ. 16. þ.m., að ég hafi varpað fram gömlum hugmyndum Jónasar frá Hriflu i nýjum búningi. Þetta er rangt, Jónas vildi gera langtíma samning við Banda- ríkin um hervarnir hér á landi gegn þvf að Bandaríkin keyptu af okkur afurðir okkar m.m. Skoðanir mínar eru byggðar á öðrum forsendum eins og ég mun nú greina. Eg hefi lifað tvær heims- styrjaldir og var kominn til þess þroska, þegar hin fyrri stóð yfir, að ég man hana vel. Þó eru mér efstir i huga vor- dagarnir 1940 þegar ísland var hernumið. Það kann að vera, að til séu menn á þesssu landi, sem halda að hlutleysi okkar sé einhvers virði, þrátt fyrir napra reynslu af hinu gagnstæða. Við hernámið kom i ljós hversu fákænir samningamenn við vorum og það hefir lfka sýnt sig, að við höfum. lítið lært sfðan. Eitt af því fyrsta sem hernámsmennirnir gerðu var að byggja flugvöll inni í miðri höfuðborg íslands. Vafalaust var slfkt einsdæmi í heiminum á strfðstfmum. Sfðan byggðu þeir vistarverur sfnar i húsa- görðum og húsasundum í borg- inni, vafalaust lika einsdæmi eins og á stóð. Ein flugbrautin náði langleiðina að dyrum Landspítalans. Þegar banda- ríkjamenn komu hingað með sinn her, reistu þeir sér sjúkra- hús, ekki við endann á flug- brautinni, heldur f 18 kiló- metra fjarlægð frá borginni, undir hlíðum Helgafells. Þegar stríðinu lauk, var landið okkar útatað i alls konar drasli, eftir herinn. Þetta keyptum við svo allt fyrir stórfé í stað þess að krefjast stórra fjármuna fyrir að fjarlægja það. Auðvitað bar hernárhsþjóðunum að skila landinu okkar í sama ástandi og það var í þegar þeir tóku það. Þær hafa vafalaust brosað í kampinn yfir stolti og mikillæti molbúans. ENGINN SÁ VERÐMIÐA Ég viðurkenni rétt annarra til þess að hafa skoðanir, sem eru andstæðar mínum. en ég felÞ mig ekki við það sjónar- mið, að krafar. á vörnum fyrir það fólk, sem hér býr, jafngildi sölu á landinu og setji blett á þjóðarstoltið. Við höfum þó nokkra reynslu í þvf að vera þiggj- endur. Á stríðsárunum 1940 til 1945 græddist okkur meira fé heldur en áður var þekkt, en svo er auður sem augabragð, og þremur árum eftir styrjaldar- lokin vorum við komnir á bekk með ölmusumönnum sem þáðu framfæri sitt af bandaríkja- mönnum. Marshallhjálpin, sem bandaríkjamenn settu á lagg- irnar til hjálpar hinum stríðs- hrjáðu þjóðum f Evrópu, var og er sérstakt fyrirbæri f veraldarsögunni. Af ein- hverjum ástæðum var okkur gefinn kostur á því að njóta fjárhagslegrar aðstoðar Banda- ríkjanna, þótt við hefðum grætt miklu meira á stríðinu en tapað á þvf. Og við sögðum já, takk. Á árunum 1948 til 1953 greiddu bandaríkjamenn frá 10 til 25% af öllum innflutningi til landsins og þar á meðal matnum, sem við borðuðum. Aldrei hefi ég heyrt að íslend- ingar hafi þjáðst af lystarleysi á þessum árum. Þá greiddu þeir einnig 74 aura af hverri krónu, sem áburðarverksmiðjan kostaði, og hið sama greiddu þeir af kostnaði við Laxár- virkjunina i Þingeyjarsýslu og Sogsvirkjunina, sem þá var i byggingu. Langmestur hluti þessa framlags bandaríkja- manna voru gjafir. Þeir, sem hörundsárastir voru vegna þjóðarstoltsins f þá daga, svæfðu samviskuna með þvi að hér væri um að ræða hjálp til fleiri þjóða og væri okkur vansalaust að dansa með. Sem betur fór varð þessi stefna ofan á og höfum við notið góðs af aðstoðinni til þessa dags og

x

Dagblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Dagblaðið
https://timarit.is/publication/260

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.