Dagblaðið - 29.03.1978, Blaðsíða 4

DAGBLAÐIÐ. MIÐVIKUDAGUR 29. MARZ 1978.
22. skoðanakönnun Dagblaðsins: Eruð þér fylgjandi eða andvígur
að bruggun og sala áfengs öls verði leyfð hér á landi?
„ÞAÐ BRUGGA ALLIR
„Það brugga allir. Þetta skiptir ekki máli lengur.” (Karl á
Akureyri).
„Nei. Þetta kæmi unglingunum til að drekka.” (Karl i sveit).
„Sjálfsagt að leyfa bjór, ef hann verður bara seldur í „Rík-
inu”.” (Kona á Akranesi).
„Ég þekki bjórinn frá dvöl minni erlendis og vildi gjarnan hafa
hanrnfyrir mig, þótt ég treysti ekki öllum öðrum til að fara rétt
með hann.” (Kona á Reykjavíkursvæðinu).
„Andvíg, þótt mér þyki bjór góður.” (Kona á Reykjavíkur-
svæðinu).
„Ég er andvígur sölu og tel betra, að menn bruggi í heimahús-
um.” (Karl á Hellu).
„Ég fylgi bjórnum, ef sett verða ströng fyrirmæli um sölustaði
og aldurstakmörk.” (Karl á Suðurnesjum).
„Ég er fylgjandi bruggun áfengs öls og sölu íslenzks öls ein-
göngu.” (Karl á Vestfjörðum).
„Það skiptir ekki máli, hvort ölbruggun er leyfð eða ekki. Þetta
er að minnsta kosti gert í öðru hverju húsi hér um slóðir.” (Kona
á Austurlandi).
Menn segja, að ekki þýöi að standa gegn bjórnum lengur, þvi aö heimabruggið sé svo mikið.
„Ég er á móti öllum áfengum drykkjum.” (Karl á Reykjavíkur-
svæðinu).
Niðurstöður skoðanakönnunarinnar urðu þessar:
Fylgjandi..............................138eða46%
Andvígir........................143 eða 47 2/3%
Óákveðnir..........................19eða6 1/3%
Ef aðeins eru teknir þeir, sem tóku afstöðu, verða
niðurstöðurnar þessar:
Fylgjandi..................................49,1%
Andvígir...................................50,9%
Þannig athugasemdir létu sumir
fylgja svörum sínum í skoðanakönnun
Dagblaðsins um afstöðuna til bjórsins.
Spurt var, hvort menn væru fylgjandi
eða andvigir bruggun og sölu áfengs
öls hér á landi. Könnunin var gerð
með sama hætti og fyrri kannanir DB
og talað við 300 manns, 150 karla og,
150 konur, og var helmingurinn á
Reykjavikursvæðinu.
Úrslit þessarar skoðanakönnunar
voru nánast jafntefli. Tæplega 48 af
hverjum hundrað sögðust andvígir en
46 af hundraði fylgjandi. Þegar þess er
gætt, aö i slikri skoðanakönnun getur
munað örfáum prósentum, að niður-
stöður gefi nákvæmlega rétta mynd,
er aðeins unnt að segja, að hóparnir,
með og móti bjórnum, séu nckkurn
veginn jafnstórir.
Og bjórinn hefur unnið á. t
skoðanakönnun Dagblaðsins i fyrra-
vor voru yfir 60 af hundraði andvígir
bruggun og sölu áfengs öls hér á landi.
Skoðanakönnun, sem fyrirtækið Hag-
vangur gerði á vegum Visis um sama
leyti, sýndi svipaða niðurstöðu. Fyrir
ári var sem sé öruggur meirihluti á
móti bjórnum. Nú er jafnara á metun-
um.
Vaxandi
heimabruggun
Af ummælum, sem fólk lét fylgja
svörunum, má ráða, að vaxandi
bruggun í heimahúsum hafi mikil
áhrif á svörin. Margir sögðu sem svo,
að til lítils væri að banna bjór, þegar
bruggað væri „í öðru hverju húsi” eða
eitthvað á þann veg.
Andstæðingar bjórsins nefndu
einna helzt, að nógur væri drykkju-
skapurinn fyrir og mundi hann aukast
með tilkomu bjórsins. Einkum yrði
unglingum hættara en áður.
Mjög stór hópur þtirra, sem léðu
bjórnum liö, sagðist aðeins gera það,
ef tryggt væri, að hann yrði ekki
seldur nema í áfengisverzlunum ríkis-
ins og á vinveitingastöðum og aldurs-
mörk hin sömu og um annað áfengi.
Fólk úti á landi
andvígt bjór
Það skipti mjög í tvö horn, eftir því
hvort fólk var á höfuðborgarsvæðinu
eða utan þess. Á Reykjavikursvæðinu
var meirihluti, bæði karla og kvenna,
fylgjandi bjórnum. Úti á landi var
meirihluti, bæði karla og þó einkum
kvenna, á móti bjórnum. Andstaðan
var mest i sveitunum.
Þegar litið er á karlahópinn sér,
kemur i Ijós, að 71 karl var meðbjór,
69 á móti og 10 óákveðnir.
Af konunum voru hins vegar 67
fylgjandi, 74 á móti og 9 óákveðnir.
•HH.

Neytendasamtökin 25 ára
Barátta fyrir eigin tilveru
— neytenda-
dómstóll
væntanlegur?
Frá blaöamannafundi þeim sem Neytendasamtökin héldu. Stjórnin situr þarna nema Reynir Armannsson formaður stendur
og flytur tölu. DB-mynd Hörður.
Neytendasamtökin höfðu starfað í
aJdarfjórðung á skírdag. En i hvað hafa
þessi 25 ár farið? Að sögn forystumanna
þeirra að mestu i að berjast fyrir eigin
tilveru og það að aðstoða neytendur eftir
mætti, sem oft er ekki mikill. Menn geta
eins og allir vita kært gallaða vöru eða
slæma þjónustu til Neytendasam-
takanna. En Neytendasamtökin geta
ekkert annað gert en talað við þann sem
seldi vöruna eða þjónustuna og reynt að
fá hann til þess að taka vöruna aftur,
veita afslátt eða bæta þjónustuna. Vilji
seljandi þetta ekki er ekki um annað að
ræða fyrir kaupanda en að fara i mál.
Og vegna þess að dómskerfið er eins og
það er tekur slíkt mál bæði óratima og er
fjárhagslega óhagkvæmt vegna þess að
verðbólgan er ekki tekin með í
reikninginn.
En hvað er þá til úrbóta?
Forystumenn Neytendasamtakanna
telja það helzt til ráða að fleiri gangi i
samtökin, því eftir fjöldanum vex
styrkurinn. Nú eru félagarnir aðeins
3004 en þyrftu helzt að vera tíu sinnum
fleiri. Reyna á að koma á samstarfi við
verðlagsstjóra um verðkönnun og gæða-
könnun og eins að koma á nefnd sem
kannað getur gæði vöru sem kvartað er
yfir og þá með tilkvöddum sér-
fræðingum því samtökin sem slik hafa
ekki yfir slikri þekkingu að ráiða. Er
þetta fyrsti vísir að neytendadómstóli
sem afgreitt gæti kvörtunarmál i hasti
þegar þurfa þykir.
Það sem allt strandar á hjá Neytenda-
samtökunum er hversu fjárhagur þeirra
er slæmur. Félagarnir eru fáir og styrkur
sá sem riki og borg veita er mjög tak-
markaður. Þetta veldur því að ekki er
hægt að kanna gæði vöru til nokkurrar
hlitar, hvað þá að hægt sé að gera al-
menna könnun á öllum þeim vörum
sem seldar eru. Neytendasamtökin geta
þvi ekki ráðlagt fólki hvaða vöru á að
kaupa og hverja ekki nema að eiga yfir
höfði sér málsókn. Núna stendur yfir ein
slik vegna deilu um það hvort ákveðin
gerð af sjónvarpstækjum hafi verið aug-
lýst á sanngjarnan og réttlátan hátt og
farið rétt með þær upplýsingar sem fyrir
hendi lágu. Samtökin treysta sér ekki út i
fleiri slik mál i bili vegna fjárhags síns.
Ekki þykir samt rétt að ríkið reki
neytendasamtök þar sem ríkið er það
stór aðili hvað varðar sölu á vöru og
þjónustu að hann þyrfti þá hvað eftir
annað að fást við sjálfan sig. Menn
binda því mestar vonir við það að
meðlimum í samtökunum eigi eftir að
fjölga og benda á að allir menn séu
neytendur hvað sem þeir eru annað.
-DS.