Dagblaðið - 30.10.1978, Blaðsíða 22

í kvöld
fullkomnasta
vídeo á landínu
BJÖRNINN
Smurbrauðstofan
Njiltgötu 49 - Simi 15105
KYNNINGÁ
SKRAUTPOSTULÍN1
LJÓSAKÚLA
úr þunnu postulini, sem kertið iýsir i gegnum
og lífgar fallcga skreytingu. Eykur rómantiskt
andrúmsloft i hlýlegu herbergi á haustkvðldi.
öruggt og fallegt kvöldljós i gjafapakkningu.
KIRSUBERIÐ
„Handa þér elskan” — og hún mun elska
þessa fallegu gjöf. Kirsuberjalaga kerti >*k
litill fagurlega skreyttur stjaki er rétta gjöfin
við flest tækifæri. Þetta er fallega pökkuð litil
gjöf.
MARGT ANNAÐ SPENNANDI
FRA FUNNY DESIGN
Einkaumboð á islandi
KIRKJUFELL
jftFQNNYtA
^ÐESIGNr
Klapparstíg 27, símar 21090.
DAGBLAÐIÐ. MÁNUDAGUR 30. OKTÓBER 1978
Alan Bates og Jill Oayburg i hlutverkum sínum 1 nýjustu mynd Paul Mazursky, An Unmarried Woman.
Leikarinn og leik-
stjórinn Paul Mazursky
Þeir sem hafa stundað
kvikmyndahúsin á undanförnum
árum hafa án efa orðið varir við að
myndir þær sem berast til landsins eru
mismunandi komnar til ára sinna.
Sumar eru nýjar af nálinni, aðeins
nokkurra mánaða gamlar, meðan
aðrar voru gerðar fyrir jafnvel fimm
eða sex árum. Eftir því sem áhugi á
kvikmyndum vex eru gerðar meiri
kröfur um nýjar myndir. Áður fyrr
var nægilegt að gefa upp hverjir léku i
myndunum því stjörnurnar drógu
áhorfendur að. Enda þótt nöfn leikara
hafi enn mikið að segja upp á aðsókn
eru áhorfendur farnir í rikara mæli að
taka eftir hver leikstýrir myndinni,
hver skrifar handrit o.s.frv. Smátt og
smátt fá ákveðin nöfn gæðastimpil á
sig svo fólk veit að hverju það gengur.
Tímaröð
Nauðsynlegt er að geta fylgt eftir
ferli t.d. leikstjóra í tímaröð til að sjá
hvernig stíll hans þróast, í stað þess að
sjá ef til vill nýjustu mynd hans og svo
skömmu síðar aðra sem hann gerði
nokkrum árum áður. Margt getur
breyst á örfáum árum, fyrir utan það
að efnið eldist mismunandi vel. Einnig
vill oft brenna við að margar myndir
þekktra leikstjóra komi aldrei til
landsins. Ýmsar orsakir liggja þar að
baki. Oft reynist erfitt að nálgast þess-
ar myndir þar sem sýningarrétturinn
fyrir Island liggur hjá litlu óþekktu
dreifingarfyrirtæki, verðið er of hátt,
eða þá að kvikmyndahúsin telja
myndina ekki nógu góða söluvöru.
Hver er
Mazursky
Sjónvarpið hefur oft tekið að sér
hlutverk kvikmyndahúsanna að þvi
leyti að sýna verk eftir þekkta
leikstjóra (aðallega frá Evrópu) sem
ekki hafa borist hingað til lands áður.
Sem betur fer fáum við myndir
flestra þekktra leikstjóra (a.m.k.
bandarískra og brezkra) í tímaröð
þrátt fyrir að oft vanti eina og eina
mynd inn á milli. Gott dæmi um þetta
er Bandaríkjamaðurinn Paul
Mazursky. Hafa allar myndir hans
verið sýndar hér í kvikmyndahúsum
borgarinnar, fyrir utan nýjustu mynd
hans, An Unmarried Woman. Hún
ætti samkvæmt öllum sólarmerkjum
að verða tekin til sýningar í Nýja bíói,
vonandi fyrr en seinna. En h' er er
Paul Mazursky?
Harry og Tucker
Hann hóf feril sinn sem
gamanleikari (líkt og t.d. Woody Allen
og Mel Brooks) og hóf síðan kvik-
myndagerð eftir að hafa unnið fyrir
Kvik
myndir
Baldur Hjaltason
sjónvarpið. Hann fæddist I Brooklyn
1930 og ólst þar upp. Eftir að hafa
lokið skólanámi með bókmenntir sem
aðalfag fluttist hann i listamanna-
hverfið Greenwich Village þar sem
hann starfaði sem kennari og leikari
milli þess að vera atvinnulaus. Á
þessum tíma lék hann m.a. í mynd
Stanley Kubricks, Fear and Desire.
Átta árum síðar pakkaði hann
svo niður og hélt til San
Francisco i leit að frama. Þar gerðist
hann handritahöfundur ásamt Larry
Tucker að gamanþætti Danny Kay. Á
þessum tíma lögðu þeir grunn að sjón-
varpsþættinum The Monkees.
Það leið ekki á löngu áður en þeir
félagar fóru að skrifa kvikmyndahand-
rit. Fyrsta myndin sem gerð var eftir
handriti þeirra var I Love You Alice
B. Toklas.
Hipparog
kettir
Síðan leikstýrði Mazursky næsta
handriti þeirra og útkoman varð Bob
& Carol & Ted & Alice (1967) sem
sýnd var í sjónvarpinu nýlega.
Samvinna þeirra Tuckers lauk svo
með myndinni Alex in Wonderland
(1970) þar sem Donald Sutherland fór
með hlutverk heimspekilega þenkjandi
hippa. Þremur árum síðar kom svo
Blume in Love (1973) og nú skrifaði
Mazursky handritið einn. Þetta er
líklega rómantiskasta mynd hans en í
Harry og Tonto (1974) sneri hann sér
að vandamálum einstæðra i stór-
borgum. Við fylgjumst með Harry og
kettinum Tonto á leið sinni um Banda-
rikin eftir að þeir urðu að rýma
húsnæði sitt vegna skipulags-
breytinga. Harry, 72 ára gamall,
flæktist síðan á milli barna og
venslamanna og fannst hann eða
kötturinn alltaf vera öðrum til ama.
Efni myndarinnar virtist eiga upp á
pallborðið hjá okkur íslendingum þvi
Nýja bíó sýndi þessa mynd í tæpan
mánuð.
Ævisaga
1976 gerði Mazursky svo myndina
Next Stop, Greenwich Village, sem
fjallar um ungan mann, Larry að
nafni, sem kemur til Greenwich
Village til að öðlast frægð. Við
fylgjumst með honum gegnum súrt og
sætt en í lok myndarinnar pakkar
hann saman og heldur til Hollywood,
þar sem honum hafði verið lofað kvik-
myndahlutverki.
Þvi hefur verið haldið fram að
Mazursky sé héma að segja frá sjálf-
um sér enda er efnisrammi mynd-
arinnar í samræmi við lifsferil hans á
þessum árum. i viðtali við Ralph
Appelbaum í Films and Filming var
hann spurður um þetta atriði.
„Jú, það er enginn vafi á þvi.
Þannig minnist ég vina minna og
þeirrar reynslu sem ég öðlaðist á
fimmta áratugnum. Eins og yfirleitt
er með endurminningar mínar, þá eru
þær samansettar af staðreyndum og
skáldskap.”
Vandamál
kvenna
Nýjasta mynd hans, An Unmarried
Woman, fjallar um unga konu, Erica
Benton að nafni, og þau vandamál
sem skapast þegar hún slítur sam-
vistum við eiginmann sinn eftir
margra ára sambúð. Eins og flestar
myndir hans fjallar hún um kærleika
og gagnkvæman skilning milli manna
án þess að taka of alvarlega á hlutun-
um. Sjálfur gefur Mazursky eftirfar-
andi lýsingu á stíl sínum. „Ég reyni að
taka atburði úr hversdagsleikanum
og tengja saman tilfinningu og
gámansemi. Ég kýs helst að láta áhorf-
endur hafa á tilfinningunni að at-
burðirnir hafi gerst eins og þeir sjá þá.
en í raun er það ég sem stjórna kring-
umstæðunum. Þetta er nokkurs konar
raunsæisstefna, en án bitur- og dapur-
leika. Þess i stað er hún gædd þeirri
gamansemi og hringavitleysu sem lifið
hefur upp á að bjóða. Betur get ég ekki
lýststíl minum.”
Eftir lestur þessarar kynningar
vona ég að lesendur hafi náð betri yfir-
sýn yfir myndir og stíl Paul Mazursky.
Þegar mynd hans, An Unmarried
Woman, kemur til landsins verður
rætt nánar um hana i framhaldi af
þessari grein.