Dagblaðið - 07.02.1979, Blaðsíða 15

DAGBLAÐIÐ. MIÐVIKUDAGUR 7. FEBRUAR 1979.
Menningarverðlaun í hönnun
Jónfna Guðnadóttir heimsótt
„Þaö er allt of sjaldgæft aö maður
fái verkefni af þessu tagi,” sagði
Jónína Guðnadóttir leirkerasmiður
þegar DB heimsótti hana í fyrradag til
að skoða gripi þá sem hún er að hanna
fyrir Menningarverðlaun blaðsins og á
að afhenda síðar í mánuðinum. „Það
er afar gaman og jafnframt krefjandi
að vinna að þessu — og ánægjuleg til-
breyting að leirkerasmiðir skuli fá að
spreyta sig á svona hlutum. Verðlaun
ýmiss konar hafa hingað til verið úr
gulli eða silfri — eða öðrum málmum.
Það er gott að fá tækifæri til að sýna
hvað við í keramíkinni getum gert.”
Jónína var önnum kafin við að
leggja frumskreytinguna yfir skálar
þær sem veittar verða sem viðurkenn-
ingar DB og um leið skýrði hún frá því
hvernig vinnan við þær hefði gengið
fyrir sig. „Ég er búin að vera að
spekúlera í þessu I tæpan mánuð. Sá
timi fór að sjálfsögðu ekki allur í
erfiðisvinnu, heldur einnig í að velta
fyrir sér hugmyndum. Til þess að vera
alveg örugg renndi ég 12 skálar, þótt
ekki væri þörf fyrir nema fimm. Síðan
fór ég að hugsa út frá skjaldarhug-
myndinni, en afréð að fara yfir í
breiðar skálar sem bæði mætti hengja
á vegg og hafa á borði. Svo varð ég að
gera ráð fyrir áletruðu spjaldi með
nafni verðlaunahafa og þá datt mér í
hug að hafa það kringlótt og úr kopar,
alveg í miðjunni og spinna svo skreyt-
inguna út frá þessari þungamiðju.
Allir gripirnir verða með líku stefi
sem ég vinn úrá mismunandi hátt. Þó
verða þeir með svipuðum einkennum
og margt það sem ég hef gert, — hvort
sem það er plús eða minus ...”
Jónina skýrði síðan út fyrir okkur
hvernig vinnslunni á DB skálunum
yrði fram haldið. Hún er með renni-
bekk og leir í kjallaranum heima hjá
sér í Hafnarfirði, en brennslan sjálf fer
fram í afhýsi þar við hliðina þar sem
Jónína og maður hennar hafa byggt
mikinn ofn. Hún sagðist þurfa að
skreyta gripina eitthvað i viðbót, en til
þess notar hún ýmis jarðefni eins og
hraun, járnoxýð og lágbrennslu leir-
tegundir. Síðan tæki brennslan við og
væri hún tímafrek. Bjóst hún viö að
geta lokið við gripina eftir rúma viku.
Við kvöddum síðan með virktum og
fetuðum okkur fótfráir fram hjá list-
munum af ýmsu tagi sem Jónína hefur
gert gegnum árin.
Jónina vinnur við skreytingu á einni skálinni úti i horni á vinnustofu sinni.
Við brennsluofninn góða, en hann byggðu Jónina og maður hennar. „Hann notar rafmagn á við heilt ibúðahverfi.”

OÐRUVISI
A|>ýðuleikhúsið:
VATNSBERARNIR
eftir Herdbi Egilsdóttur.
Leikstjóri: Þórtiildur Þorieffsdóttir.
Leikmynd og búningar Þórunn Sigriður
Sigurðardóttir.
Það er ekkert smáræðis efni sem
Herdis Egilsdóttir hefur undir i barna-
leik sínum sem Alþýðuleikhúsið sýnir
nú i Lindarbæ: hjúskapur, fjölskylda,
uppeldi, afdrif afbrigðilegra barna í
fjölskyldu og samfélagi sínu.
Fólkið í leiknum, vatnsberarnir eru
jurtakyns og búa í vermireit. Þar vaxa
ekki börnin í maga mörnrnu heldur er
sáð til þeirra i tunnur. Þrátt fyrir þessa
kynlífshætti viðhelst óbreytt kjarna-
fjölskylda í leiknum og gilda venjuleg
siðalögmál borgaralegs fjölskyldulífs.
Hvernig fer nú þegar fæðist
alvanalegur strákur inn í þessa
skrýtnu fjölskyldu? Það fer nú eins og
sosum mátti kannski vænta: for-
eldrarnir skilja ekki afkvæmi sitt og
skammast sín fyrir það, systir hans
svíkur hann, félagarnir útskúfa
honum úr sinu samfélagi. Hann er
öðruvísi. Strákur verður að finna út úr
því sjálfur hver hann sé, leita sér að
hlutverki við hæfi i hinum stóra heimi,
og bjóðast þá ýmsir kostir. En fjöl-
skylduböndin bregðast ekki þegar á
reynir. Foreldrar og systir stráks sjá að
sér, ieita hann uppi og heimta aftur til
sín. Hann á vist að fá að vera öðruvisi.
Og þá tekur hann aftur gleði sína því
að heimaerbest.
V
r
Leiklist
L.
Þessi samblendingur ævintýris og
veruleika, jurtafræði og mannfélags-
fræði fer furðuvel úr hendi á sýningu
Alþýðuleikhússins. Frásagnarháttur-
inn er augljóslega náskyldur barnasög-
um Herdísar um Siggu og skessuna
sem vel munu hafa gefist litlum börn-
um. Þrátt fyrir augljósa kennslustefnu
Ieiksins get ég ímyndað mér að lítil
börn geti vel haft not af leiknum sem
ævintýri og sjónleik. En af hverju
þetta yfirskin yfir eiginlegt viðfangs-
efni hans? Bæði efni leiksins og aðferð
sýningarinnar finnst mér bjóða heim
allt öðrum vinnubrögðum: af hverju
ekki leika leikrit um raunveruleg börn,
afbrigðileg eða ekki, og vandamál
þeirra á heimili og I skóla? Einfaldur
leiktexti, stílfærður leikmáti þessarar
sýningar bendir beint í þá áttina sem
ég líka hygg að komi heim við stefnu-
mið Alþýðuleikhússins.
Þá yrði kannski ekki völ hinna auð-
veldu úrkosta, farsælu leiksloka sem
hér voru viðhöfð. En það held ég sé til
lofs bæði um leikritið og sýninguna að
skammt að baki hennar þykist maður
sjá grilla í alvöru-leikrit handa börn-
um. Og það er að vísu meira en sagt
verði um venjubundnar barnasýn-
ingar leikhúsanna.