Dagblaðið - 10.04.1979, Blaðsíða 10
DAGBLAÐIÐ. ÞRIÐJUDAGUR 10. APRÍL 1979.
10
FramkvanmdutjóH: Svakin R. Eyjótfvsón. Rttstjórt JMúy KrtstJAnsson.
FróttastJóH: Jón Bhrglr Pótursson. Rhitjómarfultiúi: Haukur Halgason. SkrMstofustJóri rttstjómar
Jóhanrtos RaykdaL Iþrótdr. Hstur Slmonaraorv Aðatoóartróttaatjórar AtD Stalnareaon og Ómar ValdF
maraaon. Mannkigarmál: Aftalatalnn Ingótfsaon. Handrit: Áagrimur Pálaaon.
Blaóamsnn: Anna BJamason, Aagair Tómaaaon, Bragl StgurOaaon, Dórs Stafánsdóttir, Gbaur Slgurða-
son, Gunnlaugur A. Jónaaon, Haigr Halaaon, Halgl Páturaaon, Jóóas Harakfsaon, Ólafur Galraaon,
Ólafur Jónsson. Hótynurt: Guðjón H. Páisaon.
LJósmyndlr Aml PáB Jóftonnsaon, BJamlalfur BJSmlalfason, Hörður Vlhjálmsaon, Ragnar Th. Slgurða-
son, Svalnn Þormóóaaon. ^ -
Skrffstofuatjórl: Ólafur Eyjólfaaon. GJaldkeri: Préinn ÞoriaKsaon. Söluatjóri: Ingvar Svafetsaon. Dralnig-
aretjórf: Már E.M. HaHdóraaon. ' "
Rftstjóm Slðumúla 12. Afgralðsla, áakrfftadalld, auglýsfeigar og skrtf atofur ÞvartloM 11.
Aðalaknl blaðsbia ar 2>022110 Hnuri. Aakrift 3000 kr. á mánuði innaniands.l lauaaaðki 150 kr. ekitakið.
Satnkig og umbrot Dpgblaðið hf. Siðumúla 12. Mynda- og plötugsfð: HHmk hf. Siðumúla 12. Prantun:
Arvakur hf. Skalfunpi 10.
Vont versnar
Vinstri stjórnin virðist ætla að auka
sukkið í fjármálum ríkisins. Eins og
aðrar ríkisstjórnir hóf hún skeið sitt
með fögrum fyrirheitum um jafnvægi í
ríkisfjármálum. Nú er komið á daginn,
að hún hefur slegið öll fyrri met í
skuldasöfnun í Seðlabankanum.
Rikissjóður jók þessar skuldir um 10,4 milljarða
króna frá áramótum til marzloka. Af þessari súpu voru
aðeins 222 milljónir vegna gengisbreytingar.
Skuldirnar í Seðlabankanum hafa það sem af er árinu
aukizt úr 26,3 milíjörðum í 36,7 milljarða.
Ríkisstjórn Geirs Hallgrímssonar sætti með réttu
miklu ámæli fyrir stefnuna í fjármálum ríkisins.
Skuldaaukning Tómasar Árnasonar fjármálaráðherra
er á þessu ári orðin meiri en skuldaaukning fyrir-
rennara hans, Matthíasar Á. Mathiesen, var á sama
tíma í fyrra. Þó jukust skuldirnar fyrir ári sérstaklega
vegna gengisfellingar í febrúar í fyrra.
Ráðherrar vinstri stjórnar hafa jafnan talað eins og
þeim væri ljóst, hversu gifurlegur bölvaldur halla-
rekstur ríkisins og sláttur í Seðlabanka er gagnvart
verðbólgunni. Viðurkennt er, að fátt eða ekkert veldur
meiru um óðaverðbólguna. Nú beitir vinstri stjórnin
brandi til að halda niðri kauphækkunum ýmissa stétta.
Hún lætur samþykkja á þingi lög, sem fela í sér margs
konar stefnuyfirlýsingar um aðgerðir gegn verðbólgu.
En reynslan af stefnu hennar í fjármálum ríkisins gefur
til þessa ekki annað til kynna en að vont hafi þar
versnað. Keyrt verður áfram með slætti og hallarekstri
til viðbótar skattheimtumeti.
Nýbirt skýrsla Tómasar Árnasonar fjármála-
ráðherra um afkomu ríkissjóðs á síðasta ári gefur til
kynna, hvernig farið hefur um fyrirheit hans. Fjárlög
fyrir síðasta ár gerðu ráð fyrir 353 milljóna greiðsluaf-
gangi. Útkoman varð 6,7 milljarða halli, þegar upp var
staðið.
Gjöldin fóru rúmum fimm milljörðum framyflr
tekjurnar, og við bættist halli á viðskiptareikningum
og neikvæðar lánahreyfíngar. Aðgerðir nýju ríkis-
stjórnarinnar í september, strax eftir valdatöku
hennar, kollvörpuðu þá þegar öllum vonum um jafn-
vægi í ríkisbúskapnum. Áðgerðirnar leiddu til þriggja
milljarða aukinna útgjalda vegna niðurgreiðslna og 1,3
milljarða vegna verðjöfnunargjalds til bænda.
Núverandi fjármálaráðherra fann þá upp á því að
„lengja árið” úr tólf mánuðum í sextán mánuði. Víst
yrði halli á árinu 1978, en hann yrði svo sannarlega
unninn upp, svo að afgangur kæmi út, þegar litið yrði í
fyrstu 16 mánuðina í valdatíð vinstri stjórnar. Svo
sagði fjármálaráðherra. Því miður bendir ekkert til, að
þetta gangi upp.
í fjárlög fyrir yfirstandandi ár vantar marga
pósta. Vafalaust munu niðurgreiðslur og útflutnings-
uppbætur reynast vanmetnar. Þar að auki verður að
hafa í huga, að mörg opinber fyrirtæki eru um þessar
mundir rekin með milljarða halla. Þetta gildir um Póst
og síma og Rafmagnsveiturnar. Þrautalendingin
verður vafalítið sú, að þetta verðurgreitt úr ríkissjóði.
Fyrri ríkisstjórn skilaði ríkisrekstrinum með
greiðsluhalla öll sín valdaár. Mestur varð hallinn árið
1975, um fimm og hálfur milljarður. Hallareksturinn
kynti undir verðbólgunni. Ekki var ágreiningur um
það, þegar fulltrúar allra flokka og helztu hagsmuna-
hópa tóku í alvöru að ræða verðbólguvandann í
verðbólgunefndinni fyrir ári, að þessar kúnstir í ríkis-
rekstrinum væri einhver versti verðbólguvaldurinn.
Núverandi ríkisstjórn heldur áfram á þessari braut.
Henni má vera ljóst, að almenningur mun ekki una
þeirri afstöðu, að á honum dynji kauprán og skatt-
píning, meðan valdsmenn keyri verðbólguna áfram
með sukki í opinberum fjármálum.
Þrælaskipið Dóná var notað til að flytja gyðinga frá Noregi tii Þýzkaiands á meðan á hernámi Þjóðverja stóð i siðari heims-
styrjöldinni. Margir þeirra enduðu lif sitt i Auschwitz og öörum útrýmingarbúðum. Árið 1943 var skipið sprengt f loft upp af
norskum frelsisvinum. Reyndar var þá nærri búið að flytja alla gyðinga firá Noregi til Þýzkalands. Gegndi þá sama máli hvort
þeir voru fæddir i Noregi eða flóttamenn frá Þýzkalandi.
Norðmenn og þýzkir gyðingar:
EKKIASTÆÐA
TIL MIKILLAR
ÁNÆGJU
— segja þeir sem kannað hafa málið — Kvikmyndin
Holocaust hreyfir við samvizku margra þjóða
Bandaríska kvikmyndin Holocaust
hefur vakið mikla athygli í Noregi
eins og annars staðar þar sem hún
hefur verið sýnd. í norska Dagblað-
inu er grein eftir Harald Skjönsberg
cand. mag, sem kannað hefur af-
stöðu Norðmanna til þeirra gyðinga
sem reyndu að fá landvistarleyfi þar í
landi á valdatíma nasista í Þýzka-
landi. Myndin fjallar einmitt um
meðferð nasista á gyðingum.
í greininni í Dagblaðinu kemst
höfundurinn að þeirri niðurstöðu að
venjulegur gyðingur hafi ekki átt þess
neinn kost að setjast að í Noregi ef
hann vildi flytjast á brott frá Þýzka-
landi á meðan þess var kostur. Ef
gyðingurinn var talinn pólitískur
flóttamaður átti hann nokkra mögu-
leika því þá var nokkur von til þess
að hann yrði viðurkenndur sem
slíkur af mannréttindanefnd norska
Verkamannaflokksins. Sú nefnd
hafði einkum það hlutverk að að-
stoöa pólitíska flóttamenn.
Hinn venjulegi gyðingur átti þess
þó ekki kost að.komast í þann hóp og
gyðingar sem vildu komast frá
Þýzkalandi voru ekki viðurkenndir
sem pólitískir flóttamenn. Loka-
ákvörðun um þá túlkun var formlega
tekin á sérstökum fundi ráðamanna,
þar sem meðal annarra varTryggvi
Lie þáverandi dómsmálaráðherra
Noregs. Hann varð síðar utanríkis-
ráðherra norsku útlagastjómarinnar í
London á meðan Noregur var herset-
inn af Þjóðverjum. I stríðslok varð
Tryggvi Lie fyrsti aðalritari Samein-
Aukin neysla á
landbúnaðar-
afurðum
Talið er að meðalneysla af kjöti á
mann á síðastliðnu ári hafi verið um
78 kg. Þar af hafi neysla á kindakjöti
verið 45 kg. Meðalneysla af mjólk,
undanrennu og jógúrt var á síðast-
liðnu ári 262 lítrar. Ef neysla á öllum
mjólkurafurðum yrði umreiknuð yfir
í nýmjólk, þá var meðalneysla á
mann á síðastliðnu ári 470 lítrar. Á
árinu var framleitt umfram þarfir
innlenda markaðarins 23,2 milljón
lítrar af mjólk. Það gerir rétt um 100
litra á hvert mannsbarn.
Það mætti auka neyslu
á kindakjöti
Miðað við framleiðsluna á
kindakjöti á síðasdiðnu ári yrði hver
íslendingur að borða frá 1. október
sl. haust og fram til 30. september í
haust að meðaltali 67 kg af kinda-
kjöti, ef ekkert væri flutt út. Mesta
meðalneysla á einu ári var rétt um 50
kg, hærra verður varla komist, þó
svo að niðurgreiðslur væru stóraukn-
ar. Þar eru því ekki miklar líkur á að
við getum dregið úr útflutningi vegna
aukinnar innanlandsneyslu. Þess
vegna eru allmargir þeirrar skoðunar
að draga verði stórlega úr framleiðslu
á kindakjöti. Það sé þjóðhagslega
hagkvæmt að draga saman fram-
leiðsluna. Það er óskaplega vinsælt
um þessar mundir að vera á móti
sauðkindinni og telja hana helsta
meinvætt í hagkeðjunni. Þetta er
fullyrt án þess að hafa getað sýnt
fram á það með rökum að hagvöxtur
og velmegun væri hér meiri, ef þessi
5000 tonn af dilkakjöti væru ekki
flutt út.
Meira smjör
Trúlega er mun auðveldara að
auka neyslu á mjólk og mjólkuraf-
urðúm en á kindakjöti. Fjölbreytni
þessara afurða eykst stöðugt og flest-
ir ættu að geta fundið þar eitthvað
við sitt hæfi. Á síðastliðnu ári var
meðalneysla á smjöri hér á landi 6.7
kg, en það var 0.9 kg meira en árið
1977.