Dagblaðið - 29.06.1979, Side 13

Dagblaðið - 29.06.1979, Side 13
DAGBLAÐIÐ. FÖSTUDAGUR 29. JÚNÍ1979. 13 V UPPRHSN FRA HÆGRI — H.H.G. FLOKKURINN Ýmsir höfundar: Upproisn frjóishyggjunnar. Útg.: Kjartan Gunnarsson, 192 bls. Og frjálshyggjusirkusinn heldur áfram. Nýjasta skemmtiatriðið er bókin Uppreisn frjálshyggjunnar, sem samanstendur af greinum eftir fimmtán unga hægriöfg. . ., afsakið frjálshyggjumenn um hin aðskiljan- legustu málefni. Fyrsta grein bókarinnar er auðvitað eftir sjálfan æðstaprestinn, Hannes Hólmstein, og nefnist hún Hugmyndabaráttan á Vesturlöndum. Hannes þylur að vanda kenningar meistara Hayeks, og er greinin lítið annað en útfærsla á næstum dag- vissum pistlum hans í Morgun- blaðinu. Jón Steinar Guðlaugsson ritar um frjálshyggjuna og lögin, og Pétur J. Eiríksson tekur fyrir hagkerfi frjáls- hyggju og sósíalisma. Pétur lofar „frjálst” framtak, og greinir frá kenningum einhver.s Balassa, sem heldur fram hlut markaðskerfis á kostnað Sovétsósialisma. Samsæriskenning Geir Haarde skrifar um nauðsyn frjálsra alþjóðaviðskipta. Greinin er í styzta lagi, og er eiginlega hvorki fugl né fiskur. Á einum stað (bls. 49) gefur Geir i skyn, að til séu menn á íslandi sem beinlínis berjist gegn bættum lifskjörum þjóðarinnar. Hér er á ferðinni samsæriskenning af barnalegasta tagi, Geir væri hollt að lesa ummæli Karls Popper um hættur þær, sem stafa af trú á slíkar kenn- ingar. Nægir hér að nefna trú nasista á heimsyfirráðasamsæri hinna tólf visu Síons, og trú Austantjalds- komma á „samsæri auðvaldsins”. Frjálshyggjuhúmor Jón Ásbergsson skrifar mjög læsi- lega grein um vanda atvinnuveganna. í kafla um landbúnaðinn leitast Jón við að þræða meðalveginn milli verstu niðurgreiðslusinna og ofstækisfullra landbúnaðarand- stæðinga. Þráinn Eggertsson fjallar um verð- bólguvandann, eftir Friedmönskum forskriftum að því er virðist. Fried- man þessi telur ofprentun hins opin- bera á peningaseðlum höfuðorsök verðbólgu, að mér skilst. Greinin er greindarlega skrifuð, eins og Þráins er von og vísa. Baldur Guðlaugsson og Halldór Blöndal skrifa um vandamál vinnu- markaðarins. Grein Halldórs ér snaggaralega skrifuð, og inniheldur einn afbragðsgóðan brandara: ,,Ég velti því stundum fyrir mér hversu langt Marx hefði getað teygt menn á asnaeyrunum, ef hann hefði sagt þeim að hrina i lok kommúnistaá- varpsins í staðinn fyrir þessi hvers- dagslegu orð: Öreigar allra landa sameinizt!!” Skólamálin Grein Bessíar Jóhannesdóttur um frjálshyggju og skólamál er afar laus í reipunum, hún hefst á lofgerð um Hannes Hólmsteinn — „Og frjálshyggjusirkusinn heldur áfram.” menn á annað borð keppa hvorir við ■annan hljóta þeir að hafa sömu l'markmið, og vera að því leytinu 'steyptir í sama mót! Þess utan má nefna, að ýmsar skólarannsóknir benda til þes, að einkunnagjöf sé lítið annað en mat á félagslegum uppruna nemenda. Þekkingapróf, unnin af sálfræðingum, sem brezkir nemendur voru látnir gangast undir, sýndu, að börn af lágstéttauppruna stóðu sig betur en einkunnir þeirra gáfu til kynna. Af þessari rannsókn og öðrum hafa ýmsir dregið þá álykt- un, að kennarar hyllist til að gefa börnum hinna betur settu hærri einkunnir en hinum vegna þess, að þeir finni frekar til samkenndar með þeim vegna svipaðs uppruna. Með þessu er ekki sagt, að einkunna- kerfið hafi ekki ýmsa kosti, og satt best að segja sé ég engan raun- hæfan valkost við einhvers konar einkunnakerfi, eins og málum er háttað í dag. Á bls. 94 gefur Bessí í skyn, að skólastarfið eigi að byggja á verð- mætum á borð við „einstaklings- hyggju, lýðræði, kristna trú og al- mennu siðgæði”. Fjórum blaðsíðum síðar lofar hún hins vegar ágæti hlut- leysis. Bessí gerir sér ekki grein fyrir, að verðmæti eins og lýðræði og einstaklingshyggja eru ekki pólitískt hlutlaus, hversu góð sem þau kunna að vera. Skólastarfið getur því ekki bæði verið hlutlaust og byggt á áður- nefndum verðmætum. Það vefst fyrir mörgum, að gildis- mat getur samkvæmt skilgreiningu Stefán Snævarr einkunnir og endar á vinnugildis- kenningu Marx, sem ekki er lofuð! Bessí gerir sér ekki grein fyrir þvi, að flestir þeir, sem deila á beitingu einkunna i skólum, hafa eflingu einstaklingsþroska að leiðarljósi í gagnrýni sinni. Þeir telja, að einkunnakerfið njörvi alla nemendur í sama mynstrið, keppni um sömu verðmæti, þ.e. einkunnir. Ég held, að leiða megi veigamikil rök að þeirri skoðun, að í öllum samkeppnis- ferlum séu fólgnir stöðlunarþættir, ef r Bók menntir aldrei verið hlutlaust, og að þeir sem eru gagnrýnir á hugmyndir um hlut- leysi vísinda og kennslu telja hlutleysi óframkvæmanlegt, ekki óæskilegt. Herinn Björn Bjarnason og Þór White- head fjalla um öryggismál, Björn af trúareldmóð, Þór með fræðilegri yfirvegun. Meginstef beggja greina er, að í „öryggismálum er enginn annar kostur” en núverandi skipan mála. Hvorugum dettur í hug, að vera ameríska hersins á íslandi gæti orðið bein ógnun við öryggi þessa lands. Herinn á Keflavíkurvelli gæti aldrei varið ísland gegn skyndiárás einn og óstuddur, en gæti hins vegar hæglega skipt sér af innanlands- málum undir ákveðnum kringum- stæðum. Bandaríkin hafa hvað eftir annað skipt sér af stjórnmálalífi annarra þjóða með ofbeldi. Það sem gerðist í Nicaragua ’34, íran ’53, og Dóminikanska lýðveldinu ’65, gæti hæglega gerst á íslandi. Þess utan yrði Keflavíkurstöðin örugglega skotmark Sovétmanna ef til styrjaldar drægi, án hers eru a.m.k. einhverjar likur á, að við sleppum. Flokkurlnn Davíð Oddson, Friðrik Sóphusson, og Þorsteinn Pálsson ræða þann vanda, sem steðjar að Sjálfstæðis- flokknum eftir kosningaósigurinn í fyrra. Þeir eru skemmtilega hreinskilnir, en ofmeta sennilega fylgisaukavirkni hreinnar markaðs- hyggju. Ef Sjálfstæðisflokkurinn tæki upp ómengaða „frjálshyggju” er eins vist, að hann tapaði töluverðu af sínu alþýðufylgi, og yrði þröngur flokkur bissnessmanna og ofstækis- fullra menntamanna. Bókin Uppreisn frjálshyggjunnar er helzt við hæfi þeirra, sem nú þegar eru sannfærðir um ágæti stefnunnar, en er ekki líkleg til að afla henni nýrra fylgismanna. Flestar greinar bókar- innar eru auk þess of stuttar til að gefa skýra mynd af því stjórnmála- horfi, sem stundum er nefnt frjáls- hyggja. Og að lokum tillaga að kjörorði fyrir hið nýstofnaða frjálshyggju- félag: „Lifi Popperisminn, Hayekisminn, hugsun Hannesar Hólmsteins!” 'j: Smurbrquðstofnn BJORNINN Njálsgötu 49 — Sími 15105 SKYNDWIYNMR Vandaðar litmyndir i öil skirteini. barna&f jölsky Idu - SIMI 12644 Ijósnpdir AUSTURSTRÆTI 6 verður á Rally Cross braut B.I.K.R. í landi MÓA Á KJALARNESI laugardaginn 29. júní (á morgun) kl. 2 stundvíslega. DB-mynd Jóhann Kristjánsson

x

Dagblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagblaðið
https://timarit.is/publication/260

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.