Dagblaðið - 30.05.1980, Qupperneq 11

DAGBLAÐIÐ. FÖSTUDAGUR 30. MAÍ 1980.
\
þessu sambandi. Einkum sé þó haft í
huga að erfiðleikatimar séu nú að
ganga yfir Danmörku og á næstu
árum séu allar horfur á að greiða
þurfi fyrir neyzlu liðinna ára með því
að „herðasultarólina”.
Samkvæmt dönskum skatta-
reglum þá séu vaxtatekjur af
inneignum og verðbréfum í Dan-
mörku skattskyldar á Spáni búi eig-
endurþeirra þar. Fyrirsjáanlegt sé að
vextir muni hækka í Danmörku á
næstunni.
Útkoman verði því sú að jafnhliða
því aö danskt atvinnulíf verði að
greiða hærri vexti og þeir Danir
einnig sem til dæmis vilji koma þaki
yftr höfuðið, þá aukist vaxtatekjur
þeirra Dana, sem flutzt hafi til
Spánar.
Erfitt ástand i Danmörku auki
þess vegna tekjur þeirra, sem flutt
hafi frá landinu. Hið sama gildi
einnig um ellilífeyrisþega. Tekjur
þeirra séu þær einu í Danmörku sem
stöðugt hækki í beinu hlutfalli við
hækkaðan framfærslukostnað. Ef
ellilífeyrisþegarnir hafi unnið hjá
einkafyrirtækjum séu tekjumar
skattlagðar á Spáni en ef um sé að
ræða fyrrverandi opinbera embættis-
menn þá í Danmörku. Þarna sé um
undarlega mismunun að ræða.
Skattalöggjöfin i Danmörku er
samkvæmt greininni í Politiken á
margan hátt furðuleg. Oft á tiðum
mættihalda aðmeð henni væri verið
að reyna að losna við efnað fólk sem
hafi efnalega möguleika á að standa í
fjárfestingum á stærri sviðum. Ekki
sé þessu þó til að dreifa með nema
fáeina af þeim tuttugu þúsund
Dönum, sem flutt hafi búferlum til
Spánar.
Flestir þeirra hafi lagt land undir
fót, þegar þeir hafi verið búnir áð
notfæra sér kosti þess að búa í
Danmörku. Börn þessa fólks hafi til
dæmis notið þess að fá ódýra og
góða menntun þannig að þau hafi
góð tækifæri á að komast áfram í
lífinu.
Útflytjendumir hafi einnig allan
rétt á að flytjast aftur til Danmerkur
Ekki nóg með að skilningurínn sé svo
mikill á heimþránni að þeir megi
dveljast allt að eitt hundrað og átta-
tíu daga í Danmörku á hverju ári án
þess að missa rétt sinn hvað varðar
skattlagningu á Spáni. Margir út-
flytjendanna notfæri sér þetta líka
óspart. Fólk með lögheimili á Spáni
sé til dæmis fjölmennast meðal
þeirra, sem sækjast eftir að dveljast í
sumarhúsunum á ströndum Dan-
merkur.
Þetta fólk hafi ekki aðeins tima til
að dvelja þar. Það hafi einnig það
sem skipti mestu máli — peningana
—. Vegna lægri skatta á Spáni en í
Danmörku hafi það hlutfallslega
meira handa á milli en landar þeirra
sem lögheimili hafi í Danmörku.
í Politiken er því einnig haldið
fram að Spánarfararnir dönsku hiki
ekki við að notfæra sér alla félags-
lega þjónustu í Danmörku og margir
þeirra dveljist lengur i Danmörku en
hina leyfilegu eitt hundrað og áttatiu
daga.
í lok greinarinnar er spurt hvort
ekki sé rétt að þetta fólk, sem
vissulega hafi tekið þátt íaðeyðaum
efni fram eins og Danir hafi
greinilega gert á undanförnum árum
taki ekki einnig þátt í að borga
brúsann þegar komið sé að skulda-
dögunum.
Nýhafnarbúar þurfa að herða sultarólina ekki siður en aðrir Danir á næstunni
það er að segja þeir sem ekki hafa flutzt búferlum til Spánar.
Kjallarinn
Ásgeir Haimes Eiríksson
ferðalag enskra vikingasveita um
húsaþök á sendiráðum Persarikis i
Lundúnum fer nú hver íslenzkur
ákæruvaldsmaður að verða síðastur
til að skríða um þakbita í fjölbýlis-
húsum landsins og rífa sundur innan-
hússsjónvörp. Gera kapla og búnað
upptækan í ríkissjóð en reka glóðar-
auga á sjáöldur heimilanna.
Fyrsta báknið
Á sínum tíma stofnuöu framsýnir
aldamótamenn til símasambands við
umheiminn. Þeir hlutu að launum
skammir hjá dalafólki og máttu þola
hópreiðir frá heiðabúum á mölina.
Sem betur fer létu þeir ekki deigan
síga og fyrir bragðið býr íslenzk þjóð
enn að sæstreng á milli landa og
símalögn um dreifðar sveitir. Utan
um þessi talsambönd öll var svo
stofnað fyrirtækið Póstur og sími en
sú stofnun varð fljótlega fyrsta
íslenzka báknið. Siðan hafa fjar-
skipti í heiminum vaxið henni langt
yfir höfuð með hörmulegum
afleiðingum fyrir notendur.
Póstur og sími situr einn að póst-
dreifingu hérlendis og frímerkjaút-
gáfu. Hann ákveður skrefafjölda i
símtölum og gjaldtöku í skeytasend-
ingum. Hann ræður yfir öllum fjar-
skiptum manna á öldum Ijósvakans
jafnt sem eftir jarðstrengjum. Hann
skammtar Ríkisútvarpi bylgjur fyrir
útsendingar og hjálparsveitum
neyðarrásir. Hann ræður yfir inn-
flutningi tækja og viðgerðum á
heimilum fólks. Áhöld eru meira að
segja um hvort boðmerki á milli öku-
manna með stefnuljósum falli ekki
beint undir einokun símamála-
stjórnar á fjarskiptum.
íslandssagan hefir því miður haft
endaskipti í höndum Pósts og sima.
Póstmálastjórnin er nú í hlutverki
gamla afturhaldsins sem hélt uppi
þýðingarlausu andófi við símastaura
aldamótanna.
Upp rísi þjóðlrf!
Með atlögu sinni að tómstundum
lítilla barna ásamt frívöktum sjó-
manna og dægradvöl legusjúklinga
eru ákæruvöld þjóðarinnar að hóta
tugþúsundum íslendinga borgara-
styrjöld. Óbreyttir kjósendur gera þá
kröfu til fulltrúa sinna í útvarpsráð-
um jafnt sem sveitastjórnum og á Al-
þingi að þeir taki stöðu við hlið barna
sinna og sjúklinga en hlaði ekki
frekar undir afturhald landsins.
Unnendur hins frjálsa þjóðlífs
verða að rísa upp sem einn maður og
fá lagabálkinn um fjarskipti fluttan
inn í tuttugustu öldina. Fyrsti áfang-
inn er borgarafundur áhugamanna
um frjálst útvárp á Hótel Borg kíukk-
an tvö á morgun laugardag.
Ásgeir Hannes Eiriksson,
verzlunarmaður.
\

11
Stundum gætir þeirra viðhorfa
hjá ríkistjórnum, að Alþingi sé
aðeins nokkurs konar afgreiðslu- eða
stimpilstofnun stjórnarinnar. Komi
fyrir að alþingismenn telji ástæðu til
að skoða viðamikil stjórnarfrumvörp
er gripið til þess ráðs að hefja á-
róðursstríö í fjölmiðlum, þar sem
stjórnarandstaðan er sökuð um aö
stunda málþóf til aö tefja framgang
mála. Þessa dagana sitja ritstjórar
stjómarblaöanna með sveittan
skallann viö aö koma saman
leiðurum um „málþóf” stjórnarand-
stöðunnar. Formenn stjórnarfiokka
býsnast yfir þingstörfum og birtast
hálfgrátandi og stórhneykslaöir í
sjónvarpinu yfir því að þingmenn
skuli vilja fá tækifæri til aö ræða
viðamikil lagafrumvörp á Alþingi.
Jafnvel forsætisráðherra tekur þátt í
þessari sviðsettu herferð.
Staðreyndin er nefnilega sú, að
„málþófið” er hvergi til nema í
kollinum á stjórnarsinnum, sem
gremst það að geta ekki losað sig við
þingið til að fá löggjafarvaldið í eigin
hendur. Það er auðvitað viðurhluta-
minna að gefa út bráðabirgðalög en
að þurfa að leggja lagafrumvörp fyrir
Alþingi.
En var það þá ekki rétt,, að
urinn hafi reynt að koma í veg fyrir,
að þetta mál fengi afgreiðslu á þessu
þingi og einnig hefur verið látið að
því liggja, að þingflokkur Sjálf-
stæðisflokksins væri á móti félags-
legum aðgerðum í húsnæðismálum.
Séu þessar staðhæfingar skoðaðar
eilitið nánar, kemur í ljós, að þær eru
á misskilningi byggðar, svo ekki sé
dróttað aö illu innræti þeirra, sem
slíku hafa haldið fram.
Sjálfstæðisfiokkurínn hefur
einungis bent á, að ef
húsnæðisfrumvarpið eigi að fá af-
greiðslu á yfirstandandi þingi, verði
Alþingi og ríkisstjórnin að gefa sér
tíma til þess. Ríkisstjórnin lagði
áherzlu á afgreiðslu málsins á þessu
þingi. Sjálfstæðisflokkurinn hefur
gert sitt til að svo geti oröið og skulu
hér tilfærð nokkur dæmi þess.
1. Sjálfstæðisflokkurinn (og
reyndar Alþýðuflokkurinn einnig)
féllst á að efna ekki til umræðna um
málið við fyrstu umræðu í Neðri,'
deild, en slíkt er mjög óvenjulegt,
þegar þingmál koma gjörbreytt og
full af ágreiningsefnum úr fyrri (í
þetta skiptið Efri) deild.
2. Stjórnarandstöðuflokkarnir
samþykktu að láta nefndarstörf taka
aðeins tvo virka daga og var við það
„Staöreyndin er nefnilega sú, að „málþóf-
ið er hvergi til nema í kollinum á stjórnar-
sinnum sem gremst það að geta ekki losað sig
við þingið til að fá löggjafarvaldið í eigin
hendur.”
stjórnarandstaðan stundaði málþóf
um frumvarpið um iðnrekstrarsjóð
eins og lesa mátti í dagblaði? Og hvað
um húsnæðismálafrumvarpið?
Ætlaði stjórnarandstaðan ekki að
kála þessu „réttlætismáli” með
málæði. Litum ögn betur á þessi mál
í ljósi staðreyndanna.
Umrœður um
iðnaðarmál
í tilefni lagasetningar um
iðnþróunarsjóð og iðnrekstrarsjóð
urðu nokkrar umræður um iðnaðar-
mál, einkum nýiðnað og iðnþróun.
Ástæðan var m.a. sú, að nánast eng-
ar umræður hafa orðið á Alþingi í
vetur um iðnaðarmál. Á tveimur
síðustu þingum hefur iðnaðar-
ráðherra lagt fram þingsályktunar-
tillögu um iðnaðarstefnu ásamt yfir-
gripsmikilli skýrslu samstarfsnefndar
um iðnaðarmál. I vetur brá svo við,
að tillagan kom ekki fram. Á hinn
bóginn birtust í blöðum óljósar
fréttir um ýmsar fyrirhugaðar
aðgerðir iðnaðarráðuneytisins
varðandi einstök fyrirtæki. Stjórnar-
andstöðunni þótti því ærin ástæða til
að ræða iðnaðarmálefni, spyrja
spurninga og fá svör iðnaðar-
ráðherra. Hjörleifur Guttormsson
iðnaðarráðherra tók að sjálfsögðu
þátt í umræðunum og svaraði fyrir-
spumum og hafði sérstaklega orð á
þvi, að umræðurnar væru málefna-
legar og í alla staði eðlilegar. Hins
vegar brá svo við, að í frétt Dag-
blaðsins voru þessar umræður
kallaðar málþóf. Þótt það væri
leiðrétt í frétt daginn etir, sýnir þetta
dæmi, hve grunnt er á misskilningn-
um varðandi svokallað „málþóf”.
staðið, þó nefndarmenn yrðu með
þeim hælti að leggja nótt við dag til
aðsafna upplýsingumum málið, sem
er afar ylirgripsmikið.
3. Fulltrúar stjórnarflokkanna
höfðu um margra vikna skeið unnið
að gagngerum breytingum á frum-
varpinu án þess að gefa stjórnarand-
stöðunni kost á að fylgjast með því
verki fyrr en því var fuUlokið.
Dráttur málsins er þvi fyrst og fremst
á ábyrgð ríkisstjórnarinnar en ekki
stjórnarandstöðunnar.
4. Undir forystu Þorvaldar G.
Kristjánssonar formanns félagsmála-
nefndar Efri deildar var unnið rnjög
hratt og ákveðið að málinu í
nefndinni. Það er einnig kaldhæðni
örlaganna, að stjórnarþingmenn, er
mættu svo illa við afgreiðslu málsins í
Efri deild, urðu að fá stjórnarand-
stöðuna í lið með sér til að afgreiða
málið milli umræðna.
Kjallarinn
Friðrik Sophusson
5. Stjórnarandstaðan hefur
fallist á að framlengja þingstörfin út
þennan mánuð og jafnvel lengur m.a.
til þess að húsnæðisfrumvarpið og
önnur veigamikil mál fái þinglega
meðferð og afgreiðslu.
Hér hafa verið færð rök gegn
þeirri staðhæfingu, að stjórnarand-
staðan hafi ,með öllum tiltækum
ráðum reynt að koma í veg fyrir þing-
lega afgreiðslu húsnæðisfrumvarps-
ins. Það er hins vegar alvarlegt mál,
þegar stjórnarþingmenn og ráðherr-
arverðaþess valdandi, að mál tefjist
vegna fjarveru við atkvæðagreiðslu,
þegar annir eru mestar á þinginu.
Þingið sitji lengur
Það er reyndar ekki nýtt, að ríkis-
stjórnin saki stjórnarandstöðuna um
málþóf í þinglok. Við slikum
ásökunum er litið að segja í því
áróðursstríði, sem háð er um þing-
störfin. En þegar fjölmiðlar sem taka
sjálfa sig alvarlega, smitast af slíkum
áróðri og taka undir þetta kerlingar-
væl, er ástæða til að hafa áhyggjur,
því að þá hefur áróðursbragðið
.skilað árangri.
Sem betur fer þykir flestum þing-
mönnum það ekkert tiltökumál, þótt
þing sitji á þessu vori nokkru lengur
en venja er. Fullkomlega eðlilegt er
að taka tillit til þeirra tafa, sem orðiö
hafa á þingstörfum vegna alþingis-
kosninganna i desember sl. og
tímafrekrarstjórnarmyndunari Iram-
haldi af þeim. Vonandi eru fleiri
sömu skoðunar í þessum efnum.
Friðrik Sophusson,
alþingismaður.
Staðreyndir um
„málþóf” á þingi
Húsnæðisfrum-
varpið
Fyrir nokkrum vikum lét ríkis-
stjórnin boð út ganga um það, að
hún stefndi að þinglausnum 20. maí.
Jafnframt sendi hún þingflokkum
langan lista yfir stjórnarfrumvörp
(flutt og óflutt), sem hún óskaði af-
greiðslu þingsins á. Eitt þessara mála
var frumvarp um Húsnæðismála-
stofnun ríkisins. í rikisfjölmiðlum og
stjórnarmálgögnum hefur því verið
haldið fram, að Sjálfstæðisflokk-