Dagblaðið - 23.05.1981, Qupperneq 10

DAGBLAÐIÐ. LAUGARDAGUR 23. MAÍ1981.
MÍMBIAÐIB
ífjáJst,úhád dagblað
Útgefandi: Dagblaflið hf.
Framkvœmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson. Ritstjóri: Jónas Kristjánsson.
Aðstoðarritstjóri: Haukur Helgason. Fróttastjóri: ómar Valdimarsson.
Skrifstofu8tjóri ritstjómar: Jóhannes Reykdal.
íþróttir: Hallur Sfmonarson. Menning: Aðalsteinn lngótf|son. Aflstoflarfróttastjóri: Jónas Haraldsson.
Handrit: Ásgrímur Páteson. Hönnun: Hilmar Karlsson.
Blaflamenn: Anna Bjamason, Atli Rúnar Halldórsson, Atli Steinarsson, Ásgoir Tómasson, Bragi Sig-
urðsson, Dóra Stefánsdóttir, Elfn Albertsdóttir, Gílsli Svan Einarsson, Gunnlaugur A. Jónsson, Inga
Huld Hákonardóttir, Kristján Már Unnarsson, Sigurflur Svefrisson.
Ljósmyndir: Bjarnleifur Bjarnleifsson, Einar ólason, Ragnar Th. Sig jrflsson, Sigurflur Porri Sigurflsson
og Sveinn Þormóflsson.
Skrifstofustjóri: Ólafur Eyjólfsson. Gjaidkerl: Þráinn Þodoifsson. Auglýsingastjóri: Már E.M. Halldórs-
son. DreifingarstjórÍL Valgerflur H. Sveinsdóttir.
Ritstjórn: Siflumúla 12.! Afgreiflsla, áskriftadeild, auglýsíngar og skrifstofur: Þverholti 11.
Aðalsimi blaflsins er 27022 (10 Knur).
Sukkskýrslan
Risna Landsbankans var á síðasta ári
um 1,4 milljónir gamalla króna á hverja
viku, eða um 300 þúsund krónur á
hvern vinnudag.
Risnan í utanríkisráðuneytinu varð
rúmar 700 þúsund krónur á hverja viku
ársins. Risna Seðlabankans, mennta-
málaráðuneytisins og heilbrigðis- og tryggingaráðu-
neytisins varð yfir hálf milljón króna á viku hjá hverri
stofnun, og þar fram eftir götunum.
Alls var risnukostnaður 15 ráðuneyta og 18 ríkis-
stofnana tæpar 400 milljónir króna yfír árið eða yfir
ein milljón á hverjum degi að meðaltali.
Landsmönnum mun þykja þessi risnukostnaður yfir-
gengilegur. Þessu eyðir ríkið í risnu, meðan fjölmörg
brýn verkefni eru óleyst, og má nefna heilbrigðisþjón-
ustu við aldraða sem eitt dæmi af mörgum slíkum.
Þessar upplýsingar komu fram á þriðjudaginn í svari
Ragnars Arnalds fjármálaráðherra við fyrirspurn
Jóhönnu Sigurðardóttur alþingismanns. Þessa skýrslu ^
fjármálaráðherra má með réttu kalla „sukkskýrsl- ^
una”. r
í henni komu einnig fram upplýsingar um yfirvinnu í
ríkisstofnunum. Yfirvinnugreiðslur hjá Orkustofnun
reyndust vera nærri sjötíu prósent af öllum launa-
greiðslum stofnunarinnar. Hjá Flugmálastofnun var
þetta hlutfall um fimmtíu og fjögur prósent og litlu
lægra hjá Landsvirkjun og Rafmagnsveitum ríkisins.
í mörgum tilvikum er óhætt að fullyrða, að yfir-
vinnugreiðslur til opinberra starfsmanna eru eins kon-
ar „bónusgreiðslur”, gerðar til að tryggja kjör þeirra á
tíma, þegar kaupmáttur launa hefur staðið í stað eða
minnkað.
Þessi yfirvinna er sumpart til þess ætiuð að komast
hjá ráðningu fleira starfsfólks. Ráðherrum þykir
nokkurs virði að halda fram, að ekki hafi verið fjölgað
starfsfólki í ráðuneytum eða stofnunum, sem þeir eru
settiryfir.
í staðinn er keyrt á yfirvinnu í þeirri von, að lítið
verði eftir því tekið.
Gífurlegur risnu- og yfirvinnukostnaður mundi
áreiðanlega teljast benda til slæms rekstrar, ef um væri
að ræða einkafyrirtæki. Hið sama á við um opinberar
stofnanir. Verið er að sólunda fé skattborgaranna.
Athygli vakti á síðasta ári, þegar menn í þingfarar-
kaupsnefnd upplýstu, að ýmsir „toppar” í ríkiskerfinu
hefðu aukið laun sín um tuttugu af hundraði eða meira
á skömmum tíma með því að taka til sín stórauknar
yfirvinnugreiðslur. Þingfararkaupsnefnd skírskotaði
til þessa og krafðist svipaðrar hækkunar á launum
þingmanna á þeim forsendum, að slíka kauphækkun
hefðu þeir menn í reynd fengið, sem kjör þingmanna
væru miðuðvið.
Þannig er andrúmsloftið í húsakynnum hins opin-
bera.
Margs konar sukk líðst óátalið.
Toppunum þykir ekki mikið til koma. Þeir telja sig
geta ráðstafað fé skattborgaranna eftir geðþótta.
Af þessu andrúmslofti leiðir einnig vaxandi frekja
starfsmanna hins opinbera í kröfugerð.
Þetta ástand verkar vafalaust sem hvatning á tekju-
háa sérfræðinga, þegar þeir vaða af stað með óheyri-
lega kröfugerð eins og dæmin sanna. L
Reagan geymir blaðaf ulltrúastarfið fyrir Brady:
Stórkostleg heppni á
mestan þátt íótrúleg-
um bata James Brady
Þegar James S. Brady, blaðafull-
trúi Hvíta hússins.var skotinn í höf-
uðið 30. marz siöastliðinn í tiiræðinu
við Ronald Reagan forseta þá eyði-
lagði kúlan væna sneiö úr hægri
hluta heila hans. Dr. Arthur I. Kob-
rine taugaskurðlæknir, sem kallaður
hafði verið á vettvang, var svartsýnn.
Raunar skýrðu sjónvarpsstöðvar í
fyrstu frá því að Brady hefði látizt og
það hefði hann líka vafalaust gert ef
ekki hefði komið til margvísleg
heppni. Dr. Kobrine og aðrir þeir
sem önnuðust Brady segja að „stór-
kostleg heppni” sé stærsti þátturinn í
þeim ótrúlega bata sem Brady hefur
náð.
í fyrsta lagi vannst dýrmætur tími
með því að Brady þurfti ekki að biða
eftir sjúkrabíl. Leyniþjónustumenn
sem voru á staðnum komu honum á
sjúkrahús á aðeins örfáum mínútum.
„Hann hefði dáið ef hann hefði
komiö nokkrum minútum seinna á
sjúkrahúsið,” segir dr. Kobrine.
í öðru lagi fékk Brady rétta með-
höndlun fyrr en ella hefði verið vegna
þeirrar tilviljunar að heilaskurðlækn-
ir var staddur á slysadeildinni þegar
komið var með Brady þangað.
í þriðja lagi var skotárásin á þeim
tima dags að allir þeir læknar og sér-
James S. Brady.
fræðingar sem þörf var á til að ann-
ast hinn særða voru á sjúkrahúsinu
og ekki önnum kafnir yfir öðrum
sjúklingum. Þeir voru því í stakk
búnir til að hefja nauðsynlegar rann-
sóknir þegar 1 stað.
í fjórða lagi hafði það ekki svo
lítið að segja að Brady er rétthentur
en kúlan eyðilagði þann hluta heilans
sem stjórnar hreyfingum fólks sem er
örvhent. Byssukúlan vann mjög litlar
skemmdir á vinstri hluta heila
Bradys, sem hefur að geyma stöðvar
sem stjórna máli og hugsun.
Dr. Kobrine segir að ef kúlan hefði
farið í gegnum hægri augabrún og
inn i vinstri heilann í stað þess að fara
í gegnum vinstri augabrúnina og inn í
hægri heilann, þá hefði Brady hugs-
anlega lifað árásina af eftir sem áður
en hefði líklega „ekki orðið starfandi
mannleg vera”.
Nýlegar uppgötvanir á sviði lækn-
isfræðinnar komu líka að góðum
notum. Þar sem Brady hafði nýlokið
við að borða er hann varð fyrir skot-
inu þá var mikil hætta á að hann
hefði fengið mjög alvarlega lungna-
bólgu ef hann hefði kastað matnum
Geirsarmurínn
sendir út
súkkulaðidrengi
Og þar með er þingflokkur Sjálf-
stæðisflokksins loksins búinn að
segja þjóöinni sannleikann og um
leið viðurkenna að það voru 17 þing-
menn í Sjálfstæðisflokknum sem
voru svo sinnulausir og ábyrgðarlaus-
ir og skeyttu ekki um að hugsa um
heill og hag íslensku þjóðarinnar og
fylgja sínum reynda og happadrjúga
stjórnmálamanni.Gunnari Thorodd-
sen, þegar hann tilkynnti þingflokki
sinum að hann gæti myndað ríkis-
stjórn. En eins og alþjóð man þá
voru formenn allra flokkanna búnir
að reyna myndun rikisstjórnar en
gátu ekki.
Forseti fslands, Kristján Eldjárn,
bað flokkana að reyna að mynda
ríkisstjórn. Bæði hann og almenn-
■ingur f iandinu vissu alitaf að utan-
þingsstjórn situr ávallt í stuttan tima i
ráðherrastólunum, því i flestum til-
vikum hefur hún iitinn hluta þing-
manna á sinu snæri. Þetta vissu lika
allir hugsandi alþingismenn, nema
Geirsarmurinn í þingflokki Sjálf-
stæðisflokksins. Þeir sögðu að
Gunnar Thoroddsen hefði svikið sinn
flokk og neituðu Gunnari um að
kosið yrði um það í þingflokknum
hve margir fylgdu honum að málum í
stjórnarmyndunarviöræðum. Ólafur
G. Einarsson, form. þingflokksins,
útbjó tillögu þess efnis að fela Geir
Hallgrímssyni áframhaldandi stjórn-
armyndunartilraunir.
Aldrei hefur þingflokkur Sjálf-
stæðisflokksins misstigið sig eins
herfilega og að neita dr. Gunnari um
Kjallarinn
Regína Thorarensen
að vita hve margir vildu fylgja hon-
um að máli i þessum efnum. Þarna
sáum við sjálfstæðisfólk, um land
allt, hvað við eigum marga súkku-
laðidrengi innan þess þingflokks,
getulausa og ábyrgðarlausa á öllum
sviðum.
Það veit öll þjóðin að Geir Hall-
grimsson hefur aldrei getað myndað
rikisstjórn. Það var Ólafur Jóhannes-
son sem færði Geir Hallgrimssyni
forsætisráðherratitilinn á silfurfati
eftir alþingiskosningarnar 1974.
Sjálfstæðisfólk á Austurlandi. veit
það líka að Sverrir, vinur minn, Her-
mannsson var óánægður með þá
rikisstjórn sem skírð var í höfuðið á
Geir Hallgrimssyni. Á sjálfstæöis-
fundi hér á Eskifirði spurði ég Sverri
hvernig samkomulagið væri innan
ríkisstjórnar Geirs. Sverrir svaraði
ailtaf: gott og getur ekki verið annað
þvi Framsókn ræður alveg öllu sem
hún vill . og Sjálfstæðisflokkurinn
kemur engum málum i gegn þrátt
fyrir mikinn þingstyrk. Á þessum
tíma var Sverrir sjáandi og ábyrgur
þingmaður. Ég batt miklar vonir við
hann. En siðan hann fékk Fram-
kvæmdastofnunina hefur hann
mjög litla sjón sem þingmaður, enda
störfum hlaðinn. Þingstarfið er bara
aukavinna hans og illmögulegt fyrir
ráðandi menn hér fyrir austan að
hitta hann.
I DB 5. maí sl. segir Björn Her-
mannsson: Ekki aðeins að skipta um
formann og varaformann, heldur
endurnýja forystuna að þingflokkn-
um meðtöldum. Þessi orð Björns
get ég tekið undir. Þingflokkurinn er
búinn að sýna það í verki að hann er
getulaus og ábyrgðarlaus og þing-
mennirnir sjá ekki neitt fram i tím-
ann. Þegar sjónin er best sjá þeir á
tærnar á sér og ekki meir.
Þegar dr. Gunnar Th. tilkynnti
þingflokki sinum i byrjun febrúar
1980 að hann gæti myndað rikis-
stjórn, þá átti þingflokkurinn að sýna
þá ábyrgð að styðja nú dyggilega við
bakið á hinum fjölhæfa og reynslu-
ríka stjórnmálamanni og lofa Guö
fyrir að Gunnar gæti myndað ríkis-