Alþýðublaðið - 09.06.1969, Blaðsíða 9

Alþýðublaðiö 9. júní 1969 9
reynzt vera mjög styggur, þó að
iþví sé haldið fram, að hann sé spa'k-
ur fugl á hreiðri. Ránfuglar eins og
t. d. fáikinn og smyrillinn eru lí'ka
mjög styggir fuglar og illmögulegt
að mynda þá, nema með mikilii
vinjiu og aðgæzlu við hreiðrið.
— Notarðu ftílutjald eða annan
,sérstakan útbúnað?
— Felutjöld eru nauðsynleg hverj-'
um fuglaljósmyndara. An ftílutjalda
eða einhvers skýlis til þess að hylja
sig er vonlaust að ná myndum af
fuglum sem eru styggir. Þetta ger-
ir það líka að verkum jafnvei þó
fuglinn sé okki mjög styggur, að
iþað verður sú ró yfir honum, sem
er nauðs.ynkg til þess að geta unn-
ið við hann. Fuglinn sér mann,
hafin hefur þá reynslu af honum,
að það er ekki heppiJtígt að vera
í of miklum félagssknp við hann,
— hann.er alltaf í varnarstöðu. Og
sá maður sem er vanur að skoða
.fugla, hann sér það á stundinni,
hvort hann er í varnarstöðu eða
. .ekki. Ruglinn þarf; að. vcra algjör-
Irga ótruflaður og hann verður
ekki ótruflaður nema hann viti
ekki af manninum nálægt sér.
I
I
í TÓLF
KLUKKU STUNDIR
— Geturðu nefnt mér eittlivert
dæmi um, þegar reynt hefur veru-
iega á þolinmæðina?
— Ja, ég veit ekki. Fuglar eru
hér tiltölulega mjög spakir miðað
við það sem er erkndis, þessar sömu
tegundir sem við erum að fást við
hér eru mi’klu styggari erlendis,
sem kemur til af því, að Islending-
ar hafa fram að þessu verið mjög
vinsamlegir -fuglunum. Þess vegna
iha.fa íslenzkir fuglaljósmyndarar
ekki þurft að taka eins á þolin*
mæðinni og erlendir fuglaljósmynd-
arar.
FJÖLSKYLDULÍF
FUGLANNA
— Tjaldarðu nálægt hreiðrinu?
— Það er mlsjafnt. Sumar teg-
undir eru það spa'kar að óhætt er
að tjalda strax nálægt hreiðrinu, en
venjuJega tjaidar maður ndkkuð frá
því og lætur tjaidið standa þar t.
d. einn sólarhring og færir sig síð-
an í áttina að hreiðrinu smátt og
smátt, eitthvað á hverjum degi eft-
ir aðstæðum, þangað til að komið er
í æskilega fjarlægð.
— Þií 'tiekur llka myndir af
hreiðrum og eggjum og fjölskyldu-
iífi fuglanna yfirkitt?
— Já, ég reyni að ná þessu á
sem breiðustum grundvelli, helzt
vildi maður geta ruið þessu öllu,
tilhugahfinu og pöruninni og eggj-
unum og ungunum á mismunandi
stigi. F.g get t. d. nefnt sem dæmi,
hingað með öðrum fuglum, eða
hrekjast af vindum, t. d. hef ég ný-
lega frétt af gráspör. Vepjur eru
næstum árvissir flækingar, lappa-
jaðrakan var hér í vetur, rúgkragi
náðist um daginn, sjaklgæfur fugl
hérna, og ýmsir fleiri. Alls munu
ihafa sézt hér 230—240 tegundir.
— Er ekiki fuglaiíf á Islandi frem-
ur fáskrúðugt miðað við nærliggj-
andi lönd?
— Það er ekki ein.s fádkrúðugt
og margur heldur. Að vísu er teg-
undafjöldinn eíkiki eins mikill og í
ýmsum nærliggjandi löndum, en
við höfum aftur á móti mergðin'a,
mikinn fjölda af hverri tegund fyr-
ir sig. T. d. skipta iundar og ritur
milljónum, sömuleiðis er rnikill
fjöldi af svartbak og fer vaxandi.
En svo eru aðrar tegundir sem
berjast í bökikum.
síðan geirfuglinu'tn var eytt, eft
aftur á móti eru nokkrar t'egundir
í hættu og reyndar fuglalífið i
■heild. Það er staðreynd, að ýmsuiTl
fuglategundum hér fer fæk'kandi.
Það er undantekning, ef maður sentí
er kominn um eða yfir fertugt segií'
ekki, þegar talið berst að þessuns
m'állum, t. d. upp til sveita: Hér I
sveitinni var anzi miikið af lóutn og
spóum og stelkum og hrossagauk,
nú sést bara varla fugl þdtta er
elkkert orðið. Og þetta er þróunin.
Þetta kemur m. a. til af aukinni'
raiktun, Riglarnir missa sidt kjör-
lendi, og þegar eikki er ■ hægt aS
koma upp ungum lengur, þá ttilýt—
ur stofninn að minnka.
Þær tegnndir aftur á móti, sent
eru í mestri hættu á Islandi eru sér-
staklega fjórar. Það er náttúrlega
örninn, sem mi'kið hefur verið tal-
Gestur Guðfinns-
son, blaðamaður
ræðlr hér við
Gréfar Eiríksson,
fæknifræðing, um
fuglaskoðun og
fuglaljósmyndun.
Hvítmávar.
Myndirnar tók Grétar Eiríltsson.
Ég hef verið lengst samfleytt í
tjnldinu í tólf klukkutíma og ár-
angurinn af því var engin mynd.
Það var aldrei hleypt af myndavél-
inni alian tímann sem ég sat
þarna.
— Við hvaða fugl varstu þá að
glíma?
I
— Eg var þá að glíma við garg-
önd. Það mun hafa verið fyrsta
gargandarhreiðrið, sem fundizt hef-
ur hér sunnan lands. Þetta var árið
1966. En ég horfði á ungana koma
úr eggjunum og sá fæðingu þeirra,
svo að ég hafði mi'kla ánægju af
að sitja þarna, þó að ég fengi enga
myndina. Fullorðni fuglinn kom
aldrei á hreiðrið allan timann. Sól
var orðin það lág, að tilgangslaust
var að bíða lengur, ég hefði ekki
getað tekið mynd, annars hefði ég
setið alla nóttina og beðið til morg-
uns. En það var hætt við því að
ungarnir hcfðu verið farnir, því að
andarungar fara strax úr hrciðri.
að undanfarið hef ég verið að reyna
að ná mynd. af einum fugli, stelk,
og byrjaði á þeirri ljósmyndun 12.
maí og í dag, 4. júní, þá er þeirri
ljósmyndun elkiki lokið. Og þessi
filma, sem ég er að framkalla núna,
er einmitt 36 mynda filma af stelkn-
um, og við getum bráðum séð,
hvaða árangur hefur orðið af þessu
hálfsmánaðar starfi.
— Hvað heldurðu að þú hafir
myndað margar fuglategundir?
— Eg veit það eikki nákvæmlega,
en ég gæti trúað, að ég ætti svona
um þrjátíu tegundir.
I
TEGUND AF J ÖLDI
— Hvað verpá rnargar tegUndir
á íslandi?
— Mig minnir, að þær séu sjötíu
og sjö.
— Svo er hér töluvert af flæking-
um og fuglum, sem eru á leið tH
varpstöðva annars, Staðar?
— Það er töluvert, sem berst
hingað af flækingum á hverju ári
taðallega lnmst og vör, þeir berast
ÞRÓUN
FUGLALÍFSINS
•— Já, vel á minnzt, eru ein-
'hverjar tegundir að hætta að verpa
hér eða jafnvel að deyja út?
— Mér er dkki kunnugt um það,
að um og mjög er vafasa’mt, hvort
ttíkst að bjarga; haftyrðillinn, sém
er aðeins á einunv stað á landinu,
i Grimsey, örfá pör; kddusvínið
það cr í mikilli hættu, vegna auk-
innar ræktunar, og ldkis snæuglan,
Framhald á bls. 15.
FuglaskoÖun og fuglaljósmyndun á
vaxandi vinsældum að fagha sem tóm-
stundastarf. Og um þetta leyti árs er
esnmstt mikið um að vera í fuglasam-
félaginu og áhugavert aÓ fylgjast meÖ
því sem þar er að gerast, hvort heldur
er viÖ tjörnina e$a í skógtendinu, í varp-
hólmanum eöa á þéttsetinni bjargsyll-
unni. Fuglarnir hafa sem óðast veriö aö
vitja varpstöövanna, gera sér hreiöur,
verpa. Von hráöar koma svo ungarnir
og uppeldisstarfsö tekur viÖ.