Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1943, Blaðsíða 56

58
kvæði nýbýlafélaga, sem reisa býlin með stuðningi frá rík-
inu.
3. Hlutdeild ríkisins í stofnun nýbýlahverfa getur verið
með tvennu móti, þegar ríkið ekki reisir býlin að. öllu og á
þau.
a) Styrkur, sem venjulega sé fyrst og fremst í því fólginn,
að ríkið annast allar nauðsynlegar mælingar, landskifti,
ræslu landanna og ruðning, vegalagningu, leiðslur og taug-
ar til býlanna.
b) Lán, sem miðast við að rækta land og reisa byggingar
á býlunum, svo að nauðsynlegur búrekstur geti hafist þar.
Láti ríkið reisa þessar byggingar, þá séu þær þannig sniðnar,
að nýbyggjarnir í framtíðinni geti sem mest mótað tilhögun
búreksturs og bygginga eftir sínum smekk og þörfum.
4. Býlin séu þannig útbúin, að þau geti rekið sjálfstæðan
búrekstur, óháð hvert öðru um daglegar framkvæmdir.
Hinsvegar er sjálfsagt að stuðla að því, að sem fullkomnust
samvinna sé milli þeirra um ýmiskonar hagnýtingu og með-
ferð framleiðslunnar, er miðar að því að gera úr henni sölu-
hæfa vöru.
5. Þótt framtaki ríkisins í nýbýlamálunum verði fyrst og
fremst beint að því, að koma upp nýbýlahverfum við hag-
kvæm skilyrði, þá verði þó á engan hátt slegið slöku við að
styðja þá, er hefjast vilja handa um stofnun einstakra ný-
býla út í dreifbýlinu, heldur sé sú viðleitni studd á sem hag-
kvæmastan hátt.
Nýbýlamálið er mikið mál og í sambandi við það er fjölda
margt, sem aðeins verður ráðið fram úr með tilraunum og
reynslu. Umræður um málið, sem draga fram mismunandi
sjónarmið, geta þó haft mikla þýðingu fyrir þá, sem eiga að
leggja grundvöllinn. Ef til vill verður nýbýlamálið svo best
leyst, að reynt verði að fullnægja sem flestum sjónarmiðum,
og þá fyrst og fremst sjónarmiðum þeirra, sem nýbýlanna
eiga að njóta, því þeir munu sanna regluna, „að svo er margt
sinnið sem skinnið". Ólafur Jónsson.