Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1988, Blaðsíða 54

í Bretlandi er uppskera af graslendi um 6.000—7.000 kg
af þurrefni á hektara og á tilraunastöð í Hollandi er talið
að rýgresi geti gefið 20.000 kg af þurrefni á hektara. Sú upp-
skera er nálægt því að vera fimm til tíu sinnum meiri en
hér fæst að jafnaði af heyi á túnum. Vaknar þá sú spurning
hvort fóðurframleiðsla geti nokkurn tíma verið arðbær hér
á landi sé hún borin saman við önnur Evrópulönd. Til þess
að réttlæta framleiðslu hér á landi þarf uppskeran að vera
á svipuðu verði eða auðfengnari en aðflutt fóður eða eitthvað
betri að gæðum, eða bústofn og afurðir hans samkeppnishæf-
ar.
Arangur í afurðasölu miðast síðan við eftirspurn og þar
hefur gengið á ýmsu í gegnum árin. Sá markaður hefur raun-
verulega ráðið mati á íslensku gróðurlendi, en stjórnvöld
hafa að vísu reynt að hafa áhrif á það mál.
VERÐMÆTI ÍSLENSKS GRÓÐURS
Við íslendingar höfum á ýmsum tímum reynt að meta gildi
jarða til fjár. Verðmætamatið hefur eðlilega byggst á fram-
leiðslugetu einstakra jarða og nýtingu afurðanna innanlands.
Þó var fyrr á öldum stundaður útflutningur á álnavörum,
gærum og smjöri. Jarðamat mun sennilega hafa verið gert
um allt land í sambandi við setningu tíundalaga árið 1096,
en þau voru fyrsta skattheimta af eignum landsmanna. Var
þá gert ráð fyrir 10% tekjum af skuldlausri eign og áttu
landsmenn að greiða í skatt 10% af þeim tekjum eða 1%
af eigninni. Til þess þurfti að meta eignir landsmanna og
var verðgildi eignanna metið í hundraði, sem var kýrverð,
en sex ærverð voru í kúgildi. Mat jarðar fór eftir því hvað
hún gat borið stóra áhöfn búfjár, og gat 20 hundraða jörð
framfleytt tuttugu kúm og var 20 kúa virði.
Þegar þeir Árni Magnússon og Páll Vídalín 1712-14 tóku
saman jarðabókina söfnuðu þeir upplýsingum um hundraða-
56