Vísbending - 23.12.2005, Qupperneq 34
VISBENDING
HREIÐAR: Það sem er augljósast utan frá er þessi ytri vöxtur
Kaupþings en það sem hefur einkennt okkur er mjög mikill innri
vöxtur. Ef afkoma okkar fyrstu sex mánuði þessa árs er skoðuð sést
að Bretland er stærsti markaður okkar, 33% af tekjum okkar koma
þaðan. Það er allt í gegnum innri vöxt því að við tókum ekki yfir
Singer fyrr en í júlí. Frá Lúxemborg fáum við 10% af tekjum okkar
og það er allt í gegnum innri vöxt. Skandinavía stendur fyrir 30%
af tekjum okkar og það eru eiginlega allt tekjur af fyrirtækjum sem
við höfum tekið yfir. Engu að síður eru stóru skrefin í vaxtarferli
bankans yfirtökurnar fimm. Við höfum tekið yfír eitt stórt fyrirtæki
á hverju ári síðustu fimm árin. Árið 2001 tókum við yfir Sofi í
Finnlandi, 2002 Nordiska í Svíþjóð, 2003 Búnaðarbankann, 2004
FÍH í Danmörku og í ár Singer í Bretlandi. Spurning sem við fáum
oft er „hvað er næst?“
BJARNI: Þróunin hefur verið hraðari og hún hefur haldið lengur
áfallalaust áfram en ég átti von á. Ég held að við hljótum við að sjá
einhverjar niðursveiflur einhvers staðar vegna þess að það gliðnar
á saumunum þegar menn stækka svona hratt og svona mikið. Þó að
ég segi þetta held ég samt að undirstöður kerfisins séu öflugar. Ég
hef þá trú að við eigum að geta þolað áföll og þá á
það bæði við fyrirtækin í iandinu og bankana.
HREIÐAR: Fjármálastarfsemi er ein besta
atvinnugrein fyrir samfélag sem hægt er að hugsa
sér. Ástæðumar eru nokkrar. I fyrsta lagi er þetta
umhverfísvæn starfsemi, í öðm lagi byggist
hún á hugviti, í þriðja lagi krefst starfsemin
vel menntaðs starfsfólks, í fjórða lagi er þetta
atvinnugrein þar sem há laun eru greidd og í
fímmta lagi gefur hún af sér miklar skattatekjur.
Nær alls staðar er mikið samhengi á milli lífskjara
og hversu þróaður viðkomandi fjármálamarkaður
er. Ef sagan er skoðuð kemur í ljós að menning og
listir dafna þegar fjármálamarkaðurinn blómstrar.
Fyrir ísland er þetta gríðarlega spennandi kostur.
Auðvitað er mikilvægt að menn hafi fæturna á
jörðinni en ef þetta tekst vel getum við aukið
lífsgæðin á íslandi töluvert. Við sjáum hve stórt
hlutfall af þjóðarframleiðslu bankamir skapa og
þeir eru stærstu skattgreiðendur landsins, en þeir
greiddu um fimm milljarða króna í skatta á síðasta
ári. Skattgreiðslur þeirra eiga bara eftir að aukast
enn meira ef þetta heldur áfram að ganga vel. Ég
bara vona að þjóðin geti verið sammála um þetta
markmið, búið til sem best starfsumhverfí og
gert miklar kröfur. Það eru tvö ríki í Evrópu sem
hafa hærri þjóðartekjur á mann en Islendingar.
Það er Noregur sem hefur olíuna og Lúxemborg.
Fyrir þrjátíu árum var Lúxemborg ekki eitt af auðugustu ríkjum
Evrópu, en það hefur komist í þann hóp með því að leggja áherslu á
fjármálamarkaðinn. Þettaer gott fordæmi um að svona lítið ríki hafi
hag af fjármálastarfsemi.
Þróun íslenskra banka
SIGUR.IÓN: Bankamir hafa leikið lykilhlutverk á íslandi í að
hjálpa fyrirtækjum í útrás. Bankarnir hófu líka sjálfir útrás til að
styðja við viðskiptamenn sína. Áður var lykilhlutverk þeirra að
byggja upp starfsemi innanlands. Nú er lykilhlutverkið að vaxa
erlendis og bankarnir munu gera það áfram. Ég yrði mjög hissa ef
íslenski þátturinn af heildarstarfstekjum viðskiptabankanna þriggja
yrði meiri en 20% árið 2010. Nú koma um 50% tekna bankanna
erlendis frá. Hugsanlega fer íslenski hlutinn niður í 10%.
HREIÐAR: Menn hafa í gegnum tíðina vanmetið hvað
fjármálageirinn er mikill vaxtargeiri. Talað hefur verið um
fjarskiptageirann, tölvugeirann og upplýsingatæknigeirann sem
vaxtargeira og fyrirtækin sem sprotafyrirtæki en fjármálageirinn er
samt sú atvinnugrein sem hefur vaxið mest á undanförnum árum í
heiminum. Það er sama hvert litið er. Það er útlit fyrir að þessi geiri
haldi áfram að vaxa.
SIGURJÓN: Bankamir eru íslenskir á meðan þeir hafa
höfuðstöðvarnar á Islandi og meirihluti þeirra sent stjórna þeim
eru íslenskir. Það breytist ekki á næstunni, allavega ekki á næstu
fjómm eða fimm árum, þótt erfitt sé um það að spá. Það myndi
þá gerast í nokkrum skrefum. Fyrsta skrefið er að erlendi þátturinn
skiptir alltaf meira og meira máli. Síðan fara æ fleiri útlendingar
sem leika lykilhlutverk I kerfínu. Ég sé það ekki gerast strax
að höfuðstöðvarnar flytjist frá Islandi en það
getur verið að það gerist einhvern tímann. Ef
rekstrarumhverfi banka á Islandi er hagstætt og
ekki verða settar neinar sérstakar reglur sem hefta
íslensku bankana, hvað varðar skattalegt umhverfi
og svo framvegis, hefði ég haldið að þeir verði
áfram á Islandi. Þar er rótin og upphafið.
BJARNI: I einkavæðingunni hér á landi voru
það íslenskir aðilar sem keyptu fyrirtækin en ekki
erlendir nema að óverulegu leyti. Hér á landi em
höfuðstöðvar og starfsemi fyrirtækja sem eru að
fjárfesta í öðrum löndum. Ákvarðanirnar em
teknar hér á landi. Ef lönd á Balkanskaganum,
Rúmenía, Eistland eða slík lönd eru tekin sem
dæmi má nefna að allir bankarnir þar em orðnir
erlendir og ekkert bankaumhverfi er í landinu
nema greiðsluntiðlunin og það sem henni tilheyrir.
Þar með er farið að taka ákvarðanir með hagsmuni
annarra aðila í huga. Við mundum ekki vilja lenda
í þeirri stöðu að allir íslensku bankamir væm í eigu
erlendra aðila. Ég er á þeirri skoðun að almennt
skipti eignarhald á fyrirtækjum miklu meira máli
fyrir lítil lönd en stór.
HREIÐAR: Það er spennandi fyrir starfsfólkið
þegar höfuðstöðvarnar eru í viðkomandi ríki.
Þetta hefur alls konar áhrif, margfeldisáhrifin
eru töluverð. Við skiptum við markaðsfyrirtæki,
endurskoðendur og lögfræðistofur sem vinna í miklu alþjóðlegra
umhverfi en áður.
BJARNI: Lykilatriði í mínum huga er að umhverfið hér á landi
sé fyrirtækjavænt, bæði hvað varðar skattamál og almennt
rekstrarumhverfi fyrirtækja. Uppbygging eftirlitsiðnaðarins,
aðbúnaður fyrirtækja og pólitískur stöðugleiki skipta máli og
svo ekki síður það sem lýtur að fólkinu sem hér býr, að það
hafi tækifæri til rækta sjálft sig, hvort sem er með menntun, í
starfi eða í persónulegu lífi. Menningarlíf sem hér þrífst og sú
menntun sem fólki stendur til boða verða lykilþættir. Það hefur
áhrif hvernig bankarnir og Island þróast. Ef maður horfir til
Y
Við œttum að
lœkkaskattu
Úrl8%íl5%
ogtryggjaþað
að jyrirtœki í
Evrópu gœtu
treyst því að hér
vœru alltaf
lœgstu fyrir-
tœkjaskattamir.
- 34 -