Frjáls verslun


Frjáls verslun - 01.07.1987, Side 14

Frjáls verslun - 01.07.1987, Side 14
Ríki og bær víða með puttana Við gerð lista um stærstu fyrirtæki hér á landi er gjörsamlega út í hött að skipta þeim upp í opinber fyrirtæki, einkafyrirtæki, samvinnufyrirtæki og fleira af slíku tagi. Islensku atvinnu- og efnahagslífi er þannig háttað, eins og eflaust víðast hvar í heiminum, að ríki og sveitarfélög eru með fingurna „út um allt“, kannski víðar en margir telja rétt vera. Ef við höldum áfram með dæmin tvö, um ÁTVR og Ríkis- útvarpið, skýrist þetta vel. ÁTVR er verslunarfyrirtæki, sem flytur inn áfengi og tóbak samkvæmt sérstökum lögum. Fyrir nokkrum ár- um flutti þetta fyrirtæki inn enn fleiri vörutegundir á grundvelli einhverra laga. Má þar nefna eldspýtur og ilm- vötn. Vissulega gæti ríkisvaldinu dottið í hug að setja lög um einkasölu á hvaða vörutegund sem er og hefur raunar gert það. Innflutningur á bílum var þannig einkasala, einnig útvarps- viðtæki og fleira mætti nefna. Dráttarklárar tekjukerfis ríkisins Staðreyndin er sú að þetta opin- bera fyrirtæki, ÁTVR, er í beinni og óbeinni samkeppni við önnur mat- væla- og drykkjarvörufyrirtæki og í sjálfu sér skiptir litlu máli hvemig eignarhaldi á fyrirtækinu er háttað. Um hlutverk fyrirtækja í skattheimtu er það að segja að þar er hlutur ÁTVR óvenju stór. Hinsvegar gildir það einnig um mörg önnur fyrirtæki. Bestu dæmin þar um eru olíufélögin. Hlutur ríkisins í bensínverði mun nú vera um 70%. Staðreyndin er sú að öll fyrirtæki á íslandi eru dráttarklár- ar í skatta- og tolltekjukerfi ríkisins og ráða engu um það sjálf, hversu þunga byrði þau skulu draga. Eignarhald Skilningur á því að Ríkisútvarpið eigi heima inni á lista yfir stærstu fyrirtæki vaknaði raunar ekki fyrr en við setningu nýrra laga um frjálsan útvarpsrekstur. Þar er Ríkisútvarpið nú orðið aðeins eitt fyrirtæki af mörg- um sem biðlar til augna og eyrna. Öll einkafyrirtæki geta orðið opin- ber fyrirtæki ef löggjafinn ákveður svo. Fæst af svokölluðum opinberu fyrirtækjum þurfa hinsvegar að vera í ríkisrekstri. Með einfaldri lagasetn- ingu eða jafnvel aðeins pólitískri ákvörðun geta þau orðið einkafyrir- tæki, eins og dæmin sanna og sjá má á listunum hér á eftir. Dæmi um það eru t.d. Jarðboranir hf. og Sigló hf. Þá hafa fyrirtæki eins og Skýrsluvélar ríkisins og Reykjavíkurborgar, Vé- lamiðstöð Reykjavíkurborgar og Húsatryggingar Reykjavíkur þróast í þá átt að verða þjónustufyrirtæki í beinni samkeppni við önnur samskon- ar fyrirtæki í einkaeign. Fleiri dæmi mætti nefna í þessa veruna. Klæðningarstál sem VÖRN er í. groJto er litaöa klæöningarstáliö meö tvöföldu acrylhúöinni. ^ er framleitt meó erfiöustu aóstæöur ”=== í huga, sumar, vetur, vor og haust. er fáanlegt í sér lengdum eftir ....... óskum kaupandans. fylgihlutir fáanlegir. gXO-ko stálkjarninn er 0,5 mm. Gerió samanburö á verói EINKALEYFIA ÍSLANDI VÍRNETf BORGARNESI - SÍMI 93-71296 14
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128

x

Frjáls verslun

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Frjáls verslun
https://timarit.is/publication/282

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.