Alþýðublaðið - 30.04.1970, Síða 2

2 Filnjrntoidagur 30. api'íl 1970
O 'Ekki sumarlegt á
Norðurlandi
□i Bær með sérstæðan
svip
O.Fíigurt tunhverfi
skapar betri menn
tH Spuming um rafmagn
og náttúruvernd
□ Að fjailá um mál til
að ieysa |>au en ekki
tljl að deila
Akureyri. 27. 4.
□ ALMANAKIÐ segir aö kem
íð sé sumar, en það er ekkí sum
arlegt á Norðurlandi, norðan-
átt og hreytir éljum, alhvítt til
f jalla og miklir skaílar í stökk-
um á SvalbarSsströnd alveg nið
ur aö sjó. Ef til jarðar sást úr
ílugvélinni að sunnan í morgun
þá örlaði hvergi á dökkan díl
nema niður við sjó við Faxaflóa.
Raunar var bjart norðurfyrir
tniðjar heiðar, en þar stóð fyrir
dimmur norðanbakkinn eins og
veggur. Ég var rétt í þessu að
frétta úr Svarfaðardal að þar
væri allt á kati í fönn og bænd
ur orffnir uggandi um sinn hag
ef ekki rættist úr hiff fyrsta.
Sérstaklega óttast þeir ef hafís
ieggst að eins og undanfarin ár,
en á því virffist þö minni hætta
aff Jþessu sinni.
EKKI GAT ÉG að Iþví gert
í flugvélinni að sunnan að hug-
leiða hve gífurleg bylting hefur
orðið í samgöngumálum Islend-
inga síðustu áratugina. Það er
kanuski toamalegt að nefna
íþetjA, en samt finnst. mér enniþá
barnalegra að . láta mikilvægi
þessara- staðreyndar að mestu
fara, framhjá sér, eins og mig
grunar að okkur marga hendi.
Samgöngubyltingin hefur gert
ísland að alveg nýju larjdi og-
leitt alveg nýja möguleika í ljós.
Einangrunin er ekki lengur
galli, hún er sannast sagna orðin
kostur. Við erum mátulega úr
sambandi við umheiminn, því
hver vill þurfa að velkjast í
örtröð og stöppu hinna þéttbýl-
ustu 'byggðasvæða í iheiminum?
Þannig er Akureyri mátulega úr
sambandi við Reykjavík, þótt
það taki ekki nema 45 mínútur
að komast þangað með Föxun-
um, og getur þannig verið hún
sjálf.
AKUREYRI 'er líka hún sjálf.
Enginn bær á Islandi hefur
sterkara svipmót. Hún er með
stoltum höfuðstaðarbrag. Hún
slaer ékki Reykjavík út að stærð
og umsvifum, en hún jafnast á
við hana að ikarakter. Sérstæð-
ur svipur tel ég vera rétta orð-
ið. Akureyringar eru með sér-
staka fágun. Mig grunar að það
sé mest að þakka sjálfstæðu
merintalífi og fögru um'hverfi.
Mér verður hugsað til mennta-
skólans og Skáldanna sem .hér
hafa alið manninn. Skáld á borð
við Matthías og Davíð eru mögn
uð návist, og þau verða miklu
magnaðri návist á Akureyri en
í fjölmennri borg. Það er sorg-
leg staðreynd að mannfjöldinn |
hossar mest meðalmennskunni
eða því sem er enniþá lægra.
I
ÉG STEND í þessari mein-
ingu að fagurt umhverfi skapi
betri menn. Ef ég hef rétt fyrir .
mér ættum við íslendingar að I
vera þokkalegt fólk yfirleitt, I
því náttúra landsins er stór- *
kostleg svo að segja hvert sem |
litið er. En <þó • tel ég ennþá I
sterkara mannbótaafl að reyna I
að gera umhverfi sitt fegurra.
í því standa Akureyringar fram I
arlega. Þeir hafa byggt sér ein- I
staklega. snyrtilegan bæ. Það I
leynir sér ekki jafnvel á köldu I
vori. Trjágróðurinn og garðarn- I
ir setja hlýjan svip á bæinn, I
og ég held á fólkið líka. Við
Reykvíkingar verðum að viður- I
kenna það með kinnroða að okk ]
ar borg, sjálf höfuðborgin, er ál
stórum svæðum eins og blásiðj
land þar sem ér meira grjót en l
gróður. Við ihöfum það okkur I
Jiil afsökunar hve borgin hefur *
byggzt .hratt, ef það getur þá |
kallazt afspkun, Iþví ekki er alls |
staðar lengi gert að jafna upp- |
vörp og ruðning, og um stór
svæði gildir það að ekkert \rant I
ar nema viljann.
ALLAR BYGGÐIR hafa sín I
mál sem um er talað meira en I
önnur og meira en annars stað- I
ar. Hér á Akureyri virðist mér _
fljótt á litið mikið talað ,um I
raforkumál- og- Laxárvirkjun--1
ina tilvonandi sem vakið hefur *
miklar deilur. Auðvitað vilja I
Akureyringar meiri raforku, en I
jafnvel í þeirra röðum eru menn |
sem sett hafa nafn sitt undir
undirskriftaplagg það sem borið I
hefur verið um í Þingeyjarsýslu I
með andmælum gegn rafvirkj- I
unarfyrirætlun-um við Laxá. ■
Hér-er um að ræða mikið vanda |
-máj. -Hvað eigum við að ganga I
langt í að. fórna eðlilegri nátt- 1
úru landsins fyrir ralmagn og |
peninga? Vísindamenn -teLja að I
óbætanlegt tjón geti hlotizt- aí |
þessum virkjunarframkvæmd- n
um, og vil ég undirstrika að I
varla er hægt að fara of varlega I
í þeim efnum. Samt þu-,-fum ■
við rafmagn. Einhverjum hefur I
dot.tið í ihug að réttara væri að I
taka Dettifoss, en yrði ekki líka I
sár ef sú mikla kempa væri
leidd undir ök?
í MÖRGUM VANDAMÁLUM j
er ekkert rétt og ekkert satt, i
spurningin bara að hve miklu
leyti rétt og að hve miklu leyti
satt. Flestar okkar ákvarðanir
eru þannig tæp slgling milli
skers og báru. Réttasta leiðin
finnst þó ihelzt iþegar menn j
fjalla um mál til að leysa þau
en ekki til að deila. Þannig mun |
og verða um þetta mál.
Með kveðju að norðan..
Götu-Gvendur.
Rætt við Magnús B. Gíslason formann
Félags bitrciðasmiða
□ Félag bifreiðasmiða hefur
nýlega gengið á Alþýðusamband
íslands, og í tilefni af þva ótti
Atþýöublaðið stutt tal við for-
mann félagsins Magnús B.
Gísiason.
—1 Félag bifreiðasmiða var
stofnað 1938 og gekk það í
Landsamband iðnaðarmanna
strax og iðnin var lögfest.
síðustu árai|Vót gengu bifreiða-
smiðir svo úr Landsambandi
iðnaðarmanna og í Málm- og
skipasmiðasamtoand íslands »og
þar með í A.S.Í.
—■ Og það er auðvitað mjög
til hagsbóta?
— Já, með inngöngu okkar í
A.S.Í. verðum við aðilar að lif-
eyrissjóði innan samtakanna, en
það teljum við stórt spor og
mikla kjarabót. Bifreiðasmiðir
hafa aldrei farið í verkfall og þó
hafa þeir tekið þátt í svoköll-
uðum skæruhernaði í samvinnu
við bifvélavirkja, en gott sam-
starf hefur ávallt verið milli
þeirra iðngreina. Forsvarsmenn
Málm- og skipasmiðasambands-
ins hafa reynzt okkur mjög hjálp
legir á þessum tímamótum í
sögu félagsins og erum við þeim
mjög Iþakklátir fyrir. Þá hafa
málin æxlazt þannig að við höf-
um keypt húsnæði fyrir starf-
semi okkar að Skólavörðustíg
16, en M.S.I. og fleiri verka-
lýðssamtök eru ;þar til 'húsa, og
teljum við þetta vera til mik-
ils hagræðis fyrir félagið.
— Hvað viltu svo segja um
kjörin?
— Yfirleitt vinnum við bif-
reiðasmiðir í tímavinnu, en þó
er töluvert unnið í ákvæðis-
vinnu í Bílasmiðjunni hf., en
það er stáersta fyrirtækiðAí iðn«
inni. Atvinnuleysi er ekkert og
enginn toifreiðasmiður heíur
fengið styrk úr atvinnuleysis-
tryggingasjóði. Bifreiðasmiðii?
eru nú um eitt hundrað. Til a5
geta lifað mannsæmandi lífí
verða bifreiðasmiðir að yjnna
eftirvinnu eins og aðrir iðnað-
armenn. En mér finnst að e.ftir-
vinna ætti að vera skattfrjáls
þar sem mér finnst að við séurri
að vinna fyrir þjóðfélagið i
heild eins og okkur sjálfa. Vild-Í
ég að A.S.Í. tæki þetta mál tii
athugunar við væntanlega samn
inga. —
li
Verkfallsrétti
ekki afsalað
□ Samninganefnd verkalýffs-
í'élaga þeirra, sem samnings-
aðild eiga í Straumsvík, hefur
sent blaffinu yfiriýsingu, vegna
fréttatilkynningar frá Dags-
torún, þar sem m.a. er greint
frá samþykkt félagsfundar varð
andi yfirlýsingu. þá sem þau
verkalýffsfélög, sem samnings-
affiid eiga viff íslenzka álfélag-
iff í Straumsvík, undirrituffu
og birt var ásamt samningum
félaganna við Álfélagiff.
■Segiir nefndim, að ranghermt
■sé í umræddri samþykkt, að
yfirlýsingin sé gerð af „nokíkr-
um farystumönnum", án þess
•að hún hafi verið rædd í fé-
lögunum. Hið rétta sé, að flest
félagainna sem aðild eigi að
yfirlýsinguintni og sanminigun-
um í heild batfi teikið á'krvöirðun
um málið á félagsfundum. Þá sé
þa'ð einnig með öllu rangt, sem
einnig sé h'a'ldið tfram, að með
yfirlýsinguinni hatfi hluta'ðeig-
iandi verkalýðsfélög atfsalað sér
verkfallsrétti. Hið rétta, sé, að
yfirlýsiinigin feli það eitt í séir,
•að frestur til boðunair vinnu-
stöðvunar við framleiðslustöa’tf
hins vegar venjuiiegar reglur
laga um stéttarfélög og vinnu-
deilur, þ.e. eintuar viku fyrir-
vari.
Þá segir í yfirlýsingu nefnd-
larinnar, óð öllum þeám er kyntni
sér máliavexti hljóti að verða
ljóst, að fyrirvarailítil stöðvun
framleiðslu sem þeirrar er fram
fer í álverinu myndi e.t.v. leiða
af sér yfirgripsmeira tjón en
þekkist í öðrum atvininurekstri
fað Undamisfcildum (hirfað/irysfti/-
iðnaðinum og fylgir yfirlýsing
frá vélgæzlumönnum í hnað-
frystihúsum, þar sem þeir lýsa
yfir, að þeir skuli aldrei hefj a
•sjálfstætt verkfall við viðhaild
frosts á vöru í geymslu, fyrr
•en verkfall við framleiðs'luna
hefur staðið í a.m.k. 4 vikur og
einnig er birt yfir'lýsih'g frá
þeim sem samningsaðild eiga í
iStraumsvík sem er samia efnis,
þ.e. að til stöðvunar við fram-
leiðslu komi ekki fyrr en vimnu
stöðvanir á verkalýðssvsóðinu
hafi staðið í minnst fjórar vik-
ur, og er bent á, að stöðvun
við vinnsluna gæfi leitt atf sér
mjög yfirgripsmikið tjón.
niefn'dar-
Af framiata.'söigðu
ætti að vera ljóst, að hér hetfur
ekkert nýtt fordæmi verið steap
lað, log eteteert tílletfni .getfizt
hvor-ki fyrir Verkamamniatfélag-
ið Dagsbrún né a'ðra, að gera
„mótmælaeamþytekltir*1. Mieðl
mál þetta var í upphafi farið í
samræmi við lög viðkomandi
félaga og viðtekiwar venjur irm-
•an verfcailýðshreyfin'garinnar.
Hitt er hins vegar. nýmæli, acS
verkialýðsfélög hlutist till ura
samninga hvers annars.“ —
ÓTTAR YNGVASON
héraðsdómslögmaSur
MÁLFLUTNINGSSKRIFSTOFA
BLÖNDUHLÍÐ i • SÍMI 21296
15°/o afsláttur
af hornsófasettum
og raðsófasettum |
Gildir út aprílmánuð.
Sérstakt tækifæri til að
gera góð kaup. ]
BÓLSTRUNIN ]
Grettisgötu 29 '
í Straumsvík, skuli í engu til- í lok . yfiriýsingar
viki vera skemmi-i en fjórar ■ iinnar se,gir;
vikur. Við útskipun á fram-
leíðslu verksmiðj unnar gildi