Helgarpósturinn - 02.03.1995, Síða 10

10
MORGUNPÓSTURINN
FIMMTUDAGUR 2. MARS 1995
Bjarni Leifur Pétursson hefur hlotið 33 dóma og eytt tíu árum af ævi
sinni bak við lás og slá. Hann er nú 36 ára og fékk nýlega dóm fyrir
að særa mann á hálsi með flöskustúti. í viðtali við Þóru Kristínu Ás-
geirsdóttur ræddi hann um líf sitt innan og utan fangelsismúranna
„Ég er með afspyrnu slæmt orð-
spor á mér,“ segir Bjami Leifur við
mig þar sem við erum sest inn á bar
ásamt eiginkonu hans. „Þegar ég
flutti aftur í bæinn frá Akureyri fyrir
nærri tíu árum síðan var verið að
opna skemmtistað sem hét Upp og
niður. Ég fór þangað til að skemmta
mér rétt eins og aðrir. En ég var
stoppaður í dyrunum. „Þú kemur
ekki hingað inn vinur,“ sögðu dyra-
verðimir.“
„Við förum aldrci á svona fína
bari,“ segir eiginkona Bjama. „í dag
fer ég á Skipperinn eða Kcisarann
með konunni minni, þar er fólkið
sem við þekkjum,“ segir Bjarni.
Það er föstudagskvöld og fólk
þyrpist inn á staðinn til að drekka
fram á nótt. Kliðurinn blandast tón-
list og á borðinu milli okkar Bjarna
suðar segulbandstækið. í upphafi
svarar hann spurningunum stuttara-
lega og frosin töffaragríman haggast
ekki. Síðan bráir af honum og hann
verður aðeins ræðnari. En þegar líður
á viðtalið myrkvast svipur hans dálít-
ið. Sumt má einfaldlega betur kyrrt
liggja-
ísveit og heim aftur
Bjarni er yngstur sjö systkina sem
bjuggu í foreldrahúsum á Njálsgötu
en hann var sendur í sveit vestur á
Snæfellsnes fimm ára gamall vegna
erfiðra heimilisaðstæðna. Það varð úr
að hann fór að dvelja þar vetrarlangt
líka og varð þá hlé á skólagöngu sem
hafði hafist í Landakotsskóla. „Hjón-
in í sveitinni voru eins og afi minn og
amrna. Þau voru mér mjög góð.“
Hann fór því næst í Laugagerðisskól-
ann níu ára gamall en á tíunda árinu
var hann kallaður úr tíma einn dag-
inn og inn til skólastjórans. „Hann
sagði að pabbi minn hefði orðið fyrir
slysi. Ég spurði þá á móti hvort hann
væri dáinn. Skólastjórinn sagði já. Ég
þekkti pabba mjög lítið eftir að ég fór í
sveitina. Hann var fyrrverandi skip-
herra hjá Landhelgisgæslunni, hafði
hætt áður en ég fæddist og skvetti
svolítið í sig. Þetta varð til þess að ég
pakkaði niður og fór til mömmu í
Reykjavík og kom ekki aftur í sveitina.
Bjarni fyrir utan hegningarhúsiö á
Skólavörðustíg.
„Já, en einhvern tfm-
ann var einn gripinn í
rúminu með mömmu
sinni í heimsóknartím-
anum. Einn fangavörð-
ur opnaði líka einu
sinni inn á tvo fanga
sem voru að gera það.
Ég man líka eftir til-
felli þar sem að tveir
fangar náðu inn til sín
stelpu sem var að
flækjast þarna í heim-
sóknartíma og reyndu
að nauðga henni.“
Eldri systkinin voru þá flutt að heim-
an en við vorum eftir fjögur. Ég
kynntist þeim þama aftur, ég hafði lít-
ið samband við þau áður en pabbi dó.
En þau sendu mér stundum jóla- og
afmælisgjafir.“
Hin og þ essi
strákapör
Á þessum tíma, um og eftir 1970,
fór Bjarni í Austurbæjarskólann en
fluttist skömmu seinna með mömmu
sinni, sambýlismanni hennar, eldri
systur og bræðmnum til ísafjarðar.
„Mamma vann mikið á þessum ár-
um, frá því klukkan 7 á morgnana til
10 á kvöldin. Við krakkarnir vorum
bara heima eða í skólanum, mér gekk
ágætlega að læra, fannst gaman að
mörgum fögum. Ég var samt mikið í
að fremja hin og þessi strákapör. Ég
var ekki barnanna bestur. Ég fór síðan
í grunnskólann á ísafirði og kláraði
þar hálfan vetur. Þá fluttum við til
Súðavíkur og ég átti að byrja í skóla
þar en fór ekki. Nennti því ekki. Mér
fannst krakkarnir barnalegir og þau
voru auk þess á öllum aldri í bekkn-
um. Ég var farinn að reykja og fikta
við að drekka. Vínið fór samt ekki vel
í mig. En þessir krakkar, að mínu áliti
voru þau langt fyrir neðan mína virð-
ingu. Ég leit hins vegar mikið upp til
bróður míns sem var fjórum árum
eldri en ég, við fórum saman á böllin,
en ég var svo ungur að ég slapp ekki
ffarn hjá dyravörðunum. það þurfti
að hífa mig upp um klósettgluggann."
Fyrirmyndin
Leistu upp til einhvers
á þessurn tíma?
„Já, bróður míns. Hann var
mesti töffari sem ég þekkti.
Grjótharður."
Hvað er hann að gera í dag?
„Hann er skipstjóri, algjör
reglumaður."
Hafið þið mikið samband?
„Við höfum ekkert samband.
Hann vill ekki þekkja mig leng-
ur.“
Hvað myndir þú vilja
vera í dag?
„Skipstjóri eða stýrimaður, það
er engin spuming.“
Vertíð í Kóngó og
puslustuldur
„Ég varð stöðugt harðari og meira
röff og það er engin spurning að ég
var gullfallegur. Átti sjens í stelpur en
það var bara bamaskapur svona eins
og gengur og gerist um unglinga."
15 ára gamall fluttist Bjarni aftur til
Reykjavíkur í íbúðina á Njálsgötunni
ásamt fjölskyldu sinni. Sambýlismað-
ur móður hans var úr sögunni. „Ég
vann ekki neitt til að byrja með en
komst svo í Byggingariðjuna en var
byrjaður í mgli og innbrotum. Fyrsta
innbrotið sem upp um komst var
þegar ég braust inn í sjoppu ásamt
æskufélaga mínum úr Landakots-
skóla. Við tókum pulsur og sígarettur
og sælgæti. Systir mín sá þýfið og
hringdi í lögregluna. Kaupið úr Bygg-
ingariðjunni dugði ekki fyrir brenni-
víni. Árið eft ir fór ég á vertíð og þá unt
sumarið bjó ég í Kongó á Súganda-
firði með mömmu og fékk pláss á bát
þaðan. Um haustið var ég á togara frá
Súgandafirði, datt öðru hvom út og lá
í óreglu. Tók svo upp þráðinn að því
loknu.“
Eiginkonan
Hún: „Við erum búin að þekkjast
mjög lengi, í 17 ár, og vera saman
af og til. Svo blossaði allt i einu
eitthvað upp. Við giffum okkur
nýlega. Bjarni þarf í raun og
veru ekki mikið. Bara það að
finna að einhverjum þyki vænt
um hann.“
Hann: „Ég er að reyna að vera bara
venjulegur maður. Ég fæ mér í
glas af og til en ekkert meira. En
það er til í mér og það getur allt
gerst.“
Hún: „Hann er fastur í mjög hörð-
um heimi og kemst ekki þaðan
út. Hjá honum er samasem-
merki milli þess að vera töff og
að meiða aðra. Þegar hann er
fullur getur hann orðið eins og
villdýr."
Hann: „Hún reynir að hjálpa mér og
okkur hefiu- gengið vel undan-
farið, við emm í ömggri íbúð.“
Fyrir utan Röðul
„Mér finnst eins og þegar ég hugsa
til baka þá hafi mikið verið um að
strákar ynnu öðm hverju á togurum
og hengju bara þess á milli í smáglæp-
um og brennivíni og dópi.“
Þannig var lífið fyrir utan
skemmtistaðinn Röðul þar sem vom
samankomnir, smákrimmar,
drukknir sjómenn, óreglufólk,
ístöðulausir töffarar og píur sem
fannst flott að vera í þessum félags-
skap. „Þar snérist allt um að komast í
partí, fiska eftir seðlaveskjum og
redda flösku eða dópi.“ í byrjun árs-
ins 1975 var Bjarni á togaranum Júpít-
er þegar skall á togaraverkfall og í
verkfallinu drakk hann sleitulaust og
notaði róandi efni og amfetamín og
hékk í hópnurn fýrir utan Röðul.
Hann segist þá hafa verið innbland-
aður í ýmsa smáglæpi, „karamellu-
þjófiiaði,“ eins og hann orðar það.
„Ég var að verða 17 ára þegar ég
lenti í gæsluvarðhaldi en það varð alls
hundrað daga einangrun.“ Tilefnið
var gróf og stórfelld líkamsárás og rán
fýrir utan skemmtistaðinn Röðul.
„Þetta var bara einhver náungi sem
var að koma út af staðnum. Ég ætlaði
bara að pútta af honum veskinu,
hann sá við mér og rauk í mig. Lög-
reglan sagði seinna að það væri ekki
mér að þakka að maðurinn lifði af. Ég
var fullur og undir áhrifum lyfja, ég
get ekki sagt að ég hafi séð eftir þessu.
Þetta þótti bara töff í þessum hópi
sem ég umgekkst. Ég var ekki verstur,
og ekki bestur. Ég var bara einn af
þeim.“
Bjami
Hefurðu minni-
máttarkennd?
„Já.“
Gagnvart hverju?
„Sjálfum mér. Ég er betur gefinn
og með meiri réttlætiskennd en
flestir sem ég hef kynnst í óregl-
unni.“
Afhverju gerir þú
það sem þú gerir?
„Fílóiin stjómar mér. Hún tekur
yfirhöndina."
Hefurðu reyntaðfara
í áfengismeðferð?
„Ég hef reynt það á síðari ámm
en elcki haldið það út.“
Afhverju ekki?
„Ég er ekki sammála þessu pró-
grammi.“
Ég var aldrei
unglingur
„Fyrst um sinn var veran í Síðu-
múlanum ekki svo slæm. Ég var úr-
skurðaður í 90 daga gæsluvarðhald og
sendur til sálfræðings sem gerði á mér
greindarpróf, ég var víst vel yfir með-
allagi. Á þessum tíma sátu sakadóm-
arar og rannsóknarlögreglumenn
saman í kaffi og dómararnir kunnu
að hafa yfir tvær tölur og þær voru 60
eða 90. Rannsóknarlögreglan kunni
vel við sambýlið með dómurunum og
notaði óspart löng gæsluvarðhöld til
að þvinga fram játningar. Ég var flutt-
ur eftir fýrsta mánuðinn í gamla
hegningarhúsið vegna sumarleyfa
starfsmanna og hafður þar í hundrað
ára gömlu húsi með alvöru glæpa-
mönnum. Ég var bara krakki á þess-
um tíma, ég hafði ekkert að lesa, mátti
ekki sjá sjónvarp eða lesa blöð og ég
átti ekki sígarettur. Mamma var í
verkfalli ásamt fleira verkafólki og gat
ekki fært mér neitt að reykja. Mamma
fékk samt að heimsækja mig í sérstök-
um tilfellum. Ég man ekki hvað hún
sagði við mig, hún var bara ekki par
ánægð. Eftir að 90 dögunum lauk var
ég úrskurðaður í 60 daga til viðbótar
en ég áfrýjaði því til Hæstaréttar. Þeg-
ar ég loksins losnaði lenti ég á heljar-
innar fylleríi og þegar ég hugsa til
baka finnst mér að þessi langa ein-
angrun hafi eyðilagt mig fýrir lífstíð.
Ég fékk aidrei að vera unglingur. Strax
tólf ára gamall var ég orðinn fullorð-
inn. Allan tímann í gæsluvarðhaldinu
gat ég ekki um annað hugsað en hvað
þetta væri ósanngjamt og grimmt. Ég
varð gífurlega andfélagslega sinnaður
og er enn.“
Sonurinn
Hvað myndirðu gera ef
sonurþinn myndifeta sömu
braut ogþú í lífinu?
„Ég myndi beita öflugri aðferð.
Ég færi með hann rúnt um fang-
elsin og leyfði honum að virða
þau fyrir sér. Ég myndi segja;
langar þig til að eyða ævinni hér?
Svona verður þetta ef þú heldur
áfram.“
En efhann léti sér