Helgarpósturinn - 28.03.1996, Side 11

RMIVmJDAGUR 28. MARS1996

Nýjasta handbókartölfræðin
Eg hygg, að flestir séu sam-
mála því, að meginhlut-
verk fjölmiðla sé að endur-
spegla þjóðfélagið. Samkvæmt
þessu viðmiði standa fjölmiðl-
arnir sig misvel og stundum
standa þeir sig allir illa. Til
dæmis virðist það ástand, sem
í byrjun þessa áratugar var
kennt við atvinnuleysi, hafa
runnið sitt skeið á enda, ef
dæmt er eftir blöðunum. Því
miður er svo alls ekki. Ástand-
ið hefur versnað, ef eitthvað
er.
Atvinnuleysi er orðið að við-
varandi ástandi hérlendis.
Þessi staðreynd heyrir til stór-
frétta, þó ekki væri nema af
þeirri einföldu ástæðu, að hér-
lendis hefur atvinnuleysi verið
lítt þekkt fyrirbæri síðustu
áratugina. Vissulega hefur at-
vinnuleysi skotið upp kollin-
um á íslandi stöku sinnum, en
núna, síðastliðin fimm ár, hef-
ur atvinnuleysi skapað sér
sess í tölfræðilegri handbók ís-
lenzka þjóðarbúsins. Það eru
örlög mörg þúsund íslendinga
að vera atvinnulausir og jafn-
vel koðna niður vegna þess að
enginn virðist hafa not fyrir
þá.
Það mega ríkisstjórnir fram
til þessa tíma eiga, að gengið
var ötullega fram gegn at-
vinnuleysinu og þvílíku
ástandi aldrei leyft að dafna og
versna.
í tíð síðustu ríkisstjórnar var
atvinnuleysisvandinn orðinn
erfiður viðfangs, erfiðari en
oftast áður. Það var rétt hjá
þeirri ríkisstjórn, að vandinn
væri illviðráðanlegur vegna ut-
anaðkomandi áhrifa. En það
var illa gert „að tala efnahags-
ástandið niður“ í svartsýni og
bölmóð. Fyrir vikið urðu fyrir-
tækin í landinu og aðrir at-
vinnurekendur hræddir, biðu
af sér „storminn" og rökuðu
þess í stað fjármunum í eigin
vasa. í stað þess að snúa sér
að stórframkvæmdum, fjár-
festingum til framtíðar, gerði
ríkisstjórnin ekki annað en að
punga hundruðum milljóna,
allt að fjórum milljörðum á ári,
í atvinnuleysisbætur. Þetta
heitir að fara illa með peninga
— og fólk.
Ríkisstjórnin gerði sig seka
um að láta sér fallast hendur
og leyfa atvinnuleysinu að
grasséra. Þá varð einn af fylgi-
fiskum atvinnuleysisins til
þess að skerpa línurnar á
þjóðfélaginu á milli þeirra,
sem hafa og hafa ekki. Á ís-
landi er til fátækt, alvörufá-
tækt.
Skammarlega lítið
frumkvæði
Fjölmiðlarnir hafa því miður
ekki staðið sig betur en ráða-
menn.
Fjölmiðlum ber að gera
grein fyrir málefnum, sem
brenna á stórum hópi Islend-
inga, sem ekki eiga sér samtök
Halldór
Halldórsson
„í tíð síðustu ríkis-
stjórnar var atvinnu-
leysisvandinn orðinn
erfiður viðfangs, erfið-
ari en oftast áður. Það
var rétt hjá þeirri ríkis-
stjórn, að vandinn væri
illviðráðanlegur vegna
utanaðkomandi áhrifa.
En það var illa gert „að
tala efnahagsástandið
niður“ í svartsýni og
bölmóð. Fyrir vikið urðu
fyrirtækin í landinu og
aðrir atvinnurekendur
hræddir, biðu af sér
„storminn“ og rökuðu
þess í stað fjármunum í
eigin vasa.“
eða fyrirsvarsmann. Frum-
kvæði fjölmiðlanna er beinlín-
is skammarlega lítið. Um at-
vinnuleysi hefur í raun aðeins
verið fjallað stöku sinnum í
þessi 4-5 ár, og ákaflega sjald-
an hefur verið reynt að skilja
fyrirbærið, að ekki sé talað um
mannlegu hliðina á atvinnu-
leysi.
Aðalatriði viðtals míns höfðu
B komið í útvarpinu, en það DlluHP breytir ekki því, að fréttastof-
hH an hefði átt að leita til mín,
jfmjá þegar bornar voru brigður á
Jbeinar tilvitnanir mínar í
Einn maður, Jón Erlends-
son, starfsmaður Háskólans,
hefur skrifað meira af upp-
byggilegum (en svolítið ein-
hliða) greinum en blaða-
mannastéttin samanlögð. Gott
ef hann fékk ekki einhver verð-
laun fyrir vikið!
Þegar atvinnuleysi ber á
góma getur undirritaður alls
ekki gleymt einhverri undar-
legustu reynslu, sem hann hef-
ur orðið fyrir á blaðamanns-
ferli sínum. Fyrir um tveimur
árum tók ég langt símaviðtal
við Pétur Sigurðsson, verka-
lýðsleiðtoga, vestur á fjörðum.
Kjarni viðtalsins, sem birtist í
málgagni flokks hans í Reykja-
vík, Alþýðublaðinu, var sá, að
atvinnuleysisbótakerfið væri
hriplekt af ýmsum ástæðum
og áætlanir gerðu ráð fyrir, að
á ári hverju væru 1/4 eða 1/5
af ráðstöfunarfé sjóðsins svik-
in út. í krónum talið var um að
tefla 500-700 milljónir króna á
hverju ári!! Viðmælandi minn
var formaður atvinnuleysis-
tryggingasjóðs.
Hættuleg valdhlýðni
Daginn, sem viðtalið birtist,
sagði fréttastofa Ríkisútvarps-
ins frá ummælunum í morgun-
fréttum. Verkalýðsleiðtoginn,
sem virðist allt í einu hafa átt-
að sig á því, að hann hafi talað
of frjálslega við mig, hringdi
þá í fréttastofuna, og fékk af
óskiljanlegum ástæðum birta í
hádegisfréttunum „leiðrétt-
ingu“ á viðtali mínu! (Honum
tókst þetta reyndar með því
að ljúga, því hann hélt því
fram, að hann hefði ekki vitað
að ég væri að taka viðtal við
hann. Ég fékk meira að segja
leyfi til að taka viðtalið upp á
segulband!) „Leiðréttingin“
var birt enda þótt „fréttastof-
an“ ætti enga aðild að málinu
og hefði ekkert með að leið-
rétta athugasemd við minn
texta, sem birtist í öðrum fjöl-
miðli. Rétt vinnubrögð hefðu
verið þau að hafa samband við
mig. Gjörð fréttastofunnar var
brot á almennum siðareglum
og vinnureglum fréttamanna.
„kónginn" fyrir vestan.
Oft er sagt um fjölmiðla, að
þeir séu valdhlýðnir. Frétta-
stofan er valdhlýðin. Hún tek-
ur mark á manni fyrir vestan
vegna þess, að hann er verka-
lýðsforkólfur. Það eitt dugir!
Strax í upphafi og eftir því,
sem liðið hefur frá, hef ég velt
vöngum yfir þessari þögn,
þessari makalausu þögn um
svik upp á hundruð milljóna.
Mennirnir voru ekki að vernda
svikarana. Það er ljóst. Þeir
voru að vernda eigin aum-
ingjaskap, það er að vita
hvaða brotalamir væru í
rekstri sjóðsins, en hafa ekki
gert neitt í málinu. Þetta heitir
saknæmt aðgerðarleysi. Fyrir
þá sem ekki þekkja smákónga-
veldi verkalýðshreyfingarinn-
ar skal á það bent, að með því
að benda á tiltekna hópa, svo
sem sjómenn, starfsmenn veit-
ingahúsa og svo framvegis,
var það túlkað sem ósann-
gjörn árás á heila stétt manna,
það er á félagsmenn þessara
félaga. Því bæri að þegja! Að
auki kæmi þetta illa út fyrir
„hreyfinguna"!!
Þær geta verið fokdýrar pól-
itísku þagnirnar. Málið dó út.
Höfundur er blaðamaður og hefur
meistaragráðu í fjölmiðlafræðum.
annsefnið
Edda
Björgvinsdóttir
Þaö er alltof mikiö af
þungbúnu fólki á Alþingi.
Það er eins og öll vandræöi
heimsins hvlli á herðum
þeirra 63 sem þar sitja og
því er þeim sjaldan hlátur í
hug. Það þarf aö peppa
þetta dálítið upp og fá meira
af frísku og hláturmildu fólki
til að lífga upp á samkom-
una. (Guðbjörg) Edda
Björgvinsdóttir er vel til
þess fallin að létta ásýnd
leikhússins við Austurvöll.
Hún er þrælvön að koma
fram i eigin gervi og annarra
og slær á létta strengi hve-
nær sem færi gefst. Ýmsir
þingmenn eru sagðir hafa
góðan húmor og haft er fyrir
satt að það megi jafnvel
finna þingmenn sem eru
skemmtilegir. Vel má vera
að þetta sé rétt en hitt er
líka öllum Ijóst að þessir
gleðipinnar þingsins teija
það skyldu sína að halda
aftur af glensinu í vinnunni.
Þeir eru svo hræddir um að
annars taþi þeir virðingu
þjóðarinnar og gera sér
enga grein fyrir að þeir hafa
bara engu að tapa. Það er
engin hætta á að Edda
Björgvinsdóttir færi að fela
húmorinn þótt hún tæki
sæti á Alþingi. Hún veit sem
er að lífið er ekki einn tára-
dalur sem betur fer og algjör
óþarfi að setja upp jaröarfar-
arsvip þótt menn séu kjörnir
til aö gegna svokölluöum
trúnaðarstörfum í þágu
lands og þjóðar. Þingmaöur
sem hefur lag á að krydda
ræður sínar með góðum
bröndurum verður vinsæll og
virtur, því kjósendur kunna
alltaf vel að meta góöan
brandara...
Ólafur
B. Thors
Það er vel viö hæfi að
maður að nafni Ólaf-
ur Thors verði næsti for-
seti landsins. Þetta
mannsnafn þekkja allir
sem komnir eru til vits og
ára, svo ekki sé nú talað
um þá sem komnir eru til
vits og margra ára. En Ól-
afur B. Thors hefur ekki
bara nafn afa síns tii að
státa af heldur er hann
maður sem stendur fyrir
sínu og vel það. Honum
hefur tekist að gegna
starfi forstjóra tryggingafé-
iags í ein tuttugu ár án
þess að afla sér óvin-
sælda svo vitaö sé og er
það vel aö verki staðiö
þegar slíkt starf er annars
vegar. Ólafur hefur langa
reynslu af félagsmála-
störfum, var borgarfulltrúi
um skeið og forseti borg-
arstjórnar, hefur setiö í
bankaráði Seðlabankans
og í stjórn Sinfóníunnar,
svo fátt eitt sé talið. Olaf-
ur B. Thors er myndarleg-
ur á velli og traustvekj-
andi í allri framkomu.
Hann er á besta aldri, eða
innan við sextugt, og því
meö fulla starfsorku.
Hann væri verðugur full-
trúi þjóðarinnar innan
lands sem utan. Auk þess
er kominn tími til að
Thorsarnir fái sinn fulltrúa
á Bessastaði og enginn er
betur til þess fallinn en
einmitt Ólafur B. Thors.
Að vísu er Guðrún
frænka hans í framboöi til
forseta, en hún ber hins
vegar ekki Thorsnafniö og
þaö gerir gæfumuninn. En
nú fer að styttast í að
frambjóðendur þurfi að
ákveöa sig og því áríðandi
að gengið verði frá fram-
boði Ólafs hið fyrsta. Eöa
eins og segir í auglýsing-
unni: Þú tryggir ekki
eftir á...
Ami
trúboði
Alþingismaöurinn, blað-
asnápurinn og brekku-
gaularinn Ámi Johnsen
stóð einn kollega sinna úr
sæti fyrir skemmstu, þeysti
í pontu og lýsti þeirri skoð-
un að hann teldi frumvarp
um staðfesta samvist sam-
kynhneigðra ganga alltof
langt. Breytti þar engu þótt
flestir aðrir stæðu í þeirri
meiningu að þarna væri
um að ræða sjálfsagt
mannréttindamál fyrir fólk
sem alltof lengi hefur
gegnt hlutverki annars
flokks þegna. Árni tók sig
til og vitnaði meöal annars
í Biblíuna og talaði um
hjónaband samkynhneigðra
í sömu mund og fjölkvæni
og barnagiftingu. Árni seg-
ist í samtali við Helgar-
póstinn í dag (sjá blaðsíður
26 og 27) hafa fengiö mjög
miklar undirtektir frá al-
menningi, — en neitar þó
að hafa fengið orðsendingu
frá trúfélögum þótt orð
hans hljómi líkt og þeirra.
„Mér finnst bara mjög
óeðlilegt að lögbinda aö
kynvilla sé eðlilegt form
með ákveðnum réttindum
sem gæti alveg eins átt við
einhverja fleiri ... Mér
finnst þetta óeðlilegur lifs-
rnáti." Árni gengur þarna í
hóp með ofsa- og bókstafs-
trúarmönnum á borö við þá
sem leiða Hvítasunnusöfn-
uðinn, Krossinn, Veginn,
Ungt fólk með hlutverk og
hvað þetta nú allt saman
heitir. Hann hefur þar með
opinberlega loksins fundið
fjölina sína. Helgarpóstur-
inn leggur til að hæstvirtur
hætti þingmennsku að
þessu kjörtímabili loknu og
snúi sér að trúboöi, helst
með því að ganga hús úr
húsi og boða heimsendi
snúi almenningur ekki
strax af braut trúvillu, kyn-
villu og væntanlega flokks-
villu, því kristilegir íhalds-
menn finna flesta stuön-
ingsmenn innan raða Sjálf-
stæðisflokksins...
Sverrir Hermannsson
Landstjórinn í bankanum tók sig
til og flengdi þrjá ráöherra Fram-
sóknarflokks og Sjálfstæðis-
flokks opinberlega. Hæddi Friö-
rik fyrst, húðskammaöi loks
Rnn og brigslaði svo Steina
um afglöp.
Anna Mjöll Ólafsdóttir
Stelpan atarna hefur stúderaö
vel þau lög sem hingaö til hafa
komist áfram í Evróvisjón því
heimskulega lagiö Sjúbídú verð-
ur meö. Anna og Ólafur Gaukur
eru þó ein um að hafa trú
á velgengni.
Þórhildur Þorleifsdóttir
Fékk því áorkaö aö hún væri
ráðin leikhússtjóri — Viðari til
niöurlægingar — og nýtti ítök
sín um leið til aö fá sig úrskurö-
aöa mun hæfari en forvera sinn
til aö gegna starfinu.
Páll Pétursson
Leggur fram ágætis frumvarp
um stéttarfélög og vinnudeilur
og lætur óhræddur vaða í gjör-
samlega staönaöa verkalýös-
hreyfingu sem hefur dagaö uppi
í rykföllnum fílabeinsturni á
Grensásveginum.
Bolli Gústavsson
Kveöur upp úrskurð um aö Lang-
holtsdeilan skuli enn vera óleyst
og heföi eins getaö setið kyrr í
héraöi frekar en aö eyöa mörg-
um vikum í þetta bull. Vísar mál-
inu í raun frá sér og gefst upp.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttlr
Lét Leikfélag Reykjavíkur kom-
ast upp meö aö ráða vinkonu
sína innan Kvennalistans sem
leikhússtjóra. Hvað getur kven-
réttindakona svo sem sagt viö
því að önnur [vinjkona sé ráðin?
Guóni Ágústsson
Þrátt fyrir djarfan og sérstæöan
málflutning I Búnaöarbankamál-
inu viröist barátta hans ætla aö
verða til einskis, því ráöamenn
sýnast einbeittir f þeirri ætlan
sinni aö selja heila klabbiö.
Viöar Eggertsson
Leikhúsmaöurinn snjalli hefur
enn ekki fengið atvinnutitboö og
ætlar aö heykjast á því aö fara í
mál viö Borgarleikhúsmafíuna.
Stuöningsmenn hans virðast
mega sln lítils gegn því
sterka liöi.