Helgarpósturinn - 11.04.1996, Side 31

FIMMTUDAGUR ±L APRÍL1996
31
rokkijP pjoðræknispróf
Ófálr rokkarar hafa lotið í lægra
haldi fyrir manninum með Ijálnn á
eftirminnilegan hátt. HP gróf upp
sex af þessum dauðdögum...
Sex magnaðir
dauðdágar
í rokkinu
1. Johnny Ace Gamla rokk-
stjarnan lét samstundis lífið
baksviðs eftir tónleika á aö-
fangadagskvöld í Houston
þegar hann hóf að spila rúss-
neska rúllettu af fullkomnu
gáleysi...
2. John Bonham Hinn áhrifa-
mikli trommuleikari Led Zep-
pelin fannst látinn í rúmi í
húsi gítarleikarans Jimmy
Page eftir aö hafa innbyrt
banvænan alkóhólskammt:
40 vodkaskot...
3. Sam Cooke Skotinn til bana
áriö 1964 á móteli í Los
Angeles af staðarhaldaran-
um, sem hélt því síöan blá-
kalt fram að Cooke heföi ver-
ið líklegur innbrotsþjófur þótt
hann hafi einungis verið
íklæddur nærfötum.
Kviödómur taldi morðiö
réttlætanlegt...
4. Les Harvey Söngvari hljóm-
sveitarinnar Stone the Crows
var snögglega grillaður til
bana á sviði áriö 1972 (fyrir
framan þúsundir áhorfenda á
tónleikum í borginni Swansea
í Wales) þegar hann snerti
míkrófón með rennblauta
fætur...
5. Rory Storm Söngvari hljóm-
sveitarinnar Merseybeat
„gaf“ Bítlunum Ringo Starr
eftir að hafa slegið eftirminni-
lega í gegn og fannst svo áriö
1974 látinn ásamt móöur
sinni. Þau höföu gert samn-
ing um aö drepa sig meö of
stórum lyfjaskammti...
6. Larry Williams Einn af upp-
hafsmönnum rokksins samdi
nokkur lög fyrir Bítlana og
fannst sfðan myrtur áriö
1980 á milljón-dollara heimili
sínu ásamt móður sinni.
Bæði höföu þau upplifaö
ferðalag .38 kalíbera byssu-
kúlu gegnum heila sinn...
HP stendur nú fyrir dauðaleit að hinum
eina sanna íslendingi, karli eða konu.
HP leitar nánar tiltekið að þeim sem
hefur framar löndum sínum þjóðlega
siði í hávegum og almenna tröllatrú á
gæðum lands og þjóðar. Blaðið hefur
þannig tekið að sér að verja vanmetinn
málstað þess göfuga hóps íslendinga
sem beijast af alefli gegn alþjóðlegum
straumum sem eru að eyðileggja
þjóðina með framandi mat,
ferðalögum, léttvínssulli, samstarfi
þjóðanna, sjónvarpsléttmeti og
almennri alþjóðlegri meðalmennsku.
Þau sem reyna með sér að þessu
sinni eru fjöllistakonan og fyrrverandi
ofurþulan Rósa Ingólfsdóttir og
fjölmiðlatröllið Eiríkur Jónsson...
Fjöllistakonan rótburstaði fjölmiðlatröllið
1. Hefurðu unniö störf
tengd sjávarútvegi og landbúnaði?
2. Ertu í góöum tengslum við hina harðgeru ís-
lensku náttúru?
3. Þykir þér íslenskt brennivín gott?
4. Hvernig líkar þér við blessaðan þorramatinn —
er séríslenskur matur kannski sá besti í heimi
5. Hefuröu andstyggð á alþjóðasamstarfi á borð
við Atlantshafsbandalagið og Evrópusambandið?
6. Eru Islendingasögurnar sannar?
7. Eru íslenskar konur þær fegurstu á gjörvöllu
jarðríki og íslenskir karlmenn sterkastir?
8. Líður þér illa og ferð samstundis í heiftarlega
fýlu þegar ísland tapar landsleik?
9. Hvaöa skoðun hefurðu á nauðsyn verndunar ís-
lenska kynstofnsins?
10. Þjáistu af heimþrá þegar þú ert á ferðalögum
erlendis?
RI: Já. Ég hef unnið sem fiskisnyrtir, riðiö net hjá Hampiöjunni,
slegiö tún og rakað. Og auk þess unniö fjöldamörg önnur land-
búnaöarstörf. (1)
RJ: Já. Ég er hluti af hinni yndislegu harögeru íslensku náttúru
og ég nýti hvert einasta tækifæri sem gefst til aö vera úti í
náttúrunni á útopnu. Mér líkar í raun viö allar geröir íslensks
veöurfars. (1)
RI: Já. Ef þaö er ískalt og hrímaö með kurli, [ litlu staupi. Og
hiö nýja fjallagrasabrennivín er alveg frábært. (1)
RI: Mér finnst hann aigert æöi og á sér enga hliðstæöu í heim-
inum. Þorramaturinn er hollur, hvaö svo sem aörir segja, og ég
er eindreginn aödáandi hans. íslenski maturinn er sá besti í
heimi. Viö þurfum ekki annaö en líta til Bretlandseyja til aö sjá
Þaö (l)
RI: Þaö eru tvær leiöir til: Önnur er sú aö vera eins og Bjartur!
Sumarhúsum, aö daga uppi á fjöllum meö sauöasóiskin f aug-
um, eða líkt og á Brimarhólmi: ein leiö inn en engin út. Hvort
ei betra? (1/2)
RI: Aö sjálfsögöu eru þær sannar og meira en þaö. Þær eru
guödómlegar og í þeim er allt sem viö þurfum á aö halda. Viö
eigum aö hygla þessu efni alls staöar. (1)
RI: Ég held aö þaö sé ekki hægt að neita því. Þaö er bara
staðreynd. Hér er jafnfallegasta kvenfólkiö ogjafnsterkustu
karlmennirnir. (1)
RI: Já. Þá fer ég í hroöalega fýlu og er ekki mönnum sinnandi
vegna spælingar. En þá hugsa ég meö mér: Þaö kemur dagur
eftir þennan dag. (1)
RI: Ég er mikil þjóöernismanneskja og vil í raun og veru enga
blóöblöndun og tel þaö farsælast aö halda okkur sem hrein-
ustum. Þaö veröur bara aö hafa þaö ef einhverjir móögast viö
þetta. (1,5)
RI: Já. Ég er aldrei glaöari en þegar hurðin opnast á Keflavíkur-
flugvelli og flugfreyjan segir: Gjöriöi svo vel. Þá gríp ég andann
á lofti í unaðsteygum og soga aö mér íslenskt súrefni. Heima
er best. (1,5)
EJ: Já. Ég vann viö forvinnslu í frystihúsi: tók á móti ftskinum,
þvoöi hann og setti í þar til gerö ker sem fóru meö færibandi
inn í hús. Á fyrsta degi sá ég aö þaö var hægt aö spara sér
tíma og taka reykingapásu meö því aö yfirfylla keriö, en fljót-
lega slitnaöi færibandiö og frystihúsiö var lokaö í viku. í land-
búnaöi var ég síöan mjög fær viö aö slá á traktor, enda hóf ég
þá iöju tíu ára. (1)
EJ: Já, þaö er ég. Mér finnst til dæmis best aö vera f sundi í
vondu veöri því þá syndi ég yfirleitt í kafi sem þjálfar lungun
svo vel. Einnig er heillavænlegast aö fara á hestbak þegar
vindur og sandfok er, því þá veröa hestarnir svo viljugir. (1,5)
EJ: Já. Iskalt í litlu staupi og meö einhverjum öörum því hann
veröur svo fljótt skemmtilegur. (1)
EJ: Ég boröa rófustöppuna. Og íslenska lambakjötiö er senni-
lega besta kjöt í heimi. Þaö er hin eina sanna villibráö og ákaf-
lega sérstakt bragö af því. (1/2)
EJ: Neinei. (ö)
EJ: Nei, þaö held ég ekki. Þetta eru bara sögur og um daginn
frétti ég aö þær væru leikrit. (-1)
EJ: Já. Það er mín reynsla. Og hef ég nú fariö víöa. Ég hef ver-
iö í skólum í fimm heimsálfum og kynnst þar mörgum karl-
mönnum og konum. En þetta er samt niöurstaðan. (I)
EJ: Nei. Þaö er helst aö þaö gleöji mig eilítiö, því þá get ég aö
minnsta kosti talað eitthvað viö þá sem eru aö horfa á þetta
meö mér. Landsleikir eru svo gott umræðuefni. (- 1)
EJ: Ég myndi helst vilja blanda okkur meira viö Dani, því þaö-
an er sennilega þaö besta úr okkur komiö. (D)
EJ: Já. Þaö skemmtilegasta viö feröalög er aö leggja af staö
og koma heim aftur. Allt þar á milli er bara meira og minna
vandræöi. (1)
ÚRSLIT: Rósa hreinlega rótburstaði Eirík og sprengdi stigaskalann með 10 1/2 stigi gegn 4. Þjóðernissinninn Rósa er svo mikill íslendingur að erfitt
er að sjá að Egill Skallagrímsson eða Gunnar á Hlíðarenda næðu að skáka henni.
Þetta er fyrirsögn
Pyrir utan Listasafn íslands
stendur stytta sem búið er
að krota á íslendingar eru lygar-
ar. En þar sem íslendingur hef-
ur eflaust krotað þetta hlýtur
það að vera Iygi, ekki satt? Við
þetta prakkaralega krot hófst
ráp mitt um nokkur listasöfn
og gallerí borgarinnar, og
kannski gaf það tóninn fyrir
það sem á eftir kom. Eru lista-
menn ekki stöðugt ljúgandi
einhverjum sannindum? Svip-
að og „skáldskapurinn verður
til þegar skrökvað er satt“ eins
og Guðmundur Andri laug
einhvers staðar svo vel.
Meðan ég mölbraut hugann
um þetta gekk ég eftir brotnum
gangstéttarhellum inn í LÍ(gi)
þar sem ætlunin var að bíta í
íslenska úrvalshefð af upp-
lognum brilljantínum. Og þeg-
ar ég gekk inn í salardýrðina á
efri hæðinni leið mér einmitt
fljótlega eins og ég hefði verið
doblaður upp úr skónum. Fyrir
aftan mig stæði listamaðurinn
og berðist við að halda niðri í
sér hlátrinum meðan ég reyndi
að skilja sannleikann á veggj-
unum, sem eftir allt saman var
svo bara gabb. Eða hvað?
Hvernig er hægt að komast
til botns í tveimur gulum strik-
um, tveimur bláum strikum og
einu rauðu? Eða sökkva sér í
pælingar á rauðum svamp-
bólstrum sem búið er að
hengja upp á vegg? Ég gekk á
milli verkanna og reyndi að
átta mig á snilldinni en það var
ekki fyrr en ég kom að stól
með þrjár lappir sem ég náði
tengingu og hugsaði: „Ahh,
listamaðurinn er að storka ein-
hvers konar jafnvægislögmáli,
sniðugt!" en þá kom safnvörð-
urinn og settist í stólinn. Ég
þóttist vera að leita að ein-
hverju en kom mér svo fljót-
lega út. Safnvörðurinn sat eftir
með talstöð í hendinni en
reyndi engu að síður að ná út-
sendingum útvarpsins í leið-
indum sínum.
Á Kjarvalsstöðum sat annar
safnvörður í öðrum stól, horfði
í gaupnir sér, og beið eftir að
deyja. Inni í salnum héngu yfir-
þyrmandi og töffaralegar
myndir en ég stóð á miðju gólf-
inu og beið eftir að skilja. Svo
að upplifa. Aftur að skilja. En
ekkert gekk og þegar ég var
kominn með dúndrandi lista-
verk kom ég mér út og inn í
gallerí niðri í miðbæ. Þar vakti
málverk af allsberri konu sem
hét Þetta er kona einna mesta
athygli mína. Einfalt og að-
gengilegt. Ókei, en hvað svo?
Annaðhvort skilur maður ekki
neitt eða skilur einhvern veg-
inn of mikið, en spáir svo í
hvort maður sé að einfalda eða
sé einfaldlega einfaldur. í öðru
galleríi í sama miðbæ voru
myndir í ýmsum litum af ein-
hverju, og ég var aftur lentur í
„Ég gekk á milli verkanna og reyndi að átta mig á snilld-
inni en það var ekki fyrr en ég kom að stól með þrjár
lappir sem ég náði tengingu og hugsaði: „Ahh, listamað-
urinn er að storka einhvers konar jafnvægislögmáli,
sniðugt!" en þá kom safnvörðurinn og settist í stólinn.“
því að skilja ekki neitt í neinu.
Og fljótlega ekki einu sinni
sjálfan mig þegar ég rýndi í ein-
hverjar slettur sem málaðar
voru með „frjálsri aðferð" og
hækkuðu í verði eftir því sem
„frelsið“ varð meira. Kannski
var galleríið hluti af frelsinu,
því það var ekki nokkur maður
þarna inni, enginn eigandi,
enginn vörður, enginn annar
ringlaður gestur. Og á veggjun-
um engin krassandi lygsta-
verk, aðeins illa krassað plat-
plat. Svona eins og öllu saman
hefði verið hent upp á vegg í
einhverju bríaríi og svo bara
ákveðið að láta ráðast hvernig
færi. Alveg frjáls aðferð. Gall-
ery Freestyle.
Og svona hélt þetta áfram.
Einhvers konar ekkert ríkjandi
í listasölum borgarinnar, alls
staðar var enginn annar. Á
veggjunum hékk einmana lista-
gyðjan og fróaði sjálfri sér en
fáum öðrum, nema kannski
stundum safnvörðunum sem
þó líktust meira höggmyndum
en lifandi fólki. Enda lífs-
þreytta listagyðjan búin að
mála þá út í horn þar sem þeir
sátu eins og undirgefnir makar
og drepleiddist. Myndlistin og
verðirnir þannig komin í
hjónaband og minntu á roskin
hjón eftir að ungarnir eru
flognir úr hreiðrinu sem von-
ast eftir heimsókn á sunnudög-
um, eða hvenær sem gestirnir
mæta nú í þessa annars fallegu
listasali. Sem kallast skemmti-
lega á við nútímalegt sam-
bandsleysi barnabarna og
ömmu og afa eftir að þau urðu
nokkurs konar safngripir á elli-
heimilum sem eru „skoðuð" af
barnabörnunum um helgar.
Amma og afi því orðin að list
sem svo aftur vonast til að
barnabörnin hafi lyst á gamal-
mennum og öðru góðgæti. Já,
listin. Er lífið.
Það er svo furðulegt að eins
og flestir rithöfundar eru yfir-
leitt leiðinlegir eru skáldverk
þeirra yfirleitt skemmtileg. En
í myndlistinni virðist þetta
snúast við, flestir eru lista-
mennirnir þrælskemmtilegir
en list þeirra aftur Ieiðinleg. Eg
gæti reyndar haldið áfram og
bent á að flestir blaðamenn
eru yfirleitt bitrir leiðindapúk-
ar sem samt skrifa oft
skemmtilegar greinar. Og ís-
lenskir kvikmyndagerðarmenn
eru flestir stórskemmtilegir
þótt þeir leggist á eitt um að
gera hundleiðinlegar bíó-
myndir. En ef ég ætlaði að
halda svona áfram yrði pistill-
inn allt of langur og ég að príla
upp í dómarasæti, nokkuð sem
ég ætla að sjálfsögðu ekki að
gera.
En af hverju er svona mikill
dauði, doði og drepleiðindi
ríkjandi í myndlistarsölum
bæjarins þegar listamennirnir
eru svona flamboyant týpur
sem allar virðast vera að gera
alveg frábæra hluti? Eða að
minnsta kosti speeees hluti.
Kannski er það af því aðrir
skilja þá ekki eða kannski
vegna þess að aðrir eru í eng-
um tengslum við þá og kannski
þess vegna nennir enginn að
mæta og mæna á myndlist.
Kannski eru listamennirnir
fyrst og fremst að mála hver
fyrir annan. Og kannski þess
vegna ættu listamennirnir
bara að sýna verk sínum í góð-
um partíum heima hjá sér. Og
kannski ætti bara að breyta
öllum listasölum borgarinnar í
leikskóla, ganga þannig alla
leið. í þeim yrði svo stunduð
myndlist með „frjálsri aðferð"
og í kringum myndirnar yrði
stöðugt líf og fjör. Eða kannski
hef ég ekki nokkurt vit á list og
er að missa af einhverju hyl-
djúpu plotti, kannski.
Listarápið endaði svo á Ný-
listasafninu, sem var lokað
vegna erfidrykkju, og var ein-
hvern veginn táknrænt. Dauð-
inn og listagyðjan runnin sam-
an í eitt.
Höfundur ætlaði ungur að verða myndlist-
armaður, en uppgötvaði eigið hæfileikaleysi
og reyndi næst fyrir sér í blaðamennsku
og kvikmyndagerð. Nú er hann að hugsa
um að verða iögga eða siökkviliðsmaður.