Alþýðublaðið - 13.02.1973, Blaðsíða 12

Alþýðublaðið - 13.02.1973, Blaðsíða 12
KQPAVOGS APÚTEK Opið öil kvöld til kl. 7 Laugardaga til kl. 2 Sunnudaga milli kl. 1 og SeWDfBJL ASrOfHN Hf KRÓNAN FYLGIR VÍSAST DOLLAR Samkvæmt siöustu fregnum af gjaldeyriskreppunni, gæti svo farið, að gengi islenzku krónunnar yrði fellt i samræmi við gengisfellingu á Banda- rikjadal, „Seðlabankinn ákveður, að fengnu samþykki rikisstjórnar- innar, stofngengi islenzku krón- unnar gagnvart erlendum gjaldeyri og gulli”, sagði Olafur Tómasson, forstöðumaður i greiðslujafnaðardeild Seðla- bankans, er blaðið talaði við hann rétt fyrir lokun i gær. „Ekkert er enn hægt að segja um, hvaða ráðstafanir verða gerðar i sambandi við dollar og yen, sem einna mestur þrýst- ingur virðist vera á. Seðlabank- inn tekur að sjálfsögðu afstöðu til þeirra, þegar þær koma i Ijós”, sagði hann. Þrátt fyrir að gjaldeyrismarkaðirnir i Vestur- Þýzkalandi voru lokaðir i gær, fóru fram viðskipti milli verzl- unarbanka þar. Þegar bönkum var lokað i gær, var hið óskráða viðskiptagengi á Bandarikja- dollar fallið, sem svarar 5.74% gengisfellingu. Fjármálasérfræðingar i Paris undirstrika, að Bandarikin, Japan og Vestur-Þýzkaland, hafi lykilinn að lausn gjald- eyriskreppunnar. Hinn banda- riski ráðherra gjaldeyris — og gengismála, Paul Volcker, hef- ur fengið það verkefni, að fyrir- mælum Nixons, að ná sam- komulagi um niðurfærslu doll- arans miðað við aðra sterkustu gjaldmiðla heims. Slíkt sam- komulag felur að öllum likind- um i sér fellingu á gengi dollars gagnvart gulli, og þar með gengislækkun hans gagnvart gjaldeyri annarra landa. Þetta myndi i öllu falli hafa i för með sér hækkun á japanska yeninu og v.-þýzka markinu. Alþjóðlegir fjármálasérfræð- ingar telja, að yen hækki um 8% og v.-þýzka markið um 5% gagn- vart gulli, en að dollar lækki um 5%. a otto % KJO .. 1 1 fOO f *A*tt *00 , < 1 ,00 »f lO»S*(t * * 1 IV*ICH «oo *V»SS»itS*í* *MÍfttt>AM '•OO OfUiNi mv**ON »oo tsctlfios, *OM too (Uut wit H *OQ *úsru*tvs«>» MAt>*tb *oo WSt»A* 'fCMJSXVUtQHb IOO ttWMtKC.srtC' » «*HiH«S«>OU Ef samkomulag fæst um slika lausn i Bonn, þar sem Volcker er nú, mun mega vænta ráð- stefnu i París, sem fjallar um hliðarráðstafanir i ýmsum atriðum varðandi gengisbreyt- ingar og áhrif á annan gjald- eyri. Hið geysilega framboð á Bandarikja-dollar á gjaldeyris- mörkuðum Vestur-Evrópu og Japan hefur nú leitt til þess, að skráningu hinna ýmsu mynta hefur verið hætt og lokað fyrir öll gjaldeyrisviðskipti. I tilkynningu frá Seðlabankan- um i gær segir, að i samræmi við þá ákvörðun, hafi Seðla- banki tslands ákveðið að fella niður opinbera gengisskráningu hér á landi frá og með deginum i gær og þar til skráning verður á ný tekin upp á gjaldeyrismörk- uðum erlendis. Fjármálaráðherrar V-Þýzka- lands, Bretlands og Frakklands hafa hitzt i Paris til viðræðna um gjaldeyriskreppuna og ráð- herrar Efnahagsbandalagsrikj- anna i Evrópu munu hittast til viðræðna i dag eða á morgun. Vestur-þýzki Seðlabankinn keypti nærri tvo milljarða Bandarikjadala á föstudaginn. Helmut Schmidt, fjármálaráð- herra V.-Þýzkalands, átti á föstudaginn viðræður við Giscard d’Estaing og Anthony Barber, starfsbræður sina i Frakklandi og Bretlandi Fóru þær fram i Paris. Þegar þeir komu af fundinum, vildu þeir ekki láta neitt uppi um niður- stöður hans. F járm álasérfræðingar i London gera ráð fyrir þvi, að boðað verði til alþjóðaráðstefnu um málið, ef ekki hefur verið fundin lausn á þvi um miðja vik- una. Talsmaður vestur-þýzku stjórnarinnar hefur sagt að æskileg lausn vandans séu við- tækar samræmdar ráðstafanir. Japanskar heimildir herma, að þar kunni að verða fallizt á fljót- andi gengi yensins, ef markið verði lika fljótandi. Annars er það dollarinn, sem er höfuðvandamálið, og aug- ljóst, að þær ráðstafanir, sem þegar hafa verið gerðar, miðast að þvi að vernda gengi hans og stöðugleika, og þá um leið að koma i veg fyrir að sveiflan á kaup- og sölugengi þýzka marksins fari yfir 2.25%. Stjórnin farin að „föndra við vísitöluna” ÞEIR VILJA KLIPPA AF KAUPHÆKK- UNUM YKKAR! Rikisstjórnin er ekki af baki dottin. Ekki tókst henni að fá þvi framgengt, að kaup verkafólks yrði barið niður með lögum i nafni aðstoðar við Vestmanna- eyinga. Nú hefur hún lagt fram á Alþingi frumvarp, sem gerir ráð fyriraðsvipta launþega bótalaust 1,8 kaupgreiðsluvisitölustigi, sem þeir að réttu lagi heföu átt að fá greitt sem kauphækkun 1. marz n.k., og 1 visitölustigi til viðbótar gegn loforðum, sem engin veit enn hver eru! Frumvarp þetta lagði rikis- stjórnin fram á Alþingi I gær. Felur það i sér tvær breytingar á útreikningi kaupgreiðsluvisi- tölunnar. 1 fyrsta lagi, að ekki skuli tekið tillit til 30% verð- hækkunar á áfengi frá þvi I desember og 23% verðhækkun á tóbaki frá sama tima. Þessa hækkun á framfærslukostnaði skv. visitölugrundvellinum eiga launþegar þvi að bera bótalausa. Á það skal minnt, að þegar sams konar ráðstöfun var gerð árið 1970 af viðreisnarstjórninni og i sama augnamiði — til þess að útvega tekjur til aukinna niður- greiðslna á lifsnauðsynjum — þá ráku þáverandi stjórnarand- stæðingar, núverandi stjórnar- sinnar, upp ramakvein mikið með háværum ásökunum i garð þá- verandi rikisstjórnar. Eitt fyrsta verkið eftir að hin nýja stjórn tók við var svo að færa launþegum þessi „stolnu visitölustig” aftur. Nú hirðir þessi sama stjórn svo aftur rasgjöf sina og notar að- gerðirnar 1970 sem réttlætingu fyrir aðgerðunum nú! Sem sé: viðreisnarstjornin hafði eftir allt saman rétt fyrir sér! Siðari visitöluskerðingin er hins vegar öllu óvenjulegri. Hún er gerð i anda einhvers, sem eftir á að koma. Kauplagsnefnd er fyrir- skipað að lækka kaupgreiðslu- visitöluna um eitt stig — og kaup- gjaldið i sama mæli — vegna einhverra ráðstafana i tann- 1 æ k n i n g a m á 1 u m ,. sem rikisstjörnin hefur á prjónunum að gera, en enginn veit enn hverjar eru eða að hve miklu gagni þær koma almenningi. Samtals nema þessar tvær skerðingar þvi 2,8 stiga lækkun kaupgreiðslu-visitölu, eða um 2% minni kauphækkun 1. marz n.k., en launþegar eiga rétt á að fá. NOKKUR PRESTUR Á LAUSU? Biskup Islands hefur auglýst eftirtalin 9 prestaköll laus til um- sóknar: Seyðisfjörðog Vallanes i Múlaprófastsdæmi, Norðfjörð og Eskifjörð i Austfjarðaprófasts- dæmi, Staðastað og ólafsvík i Snæfellsness- og Dalaprófasta- dæmi, Staði Súgandafirði og Bol- ungarvik i Isafjarðarprófasts- dæmi og ólafsfjörði Eyjafjarðar- prófastsdæmi. Af þessum 9 prestaköllum eru þó ekki nema 4 prestslaus. Settir prestar eru i eftirtöldum presta- köllum: Vallanesi, Eskifirði, Ólafsvik, Bolungarvik og ólafs- firði. Umsóknarfrestur er til 15. marz n.k. —ÞIÐ EIGID AЗ| FA 12% HÆKKUN Almennt mun búizt við talsverðum kauphækkunum 1. marz n.k., — vel að merkja fái kjarasamningarnir að vera i friði fyrir rikis- stjórninni, en ýmislegt bendir nú til þess, að svo muni ekki verða. Tvenns konar kauphækkanir eiga þá að koma fram : grunnkaups- hækkanir skv. samkomulagi verkalýðshreyfingarinnar og at- vinnurekenda frá i desember 1971, en þær munu hjá flestum nema u.þ.b. 6% og visitöluhækkanir vegna verðhækkana, sem orðið hafa, en samkvæmt sömu samningum er kaupgjaldið visitölu- bundið. Samtals munu grunnkaups og visitöluhækkanirnar eiga að valda 11 til 12% kauphækkun að þvi er Alþýðublaðið hefur fregnað verði ákvæði saminganna ekki skert eða visitöluhækkun kaup- gjalds spornað með öðru móti, — t.a.m. með enn auknum niður- greiðslum.

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.