Alþýðublaðið - 17.05.1975, Page 1

AÐGERÐA ÞÖRF í RÉTTARKERFINU ---------► SJÁ BLS. 6-7
LAUGARDAGUR
17. maí 1975 - 111. tbl. 5B. árg
MNGI SLITIÐ
MEÐ ORÐA-
YFIRHEYRÐRA
HRÓP-
ANDINN
í EYÐI-
AAÖRK-
SKAKI
Alþingi Islendinga var sent
heim i gær eftir viðburðarikan
vetur, en án þess að lokið hefði
verið við afgreiðslu ýmissa þýð-
ingarmikilla mála — m.a. hafna-
áætlunar, sem lagaleg skylda var
þó að afgreiða á þessu þingi.
Þinglausnir fóru fram laust eftir
miðjan dag i gær strax að loknum
siðustu deildarfundunum. Upp-
haflega hafði verið áformað, að
þinglausnir færu fram kl. 4, en
það dróst um röska eina klukku-
stund vegna deilna um iðnaðar-
mál i neðri deild Alþingis, sem
stjómarsinnar áttu upptökin að.
Hófu iðnaðarráðherra og aðrir
þingmenn Sjálfstæðisflokksins
fyrst illvigar deilur sin á milli úr
ræðustól og féllu þar mörg óþveg-
in orð þeirra á milli. Rétt fyrir
klukkan fjögur sneri iðnaðarráð-
herra svo máli sinu að Magnúsi
Kjartans.syni og réðist á hann
fyrir stefnubreytingu i iðnaðar-
VISITALAN
ER KOMIN í
426
INNI
„Ekki getur það farið fram
hjá neinum, að hann hefur tekið
þann kost að leika lækninn i
gerfi sovéska rithöfundarins
Soltsénitsins. Hann var valinn
sem imynd hrópandans i eyði-
mörkinni, mannsins, sem berst
gegn mengun hugarfarsins,
fyrir réttlæti og tjáningarfrelsi,
gegn ofbeldi valdhafa, þótt þvi
sé beitt i nafni réttmætra hags-
muna, fyrir nauðsyn frjáls orðs
og heiðarleika.”
Þannig er m.a. komist að orði
i leiðara blaðsins i dag, en hann
fjallar um leikritið Þjóðniðing-
inn, sem frumsýnt var í Þjóð-
lcikhúsinu i gærkvöldi.
A myndinni hér að ofan eru
þeir Gunnar Eyjólfsson i hlut-
verki Tómasar Stokkmanns
læknis og Rúrik Haraidsson,
sem leikur Pétur Stokkmann,
bæjarfógeta, bróður læknisins.
málum frá þvi Magnús var ráð-
herra. Gaf sú ræða Magnúsi til-
efni til þess að halda rösklega
klukkustundarlanga ræðu um
iðnaðar- og orkumál og á meðan
beið forseti tslands með þing-
lausnarbréfið.
Hinar hörðu deilur innan Sjálf-
stæðisflokksins um siðasta mál
þingsins — stjórnarfrumvarp um
iðnaðargjald - hófust þegar i gær
viö aðra umræðu og voru fyrst og
fremst á milli Sverris Hermanns-
sonar annars vegar og þeirra
Gunnars Thoroddsen og Ingólfs
Jónssonar hins vegar. Lagðist
Sverrir eindregið gegn þvi, að
frumvarpið yrði afgreitt og kom
til mjög harðra orðaskipta milli
flokksbræðranna. M.a. sagði
Sverrir á þá lund um samstöðu
þeirra Gunnars Thoroddsen og
Ingólfs Jónssonar i málinu, að
hann furðaði sig á þvi handabandi
þeirra tveggja þegar hliðsjón
væri höfð af þvi, að á sinum tima
hefði Gunnar Thoroddsen fellt
Ingólf Jónsson frá iðnaðarráð-
herraembættinu með tveggja at-
kvæða mun. Visaði Sverrir þar til
atkvæðagreiðslunnar, sem fram
fór i Sjálfstæðisflokknum i sumar
um, hverjir skyldu veljast i ráð-
herrasætin. Höfðu þingmenn við
orð, að þetta þing ætlaði að enda,
eins og það hófst — með hörðum
og illvlgum deilum innan Sjálf-
stæðisflokksins.
MEOFERD
BORGARSTJÓRN VILDIEKKI RÍÐA Á VAÐIÐ OG SEMJA STRAX
150 MISSTII VINHUNA
f FRVSTIHÚSI BÖR
A fundi borgarstjórnar i fyrra-
kvöld flutti Björgvin Guðmunds-
son, borgarfulltrúi Alþýðuflokks-
ins á ný tillögu þá, er hann hafði
flutt I borgarráði um að Bæjarút-
gerðin gerði sérsamninga við sina
togarasjómenn til þess að unnt
væri að koma togurum útgerðar-
innar til veiða á ný og hefja starf-
rækslu frystihússins sem stöðvast
hefur af völdum verkfallsins.
Tillagan var felld með 9 at-
kvæðum gegn 6.
t framsöguræðu fyrir tillögunni
lagði Björgvin á það áherslu að
Bæjarútgerð Reykjavikur skæri
sig úr fylkingu togaraeigenda,
þar eð fyrirtæki, er væri i eigu al-
mennings ætti ekki að standa við
hlið einkaaðila i útgerð.
Taldi hann sllkur sér-
samningur BÚR við sina sjómenn
gæti stuðlað að heildarlausn deil-
unnar. Björgvin upplýsti að um
150 manns, sem unnið hefðu i
frystihúsi BÚR hefðu nú misst at-
vinnuna og að Bæjarútgerðin yrði
að greiða milljónir króna i af-
borganir og vexti af togurum sin-
um meðan á verkfallinu stæði án
þess að fá nokkrar tekjur til þess
að mæta þeim útgjöldum.
Borgarstjóri lagðist gegn til-
lögu Björgvins og taldi að sam-
þykkt hennar myndi siður en svo
greiða fyrir lausn deilunnar. Hins
vegar taldi hann að borgarstjórn
ætti að knýja á rikisstjórnina og
óska eftir þvi að hún stuðlaði að
þvi að verkfallið leystist. Var
samþykkt tillaga frá borgar-
stjóra um að skora á rikisstjórn-
ina að leysa deiluna.
BROT Á MANNRÉTTINDUM?
STIG NUNA
Kauplagsnefnd hefur reikn-
að visitölu framfærslukostn-
aðar í maibyrjun 1975 og
reyndist hún vera 426 stig.
Hækkun framfærsluvisitölu
frá febrúarbyrjun 1975 var
54,1 stig eða 14,5%.
Segir i tilkynningu frá Hag-
stofu tslands, að á timabilinu
frá 1. fcbrúar til 1. mai hafi
verið um að ræða áframhald-
andi miklar hækkanir á inn-
kaupsverði aðfluttrar vöru, en
einnig höfðu áhrif gengis-
breytingarinnar 14. febrúar
svo og verðhækkun búvöru 1.
mars sl. áhrif til hækkunar á
framfærsluvisitölunni og þar
að auki verðhækkun á innlend-
um iðnaðarvörum og þjón-
ustu.—
Alþýðublaðinu barst I gær afrit
af bréfi, sem Jón Oddsson, hæsta-
réttarlögmaður, hefur sent Ólafi
Jóhannessyni, dómsmálaráð-
herra, vegna aðila, sem verið
hafa til yfirheyrslu hjá fikniefna-
lögreglunni i Reykjavik. I bréfi
sinu segir Jón meðal annars:
„Hér með leyfi ég mér, herra
dómsmálaráðherra, að vekja at-
hygli yðar á þvi, að til min hafa
leitað margir aðilar, sem hafa
verið i yfirheyrslu hjá lögreglu-'
stjóraembættinu i Reykjavik,
vegna gruns um neyslu fikniefna.
Samkvæmt frásögn umbjóð-
enda minna hafa yfirneyrslur
þessar ekki verið lögum sam-
kvæmt, brotinn réttur á grunuð-
um vitnum og fólk látið sæta ó-
mannsæmaandi meðferð. Þykir
mér hér vera um svo frekleg brot
á mannréttindum og réttarfars-
lögum að ræða, að dómsmála-
ráðuneytinu beri að skerast i leik-
inn og taka þetta til meðferðar.”
r"Ekki reyridist i gær unnt, að ná
sambandi við neinn af umbjóð-
endum Jóns Oddssonar, en Al-
þýðublaðinu er þó kunnugt um
nokkur af umkvörtunarefnum
þeirra. Telja þau að réttarreglur
hafi verið brotnar á nokkuð
marga vegu og meðal annars með
þvi að:
1. Aðilum, sem færðir hafi verið
til yfirheyrslu, ákærðir eða
grunaðir um fikniefnaneyslu eða
dreyfingu, hafi ekki verið kynntur
réttur þeirra til að neita að svara
spurningum þeirra sem yfir-
heyrðu.
2. Sömu aðilum, eða öðrum,
sem verið hafa i svipaðri aðstöðu,
hafi verið neitað um að kalla til
lögfræðing, meðan þeir voru i
vörslu lögreglunnar.
3. Aðilum, grunuðum um fikni-
efnaneyslu eða dreifingu, hafi
verið neitað um aðgang að sima
hjá lögreglunni.
4. Ógnunum og andlegum
þvingunum hafi verið beitt við
yfirheyrslur, til dæmis með þvi að
hóta aðilum mánaðalangri varð-
haldsvist, játi þeir ekki, en lofa
þeim frelsi þegar i stað, játi þeir
það sem ákærur lögreglunnar eða
grunsemdir hljóða upp á.
5. Lögreglan hafi framkvæmt
húsrannsóknir hjá aðilum sem
grunaðir hafa verið um neyslu
eða dreifingu fikniefna, án þess
að hafa til þess löglega heimild.
6. Lögreglan hafi brotið þag-
mælskuskyldu sina itrekað, með
þvi að hafa samband við aðstand-
endur, vinnuveitendur og jafnvel
ibúðarleigusala þeirra, sem
grunaðir hafa verið um neyslu
eða dreifingu fikniefna.