Alþýðublaðið - 13.01.1976, Blaðsíða 3

Stefnuljós
Kjartan Jóhannsson skrifar«
Þorskastríð —
sannfæringastríð
— verndarstríð
Baráttan við Bretann á miðun-
um við iandið harðnar nú dag f rá
degi. Ásiglingar hinna brezku
herskipa á varðskipin eru nú orð-
in næsta daglegt brauð. Þetta
háttarlag f lotadrengjanna
brezku vekur ugg. Norður-At-
lantshafið er enginn vettvangur
fyrir glannaskap og ærsl. Þó er
eins og flotadrengirnir haldi að
þeir séu f bílaleik f TIvolí, þar
sem sá þykist bestur, sem flest
hefur ástímin. Ohætt mun að
fullyrða að nú ríki hættuástand á
þessum slóðum, þar sem manns-
líf eru í húfi.
ÞorskastriöiB veröum viö aö vinna.
Þetta striö er tviþætt. Annars vegar er
sannfæringarstriö — baráttan fyrir þvi,
aö sannfæra aðrar þjóöir um alvöru máls-
ins og hversu brýnt máliö er fyrir afkomu
islenzku þjóöarinnar. Hins vegar er bar-
áttan viö aö hindra hinar ólöglegu veibar
útlendinga — koma i veg fyrir aö þeim
takist að ná verulegum afla.
1 sannfæringarstriðinu hefur miöaö
slaklegar aö undanförnu en vonir stóöu
til. Bretum hefur tekist aö rangsnúa frétt-
um héðan af miöunum og rangtúlka þaö
sem hefur veriö aö gerast. Til þessa hafa
þeir notiö ágætrar aöstoðar fréttaþjón-
ustu Reuters, sem nýtur annars almennr-
ar viöurkenningar. Fréttaflutningur er-
lendis hefur fyrir bragöiö alls ekki veriö
nægilega hliöhollur okkar málstaö. Oft-
lega hefur veriö skýrt frá atburöum eins
og Bretar segja söguna, en þvi siöan hnýtt
viö, aö Islendingar haldi þvi hins vegar
fram, aö atvik hafi veriö meö einhverjum
tilteknum öörum hætti. Út úr þessu hefur
nánast skiniö, aö Islendingar væru aö
skrökva. Er hörmung til þess aö vita, aö
hér er klaufaskap okkar sjálfra um aö
kenna, m.a. vegna tregðunnar viö aö
veita fréttamönnum aögang aö varöskip-
unum. Sem betur fer, hefur þessu frétta-
banni nú veriö aflétt af skipum landhelg-
isgæzlunnar. Hitt er annað mái, aö vafa-
samt verður aö telja, aö stjórnvöldum
hafi tekist, aö gera alvöru málsins nægi-
lega ljósa á erl. grund. Þótt sjálfsagt
sé aö fara meö gát, má þó ekki reka þá
stefnu svo langt aö jaöri viö geöleysi eöa
beri keim af hiki. Þá tapast sannfæring-
armátturinn. Þannig geta glatast tæki-
færi til þess abgera umheiminum ljóst, aö
okkur sé full alvara og að viö teljum ó-
yggjandi aö hér sé um aö tefla sjálfan til-
verugrundvöll þjóöarinnar — grundvöll
sem hangi svo tæpt, aö örlög hans geta
ráöist á þessu ári samkvæmt ábendingum
vlsindamanna.
Alvara málsins er sjómönnum ljósust.
Þaö þarf þvi ekki aö koma á óvart, þótt
sjómenn á Suöurnesjum hafi nú gripiö til
eigin ráða til þess aö leggja áherslu á
sjónarmið sin. Þeir vita vel, hvaö er i húfi
meö þorskstofninn. Þeir vita vel, hvert
hættuástand stafar af ásiglingunum. Og
þeim er ljóst, aö loönuveiöin kann aö stór-
skerðast fyrir striösleik Bretanna fyrir
austan land. Hitt kæmi mér heldur ekki á
óvart, þótt aögeröir Suöurnesjamanna
yröu til þess aö vekja meiri athygli á
landhelgismálinu en margt annað, sem
rætt hefur veriö um aö gripa til. Meðan
þessar aögeröir eru innan skynsamlegra
marka, eru þær vtsar til þess aö gera
ýmsum útlendum ljóst hver alvara er á
ferðum, án þess aö skaöa málstaö okkar á
nokkurn hátt. Aögeröirnar mega hins
vegar ekki fara úr böndunum. Þær mega
sýna alvöruna, en veröa að vera öfga- og
æsingalausar.
Ekki er fyllilega ljóst hvernig vernd-
unarstriðinu miöar. Þrátt fyrir aögeröir
varöskipanna, hefur Bretum aö eigin sögu
tekist aö veiöa umtalsvert aflamagn.
Hversu mikið þaö er i reynd, er ekki Ijóst.
Sú spurning hlýtur aö vakna, hvort aö-
gerðir okkar séu nægilega markvissar.
Skærahernaöur okkar reyndist um hriö
jafn árangursrikur og skæruhernaðurinn,
sem Maó formaöur boöaði I baráttu viö
Nú viröist skærahernaðurinn
ganga treglegar. Við hljótum ævinlega aö
velta þvi íyrir okkur, hvernig ná megi
bezta árangri, og endurskoöa aöferöirnar
i sainræmi við þá reynslu sem fengist hef-
ur. Mér sýnist ýmislegt benda til þess, aö
nú sé timabært, aö ihuga gaumgæfilega
hvaöa tækjum og aðferöum viö eigum aö
beita til þess að ná sem beztum árangri i
samræmi viö markmið okkar. Meöan
sannfæringarstriöiö hefur ekki unnizt,
megum viö ekki gleyma hinum þætti
þorskastriösins — vernduninni sjálfri.
/ + m Dagsími til kl. 20: 81866
• . frettapraðunnn - ° ^
Útlærðir lög- Minkandi flug- umferð hér
Hverfisgatan ein
akgrein - ennþá
Hverfisgatan i Reykjavik hefur
oft verið ökumönnum mikill
þyrnir i augum, litill umferöar-
hraöi og ekki hefur veriö ljóst
hvort gatan er tveggja akreina
eður ei. Merking götunnar gefur
til kynna ab gatan hafi aöeins
eina akrein, en ökumátinn aftur á
móti aö þarna sé um tveggja ak-
reina götu aö ræöa. Var einmitt
spurt um þetta atriöi i lesenda-
dálki Alþýöublaösins ekki alls
fyrir löngu, og svaraöi Guttormur
Þormar fulltrúi gatnamálastjóra
þvi til aö gatan væri aðeins ein
akrein.
I framhaldi af þessu svari
Guttorms sneri AlþýöublaöiB sér
til Óskars Ólasonar yfirlögreglu-
þjóns I Reykjavik og spuröi hvort
ekki væri fullljóst aö lögreglan liti
framhjá fjöldanum öllum af um-
ferðarlagaborotum daglega á
Hverfisgötunni, þegar þess væri
gætt aö gatan heföi aöeins eina
akrein. Væri þaö þvi gróft um-
feröarlagabrot þegar bifreiö færi
hægra megin framúr annarri bif-
reið, en það væri titt gert á
Hverfisgötunni i dag. óskar svar-
aöi þvi til aö viss vandamál væru
samfara umferö á Hverfisgöt-
unni. Gatan væri á köflum ekki
nægilega breiö til þess aö hún yröi
tviakreina, en þó væri hún breiö-
ari en eins akreina götur væru aB
öllu jöfnu. Byöi þetta upp á fram-
úrakstur sem i sjálfu sér væri
ekkert til að amast viö ef varúöar
væri gætt. Hvaö framúrakstur
hægra megin varöaði sagöi ósk-
ar, aö litið væri um slikt nema
þegar bifreiö sin er á undan æki,
hygðist taka vinstri beygju, þá
væri bifreiö þeirri sem á eftir
kæmi heimilt að aka hægra megin
fram úr. Að lokum sagöi óskar:
,,Ég veit aö umferöarhraöi við
Hverfisgötu er ekki mikill vegna
ýmissa annmarka, m.a. vegna
þess að fjögur hús skaga nokkuö
fram i götuna og standa i vegi
fyrir þvi aö gatan geti orðiö tviak-
reina. Hins vegar teljum við um-
ferö um Hverfisgötu engan veg-
inn meö óeðlilegum hætti þrátt
fyrir þennan óvenjulega aksturs-
máta sem þar rikir, þ.e. aksturs-
mátinn er sem á tveggja akreina
götu væri.þrátt fyrir þaö aö gat-
an sé aöeins eins akreina ennþá,
þvi til stendur aö kaupa og siöan
rifa fjögur fyrrnefnd hús við
Hverfisgötu sem hamla þaö aö
gatan geti oröiö tviakreina, sem
myndi tvimælalaust greiöa um-
ferð um götuna.”
Lá á stofugólfinu
meðvitundar-
laus í sólarhring
23 ára gamall maöur er nú i
gæzluvaröhaldi vegna gruns um
aö hafa veriö valdur aö mann-
drápi 46 ára gamals Reykvikings,
Baldurs Jónssonar. Aödragandi
málsins er sá aö menn þessir sátu
aö drykkju aöfaranótt föstudags-
ins i kjallaraibúö einni viö Há-
teigsveg. Eitthvaö slettist upp á
vinskapinn þvi átök upphófust
milli mannanna, sem lyktuöu
með þvi aö Baldur féll meövit-
undarlaus á gólfiö. Lá hann þar i
rúman sólarhring, eöa þar til hinn
23 ára gamli maöur sá er áverk-
ana veitti, hélt manninn látinn og
vildi losna viö likiö. Flutti hann
þvi Baldur heitinn á snjóþotu aö
innkeyrslu i húsi einu I nágrenn-
inu. Ekki er enn ljóst hvort Bald-
ur var látinn þegar þessir flutn-
ingar fóru fram.
Likiö fannst s.l. laugardags-
morgun, og var slóö snjóþotunnar
brátt rakin aö fyrrnefndri kjall-
araibúö þar sem pilturinn var
fyrir. Neitaöi hann i fyrstu öllum
sakargiftum, en stóö þó ekki lengi
á þvi og hefur nú játaö aö hafa
lenl i átökum viö hinn látna og
einnig aö hafa flutt hann úr ibúö-
inni.
Krufningsskýrsla hefur enn
ekki borizt rannsóknarlögregl-
unni aö sögn Jóns Gunnarssonar
rannsóknarlögreglumanns, sem
stjórnar rannsókn málsins, og er
þvi enn ekki ljóst dánardægur
mannsins eða dauöaorsök.
Averkar eru nokkrir á likinu og
þá helzt á höföi. Sá grunaði kveöst
ekki muna hve mörg eöa þung
högg hann hafi veitt hinum látna
og kveöur áfengisins óminnis-
hegra ástæöuna.
Að sögn Jóns Gunnarssonar
hafa ekki fleiri aðilar blandazt
þessu máli, og viröist svo sem
þeir hafi einir setiö aö drykkju,
nótlina er harmleikurinn skeöi.
Þess má aö lokum geta aö hinn
ungi maður, sem aö öllum llkind-
um var vaidur aö dauba manns-
ins. hefur áöur komiö viö sögu hjá
lögreglunni, en þó ekki fyrir
likamsárásir eöa annaö af þvi
tagi.
regluþjónar
Sifellt fjölgar þeim lögreglu-
þjónunum okkar sem eru full-
læröir 1 iöninni. Lögregluskólinn
er skóli fyrir starfandi lögreglu-
þjóna, og „lögga” er ekki full-
numa fyrr en hún hefur veriö 6
mánuöi i skólanum. Þessi nám-
skeið sem svo eru kölluö, eru tvi-
skipt, 2x3 mánuöi. 1 skólanum eru
kenndar hinar heföbundnu bók-
legu greinar svo sem Islenzka,
enska og danska. Auk þess eru
kenndar námsgreinar eins og lög-
reglufræði og önnur lögfræöileg
málefni. Þá læra lögreglumenn-
irnir hjálp i viölögum, júdó og
ýmsa aöra likamsrækt.
Nýlega er lokiö fyrrihlutanám-
skeiöi i skólanum. Voru þar 39
nemendur viös vegar aö af land-
inu, en alls 20 úr Reykjavik. Efst-
ur þessara nema var Viöar Gunn-
arsson meö einkunnina 8.66. Nú
eru þessir menn komnir til al-
mennra löggæzlustarfa og er ekki
vanþörf á þeirra liöveizlu i hinni
miklu jólaumferö og öörum þeim
önnum, sem lögreglan lendir I i
kringum áramót.
Upphaf heimsókna
erlendra sérfræð-
inga hingað?
Velþekktur, finnskur prófessor,
Ólaf Alfthan frá Helsingfors, var
nýlega i heimsókn hér á landi i
boöi Borgarspitalans.
Sérgrein prófessors Alfthan er
þvagfærasjúkdómar og kom hann
hingað til lands til aö framkvæma
aögeröir viö þvagleka, jafnfrarnt
þvi sem hann hélt fyrirlestra i
Domus Medica. Kynnti liann
læknum nýja aöferö i skurðlækn-
ingum, sem notuö er mikiö bæöi i
Bandarikjunum og á Norðurlönd-
um. Er vænzt mikils árangurs af
þessari aöferö og vonazt eftir aö
hún komi læknum Borgarsjúkra-
hússins aö góöum notum, jafnvel
þó aö stofnkostnaöur vegna
taikjakaupa gæti oröiö nokkuö
mikill.
Vonazt er til aö heimsókn
prófessörs Alfthan veröi upphafið
aö heimsóknum fleiri erlendra
sérfræöinga til Borgarspitálans.
Minnkun varö á flugumferð um
islenzka flugstjórnarsvæöiö sem
nam 5,2% á árinu sem leið, en
samdráttur varö i öllu flugi yfir
Noröur-Atlantshafiö. Um 80%
flugumferöarinnar mun hafa ver-
iö þotu-umferö.
Fjöldi lendinga á Reykjavfkur-
flugvelli var nálægt þvi aö vera sá
sami og áöur, en hreyfingum, þ.e.
samtals fjölda lendinga og flug-
taka fækkaöi um 16%, einkum
vegna samdráttar i kennslu- og
æfingaflugi. Um 6,9% aukning
hefur oröiö i innanlandsflugi.
Lendingum farþegaflugvéla I
millilandaflugi á Keflavikurflug-
velli fækkaöi um 11%.
Núna um áramótin stækkaði
flugstjórnarsvæöiö talsvert, þeg-
ar islenzka flugstjórnarmiöstööin
tók viö flugumferöarstjórn I efra
loftrými Grænlands-svæÖisins,
þannig aö það er nú orðið þrefalt.
Húrra fyrir fullu húsi
Áróra Ilalldórsdóttir og Jón Sigurbjörnsson i
lilutverktim sýslumannshjóna.
priðjudagur 13. janúar 1976.
Alþýðublaðið