Alþýðublaðið - 13.05.1976, Side 8
8
Fimmtudagur 13. maí 1976. bk&iö''
Ómannúðleg með-
ferð gæzlufanga
Guðrún Kristinsdóttir
hringdi til Hornsins:
Ég get ekki orða bundizt
yfir þessari ómannúðlegu
meðferð sem gæzlufang-
arnir í Geirfinnsmálinu
hafa orðið fyrir. Þeir hafa
ekki fengið að sjá sin
nánustu skyldmenni og
engar fréttir fengið. Þeir
hafa ekki fengið að sinna
nauðsynlegustu málum að
neinu leyti, og meira að
segja var húsið selt of an af
einum þessara manna án
þess að hann fengi svo
mikið sem að vita af því.
En látum þaö nú vera. Ég veit
ekki hvort fangelsismenn okkar
hafa kynnt sér lög um refsivist —
en þar eru ýmis ákvæöi um hvaða
skilyrði skal búa föngum. Til
dæmis mega gæzlufangar aldrei
sæta höröum lifskjörum.
En látum þaö meira aö segja
vera. 1 grimmustu fangelsum
Rússa á Siberiuskaga hafa fangar
Ekki hefur verið látiö nægja að vega á grimmasta hátt að mannorði
þeirra — heldur hafa öll lög um meðferð gæzlufanga verið brotin, og
heilsufari þeirra misboðið — segir lesandi. Mynd þessa tók Loftur
Ásgeirsson á heimili Einars Bollasonar morguninn eftir að fjórmenn-
ingarnir voru iátnir lausir.
þó yfirleitt fengiö aö fara út undir
bert loft einu sinni á dag. Þaö
hafa okkar fangar ekki fengið.
Hvað segja heilbrigöisyfirvöld
viö þessu?
Er ekki kominn timi til aö fang-
elsismálin og dómsmálin i heild
verði tekin ærlega i gegn. Sannast
sagna eru allar fregnir sem
manni berast af dómsmálunum
hér á Islandi orðnar svo óhugnan-
legar að maöur veit ekki hver er
aö gera rétt? Eru yfirvöldin svipt
allri skynsemi?
ÆTLAR AÐ SKRIFA
HEIMILDARRIT UM
GEIRFINNSMALIÐ
Viðtal þetta við Hilm-
ar Jónsson, bókavörð,
var boðið Alþýðublaðinu
til birtingar.
§|§ig
má
A sama tima og tiltekinn kvik-
myndamaöur fær hæsta styrk úr
rfkissjóöi til aö semja og gera
giæpamynd var kunnum rithöf-
undi synjað um 6 mánaöa starfs-
styrk til aö semja heimildar-
skáldsögu um skipulagöa glæpa-
starfsemi hér á landi. Greinilegt
er aö þaö er meiri áhugi hjá þeim
sem nú stjórna opinberum sjóö-
um að gera glæpareyfara, heldur
en aö grafizt sé fyrir um orsakir
afbrota og morða. Við hittum aö
máli þennan rithöfund, Hilmar
Jónsson bæjarbókavörð i Kefla-
vik og báöum hann aö segja okkur
örlitiö um tildrög þessarar um-
sóknar og áhuga hans yfirleitt á
dómsmálum.
— Er þetta i fyrsta skipti sem
þú sækir um starfslaun, Hilmar?
„Nei, ég gæti trúað að þetta
heföi veriö i 3.-4. sinn”.
— Og þú hefur alltaf fengiö neit-
un. Hvers vegna?
,,Eg er i litlu áliti hjá pólitikus-
um yfirleitt, en spurningunni
finnst mér að þú eigir að beina til
Halidórs á Kirkjubóli eða ÓlafsB.
Thors. Mér skilst að þeir hafi ver-
ið formenn þessara úthlutunar-
nefnda nú hin siöari ár. Orsak-
janna hygg ég þó, að sé fyrst og
’remst að leita i þeirri stefnu,
em ég hefi kosiö að fylgja
e.a.s. að vera óháður gagnrýn-
andi. Annars er trúlegt aö um 30
rithöfundar hafi sótt aö þessu
sinni um starfslaun”.
— Þú hefur áöur skrifað skáld-
sögu um dómsmál?
,,Já, ég skrifaöi stutta skáid-
sögu, sem nefndist Foringjar
falla og kom út 1967 hjá Helga-
felli. Þó nokkrir hafa komið aö
máli viö mig út af henni og talið
aö þar hafi verið sagt fyrir um ó-
hugnanlega þróun siðustu ára”.
— Finnst þér að óháðir gagn-
rýnendur eigi erfitt uppdráttar
hér?
„Ég held aö skipulagöar of-
sóknir á hendur óháöum rithöf-
undum séu hér á landi sizt linari
en i Sovétrikjunum. Þaö má t.d.
benda á að bæöi Pastemak og
Solzenitsyn hafa búið á rlkisins
kostnaö I rithöfundabústöðum.
Hérá landi fá menn ekkikrónu, ef
þeir tala af einurð og þrótti um
þjóöfélagsmál og gæti ég vissu-
lega nefnt nokkur dæmi þar um.
Víöa erlendis svo sem i hinum
enskumælandi heimi er reynt aö
hlúa aö rithöfundum með stööur
og embætti. Þeir em að minnsta
kosti ekki látnir gjalda þess að
vera rithöfundar”.
— Man ég það ekki rétt, að fjöl-
margir rithöfundar þar á meðal
Gunnar Gunnarsson og Ólafur Jó-
hann Sigurðsson skoruöu á borg-
arstjórn Reykjavikurað veita þér
stöðu borgarbókavaröar I vetur?
„Þaö er rétt. Ég naut lika
stuðnings iærðustu manna í bóka-
varöarstétt, enda sá umsækjandi
er einn haföi stjórnað stóru al-
menningsbókasafni hér I tæp 20
ár”.
— Og það dugði ekki?
„Nei, ég fékk 1 atkvæöi. Þaö er
nauösyn fyrir stjómmálamenn aö
sýna og sanna almenningi að
menn sem ljá réttlætismálum liö
séu likþráir. Þeim séu allar
bjargir bannaðar”.
— Ætlaröu að skrifa heimildarit
um Geirfinns-málið?
„Ég get ekki séö að hjá þvi
veriii komizt. Vettvangur málsins
er að nokkru leyti hér. Héðan
hafa lika komið þeir sem öflugast
hafa hvatt til að fá málið rann-
sakað að Vilmundi undanskild-
um. Mér er lika kunnugt um ótta
fólks. Almenningur er dauð-
hræddur. Málsmeðferðin í saka-
dómi hefur verið með eindæmum
og siðasta skýrsla Reykjavilcur-
lögreglunnar i málinu er á þann
vegað fólk spyr hvort mennirnir
ætlist raunverulega til að fólk taki
þá alvarlega”.
— ÞU ætlar sem sé ekki að
leggja árar i bát, þótt fjárhirzlur
hins opinbera séu lokaöar?
„Nei, ritmennska er mér
ástriða. Sá sem skrifar af hugsjón
skýtur sér ekki undan veikefnum
sem knýja á”.
— Er að vænta verka frá þér á
næstunni?
„Ég er langt kominn með
skáldsögu. Hefi i huga ritgerða-
og ljóðabók. Veit ekki hvort þessi
verk koma öll á markað i haust.
Timinn mun leiða það i ljós.
Alþýðublaðið kynnir trúar:
Sjöunda-dags Aðventistar hafa
starfað á Islandi frá þvi um sið-
ustu aldamót og eru þeir þvi með-
al hinna elztu trúarsafnaða, er
festhafa rætur hér á landi.Senni-
lega eru Aðventistar bezt þekktir
hér á landi fyrir starfsemi þá,
sem rekin hefur verið af miklum
myndarskap að Hliðardalsskóla i
ölfusi. Erlendis reka Aðventistar
fjölmarga viðurkennda háskóla.
Einnig eru heilsuhæli þeirra og
sjúkrahús viðurkennd um allan
heim.
Alþýðublaðið náði tali af Sig-
urði Bjarnasyni, forstöðumanni
Sjöunda-dags Aðventista hér á
landi og bað hann svara nokkrum
spurningum varðandi starfsemi
safnaðarins og varð hann fúslega
við þvi.
ísland er gott land
'í
þiggja boð Krists um hjálpræði
björgun.
Aðrar kenningar taka svo n
af þessari. Biblian er opinbei
frá Guði til mannanna (Op. 1,1-
Jóh. 5,39). Þar lætur Guð i 1
vilja sinn og fyrirætlanir gai
vart manninum, þvi að i Bibliui
„töluðu menn frá Guði, knúöir
Heilögum anda.” (2. Pét. 1,2)
Framliðnir koma ek
fram á miðilsfundu
Fyrsta spurningin, sem lögð
var fyrir Sigurð Bjarnaso.n var
um það hvernigsöfnuðinum gengi
að starfa innan rikiskerfisins.
Svar Sigurðar var á þessa leið:
„Það telst til grundvallar-
mannréttinda að hver maður fái
að tilbiðja Guð eins og samvizka
hans býður. Ekki er alls staðar
um þau mannréttindi að ræða.
Við erum þakklátir fyrir frelsi
sem við höfum i þessu góða landi
sem við búum I. Nú á dögum eiga
aðventistar sjaldan I erfiðleikum
gagnvart samfélaginu vegna trú-
arskoðana sinna. Það kom fyrir
fyrr á tið og skulu hér nefnd tvö
dæmi: Við höldum helgan sjö-
unda daginn — laugardaginn —
samkvæmt boðorðinu og urðu af
þvi vissir erfiðleikar stundum, en
með breyttum þjóðfélagsháttum
hefur stórlega dregið úr þeim. Við
neitum að bera vopn á aðra
menn. Þar sem herskylda er
lentu menn stundum I vanda og
urðu jafnvel að sæta fangelsis-
vist, en þessi vandkvæöi eru við-
ast hvar sem ég til þekki, úr sög-
unni þar sem menn fá nú yfirleitt
að inna þessar skyldur af hendi i
hjúkrunardeildum eða á svipaðan
hátt”.
Hvað segja Aðventistar í
dauðann og hvað tekur við el
andlátið samkvæmt þeirra kei
ingum. Svar Sigurðar var þet
„Grundvallaratriði i þvi m
er það „að sá sem hefir sonii
hefir lifiö” (1. Jóh. 5,21). Afst;
an til Krists skiptir sköpum I
mannsins. Þess vegna segir po
ulinn: „Sælir eru dánir, þeir sei
Drottni deyja upp frá þessi
(Op. 14,13) Vonin sem syrgjai
ástvinir geta horft fram tÚ er el
samband við svokallaða fra
liðna menn, heldur upprisan
efsta degi (Jóh. 5,27—28). Bibli
gerir það ljóst að „menn vita el
neitt” (Préd. 9,5—6, Jóh. 11,:
frá andlátinu og fram aö uppr
unni. Það er þvi fölsk von
framliönir menn komi fram
miðilsfundum, enda varar Bil
an sterklega við sliku. (5. M>
18,9—13). Það sem þar kem
fram hlýtur að vera annað
látnir ástvinir”.
Mælikvarðinn á
rétt og rangt
Hvað er endurfæðing?
Þarnæst vikum við að nokkrum
grundvallarkenningum aðvent-
ista. Um það efni fórust Sigurði
orð á þessa leið:
„Grundvallarkenning aðvent-
safnaðarins snertir hjálpræðið
sem fæst fyrir trúna á Jesúm
Krist. Maðurinn var I upphafi
skapaður fullkominn en hann vék
af Guðs vegi og féll i synd. Þess
vegna hefur maðurinn ekki kraft I
sjálfum sér til að gjöra gott.
Menn geta með menntun, vilja-
styrk og siðfágun bætt liferni sitt
hið ytra en eru ófærir að breyta
innrætinu. öll erum við eigin-
gjörn og sjálfselsk og til þess að
grundvallarbreyting verði á
innsta eðli manna þarf kraftur að
ofan að koma til. Sá kraftur er
Kristur. Hann segir að „enginn
geti séð guðsriki nema hann
endurfæðist”. Þessari grundvall-
arbreytingu sem Biblian kallar
endurfæðingu getur Kristur einn
komiö til vegar. Það er þvi þýð-
ingarmikið fyrir manninn að
Heiti safnaðarins vekur str
nokkra forvitni, bæði varöandi
herzluna sem lögð er á sjöun
daginn, sem hvildardag og eim
felst i heitinu bið eftir einhver
Um þetta sagði Sigurður:
„Boðorðin tlu eru opinberur
vilja Guðs gagnvart manninu
mælikvarði á rétt og rangt (Ma
5,17). Þar segir t.d. „Þú sk
ekki morð fremja, þú skalt el
stela”. Þar segir einni
„Minnstu þess, að halda hvild;
daginn heilagan. Sex daga sk
þú erfiða og vinna allt þitt ve
en sjöundi dagurinn er hvild
dagur helgaður Drottni, Guði þ
um: Þá skalt þú ekkert vi
vinna og ekki sonur þinn eða d<
ir þin, þræll þinn eða ambátt ]
eða skepnurþinar, eða nokkur
lendingur, sem hjá þér er inn
borgarhliða þinna, þvi að á s
dögum gjörði Drottinn himin
jörð, hafið og allt sem i þeim
og hvildist sjöunda daginn; fy
þvi blessaöi Drottinn hvildardi
inn og helgaði hann. (2. M<
20,8—11). Með þvi að setja þe
boðorð I einn lagabálk gerir ha
þau öll jafnrétthá. Hvildardagi
— laugardaginn, sjöunda dagi
— eiga þvi aliir menn aö hal
enda blessaöi Drottinn þenn
dag i upphafi vega og helgaði
Mós. 2,3) og Kristur sagði
hvildardagurinn „hafði orðið
mannsins vegna” þ.e. vegnaall
manna á öllum öldum (Mai
2,27).
Lokaþáttur i hjálpræöissta
Krists verður endurkoma hans
',1
Kirkjukór aðventusafnaðarins í Reykjavík.