Alþýðublaðið - 05.06.1976, Blaðsíða 7

alþýd
blaöi
öu-
ö Sunnudagur 6. júni 1976. 111. tbl. — 1976 — 57. árg.
SUIMNUDAGSLEIDARI 7
Listahátíð 1976
Um þessa helgi hefst enn listahátið á Islandi.
Þessar hátiðir hafa til þessa verið stórmerkir
viðburðir i menningarlifi þjóðarinnar. Sú, sem
nú er hafin, verður það eflaust einnig. Heims-
frægir listamenn koma fram, og íslendingar
kynnast list þjóðar sinnar. Það er kunnara en
frá þurfi að segja, að engum einum manni er
það fremur að þakka, hversu vel hefur tekizt um
listahátiðahald á íslandi, en pianósnillingnum
Vladimir Ashkenazy, sem tekið hefur ástfóstri
við í sland og í slendinga. Hitt er mönnum liklega
ekki jafnvel ljóst, að það er ekki tilviljun ein,
sem þvi veldur, hversu ótrúlega vel honum
hefur orðið ágengt i þvi að fá ýmsa fremstu
listamenn heims til þess að sækja ísland heim.
Hópur hinna „stóru stjarna” á sviði heims-
listarinnar er minni en margur skyldi halda, og
yfirleitt þekkist þetta fólk meira og minna. Það
er orðin gömul saga, að Tónlistarfélaginu, undir
ötulli forystu Ragnars i Smára og Björns Jóns-
sonar, tókst að fá hingað fjölmarga frábæra
listamenn, suma, meðan þeir voru ungir og áður
en þeir urðu frægir, en aðra, sem þegar höfðu
öðlazt alþjóðaviðurkenningu. í hópi þessara
manna voru ýmsir, sem urðu vinir íslendinga og
báru landi og þjóð söguna þannig, að það
freistaði vina þeirra og kunningja á sviði listar-
innar til þess að heimsækja landið. Nægir i
þessu sambandi að minna á Adolf Busch, Rudolf
Serkin, Dietrich Fischer-Diskau, Sopsay
Wilhelm Kepff og Daniel Barenboim, sem allir
hafa komið hingað oftar en einu sinni, eru miklir
vinir islenzku þjóðarinnar og hafa sýnt það i orði
og verki. Það er eitthvað i fari íslendinga, sem
þeim geðjast vel að og eiga ekki að venjast
meðal stærri þjóða, sem þeir eru i sifelldum
förum á milli.
Sá, sem þetta ritar, hefur átt þvi láni að fagna
að hitta marga af þeim miklu listamönnum,
sem heimsótt hafa ísland á undanförnum ára-
tugum, m.a. alla þá, sem að framan voru
nefndir. Honum er t.d. minnisstætt, er Wilhelm
Kempff kom hingað i fyrra skiptið og þáverandi
forseti íslands, herra Ásgeir Ásgeirsson, vildi
gjarna, að hann heimsækti sig með óformlegum
hætti að Bessastöðum. Bað hann mig að hafa um
það milligöngu.Sonur forsetans tók á móti okkur
með föður sinum á forsetasetrinu. Þeir forsetinn
og listamaðurinn ræddu lengi saman og áttu
greinilega mörg sameiginleg áhugamál. Þegar
viðræðunum var lokið, kom i ljós, að Kepff hafði
veitt þvi athygli, að i móttökusalnum var flygill,
svo að hann bað mig spyrja forsetann, hvort
hann hefði ánægju af þvi, ef hann léki eitt eða
tvö smálög. Forsetinn kvað já við, og spurði þá
sonur hans, hvort „telpurnar” mættu koma og
hlusta. Var það auðsótt, og komu þá inn tvær
litlar stúlkur, undir fermingu. Listamaðurinn
sótti handa þeim stóla og setti þær við hlið sér
við flygilinn. Hann lék fyrst „Fúr Elise” eftir
Beethoven og siðan nokkur fleiri listaverk.
Á heimleiðinni spurði Kempff, hvað prúðu og
fallegu litlu stúlkur þetta hefðu verið. Honum
var sagt, að önnur hefði verið sonardóttir for-
setans, en hin dóttir bifreiðastjóra hans. Þá
reyndi listamaðurinn ekki að leyna þvi, að hann
varð undrandi, og spurði: „Leika þær sér
saman?” Hann fékk játandi svar, sem hann
sagði siðar, að hefði hljómað i eyrum sér, eins
og ekkert væri eðlilegra. Hann var hugsi og
sagði: \.,Þetta gæti hvergi gerzt nema á Is-
landi”.
Við íslendingar höfum sem betur fer aldrei átt
annan aðal en þann, sem lýsir sér i þessu atviki.
Hér á aldrei að verða til annar aðall. Með
siðferðisþreki, sjálfsvirðingu og festu eigum við
að uppræta illgresi, sem verið hefur að skjóta
rótum i samfélagi okkar á siðari timum. En með
jafneinlægri alúð og traustum viljastyrk eigum
við að varðveita þá menningarhefð, sem birtist i
þvi, að Islendingar séu ein fjölskylda, allir
jafnir i samfélaginu. GÞG