Alþýðublaðið - 05.06.1976, Blaðsíða 8

8 OR VMSUM ÁTTUM
Mynd úr Iceland Review meö grein úr Arbæjarsafni.
(Ijósm: Sigurgeir Sigurjónsson)
- Þáttur Frydenlunds í land
helgissamningunum - „Reynt að
hefta framgang samvinnustefnu”
- Glæsilegt btað, góð landkynning
Þáttur Frydenlunds
i samningunum
Fiskveiöisamningar Islend-
inga og Breta eru umdeildir. Ef
efnisatriöi samninganna eru
látin liggja á milli hluta, þá
fagna þvi flestir, aö samningar
skuli hafa tekizt. Allir eru á-
nægöir meö aö freigáturnar
skuli horfnar af miöunum og
mannslif ekki lengur i hættu.
Þetta atriöi er óumdeilanlegt.
A undanförnum mánuöum
hefur mikiö veriö reynt ,,á bak
við tjöldin” aö undirbúa samn-
inga. A timabili bar mikiö á
framkvæmdastjóra Atlants-
hafsbandalagsins, Joseph Luns,
sem tók eindregna afstööu meö
Islendingum i þessari deilu.
Hins vegar hefur minna boriö á
norska utanrikisráöherranum
Knut Frydenlund, en aö öðrum
ólöstuöum, mun hann hafa unn-
iö meira aö lausn þessa máls en
nokkur annar útlendingur.
Fimm mánaða starf
Eftir aö samningar höföu tek-
izt þökkuöu þeir Einar Agústs-
son, utanrikisráöherra, og
Anthony Crosland, utanrikis-
ráöherra Breta, Frydenlund
fyrir eljusemi viö samningaum-
leitanir. Norska Arbeiderbladet
segir, aöþaöhafi veriö lengi vit-
aö 1 norska utanrikisráöuneyt-
inu, aö fá mál hafi veriö norsk
utanrikisráöherranum jafn
timafrek og landhelgismáliö.
Blaöiö segir, aö i fimm mán-
uöi hafi utanrikisráðherrann og
nokkrir nánustu samstarfs-
manna hans ýtt til hliðar
ýmsum málum til aö geta ein-
beitt sér að lausn landhelgis-
deilunnar. Blaöiö segir, aö auö-
vitaö hafi islenzkri utanrikis-
ráöherrann og sá brezki átt
mestan þátt i þvi hvernig til
tókst á lokasprettinum. En áöur
hafi Frydenlund búiö i haginn
meö „hvisli og diplómatiskum
aöferðum” og veriö i sambandi
viö Reykjavik og Lundúni.
Aldrei beint samband
Blaöiö tekur fram, aö Fryden-
lund hafi aldrei haft bein af-
skipti af deilunni, en hann hafi
reynt aö lagfæra og hafa áhrif á
þá þætti málsins, sem mest voru
til trafala. Hann hafi fariö aö
eins og skákmaöur, teflt þá
leiki, sem liklegastir voru til
sigurs og gengiö siöan frá skák-
boröinu, þegar hann taldi aö úr-
slitaleikirnir væru einir eftir.
Enn er þörf baráttu
I leiöara Samvinnunnar er
vikiö aö tilraun KRON til aö
opna stórmarkaö i Reykjavik.
Þar segir meöal annars:
„Verzlunarhættir hafa breytzt
hin siöari ár, til hagsbóta fyrir
neytendur. Vörumarkaöir hafa
rutt sér til rúms og gefið góöa
raun. Þar eru vörur seldar meö
hálfri leyfilegri álagningu, en
hins vegar er þjónutan minni en
tiökasti öörum verzlunum. Fyr-
irkomulag sjálfsafgreiöslu er
nýtt til hins ytrasta og einslitlu
kostaö til innréttinga og mögu-
legt er.
Kaupfélag Arnesinga á Sel-
fossi opnaöi vörumarkaö I árs-
lok 1973, og var þaö hinn fyrsti,
sem stofnaður var á vegum
samvinnufélaganna hérlendis.
Siöan hafa fleiri kaupfélög fylgt
i kjölfariö”. Talin eru upp 7
kaupfélög.
KRON og stórmark-
aðurinn
Siöan segir: „KRON hefur
einnig tileinkaö sér litillega hina
nýju verzlunarhætti, en haföi I
hyggju aö gera átak i þeim efn-
um: Setja á stofn stórmarkaö I
húsnæöi Sambandsins viö
Sundahöfn. Samningar höföu
tekizt á milli Sambandsins og
KRON, og máliö haföi fengiö
góöan byr hjá skipulagsnefnd
borgarinnar. Vonir stóöu til aö
KRON gæti lækkaö þarna vöru-
verö almennt um 6-10%....
Eins og kunnugt er varö niö-
urstaöan hins vegar önnur en
búiztvar við: Meirihluti hafnar-
stjórnar vildi ekki veröa viö ósk
Sambandsins um aö KRON
fengi aöstööu til aö reka stór-
markaö viö sundahöfn. Póli-
tisku valdi varbeitt tiiaökoma i
veg fyrir aukna samkeppni I
smásöluverzlun á höfuöborgar-,
svæöinu. Kaupfélag meö 14 þús-
und félagsmenn fékk ekki aö
njóta jafnréttis á viö kaupmenn
til starfsemi sinnar i borginni.
Reynt að hefta fram-
gang samvinnustefn-
unnar
Þrátt fyrir synjun borgar-
stjórnarmeirihlutans 1 Reykja-
vik mun stórmarkaöur KRON
vafalaust risa, þótt siöar veröi
og á öörum og óhentugri stað en
ráögert haföi veriö.
Nýir og betri timar hafa
breytt mörgu. Hin siöari ár hef-
ur samvinnuhreyfingin hlotiö
viöurkenningu langt út fýrir
raöir stuöningsmanna sinna. Af
þeim sökum vill stundum
gleymast, að enn eru sterkar
andstæður I þjóöfélaginu, eins
og KRON-máliö ber vitni. Enn
er reynt aö hefta framgang
samvinnuste&iunnar. Enn er
hag almennings fórnaö fyrir
forréttindi fárra. Enn er þvi
þörf baráttu, engu siöur en áöur
. fyrr”.
Glæsilegt blað,
góð landkynning
Þeir félagar Haraldur J.
Hamar og Heimir Hannesson
hafa á undanförnumárum unnið
stórmerkilegt landkynningar-
starf meö útgáfu i ritinu Iceland
Review og ýmsum landkynn-
ingarbókum. Allt, sem frá þeim
hefur fariö, hefur veriö unnið af
mikilli vandvirkni og ber höf-
undunum gott vitni og hefur
veriö til sóma fyrir land og þjóö.
Nú hefur Heimir Hannesson
hætt þátttöku i útgáfu Iceland
Review, en Haraldur heldur á-
fram. Siöasta hefti timaritsins
er nýkomiö út og er einkar
glæsilegt. Af efni blaösins má
nefna grein um seli, sem prýdd
er litmyndum eftir Þórhall
Magnússon. Þá er grein um
hinn kunna ljósmyndara Gunn-
ar Hannesson og margar feg-
ursta myndanna, sem hann hef-
ur tekiö á feröum sinum um
Vatnajökul, en þær bera af
flestu, sem gert hefur veriö á
þessu sviði.
Þá má nefna grein eftir Sig-
urö A. Magnússon um norrænar
þjóösagnir eöa goösagnir og
hefur Haraldur Guöbergsson
skreytt hana meö mörgum
teikningum. — Greinar um Ar-
bæjarsafnið meö fjölda mynda,
saga eftir Jón öskar, sem nefn-
ist „Barniö, hundurinn og ég”
og grein um veðurfar eftir Har-
ald J. Hamar. — Grein er um
listamanninn Einar Hákonar-
son og hefur Aöalsteinn Ingólfs-
son ritaö hana. Margar myndir
fylgja greininni, litmyndir og
svart/hvitar.
Þá má ekki gleyma nýjung
Iceland Review, veggmyndinni,
sem nú fylgir I annaö sinn.
Fyrsta myndin var af lunda og
hana tók Sigurgeir Jónasson i
Vestmannaeyjum. — Myndin,
sem nú fylgir er litmynd af
Reykjavikurhöfn, sem Gunnar
Hannesson tók. Þessar myndir
eru lausar inni I ritinu. — Allur
frágangur blaösins er vand-
aöur. —^G—
Sunnudagur 6. júni 1976.
alþýðu-
blaðió
Ég vil sýna
é
15 íslenzkir
arar sýna á I
Niöri á Lækjartorgi var mikiö um
aö vera strax á fimmtudag þai
sem myndhöggvarar voru aö
koma fyrir verkum sinum.
jfe-
pO
& '
A
4- #