Alþýðublaðið - 27.07.1976, Blaðsíða 10

10 SJÓNARMEÐ
Þriðjudagur 27. júlí 1976. biaSiö1
AF UMFERÐARMENNINGU
Sagt hefur verið um umferð-
armenningu okkar Islendinga,
að helzt væri hægt að lik ja henni
saman við vinmenninguna okk-
ar. Það er að segja, hún er ekki
til. fslendingar, sem ekið hafa i
stórborgum erlendis, segja það
óliklegt þægilegra.
Helzti munurinn á þvi að aka
erlendis og eða hér heima er sá,
að akir þú rétt og farir eftir um-
ferðarreglum og virðir rétt ann-
arra, þá er þér óhætt. En hér á
tslandi verður þú sifellt að vera
að bjarga þér frá mönnum, sem
taka af þér réttinn og brjóta á
þér.
Hverjum er
um að kenna?
Þetta getur verið einstaklega
þreytandi á stundum. En hverj-
um er þetta að kenna? Er hægt
að einhverju leyti að kenna lög-
gæzlumönnum um ástandið?
Undirritaður hefur grun um að
það megi að vissu marki.
Það virðast vera þrjú atriði,
sem umferðarlögreglan hefur
sérstakan áhuga á 1. Að gefa
stöðumælasektir. 2. Að sekta
fyrir of hraðan akstur. 3. Að
svipta menn ökuleyfum vegna
ölvunar við akstur.
A vinsældalista umferðarlög-
reglunnar berjast brot á
stöðvunarskyidureglunni og
brot á umferðarljósareglunum
um 4. og 5. sætið. önnur brot,
leiði þau ekki til árekstra eða
slysa, koma vart til athugunar.
Hver kannast
ekki við.....?
Eftírfarandi dæmi hefur und-
irritaður séð óteljandi oft. Þú
ekur á góðum hraða eftir aðal-
braut. Stöðvunarskylda er við
aðalbrautina og þú sérð bil ekið
eftir hliðargötu. Bifreiðin nem-
ur staðar við aðalbrautina
(vegna stöðvunarskyldunnar).
Rétt i þvi ð þú kemur að hliðar-
götunni, leggur billinn af stað út
á aðalbrautina. Afleiðingin
verður sú, að þú þarft að hægja
ferðina mikiðoft snarhemla til
að forða árekstri. Ef bifreið er
fyrir aftan þig, þarf ökumaður
hennar einnig að hægja ferðina
mikið og svo koll af kolli. Við
þetta verður umérðin öll hægari
og menn komast i illt skap.
Oft hefur undirritaður séð lög-
regluna fylg jast með slikum að-
förum og leggja blessun sina yf-
irþær með þvi að aðhafast ekk-
ert. Hefði sami ökumaður ekið
strax út á aðalbrautina, og brot-
ið þar með stöðvunarskyldu-
regluna, þá hefðu lögreglu-
mennirnir undir eins elt hann
uppi með ljósablikki og sirenu-
væli. Það hefði ekki hjálpað
neitt að útskýra, að með þvi að
aka beint út á aðalbrautina,
tafði hann umferðina ekki neitt.
Önnur brot
Fleirihvimleið brot eru fram-
in. Hver hefur ekki séð bilum
ekið á miðjum vegi, stefnuljós
gefið til hægri þegar beygt er til
vinstri eða stórar hreppstjóra-
beyjur teknar án þess að stefnu-
ljós sé gefið. Hvað hafa ekki
margir ökumenn bölvað i hljóði,
þegar aðrir ökumenn aka lús-
hægtá vinstriakein.þegar tvær
akreinar eru (sem kunnugt er,
þá er vinstri akreinin ætluð fyrir
framúrakstur og hraðan akst-
ur). Svo má heldur ekki gleyma
þeim höfðingjum, sem virðast
leggja metnað sinn og mannorð
að veði til þess að engin komist
fram úr þeim, þegar ekið er úti
á vegum. Hugsunin hjá þeim
virðistvera þessi;Mérfinnstég
aka á alveg ágætis hraða. Menn
geta hálsbrotið sig ef þeir aka
hraðar, þess vegna liggur þeim
ekkert á og ég hleypi þeim bara
ekkert framúr.
Fyrir þessi brot eru menn
vanalega ekki sektað. Ef lög-
regluþjónar sjá þessi brot,
hrista þeir oftast hausinn og
glotta en gera ekkert i málinu.
Liklega er erfitt að útskýra i
hverju brotið felst á sektarseðl-
inum: Ók of hægt á vinstri ak-
rein, fór of seint út á aðalbraut,
tók of stóra beygju o.s.frv.
Svona kærur væru hreinlega
broslegar. Betra er að skrifa:
Ók of hratt, lagði bifreið vitlaust
-o.s.frv. Fyrir þessi venjulegu
brot eru einnig til staðlaðar
sektir, þannig að þetta gengur
allt hratt og vel fyrir sig.
Of litill ökuhraði
En nú kem ég að þvi, sem mér
finnst allra verst. Það eru þess-
ar sifelldu tilraunir lögreglunn-
ar til að minnka ökuhraðann.
Oftlega má sjá, er lögreglan
reynir að fela sig og radarinn
sinn. Með þvi að fela sig, virðist
ástæðan fyrir þessum aðgerðum
lögreglunnar vera sá, að sekta
sem flesta en ekki að minnka
ökuhraðann. Það er vitað mál,
að sjái ökumaður lögreglubil,
slær hann ósjálfrátt af hraðan-
um, hvort heldur hann ekur of
hratt eða á löglegum hraða.
En er það svo til góðs að halda
hraðanum of mikið niðri? Ekki
held ég það. Ef hraðinn er of lit-
ill, hafa mennlitiðað gera undir
stýri og verða kærulausir. Eins
og sagt hefur verið um langa
beina vegakafla. Þegar ekið er
um þá er meiri hætta á þvi að
ökumenn sofni undir stýri eða
verði kærulausir, vegna þess, að
þeirhafa svo litið aðgera. Sama
gildir um of litinn ökuhraða.
Einnig erhætta á þvi, að þeir,
sem venja sig á að aka hægt,
verði óöruggir þegar þeir neyð-
ast til að aka hraðar, t.d. úti á
vegum. Þá gerist annað
tveggja, þeir neyða sjálfa sig til
að auka hraðann, ráða ekki við
hraðann og þá er voðinn vis, eða
þá að þeir aka hægt, safna bil-
um fyrir aftan sig, sem aftur
leiðir til glannalegra framúr-
akstra.
En ekki má misskilja þessi

skrif þannig að allt sé löglregl-
unni eða löggjöfinni að kenna,
sem aflaga fer i umferðinni. Ég
ætla að ljúka þessu spjalli með
smá sögu úr umferðinni.
Hann gerir það
ekki aftur
Góður kunningi minn átti bif-
reið. Ég fékk oft far með þess-
um kunningja og kynntist hans
ökulagi. Þrjú orð eru nóg til að
lýsa þvi: Hann er ruddi. Hann
hafði það að sið, þegar hann
kom að aðalbraut og mikil um-
ferð var þar, að hann smokraði
bilnum hálfum inn á götuna,
þannig að ekki var um annað
gera fyrir aðalbrautarmennina
en að hleypa honum inná göt-
una. Þetta hafði kunninginn
stundað i m örg ár, en dag nokk-
urn vandist hann af þessum sið.
Þennan dag kom hann af hliðar-
götu að Miklubraut. Smokraði
hann bil sinum hálfum inná göt-
una að vanda. 1 þvi bar þar að
einn stóran og ljótan jeppa með
langan og útstæðan stuðara.
Er ég frétti siðast, var kunn-
ingi minn enn að safna sér fyrir
nýjum bfl.
Axel Ammendrup.
r

SJÚKUNGAR A LANDAKOTI FÁ
EKKI SVEFNFRIÐ FYRIR UM-
FERÐARGNÝ
Þakklátur sjúklingur á
Landakoti hringdi til Hornsins
og bað um að eftirfarandi yrði
komið á framfæri:
„Þar eð ég þjáist af of háum
blóðþrýstingi hef ég sjö sinnum
þurft að liggja á Landakoti til
meðferðar og rannsóknar. Ég
hef ekkert nema gott eitt að
segja af dvöl minni þar. Aðbún-
aður allurer mjög góður, lækn-
ar og hjúkrunarfólk alveg ein-
stakt og maturinn kjarngóður.
Mér þykir orðið mjög vænt um
spítalann og vil hag hans sem
mestan.
En svo bar við nokkurt leið-
indaatvik er ég lá þar nú fýrir
skömmu. Eftir að „rúntinum
var lokað á kvöldin er stöðug
umferð um Túngötuna eftir kl.
11 á kvöldin og stendur svo allt
fram til 3 á morgnana. Ég lá á 6
manna stofu og áttum við þvi
erfitt með að hafa glugga lengi
lokaða. En hávaðinn frá um-
ferðinni kvöld eftir kvöld var
nánast óþolandi, einkum þó
gnýrinn frá mótorhjólunum sem
oft fóru saman i hópum hring
eftir hring. Ég er nú ekki sér-
staklega viðkvæm fyrir hávaða,
en mér fannst verst að fárveikt
fólk, sem taka þurfti svefnlyf til
að geta fengið einhverja hvild,
gat ekki sofnað timunum sam-
an. Gömul kona á sömu stofu og
ég grét meira að segja vegna
þess að hún gat ekki feng-
ið evefnfrið nótt eftir nótt.
Það er nú gott og blessað að
tillit skuli vera tekið til ferða-
manna á hótelum i miðbænum,
en væri ekki vert að hugsa lika
um sjúklingana. Það þarf ekki
siður að taka, tillit tii þeirra sem
sjúkir eru.
Eins og ég sagði áðan, hef ég
ekki nema gott eitt að segja af
vistinni á Landakoti. Siikt ónæði
sem þetta hefur heldur aldrei
fyrir mig komið áður. Ég var
svo dösuð eftir öll þessi ósköp að
ég svaf sleitulaust i heilan
sólarhring án þess að þurfa
svefnpillu.
Ég vona að eitthvað verði
hægt að gera þessu til úrbótar.”
Smíðar gufuvélar í
frístundum
Colin Barber hefur haft mikinn áhuga fyrir gufu-
knúnum vélum. Ekki nóg með það, heldur hefur
hann smiðað briár vélar, sem auðvitað eru knún-
ar áfram með gufuafli. Efnið sem hann notaði til
smiðanna var einkum brotajárn.
Colin hóf að vinna við fyrstu vélina árið 1943, en
það hefur tekið hann drjúgan tima að hanna þær
og gera sem bezt úr garði.