Alþýðublaðið - 18.08.1976, Blaðsíða 11

Alþýðublaðið - 18.08.1976, Blaðsíða 11
sssr Miðvikudagur 18. ágúst 1976 SJðNJIRMID ll Islenzki hesturinn í Ameríku Sem kunnugt en stend- ur nú yfir mikil hópreið yfir Ameriku/ og eru nokkrir íslenzkir hestar í förinni. I Morgunblaðinu í gær segir Gunnar Bjarnason lítillega frá ferðalaginu og er sú frásögn að mörgu leyti athyglisverð. Gunnar segir m.a. að Pony express reiðin sé nú stödd í miðjum Kletta- fjöllunum og að þar sé hitinn um það bil 30 gráð- ur á Celcius á daginn. Lítið mun vera um vatns- ból á leiðinni og þurfa reiðmenn af og til að flytja með sér vatns- birgðir milli áningastaða. Þá vlkur Gunnar aö hestunum og fer nokkrum oröum um ástand þeirra. Mun eitthvaö hafa boriö á því aö islenzku hestarnir hafi helzt vegna smávægilegra óhappa, en aö ööru leyti eru þeir I góöu standi, Arabisku hestarnir standa sig mun verr i reiöinni og eru farin aö sjást á þeim mikil merki þreytu. Sömu sögu er aö segja um önnur hross sem taka þátt i reiöinni miklu, og a.m.k.einn gæöingurinn ku vera aö leka niöur úr hor. Einhesta í hálfan mánuð. Þá vikur Gunnar aö Great Amerikan Horse Race. Þar eru I fararbroddi tvö múldýr og mun annaö þeirra vera hálf lamaö og lasburöa af helti. Svipaöa sögu er aö segja af öörum hestum sem riöiö er i þessari keppni. Þeir eru flestir annaö hvort draghaltir eöa hreinlega upp- gefnir. Þrlr Islenzkir hestar eru I þessum hóp og hefur einum þeirra veriö riöiö einhesta i hálfan mánuö. Allir eru þeir sagðir vera viö beztu heilsu og i ágætu formi. Sé réttilega fariö meö þær staðreyndir sem hér hefur veriö greint frá, megum við vera hreykin af þoli og þrautseigju f ■ '| £ JP L, islenzku hestanna sem taka þátt i þessum tveim hópreiöum. En þetta vekur óneitanlega ýmsar hugrenningar hjá þeim sem þekkja eðli islenzka hestsins og þær aðstæöur sem hann er alinn upp viö. Eins og fram kom áöan er þarna um þaö bil 30 gr. hiti og sólskin. Þeir sem hafa verið svo lánsamir aö kynnast hestum og hestamennsku af eigin raun, vita að hestarnir okkar verða fljótt móðir og sveittir ef þeim er riöiö i miklum hitum. Þaö er þvi með eindæmum ef þeir standa sig betur en þær skepnur sem vanar eru heitu loftslagi, hvað snertir þol og úthald. Standa sig meira aö segja svo vel aö hægt sé að riða þeim ein- hesta dag eftir dag, viku eftir viku. En hvaö sem þessu liöur, viröast þeir hafa unnið hug og hjörtu þeirra erlendu knapa, sem nú paufast á þeim yfir eyöimerkur og fjallgarða- svo aö þeir unna nú landi og þjóö sem sina eigin svo ekki sé meira sagt. Þarfasti þjónninn Hlutverk þaö sem islenzki hesturinn þjónaði hefur tekið miklum stakkaskiptum siöustu áratugina. Afar okkar og ömm- ur muna vafalaust þá tiö þegar hann var notaður til dráttar og flutninga. Auk þess voru hest- arnir notaðir til hvers kyns ferðalaga, langra eöa stuttra. Eftir að vélvæöingin hóf inn- reiö sina hér sem annars staöar minnkaði hlutverk hestsins til muna. Og afstaða manna til hans hefur breytzt að sama skapi. Nú er orðið virkilegt „sport” að eiga hest, sem áður þurfti nauðsynlegt á hverju heimili. Og auðvitaö hefur hest- verðið rokið upp. Sama máli gegnir um reiötygi og raunar allt sem hestinum er viökom- andi. Það þykja meir að segja oröin svo mikil forréttindi aö bregða sér á hestamót, að þaö er ekki fyrir hvern sem er. Ekki er nóg með að greiöa þurfi drjúgan aðgangseyri, heldur þarf viðast hvar að inna af hendi geymslugjald bæði fyrir hnakk og hest. Jafnframt kostar þaö dágóöa upphæö aö skrá hest til keppni. Peningalykt. Staðreyndin er sú, að þaö er oröinn „luksus” aö eiga hest, einkum þó i borg og bæjum. Þetta er sorglegt, þegar hugsaö er til þess hversu margir ung- lingar þrá að eignast einn slik- an. En þvi miður er ekki nema örlitill hluti þeirra sem fær tækifæri til að iðka þá hollu tóm- stundaiðju hestamennskuna, vegna þess hve hún krefst mikilla fjárútláta. Þeir sem til- heyra hinum hópnum, sem er sýnu stærri, lenda á skellinööru eða ráfa um göturnar til aö eyöa timanum, ef ekki vill betur til. Það er þvi óneitanlega komin hálfgerö peningalykt af islenzkri hestamennsku eins og hún gerist i dag. Liklega hafa margir heyrt setningar eins og þessa: Ég sé nú alltaf hálfpart- inn eftir að hafa selt þann rauða en þeir vildu borga svo vel aö ég haföi ekki efni á aö eiga hann. Sennilega eru sömu sjónar- miö sem ráða þvi að nú silast hópur, sem samanstendur að mestu af uppgefnum, höltum og hálflömuðum reiöskjótum yfir þvera Ameriku. Verðlaunin eru nefnilega hvorki meira né minna en 25.000 dollarar. Jóhanna S. Sigþórsdóttir /■ N UTF0R I VÆNDUM? Snemmborin likræða? Stjórnarblööin keppast nú viö þaö baki brotnu, aö vekja at- hyglilandsmanna á þvi, aö senn sé hálfnaö kjörtimabilið, og auðvitaö þarmeö, eftir öllum venjulegum sólarmerkjum, lif- dagar núverandi rlkisstjórnar. Almenningur er nú vitanlega ekki svo blár, aö þess arna væri þörf, enda vist æöi margir fyrir löngu farnir að telja dagana. En þaö vekur ekki siöur athygli, hvernig sömu aöilar reyna aö hlaöa á þessa aumustu og liklega óvinsælustu rikisstjórn aldarinnar, oflofi. Þaö er engu Hkara en fólk sé leitt I kirkju til jaröarfarar, þar sem klerkurinn brýzt um fast, til þess að hampa kostum og afrekum hins andaöa, og þegir auövitaö jafnfast um allt, sem honum var áfátt i. Þetta kann aö vera allt eölilegt, þegar um er aö ræöa, aö hugga venjulega syrgjendur.jafnvel þó á vafa- sömum forsendum sé. En hins- vegar væri þaö aö skjóta yfir markiö, aö gera ráö fyrir, aö stór hópur yröi harmþrunginn, þó stjórnin geispaöi golunni fyrr en siöar. Sjálfsagt veröur svo mörgum áaö brosa Ikampinn, viöaö lesa og heyra um, hvaö þetta „lif- andi lik”, ætli núaö gera af þvi, 'sem ógert hefur látiö vera hingaö til! Þaö er opinbert leyndarmál, aö landiöhefur veriö stjórnlaust mest alla tiö rikisstjórnar þess- arar, eða alla, þó ekki hafi skort þingstyrkinn — aö tölunni til. Samt er ekki þviaöneita, aö það er þó batavottur, ef þaö sæist, aö einhver vilji væri fýrir hendi til þess aö snúa af refilstig- unum. En fram að þessu er þó ekki um annaö aö ræöa en inni- haldslitiö fjas um aö þess þurfi! Menn vita einnig, aö vegurinn noröur og niöur hefur oft veriö steinlagöur meö góöum áformum. Rikis búskapur inn Okkur er sagt, aö nú megi vænta þess, aö rikisbúskapurinn muni veröa hallalaus i lok þessa árs! öjá, gott ef satt væri. En þessi þula er ekkert ný af nálinni. Menn vita ekki betur en, að fjárlögin, sem allir vita aö er áætlun stjórnarinnar um hvernig verja eigi tekjum rikis- sjóös, hafi oftast veriö afgreidd meö einhverjum tekjuafgangi á pappfrnum! En hvernig hefur svo reyndin oröiö? Þaö vita menn lika mætavel. Og skuldasöfnunin, sem stjórnin hefur staöiö fyrir, er vissulega geigvænleg. Ofan & þetta bætist svo hatramari skattpining en dæmi eru til áöur, og væri þó slöur um aö fást, ef þegnarnir sætu viö sama borö. Skattamálin hafa oröiö meira I sviðsljósi nú en oftast áöur og veruleg hneykslunarhella, vegna þess augljósa ranglætis, sem menn búa viö. A meöan hinn almenni launamaöur veröur aö axla hreinar dráps- klyfjar til þarfa ríkis og sveitar- félaga, geta stóreignamenn meö milljóna — ef ekki milljóna- tugaveltu, sólaö sig I skattleysi, langt fyrir neöan hin oft umtöluöu „vinnukonuútsvör”. Þetta gerist þrátt fyrir allt þaö margvislega kukl, sem hefur tiökast ár eftir ár viö skattakerfiö. Þar sýnist sifellt hafa veriö gengið frá illu til þess, sem verra var. Eftir þvi sem bezt er vitað hefur rikisskattstjóri nú starfaö að athugunum og væntanlegum breytingum á þessu kerfi allt eða mestallt s.l. ár. En litlar fregnir hafa borizt af þvi við hvaö hann er að fást, og þaö vekur margar spurningar. Eflaust binda menn vonir viö, aö hér séum aö ræöa allsherjar endurskoöun á þessari, þvl miöur ófreskju, skattalögunum. Tá þess á rikisskattstjóra aö vera vel trúandi, hafi hann ekki bundnar hendur um verksvið, og ætti þá aö vera I sjónmáli nokkur bót. Og meöal annarra oröa: Hvaö liöur undirbúningi aö og hug- myndum um staögreiöslu skatta? Fátt er skattþegnum óþægi- legra en óvissan um hver skatt- þunginn muni veröa i reynd, frameftir öllu ári, aö ekki sé nú talaö um þetta sifellda hringl, meö t.d. frádráttarliöi. Ef þaö er rétt, sem margir vilja vera láta, aö menn séu almennt léttúöugir i meöferö fjár, bætir þaö sannarlega ekki úr skák, aö menn hafi ekki nema óljósan grun um þaö allt fram um mánaöamót júli/ágúst, hverjar verða hinar raunverulegu ráöstöfunartekjur ársins. Ollu þessu er löngu mál aö linni, og umfram allt, aö loks veröi gengiö aö þvl af fullri alvöru, að gera skattþegna jafna fyrir lögunum, svo aö þeir, sem réttilega telja fram tekjur sinar þurfi ekki aö standa undir álögum vegna svikastarf- semi annarra. En hér duga engin innantóm loforö. Efndir er þaö, sem um veröur spurt, þegar hin eigin- lega jaröarfö- stjórnarinnar fer fram. Oddur A. Sigurjónsson , I HBEIWSf LWI SHGT

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.