Alþýðublaðið - 10.09.1976, Blaðsíða 7

ÚTLÖND 7
asas1 Föstudagur 10. september 1976.
MIKILL VÖXTUR í ÚT-
FLUTNINGI SJÁVARAF-
URÐA FRÁ FÆREYJUM
Fyrri helming þessa
árs hafa Færeyingar flutt
út rúmum tvöþúsund lest-
um meira af sjávaraf-
urðum en á sama tíma í
fyrra.
Fyrstu sex mánuðina í
ár voru f lutt út 22.160 tonn
en i fyrra 20.117 tonn af
saltfiski/ frystum fiskaf-
urðum og sildarafurðum.
Að magni til hefur út-
flutningurinn aukizt um
10.2 af hundraði en verð-
mætið um 18.4.
Hærra verð á frystum
sjávaraf la.
A hinn bóginn hefur útflutn-
ingur frystra sjávarafurða farið
vaxandi frá árinu áður. Fyrri-
hluta þessa árs hafa Færeying-
ar flutt út nær 9 þús. tonn
fyrstra fiskafurða fyrir nær 80
milljónir en á sama tima i fyrra
fluttu þeir út tæp 7 þús. tonn fyr-
irum 47 milljónir króna (dkr). t
heild hefur verðhækkunin orðið
nokkur, en þó miklu mest á
frystum flökum.
Á þessum tima hefur útflutn-
ingur á sildarafurðum meira en
tvöfaldast, en verðmætið hefur
þó ekki aukizt að sama skapi.
Aukninguna i útflutningi
sildarafurða verður þó að taka
með fyrirvara vegna þess að i
fyrra var mest flutt út af þeim á
siðari helmingi ársins, en i ár
hefur þegar verið útskipað stór-
um hluta þess sem flutt verður
út i ár.
Þetta kemur fram i yfirliti
sem Fisksala Færeyja hefur ný-
lega sent frá sér. Yfirlitíð sýnir
að saltfiskútflutningurinn hefur
dregizt saman á þessu ári, og
hefur hann minnkað um 1644
tonn frá i fyrra.
Aðalástæðan til þessa sam-
dráttar i saltfiskútflutningi er
Portúgalir hafa ekki treyst sér til þess að greiða þaö verð sem
Færeyingar krefjast fyrir saltfiskinn á yfirstandandi ári.
Færeyingar hafa því ekkert flutt af saltfiski til Portúgal, en á hinn
bóginn leitað fyrir sér um aðra markaði.
sú, að ekki hefur verið seldur
saltfiskur til Portúgal i ár, en i
fyrra fór meira en helmingur
alls saltfisks sem fluttur var frá
Færeyjum þangað. t ár hafa
Portúgalir ekki treyst sér til
þess að kaupa saltfiskinn þvi
verði sem Færeyingar vilja fá
fyrir hann. t stað útflutningsins
þangað hafa Færeyingar reynt
m.a. að koma fiskinum á mark-
að i Noregi, og hefur þegar tek-
izt að selja tæp 2700 tonn þang-
að. A sama tima i fyrra keyptu
Norðmenn engan saltfisk i F'ær-
eyjum.
DEILUR UM STÖÐU MINNIHLUTAHÓPS
SPILLA SAMSKIPTUM JÚGÖSLAVÍU 0G
AUSTURRÍKIS
Samkomulag Austur-
ríkismanna og Júgóslava
fer nú dagversnandi.
Leiötogar landanna
senda hvor öðrum tóninn
á vixl, og láta þar margt
óþvegið fjúka.
Tilefni þessa eru deilur
um stöðu slóvensks
minnihlutahóps í Austur-
ríki. Stjórnin i Vin hefur i
hyggju að láta fara fram
manntal til þess að
ákvarða fjölda slóven-
anna, sem búa flestir í
Kárnten héraði, en því
hafa leiðtogar
slóvakanna, ásamt með
stjórninni i Beograd,
mótmælt harðlega á
þeirri forsendu að brögð
séu í taf li, og tilgangurinn
sé að einangra þá þjóð-
ernislega.
Þrátt fyrir þessi mótmæli hef-
ur Kreysky, kanslari Austur-
rikis, ákveðið að manntalið
skuli fara fram hinn 10. nóvem-
ber. Stjónvöld i Austurriki hafa
heitið þvi að fyllsta hlutleysis
verði gætt, og tölulegt öryggi
niðurstöðunnar verði hið sama
og i almennum kosningum.
Slóvakar hundsa
manntalið
— Þjóðernisvakning
meðal
þýzkættaðra Austurríkis-
manna
Leiötogar slóvaka i Karnten
hvetja nú landa sina til þess að
hundsa manntalið. Svar hinna
þýzkættuðu ibúa er öflug þjóð-
ernisvakning sem ætlað er að
undirstrika hinn ,,þýzk-germ-
anska” svip héraðsins.
Fyrir skömmu fóru ,,Þýzkir
þjóðernissinnar” i göngu i smá-
bænum St. Kanzian. Slóvakar,
sem efndu til mótmælaaðgerða
vegna göngunnar, mættu járn-
hnefa lögreglunnar, sem að
sögn blaðsins ,,Profil” tekur
ávalt málstað hinna þýzkættuðu
ibúa gegn slóvökunum.
En i þetta skipti gekk lögregl-
an full langt. Myndir af slóvök-
um á flótta undan óðum
lögregluþjónum, sem birtust i
júgóslavneskum blöðum, kyntu
undir eldum haturs og bitur-
leika og verða ekki til þess að
auðvelda lausn mála.
Brugðist við hart á
báða bóga
Daglega birta blöð i
Júgóslaviu harðorðar greinar
um málið, og ástandið við
landamærin versnar stöðugt.
Vitt og breitt um
Júgóslaviu eru haldnir
fjöldafundir þar sem mótmælt
er „nýnazistiskum” aðgerðum
austurrikismanna, og „bræðr-
unum” handan landamæranna
lofað fullum stuðningi.
Austurrikismenn lita svo á, að
fundir þessir séu skipulagðir af
stjórnvöldum og spegli þvi ekki
einlægan vilja júgóslavnesku
þjóðarinnar. Ekki leikur nokkur
vafi á þyi að aðgerðir af þessu
tagi þurfa mikillar skipulagn-
ingar við og sú skipulagning er á
fárra færi annarra en stjórn-
valda i Beograd. En enginn þarf
að efast um að tilfinningar al-
mennings i Júgóslaviu eru
sannar, — og heitar.
Nýlega birti júgóslavneska
blaðið „Politika” myndir frá
aðgerðum austurrisku lögregl-
unnar i St. Kanzian. A sömu
siðu voru birtar myndir frá
hryðjuverkum lögreglu hvitu
minnihlutastjórnarinnar i
Suður-Afriku, og þessum at-
burðum likt saman. Kreysky
kanslari Austurrikis brá við
hart, og i ræðu sem hann hélt
réðist hann harkalega á ófrelsi
það sem júgóslavneskir fjöl-
miðlar búa við. Aðrir austur-
riskir valdhafar hafa skvett oliu
á eldinn með svipuðum yfirlýs-
ingum um ástand innanrikis-
mála i Júgóslaviu.
Kemur máliö til kasta
Sameinuðu þjóðanna
Margir velta þvi nú fyrir sér
hvort Júgóslavar hyggist færa
deiluna út fyrir landamæri rikj-
anna tveggja, með þvi að leggja
málið fyrir Allsherjarþing
Sameinuðu þjóðanna.
Stjórnin i Beograd getur ekki
verið viss um einlægan stuðning
hvorki frá Atlandshafsbanda-
lagsíöndunum né heldur löndum
varsjárbandalagsins, en likast
til eiga þeir visan stuðning
„hinna óháðu rikja”, en til þess
hóps telst Júgóslavia.
Stjórnmálamenn i Vin telja
ekki að Júgóslavar muni leggja
málið fyrir öryggisráðið, nema
vera vissir um stuðning fyrir-
fram.
A meðan menn velta málun-
um þannig fyrir sér fram og aft-
ur versnar ástandið á landa-
mærum stnum stöðugt.
Slóvakar i Karnten halda þvi
fram að atvinnurekendur séu nú
tregari en áður að veita fólki af
júgóslavnesku þjóðerni vinnu.
Einnig eru júgóslavar ekki
par hrifnir af þvi að við
landamærastöðvar hafa austur-
riskir tollþjónar tilhneigingu til
þess að láta austurriska bila
njóta forgangs með tollskoðun.
Slikir „herraþjóðartilburðir”
eru Júgóslaviu megin
landamæranna túlkaðir sem
hreinn fasismi.
Ákvæði friðarsamning-
anna rofin?
í 9.paragrafi friðarsamnings
Austurrikismanna og Júgóslava
er lagt bann við starfsemi nas-
ista i Austurriki. Frómt frá sagt
hafa austurrikismenn ekki tekið
þetta paragraf of hátiðlega, né
Bruno Kreisky, kanslari
Austurrikis
heldur paragraf 7. sem kveður á
um lögbundin réttindi minni-
hlutahópa i Austurriki.
Ekki er útlit fyrir að iausn
finnist á deiiumálum rikjanna
alveg á næstunni. Þeir höfðu
rétt fyrir sér sem spáðu þvi að
manntal I Karnten myndi hafa i
för með sér mikil óþægindi fyrir
Austurrikismenn, bæði á inn-
lendum og erlendum vettvangi.
—ES
Josip Bros „Tito”, forseti Júgóslaviu
Slóvakar i austurriska héraðinu Karnten eru búsettir á svæðinu frá
landamærunum og upp aö punktalfnunni, en fjölmennastir eru þeir
á skyggðu svæðunum syöst, þar sem slóvenska er jafnrétthá v-
þýskunni sem opinbert mál.