Alþýðublaðið - 24.11.1976, Blaðsíða 14

14 ILISTIB/MEWWIIMG
alþýðu1
Miðvikudagur 24. nóvember 1976‘bSaðiö
,Eigum við að vera hlekkjuð við vélar
alla ævi?’
góð sýning hjá
Alþýðuleikhúsinu

Stofnun Alþýðuleik-
hússinsá Akureyri í fyrra
er liklega einn af merkari
atburðum í leiklistarmál-
um á islandi siðari ára.
Mörgum þótti sem sá
grunnur er leikhúsið ætl-
aði að byggja á i framtíð-
inni væri helzt til veikur,
en hann er að mestum
hluta til styrktarmanna-
kerfi. Ferill leikhússins
frá stofnun virðist þó
benda til þess, að tilraun-
in ætli að takast - sem
betur fer. Eða eins og
segir i leikskrá Krumma-
gulls:
,,Og enn lifir Alþýðuleikhúsið
þrátt fyrir blankheitabasl frum-
býlisáranna. Ýmsum kann að
virðast það öðs manns æði að
ætla að reka enn eitt atvinnu-
leikhús i landinu þegar ljóst er
að þau sem fyrir eru þurfa mik-
ils með af opinberu fé til að geta
lifað. Margt er lika baslið, ekki
verður þvi i móti mælt. En þvi
aðeins er Alþýðuleikhúsinu lif-
vænt, að fyrirfinnist hópur fólks
sem vill láta það lifa, vill leggja
þvi ti! vinnu sina og fjármuni.
Sá hópur er vissulega til og
kannski er hann miklu stærri en
nokkurn grunar.”
Alþýðuleikhúsið er á margan
hátt ólikt öðrum leikhópum á Is-
landi. Það er ekki bundið við á-
kveðið hús á ákveðnum stað,
likt' og algengast er um leik-
flokka, heldur á það sér heim-
ilisfang i pósthólfi á Akureyri en
vettvang i félagsheimilum, á
vinnustöðum og i skólum út um
allt land. Verkefni Alþýðuleik-
hússins er siður en svo leikin
leiksins vegna, heldur eru þau
hressileg og vekjandi. Þau eru
samin með það i huga, að draga
fram i dagsljósið margt það
sem miður fer i kring um okkur
og eru hvatning til fólks til bar-
áttu fyrir nýju og betra þjóðfé-
lagi.
Krummagull er fyrsta verk-
efni Alþýðuleikhússins, en það
var frumsýnt á Neskaupstað i
marz siðastliðnum. Siðan hefur
það verið sýnt i skólum og fé-
lagsheimilum viðs vegar um
land. Nú hefur leikhópurinn Iagt
leið sina til höfuðborgarinnar,
og státar nú af „tveimur fjöðr-
um i stéli”, Krummagulli og
Skollaleik, en bæði eru leikritin
eftir Böðvar Guðmundsson
menntaskólakennara og einn af
stofnendum Alþýðuleikhússins.
Krummagull fjallar um átök
manns og náttúru, upphaf skipt-
ingar manna i stéttir og baráttu
stéttanna. Inn á milli þátta þar
sem verkafólkið i verksmiðj-
unni og verksmiðjueigandinn
eigast við, er skotið inn stuttum
atriðum þar sem dýrin, fiskarn-
ir og fuglarnir fá málið og sýna
fram á þá tortimingarstefnu
sem er fólgin i mengun um-
hverfisins og skipulagðri eyði-
leggingu náttúrunnar.
En þó að Krummagull fjalli
um hvunndagslifið, þá er með-
ferð efnisins á þann hátt, að all-
ir skilja og hafa gaman af. Á
sýningunni s.l. sunnudag voru
áhorfendur úr flestum aldurs-
hópum og var ekki annað hægt
að sjá en allir skemmtu sér hið
bezta. Um frammistöðu ein-
staka leikara ætla undirritaðir
sér ekki að dæma, enda er meg-
instyrkur sýningarinnar fyrst
og fremst fólginn i mjög góðri
samhæfingu allra þeirra sem
Iagt hafa hönd á plóginn. Leik-
endur i Krummagulli eru þau
Arnar Jónsson, Kristin Á. Ólafs-
dóttir, Þórhildur Þorleifsdóttir
og Þráinn Karlsson. ÖÍl eru þau
i hópi beztu leikara landsins. Þá
má nefna tónlistina i Krumma-
gulli — hún er mjög áheyrileg,
þó að segja megi að slæmur
hljómburður i Félagsstofnun
stúdenta eigi sinn þátt i að gera
hlut hennar rýrari en efni
standa til. Tónlistin er eftir Jón
Hlöðver Askelsson skólastjóra
Tónlistarskólans á Akureyri.
Sýningarstjórar eru þeir Evert
Ingólfsson og Jón Júliusson,
leikmynd og búningar eftir Al-
þýðuleikhúsið, en leikstjórn
hafði Þórhildur Þorleifsdóttir
með höndum. Þannig er hægt að
sjá að valinn maður er i hverju
rúmi og árangurinn eftir þvi.
Það er langt siðan við höfum átt
eins góða stund i leikhúsi og er
ekki hægt annað en hvetja fólk
til þess að leggja leið sina i Al-
þýðuleikhúsið, hvar svo sem þvi
kann að skjóta upp á landinu.
Atli Rúnar
Gunnar E. Kvaran.
Nýjar bækur:
Ljós mér
skein
á dimmum
dögum
Endurminningar Sabínu
Wurmbrand
i þýðingu Sigurlaugar
Arnadóttur.
ast þungt á hug og hjarta. En
bugast lætur hún aldrei. Bjarg-
föst trú hennar á guðlega hand-
leiðslu færir henni sigurlaun að
lokum. Frásögn Sabinu Wurm-
brand er sérstæð og áhrifarik og
hlýtur að gripa hug lesandans
fanginn, sökum trúar og bjart-
sýni.
Það hefur löngum verið sagt, að
málmur manndómsins skirðist
bezt i eldi reynslunnar. Það má
sannarlega til sanns vegar færa
um Sabinu Wurmbrand, höfund
þessarar bókar. En hún gerir sér
ljóst, að „enginn stendur lengur
en hann er studdur”. Hún hvorki
trúir né treystir á mátt sinn og
megin. í erfiðri og þungbærri lifs-
reynslu sinni leggur hún sig sjálfa
fram til hins Itrasta, en felur
annars gúði sinum allt sitt ráð i
von og trú á sigurmátt hins góða.
Bókin er sett i Prentstofu G.
Benediktssonar, prentuð i Prent-
smiðjunni Viðey og bundin i
Arnarfelli. Bókarkápu gerði
Hilmar Þ. Helgason.
Emma
verður
ástfangin
eftír Noel Streatfeild,
iþýðingu Iðunnar Reykdal.
Bókaútgáfan örn og örlygur
hefur gefið út fjórðu bókina um
Emmu eftir enska rithöfundinn
Noel Streatfeild.Emma er ung
leikkona, sem ákveðin er i að ná
langt á listabrautinni og leggur
mikið á sig til þess að draumarnir
rætist. Svo gripur ástin inn i
atburðarásina og þá fer nú ekki
alltaf allt eftir þvi sem upphaf-
lega var ráðgert. Aður hafa kom-
ið út þrjár bækur I þessum flokki,
fyrsta bókin hét Emma, þá kom
Emmusystur og i fyrra kom bók-
in Emma spjarar sig.
Bókaútgáfan örn og örlygur
hefur gefið út endurminningar frá
Sabinu Wurmbrand, eiginkonu
neðanjarðarprestsins. t bók sinni
greinir frú Wurmbrand frá þvi
hvernig bjargföst trú á guðlega
handleiðsluveitti henni styrk til
þessaölifa af ómannúðlega með-
ferð i fangelsum kommúnista i
Rúmeniu.
Á bókarkápu segir m.a.: Höf-
undur þessarar bókar, Sabina
Wurmbrand, er um margt frá-
bær. Árum saman verður hún að
sæta hinni hraksmánarlegustu
meðferð i fangabúðum kommún-
ista I heimalandi sinu Rúmeniu.
Pyndingar og hvers konar harð-
rétti eru megineinkenni i dag-
anna þraut. Þjakandi áhyggjur
vegna eiginmanns og sonar leggj-
Tækni/Vísindi
Nýjar aðferðir til orkuvinnslu2,
Orkuvinnslustöövar, þar sem
orka væri unnin beint úr elds-
neytinu án þess að rafall kæmi
inn i spilið hefur ávallt verið
eins konar draumsýn visinda-
manna, vegna þess að sú
aðferð myndi geta aukiö nýtni
orkuveranna um 50%.
En um svipað leyti opnuðust
nýir möguleikar á sviði kjarn-
orkuvinnslu. Svo virtist sem
þar væri fundin lausn á orku-
vandræðum veraldar um
langa framtið. Þvi var viðast
hvar dregið úr rannsóknum á
þeirri aðferð sem hér er til
umræðu, — nema i Sovét-
rikjunum.
1 kring um árið 1960 hófu
margar þjóðir rannsóknir á
þessu sviði. Þá var ljóst orðið
að helstu orkulindir veraldar
myndi þrjóta fyrr en varði.
78S-2.
önnur ástæða fyrir þvi að
dregið var úr rannsóknum var
sú að tæknileg vandamál sem
þessu fylgdu voru gifurlega
mörg.
Sem fyrr segir gekk þessi
aðferð út á það að rafmagn
var unnið beint úr heitum
vökva.