Alþýðublaðið - 09.03.1978, Síða 5

5
SÍSS"
Fimmtudagur 9. marz 1978
Uppsagnir leikara:
þeim fáu leikurum fast-
ráðnum á þess snærum,
án þess að svelta þá og
virðist kannski nokkur
von til að úr rætist.
Nú um skeið hafa
leikarah jonin Brynja
Benediktsdóttir og Er-
lingur Gíslason verið
starfsmenn félagsins og
veita víst fersku lífi í
starfsemina. Það er von
allra að Leikfélag Akur-
eyrar fái að festa djúpar
rætur sem þriðja atvinnu-
leikhús landsins.
Verkefnið sem LA
sýndi sunnan fjalla var
Alfa Beta eftir E.A.
Whitehead. Leikritið var
frumsýnt i Apollo leik-
húsinu i Lundúnum árið
1972 og síðar sama ár í
Royal Court leikhúsinu og
1973 hóf það göngu sina í
New York og viðar.
Kristrún Eymundsdótt-
ir hefur þýtt það á lipurt
og klárt mál, Þráinn
Karlsson gerir leikmynd,
sem við að visu fáum ekki
aö sjá nema leikmuni og
búninga, leikstjóri er
Brynja Benediktsdóttir.
Leikurinn gerist á
heimili Elliot hjónanna í
Liverpool á níu ára
tímabili.
Þetta er saga af hjónaskútu
sem er komin upp í kletta og
veltist um i oröabrimi hat-
urs og sársauka, ástin er
sokkin eða var hún kannski
aldrei með i lestinni? Skyn-
semi lemur með afbrýði, hjón-
in vita ekki hvað er til
ráða, eiga ekkeít lengur að
gefa nema ögn af gerfimannúð,
veik og eigingjörn von lifir með
konunni um að hún fái haldið
manninum og hjúkrar þessari
von þar til hún sjálf er orðin
sjúk. Maðurinn þráir frelsi,
honum stendur ógn af árum,
velgja sækir hann heim i sam-
búð við þessa konu, en frelsið
sem hann sækist eftir er sjálft i
hlekkjum. Hvorugt kann lengur
að segja frá upphafi i réttu máli,
þau fljúgast á eins og særð dýr.
Og inni i svefnherbergi sofa
börnin tvö, hver ber ábyrgðina á
þeim? En kannski geta þau
bara hjólað burt frá öllu sam-
an? Þetta verk segir óþægilegan
sannleika af veikleika
manneskjunnar. Leikarar eru
tveir. Sigurveig Jónsdóttir og
Erlingur Gislason. Sigurveig er
einaf traustustuleikurum LA og
leikur hennar i hlutverki Normu
með ágætum. öll hennar túlkun
sönn og samræming orða og
athafna góð, hún er ósáttfús
eiginkona, duttlungafull, og
auðsærð, einmana og sjúk.
Erlingur Gislason er góður
leikari. Hann leikur erfiðustu
hlutverk án sýnilegra átaka,
hann hefur einkar gott lag á að
gera allt eðlilegt, hatur, gleði,
uppgerð, sorg. Hann stillir
krafti sinum mjög til samspils
við mótleikara sinn, og úr
verður góð og menningarleg
sýning, þeim báðum til sóma.
Leikstjórn Brynju Benedikts-
dóttur vönduð og skynsamleg,
staðsetningar þægilegar á að
horfa, skilningur og framsetn-
ing raunsæ.
Má ég biðja þau að flytja
Leikfélagi Akureyrar allar
góðar óskir.
8. mars 1978
sendi okkur sýnishorn í
Þjóðleikhúskjallarann,
en félagið var stofnað í
apríl 1917 og er að ganga
sjötugt og berst nú mjög
fyrir þvi að fá að halda
Það hefur lengi legið i
lofti sá grunur, að leik-
list væri jafnvel framin
hinu megin við Elliðac
norðan f jalla allar götui
Leikfélag Akureyri
IÚR LEIKHÚSINU
Jónas Jónasson skrifar:
Góðir gestir
— segir í bréfi Þjóðleikhússtjóra
Alþýðublaðinu hefur
borizt bréf undirritað af
Sveini Einarssyni Þjóð-
leikhússtjóra tengt skrif-
um dagblaðanna varðandi
uppsagnir leikara Þjóð-
leikhússins á B-samningi.
Bréfið, í heild sinni, fylgir
hér:
Vegna blaðaskrifa um uppsögn
B-leikara leikhússins þykir eðli-
legt að gerð sé grein fyrir nokkr-
um staðreyndum i þessu máli.
1. B-samningar eru árs-
samningar. Þeim hefur verið sagt
upp áður, bæði öllum og eins ein-
stökum leikurum, án þess það
hafi talist mikil tiðindi, enda var i
upphafi ætlast til að einhverjar
tilfæringar yrðu öðru hverju um
ráðningar leikara samkv. þessum
samningi.
2. Undanfarin ár hefur undir-
ritaður kallað til sin leikara á B-
samningi 1. april og tilkynnt
þeim, hvort um endurráðningu
yrði að ræða. Við siðustu
samningagerð i haust kom hins
vegar inn nýtt ákvæði, þar sem
settur er inn 6 mánaða
uppsagnarfrestur miðað við 1.
september. Af leikhússins hálfu
var þesw* tkvæði mótmæk, enda
er áætlunargerð aldrei það langt
komin 1. mars að leikstjórar geti
sagt fyrir um óskir sinar i sam-
bandi við hlutverkaskipun næsta
ár. Raunsæilegri dagsetning væri
sem næst 1. mai.
3. Af þessum sökum var haft á
orði við samningaborðið i haust,
að samningum yrði þá að segja
upp 1. mars, ekki vegna þess að
leikhússtjórn hyggðist gera
neinar stórbreytingar i leikaraliði
— flestallir yrðu trúlega endur-
ráðnir — heldur af prinsip-
ástæðum, sem mótmæli gegn
óheppilegum ákvæðum i
samningum.
'4. Þegar uppsagnarbréfin fóru
að berast, var óskaö eftir
viðræðufundi milli leikhússtjórn-
ar og fulltrúa SFR og leikara,
vegna þess að þá voru nýaf-
staðnar umdeildar verkfallsað-
gerðir og i hita dagsins höfðu ein-
hverjir imyndað sér að hér væri
um að ræða einhvers konar
hefndarráðstafanir af hálfu leik-
hússins. Þessi viðræðufundur fór
vinsamlega fram. Þar var farið
fram á að leikhúsið drægi upp-
sagnirnar til baka, ella yrði þetta
túlkað sem svar við verkfalls-
aðgerðum. Stjórnendur leikhúss-
ins höfnuðu þvi og lýstu þvi að hér
v*ri um tvöéskyld mál að ræða,
dagsetaiwgia 1. nars i
samningum ákveðin löngu áður
en BSRB ög önnur launþega-
samtök ákváðu aðgerðir sinar og
vitni að þvi að leikhússtjórnin var
með uppsagnaráform, áður en
spurðist um aðgerðir BSRB.
Fulltrúar SFR og leikara lýstu
þá yfir þvf að þeir litu á það sem
formgalla á uppsögnunum að hún
var stiluð og póststimpluð 1. mars
og ekki fyrir miðnætti hinn 28.
febr. Leikhúsið leitaði siðan lög-
fræðilegs álits á þessu máli og
virtist sem um það væri skiptar
skoðanir. Hinsvegar kom aldrei
til greina af leikhússins hálfu að
láta dómstóla kveða upp úr i sliku
máli. Uppsögnin var fyrst og
fremst formsatriöi af leikhússins
hálfu til að þoka til ákvæðum i
samningum, en var ekki ætlað að
hafa mikla praktiska þýðingu.
Þvi var lýst strax að til stæði að
endurráða flestalla leikarana og
nýta fulla tölu þeirra.
5. Fullyrðingar Einars Ólafs-
sonar i Dagblaðinu varðandi
þetta mál vekja fremur furðu en
traust. 1 hópi B-leikara eru bæöi
einstaklingar sem studdu
aðgerðir BSRB og lögðu niður
vinnu og aðrir sem ekki gerðu það
og komu til vinnu. Það væri
undarleg lógik, ef uppsagnirnar
voru hugsaðar sem refsiaðgerðir,
að láta þær bitna jafnt á rttt-
látum sem raaglátum. Kannski órökstuddar fnllyrðingar I Wö*.
væri ekkl óskynsanlegt að kanua Meðþökk fyrir birtinguna.
mát ketnr átknr •• kiaafé* er með gveint Eianreeni
,;Uppsögnin fyrst og fremst
formsatriði...”