Vísir - 25.02.1969, Blaðsíða 8

8
VISIR
Útgefandi: ReyKjaprent h.t.
Framkvæmdastjóri Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
ACstoóarritstjóri: Axel Thorsteinson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjómarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingar: Aðalstræti 8. Simar 15610 11660 og 15099
Afgreiösla: Aöalstræti 8. Sími 11660
Ritstjóm: Laugavegi 178. Sími 11660 (5 línur)
Askriftargjald kr. 145.00 á mánuöi innanlands
I lausasölu kr. 10.00 eintakið
Prentsmiöja Vfsis — Edda h.f.
Nixon fer>vel af staö
þegar Nixon var kjörinn forseti Bandaríkjanna fyrr (
í vetur, höfðu margir á orði, að hann væri frekar lit- /
laus fulltrúi meðalmennskunnar og mundi ekki finna )
lausnir við hæfi hinna viðamiklu vandamála Banda- \
ríkjanna. Þessi hrakspá hefur ekki rætzt, heldur hef- \
ur Nixon komið skemmtilega á óvart. Að vísu er of (
snemmt að vega og meta stjórn eftir aðeins mánaðar (
setu, en ekki er hægt að segja annað en byrjun Nixons /
lofi góðu. í
Komið hefur í ljós, að Nixon hefur mikla skipulags- (
hæfileika. Hann hefur byggt upp æðstu stjórn ríkis- (
ins eins og um stórt fyrirtæki væri að ræða. í því )
skyni hefur hann kallað til síh fjölda hæfileikamanna. )
Annars vegar hefur hann valið óþekkta framkvæmda- \
menn í ráðherrastöður og hins vegar hugsuði í ráð- (
gjafastöður. Mannaval Nixons hefur hlotið mikið lof. (
Menn hans eru engir kreddumenn, heldur menn, sem (
hafa þjálfun í að finna skynsamlegar lausnir og koma )
þeim umsvifalaust í framkvæmd. -* 'f)
Stjómvizka Nixons í utanríkismálum hefur komið \
á óvart. Margir óttuðust, að hann yrði of harður í (
hom að taka. En allt annað hefur verið uppi á ten- (
ingnum. Hann hefur bæði reynt að koma á viðræðum (
við sovétstjórnina og stjórn Kína, óg hann hefur reynt )
að bæta sambúðina við Frakkland og Egyptaland. )
Þá hefur hann hvatt Bandaríkjaþing til að samþykkja \
alþjóðatillöguna um bann við tilraunum með kjarn- (
orkuvopn. Loks virðist hann hafa varpað fyrir borð (
kenningunni um, að Bandaríkin verði að hafa yfir- (
burði yfir Sovétríkin í hermálum, og er farinn að tala ))
um jafnvægi í staðinn. Öll þessi atriði benda til þess, )1
að Nixon muni sýna fágaða stjómkænsku í utan- 11
ríkismálum. (
Póstþjónusta Bandaríkjanna hefur jafnan verið not- )
uð sem bitlingajata stjórnarflokksins og er það arfur \
frá frumstæðari tímum. Nixon hefur nú stöðvað þessa (
misnotkun póstþjónustunnar. Hann hefur einnig aflað ^
sér virðingar fyrir fleiri aðgerðir heima fyrir. Hann (
hefur rekið á eftir umbótum í skólamálum og bjarg- (
að vísindafé, sem stjórn Johnsons hafði strikað út )
af fjárlögum. Hann er að láta sernja ströng lög um \
olíumengun sjávar. Og kunnugir segja, að hann sé \
að undirbúa ':arða baráttu gegn einokun og hringa- (
myndun. Og loks hefur hann fengið ýmsa þekkta (
svertingja til starfa fyrir sig og hefur þannig dregið (
úr vantrú þeirri, sem svertingjar höfðu á honum. )
Vandamál Bandaríkjastjórnar eru hrikaleg. Nægir \
að minna á Víetnam-stríðið, jafnréttismál svertingja (
og skólamálin. Til þess að leysa slík mál þarf djarfa (
hugsun og örugga framkvæmdastjórn. Það álit hefur (
verið útbreitt, að Nixon væri ekki nægilegt mikil- (
menni til að fást við þessi mál. En allt bendir til þess )
að Nixon ætli ekki að láta gagnrýnendurna hafa síð- \
asta orðið. - \

B Vestrænum fréttariturum í
ísrael ber saman um, að
árásin á ísraelsku Boeingþotuna
á flugvellinum í Ziirich hafi nán-
ast komið sem reiðarslag yfir
israelsku þjóðlna. Þeir segja, að
hún — eða að minnsta kosti
mikill hluti landsmanna — hafi
gert sér vonir um, að hefniárás-
in á alþjóðaflugvöllinn í Beirut
reyndist ráöning, sem dygði og
Arabaríkin myndu sjá sitt ráð
vænst, að grípa til ráöstafana til
þess að hindra frekari árásir á
farþegaflugvélar, en nú hafa
menn hrokkið við ónotalega.
í fréttapistli eins fréttaritar-
ans segir, aö ísraelsmenn óttist
nú, aö þeir veröi aö berjast á
„þremur vígstöövum“, og eiga
Ovissar
ina á El
við, að nú megi vænta’ árása á
flugvélar ísraels og skip, ísraelsk
sendiráð og ísraelskar stofnanir
erlendis, hvar sem er — nema
Ziirich-árásin leiöi til alþjóð-
legra ráðstafana, sameiginlegra
átaka við forustu Sameinuðu
þjóðanna til að girða fyrir þessa
nýju hættu. ísraelsstjóm, sem
hefur setið á fundum og rætt
árásina, hefur ekki enn gripið
til nýrra hefniráðstafana- Stjórn-
Yigael Allon.
in skrifaöi Sameinuðu þjóðunum
og hvatti til alþjóðlegs átaks —
en þegar þetta er skrifað er allt
á huldu um hvað Sameinuðu
þjóðimar gera í málinu. Á hinn
bóginn hefir allt eftirlit veriö
mjög hert á alþjóðaflugvöllum
samkvæmt fyrirmælum þeirra,
sem þar bera ábyrgð á öryggi
farþega og flugvéla.
Hin nýja árás hefir sett ísra-
elsku stjórnina i mikinn vanda.
Haft er eftir ísraelskum embætt-
ismanni.
Ef við grípum til okkar ráöa
eigum viö á hættu, að ný styrj-
öld breiöist út. Ef við aðhöf-
umst ekkert týflum við öryggi
iandsins í aukna hættu.
í vikulokin seinustu ríkti enn
vafi mikill um hvað gerast
myndi. Beðið var með hefniárás-
ir af ísraels hálfu, en haldið á-
fram að vinna stjórnmálal. gegn
tilraunum Frakklands og Sovét-
rikjanna að þvinga upp á Israel
og Arabalöndin samkomulagi til
lausnar deilum þeirra. ísraeiska
stjómin óttast nefnilega að
slíkt samkomulag verði hagstæö
V1SIR . Þriðjudagur 25. febrúar 1969.
Myndin er af bandarískri Phantom-þotu, en komið hefur til
mála, að ísrael fengi slíkar þotur frá Bandaríkjunum, en þó
mun sennilega ekkert verða gert frekar í því máli meðan fjór-
veldin reyna að finna leið til samkomulags um friðarumleit-
anir. — Það hefur vakið nokkurn ugg í Arabalöndum, sem
haft var eftir Denis Healy landvamaráðherra Bretlands ný-
lega, að staðið yrði við gerða samninga um sölu á hergögn-
um til ísraels, en þeir fjalla m. a. um sölu á Centurion skrið-
drekum. Sagði einn af fyrirlesurum brezka útvarpsins, að nú
ríkti tortryggni í garð Breta, og hefði raunar gert lengi, en
Arabar treystu á Sovétríkin og Frakkland og hefðu gert sér
auknar vonir um að tekið yrði fyrir allar hergagnasendingar
til ísraels, en fengju sjálfir hergögn áfram í stríðum straum-
um frá Sovétríkjunum!
horfur eftir árás-
Al farþegaþotuna
ara Aröibum en ísraelsmönnum.
Afstaða fyrrnefndra stórvelda,
og einnig Bretlands og Banda-
ríkjanna, sem kunna að bera
sameiginlega fram málamiðlun,
er sú að ástandið sé svo hættu-
legt heimsfriðnum, að deiluna
veröi að leysa sem skjótast.
Enn er flest í óvissu um það,
hvort samkomulag næst um
lausn milli stórveldanna, og ef
það næst, hvort tekst aö fá aðila
til aö fallast á það og búa svo
örugglega um hnútana, að þaö
verði haldið. Ef til vill gerist
lítiö varðandi lausn, fyrr en eftir
heimsóknir Nixons og ljóst er
að samkomuiagsumleitanir fjór-
veldanna kunna aö taka nokk-
urn tíma, þótt þörfin á bráðri
lausn sé eins brýn og reynd ber
vitni. Og hvenær sem er getur
eitthvað gerzt, sem veldur nýj-
um erfiðleikum, eða ef til vill
tendrar nýtt bál, bál sem breiö-
ist út.
í útvarpi frá ísrael minnti fyr-
irlesari um hemaöarleg mál á
þaö, að nálæg Arabalönd hefðu
lýst velþóknun sinni á hryðju-
verkastarfsemi Palestinufreísun-
arhreyfingarinnar. Nasser for-
seti Egyptalands kvað • hana
heyja réttlátt stríð „til frelsunar
Palestínu", en „hann getur
ekki“, sagöi fyrirlesarinn, „stutt
hreyfinguná stjórnmálalega og
efnahagslega annan daginn, en
afsalaö sér allri ábyrgö hinn.
Hryðjuverkasamtök Araba
fylgja engum „spilareglum" í
baráttunni gegn okkur og þau
verða að vera við því búin, aö
í framtíðinni fylgjum við ekki
neinum reglum heldur“.
Það er engum blööum um það
að fletta, að náist ekki samkomu
lag fljótlega v-ið alþjóðaforustu,
verða hatur og hefnigirni á báöa
bóga áfram ríkjandi. ífokkrar
vonir um, að eitthvað raunhæft
verði gert, byggja margir á því,
að aðrar þjóöir verða aö láta
málin til sín taka og knýja á
með alþjóðaátak, þar sem hryöju
verkamenn hafa enn fært út
kvíamar — þeir yiröasf\þess al-
búnir að heyja baráttuna hvar
sem er, eins og sjá má af því,
aö seinasta árásin er gerð í hlut
lausu landi, en með henni var
tugum mannslífa teflt í meiri
hættu en fram kom í fyrstu frétt
um, þar sem við leit í bíl árásar
manna eftir handtöku þeirra
fundust sprengjur, sem þeim
vannst ekki tími til að varpa,
sökum þess hve fljótt þeir voru
yfirbugaðir, en það gerðu slökkvi
liðsmenn flugvallarins, áður en
lögreglan kom á vettvang.
1 gær var haft eftir Allon hers-
höfðingja, varaforsætisráöherra,
út af árásunum á ísraelskar flug
vélar, að leiötogar Araba mættu
vel muna, að ísraelski herinn
gæti „teygt armana" langt til
réttmætra gagnaðgerða.
Skömmu áöur en blaðið fór i
pressuna í gærmorgun bárust
eftirfarandi fréttir um nýja
hefniárás:
1 fréttum frá Tel Aviv, Dam-
askus Beirut og Kairo, er sagt
frá ísraelskri loftárás á tvo staði
í Sýrlandi.
Hemaðarlegur formælandi í
Damaskus sagði, að 120 borg-
arar hefðu særzt í árásinni á E1
Hamma, sem er eitt af úthverf-
um bamaskusborgar, og á Mai-
Saloun, sem er nál. landamær-
um Libanon. Tollstöðin í Mai-
Saloun er sögð í rústum eftir
árásina.
Símasamband milli Libanon
og Sýrlands rofnaði eftir árás-
ina.
I frétt frá Damaskus var sagt,
aö skotnar hefðu verið niður af
sýrlenzka flugha-num og með
loftvamabyssum Mirage-þotur
israelská flughersins. Tvær sýr-
lenzkar flugvélar af geröinni
Mig-17 voru skotnar niður.
í frétt frá Tel Aviv var sagt,
að hér hefði veriö um aö ræða
stöðvar, þar sem voru búöir
skæruliöa, og sé það hald
manna, að þar hafi verið nokk-
/ur hundruð þeirra er árásin var
gerð. Formælandi ísraelska hers
ins, sem þetta er eftir haft, vildi
ekki koma meö neinar ágizkanir
um manntjón. Hann kvaö ísra-
elsku flugm^nnina hafa haft
skýr fyrirmæli um að ráöast ein-
göngu á hernaöarleg mörk. Þá
sagði hann að nokkrar sýrlenzk-
ar flugvélar „hefðu verið nálæg-
ar en gert aöeins fálmkenndar til
raunir til þess að aðhafast nokk-
uö“.
Frá Kairo vai simað, að öllum
flugvöillum Sýrlands heföi verið
lokað og allt flug yfir landiö
bannað.
Árásin var í fyrstu talin
til hefndar fyrir árásina á
ísraelsku flugvélina í Ziirich, en
hryðjuverkamennirnir, sem
frömdu hana kváðust hafa kom-
iö frá Damaskus og feneið ryr-
irmæli sfn þar. I síðari fréttuni
frá ísrael var þessu neitað.
A. Th.