Vísir - 15.09.1970, Qupperneq 8
8
VIS IR . Þriðjudagur 15. september 1970.
Otgeran 1. Reykjaprent nt
Framkværndastjóri Sveinn R Eyjólfsson
Ritstjón Jónas Kristjánsson
Fréttastjón Jón Biryir Pétursson
Ritstjórnartulltrúi Valditnar H lóhannesson
Auglýsingar BröttuKÖtu ’Jb Siiriai 15610 11660
Afgreiösla Bröttuaötu 3b Simi 11660
Ritstióri Laugaveai 178 Sirm 11660 Lð linur)
Askriftarviaid kr 165 00 á mánuði innanlands
I lausasöli kr 10.00 eintakif
Prentsmiója Visis - Edds nt
Nýi ráðherrann
Auður Auðuns hefur nú brotið ísinn í þriðja sinn.
Árið 1935 varð hún fyrst íslenzkra kvenna til að
ljúka lögfræðiprófi. Árið 1959 varð hún borgarstjóri
í Reykjavík, fyrsta og eina konan, sem gegnt hefur
því starfi. Og nú hefur hún verið valin til að verða
ráðherra, einnig fyrsta konan, sem slíkt traust er sýnt.
Stjórnmálaferill Auðar hefur verið sérlega farsæll.
Hún hefur vaxið af verkefnum sínum og nýtur al-
menns trausts þeirra, sem til þekkja. Það var því eng-
in tilviljun, að þingflokkur sjálfstæðismanna valdi
hana einróma til að verða dóms- og kirkjumálaráð-
herra í væntanlegu ráðuneyti Jóhanns Hafstein.
Það er mikið ábyrgðarstarf að vera dómsmálaráð-
herra. í því felst yfirstjórn allrar löggæzlu á landinu,
landhelgisgæzlu og almannavarna, svo að eitthvað
sé nefnt. Það hlýtur að vera kynsystrum Auðar fagn-
aðarefni, að fjögurra barna móður skuli vera falið
þvílíkt ábyrgðarstarf í þjóðfélaginu.
Óþarfi er að rekja í einstökum atriðum langan
stjórnmálaferil Auðar. Athyglisvert er, að hún hefur
ekki eingöngu sinnt þeim málaflokkum, sem stund-
um eru nefndir „piálefni kvenna“ og ^skipað er á
óæðri bekk þjóðmálanna. Bæði í borgarstjóm og á
alþingi hefur hún fjallað mikið um mál, sem síður
en svo eru talin á verksviði kvenna.
Auður er eina konan, sem situr á alþingi. Af 60
þingmönnum eru 59 karlmenn. Þetta er aðeins eitt
af ótal dæmum um, hve misskipt er áhrifum karla og
kvenna í þjóðfélaginu. Að verulegu leyti er þjóð-
félagið sniðið við hæfi karla, og konur gegna þar
aukahlutverkum. Þannig er ástandið um allan heim.
En þessi misskipting virðist vera eindregnari hér
á landi en á Vesturlöndum, þar sem gætt hefur hæg-
fara þróunar í jafnræðisátt. Ástandið hér minnir á
Sovétríkin, þar sem konur eru ákaflega valdalitlar
í opinberu lífi, þótt þær séu talciar hæfar til að vinna
úti í aumustu störfum þjóðfélagsins.
Þjóðfélag nútímans á það sammerkt með fyrri þjóð-
félögum að ætla Jconum það sérstaka hlutverk að
gæta bús og barna. Sumir spá því, að þetta fari að
breytast í náinni framtíð, en aðrir telja slíkt vera
óraunhæft. Þekking manna á félagsvísindum er enn
ekki nógu mikil til þess, að hægt sé að skera úr því
deilumáli.
Alténd er staðreyndin í nútímanum sú, að þær kon-
ur, sem vilja hasla sér völl í ábyrgðarstörfum þjóð-
félagsins, hafa mjög á brattann að sækja. Þær verða
að leggja harðar að sér en karlarnir, jafnvel þótt þær
hafi hjálp við heimilishald og barnauppeldi. Undir
slíkum kringumstæðum er óhjákvæmilegt, að mikið
sé spunnið í þær konur, sem sigrast á erfiðleikunum
og komast í mestu virðingarstöður þjóðfélagsins.
Frammistaða Auðar hlýtur að véra öðrum konum
mikil hvatning til að láta að sér kveða.
Bandarísk blöð skýra frá grun sinum, að rússnesku flugvél- |
arnar, sem lentu á Keflavikurflugvelli, hafi flutt langdrægar
eldflaugar til Kúbu
■ s
Þetta eru risaeldflaugar, sem sýndar voru í Moskvu á afmæli rússnesku byltingarinnar.
Margir halda, að Sovétríkin hafi komið slíkum flaugum i stöðvar á Kúbu.
ÍNý Kúbudeila í uppsiglingu?
s
Bandarísk blöð skrifa
um það þessa dagana, að
grunur leiki á, að rúss-
nesku flugvélarnar, sem
lentu á Keflavíkurflug-
velli, hafi flutt eldflaug-
ar til Kúbu. Er bent á,
að þessar flugvélar hafi
lent á Kúbu, og margar
þeirra verið þar alllengi.
Samkvæmt öðrum heim
ildum hafa Rússar flutt
langdrægar eldflaugar
til Castros, og við borð
liggi, að sagan frá 1962
muni endurtaka sig.
Allar bandarískar
borgir í skotmáli
„Kúbudeilan" fræga varð fvr-
ir átta árum. Þá tókst John
Kennedy Bandaríkjaforseta með
ákveðni sinni að fá Rússa til
að flytja langdrægu eldflaugam-
ar burt frá Kúbu. Þetta voru
einhver háskalegustu andartök
kalda striðsins.
Nú segja sum bandarísk blöð,
að Rússar hafi flutt til Kúbu
eldflaugar, sem draga milli 1500
og 5000 mílur og geti borið
kjarnavonn. Þetta þýddi, ef rétt
er, að allar stórborgir Banda-
ríkjanna væru í skotmá'li eld-
flauganna á Kúbu.
Eldflaugar í vélunum,
sem hér lentu?
65 risaflugvélar frá Sovétrfkj-
unum fluttu f sumar birgðir til
jarðskjálftasvæðanna í Perú.
Þessar vélar miMilentu á Kefla-
vfkurflugvelii, svo sem kunnugt
er, og fóru þ-aðan tiil Kúbu. Blöð
hafa látið að þvf liggja, að i
þeim hafi verið eldflaugar. Op-
inberir aðilar í Bandarlkiunum
hafa aldrei Iátið að þvi liggja,
að sovézku flugvélamar bæru
vopn til Kúbumanna. Þeir hafa
heldur ekiki tekið undir sögum-
ar um njósnir Rússa yfir íslandi
og umhverfi þess.
Kvittur kom upp fyrr í sum-
ar, að Sovétríkin væru að flytja
langdrægar eldflaugar til Kúbu.
Höfðu njósnarar Bandarfkjanna
orðið varir við ýmislegt, sem
benti til þess.
Bandarískar njósnaflugvélar
af geröinni U-2 fljúga stöðugt í
mikiMi hæð yfir Kúbu og ljós-
mynda þar hvaðeina, sem sést
á yfirborði jarðar.
Kúba sundurgrafin
Paul D Berthel, sem er for-
ystumaður í félagsskap útlaga
frá Kúbu, segir að á Kúbu hafi
veríð grafin hundruð hella og
ar á Kúbu, að mikill viðbúnaður
hafi verið í herstöð Rússa f
Las Villas-héraði. „Allt umhverf
is vom gaddavírsgirðingar, og
rússneskir hermenn með vél-
byssur voim stöðugt á kreiki.
Nær daglega komu til stöövar-
innar vörubifreiðir, oft með fail-
inn farm. Jeppar og flutninga-
bílar hlaðnir rússneskum her-
mönnum fóru inn í herstöðina.“
Aðrir sjónarvottar skýra frá
Rússnesk flugvél lendir í Lima í Perú.
jarðhúsa. Göing hafa verið gerð
í fjöll. Þetta sé gert til þess að
fela vígbúnað Kúbumanna fyrir
bandarísku njósnaflugvélunum.
Castro segir hins vegar, aö þessi
búnaður sé gerður fyrir vegi og
vatnsleiðslur. Njósnarar Kúbu-
útlaga segja að þama séu hvorki
vegir gegnum fjöll eða flæði þar
um vatn.
Sjónarvottar hafa sagt frá
vörubifreiðum, sem hafi flutt
„langa og mjóa“ hluti inn í jarð
göngin í fjöl'lunum. Að vísu gætu
þetta verið vatnsrör. Útlagarnir
halda þó annað. Þeir, sem flúið
hafa frá Kúbu að undanfömu,
em fullvissir, að „eitthvað
stórt" sé þar f undirbúningi.
/
IIIIIIIIIIIK
m mm
ðaiBiiginiPFP'
Umsjón: Haukur Helgason.
Mikill herbúnaöur
Rússa
Það er haft eftir Pedro Man-
chego, 46 ára flóttamanni, sem
áður starfaði við skeytasending-
sívaxandi herstyrk Rússa á
Kúbu. Heribero Gonzales, 51s
árs flóttamaður, bjó nálægt ann-
arri herstöö.
„Ég sá þar þrettán landgöngu-
bíla, og voru milli tíu og
fimmtán rússneskir hermenn í
hverjum. Þeir vom vopnaðir
vélbyssum," segir Gonzales. Aðr
ir flóttamenn hafa skýrt frá
slíkum flutningum hermanna til
stöðva víös vegar á Kúbu.
Bandarískir hershöfðingjar
hafa látið f ljós þungar áhyggj-
ur vegna vaxandj stýrks Rúss-
anna. Þeir segja, að Kúba sé
mesta hernaðarríki í Ameriku,
aö Bandaríkjunum einum frá-
gengnum. Líklegt sé, að Rússar
hafi aðeins beðið færis, þegar
þeir neyddust til að flytja brott
eldflaugar sínar fyrir átta árum.
Þeir hafi látiö undan síga I bili
vegna ákveðni Kennedys forseta
og viljað komast hjá, að í odda
skærist í þá tíð. Hins vegar
hafi þeir aldrf i ætiað sér aö
leggja niður rófuna. Smám sam-
an hafi þeir styrkt aðstöðu sína
á Kúbu og jafnt og þétt flutt
þangað mikið magn öflugra
vopna.
Þessir flutningar hafi nú náð
hámarki i sumar. Búast megi
við nýrri Kúbudeilu á hverri
stundu.