Vísir - 27.11.1971, Blaðsíða 7

VISIR . Langardagur 27, nóvember IS7L
cTKknningarmál
Kristján Bersi Ólafsson skrifar um sjónvarp:
BLEKKINGIN
Á KJALVEG
TTRÆDDUR er ég um að
spumiogaþáttur Barða Frið-
rikssonar sé nokikuð harður und
ir tönn þehn, er ekki hafa þeim
mtia meira yndj af þjóðlegum
fróðtei'k og smásmyglilegum
sögusamfíningi Spurningar
hans spanna yfir furðu þröngt
svið og eru níðangurslega þung-
ar sumar hverjar. Það þarf þó
ekki endilega að vera galli;
hitt er verra að í síðasta þætti
kom það nokkrum sinnum fyrir
að stjórandanum láöist að fræða
áhorfendur um hið rétta svar,
eftir að báðir þátttakendur
höfðu gatað Og i eitt skipti
ætla ég að úrskurður stjórn-
anda og dómara um rétt svar
geti orkað nokkurs tvimælis.
Þar á ég við spurningu þeirra
um höfunda vísunnar:
Ljót er bölvuð blekkingin,
bhndar á lifsins Kjalveg.
Þó er verst ef þekkingtn
þjónar henni alveg.
Þessa visu töldu þeir yera
eftír skáidprestana séra Jón Þor-
láksson á Bægisá og séra
Snoera Björnsson á Húsafelli,
og eiga þeir að hafa hitzt á Kili
og ekki farið á millj þeirra
önnur orð en þessi visa, en sinn
helnringktn eiga þeir hvor um
sig að hafa ort af henni. Þetta
er samhljóða þvf sem segir í
Brekkukotsannál Halldórs Lax-
ness, og þangað hefur efniviður
spumingarmnar að öllum lík-
indum verið sóttur því að í
þættinum var líka spurt um
þjóðsöguna um viðskiptj sóra
Snnrra og'Magnúsar Stephensen,
eri frá þeim er einmitt sagt í
sama kafla Brekkukotsannáls.
Cagan um viðskipti séra Snorra
^ og Magnúsar er vissulega
eldri en Brekkukotsannáll og
meðal annars prentuð í þjóð-
sögum Ólafs Daviðssonar. Mér
er hins vegar ekki ljóst hvaðan
Laxness hefur söguna um sam
kveðlinginn, en geri þó ráð fyrir
að sú saga leynist einhvers stað
ar T þjóðsagnasöfnum prentuð-
um eða óprentuðum. Hins vegar
er sú saga tæpiega mjög göm
ul, og heidur verður að teljast
ólfklegt að hún eigi sér nokkurn
sögulegan grundvöll í fyrsta
lagi er vísan ungleg og i öðru
lagi er ákaflega óliklegt að þess
ir ágætu prestar tveir hafi
nokkru sinni farið um Kjöl;
Kjalvegur var yfirleitt ekki far
inn á síðari hluta 18du aldar, en
á þeim tíma ættj atburðurinn
að hafa gerzt, ef sannur væri.
Og T þriðja iagj er vísan þess
eðlis að óiíklegt er annað en
hún hefði flogið víða þegar i
stað, en í útgáfu Jóns Sigurðs-
sonar á kvæðum séra Jóns á
Bægisá er hún ekki með, \ og
bendir það til þes^ að Jón forseti
hafj hvorki heyrt vísuna né
séð, (a m k ekkj eignaðp séra
Jóni á Bægisá að hluta) þar eð
T þeirri útgáfu er nær öllu tjald
að sem til var eftir skáldið. þar
á meðaj ýmsum vísum sem séra
Jón átti ekki nema hluta í.
Nú er sagan í sjálfu sér ekk
ert verri fyrir það, þótt hún
sé tilbúningur, en mér fannst
það á skorta f áðurnefndum
þættj að fram kæmi, að hún er
sögn en ekki sagnfræði.
YNNINGIN á Flateyjarbók á
sunnudagskvöldið var fróð
leg og um margt betur gerðen
fyrrj kynrringarþáttur handrit-
anna. í' þetta skipti var T það
minnsta unnt að fylgjast með
textanum um leið og hann var
lesinn, en það var dálítið erfitt
í fyrra skiptið vegna þess að
myndavélarnár voru þá ekki
fyllilega í takt við leiðbeinand-
ann. Or þessu var búið að bæta
núna, þannig að sem leiðbeining
í handritalestri gat hann komið
að nokkrum notum. Og starfs-
menn Handritastofnunarinnar
sögðu skilmerkilega frá sögu
Flateyjarbókar og efni hennar,
eins og þeirra var von og vTsa.
Hitt er svo allt annað mál, að
ég er ekki viss um að kynning
ar af þessu tagi megnj að ‘vekja
hin fornu handrit til lífsins á
nýjan leik: í augum mikils hluta
landsmanna eru þau löngu hætt
að vera lifandi bökmenntir; á
þau er litið sem safngripi, sem
vissulega sé gaman að eiga, en
komj samtíðinni sáralítið eða
ekkert við
I þessum pistlum minum hér
1 T blaðinu hef ég allajafna ver
ið heldur fáorður um tónlistar-
‘þættj i sjónvarpinu enda' er
skyn mitt á þá hiuti fremur
takmarkað, svo að vægt sé tek
ið til orða Ég get þó í þetta
sinn ekki látið hjá líða að nefna
í framhjáhiaupj tvo tónlistar-
þættj frá sTðustu dögum. Annar
var þátturinn þ/rir ungt fólk á
mánudagskvöldið, en í mínum
augum og eyrum var hann
skemmtilegastur þeirra þátta til
þessa; fyrst og fremst þó fyrir
frábæra kímni unga mannsins
með munnhörpuna, Hannesar J.
Hannessonar. Hinn þátturinn var
þessum gjörólíkur, það voru af
Pablo Casals — yngdist um þrjátíu ár.
mælistónleikar Sameinuðu þjóð-
anna undir stjóm Pablo Casals.
Um tónlistina skal ég ekkert
segja, en það var ævintýri lík-
ast að sjá meistarann aldna,
hruman og kominn að fótum
fram, yngjast um minnsta kosti
30 ár við það eitt að sfíga upp
á hljómsveitarpaUinn og hefja
tónsprotann á loft. Og fögnuður
hans yfir að vera á þessu sviði
og þakkarræða hans til U
Thants sem kom á vitlausum
stað í hátíðahöldunum, þetta
hvort tveggja var í senn pate-
fískt og hrærandi.
Auglýsing
Þýzka sendiráðið í Reykjavík hefur tjáð ís-
ienzkum stjórnvöldum, að boðnir séu fram
styrkir handa íslenzkum vísindamönnum til
námsdvalar og rannsóknastarfa í Sambands-
lýðveldinu Þýzkalandi um allt að þriggja
mánaða skeið á árinu 1972. Styrkirnir nema
1.200 mörkum hið lægsta og 2.100 mörkum
hið hæsta á mánuði, auk þess sem til greina
kemur, að greiddur verði ferðakostnaður að
nokkru.
Umsóknum uni styrki þessa skal komið til
menntamálaráðuneytisins, Hverfisgötu 6,
Reykjavík, fyrir 1. febrúar n. k. Sérstök um-
sóknareyðublöð fást í ráðuneytinu.
Menntamálaráðuneytið,
25. nóvember 1971. .
HEILBRIGÐI
ÞIÐ GETIÐ SJÁLF BÆTT LÍKAMA YKKAR
Æ
f jÍmL

’Ar Trjmmæfingar
ir Megrun
★ Styrkæfingar
★ Vöðvaæfingar
ir Saunabað
Komið í reynsluííma yð-
ur að kostnaðarlausu
Opið fyrir konur: Mánud., miðvikud. og föstud. kl. 10—20.30.
Opið fyrir karlmenn: Þriðjud. oh fimmtud. kl. 12—14 og 17—20.30 og laugard kl.
Hringið í síma 14535 eða lítið inn.
10—16
HilLSURÆKTARSTOFA EDDU
Skipholti 21
við' Nóatún