Vísir - 26.08.1972, Qupperneq 6

6
Visir Laugardagur 26. ágúst 1972
VÍSIR
Útgefandi: Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Fpéttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingastjóri: Skúli G. Jóhannesson
Auglýsingar: Hverfisgötu 32. Simar 11660 86611
Afgreiösla: Hverfisgötu 32. Simi 86611
Ritstjórn: Siöumúla 14. Simi 86611 (5 linur)
Askriftargjald kr. 225 á mánuöi innanlands
i lausasölu kr. 15.00 eintakiö.
Blaöaprent hf.
Sannleikurinn um skattana
Það hefur löngum verið sagt, að margir séu
reiðir fyrst eftir að skattskráin kemur út og
álagningarseðlarnir eru sendir heim til manna,
en svo dvini reiðin þegar frá liði og flestir sætti
sig við orðinn hlut, ef þeir sjái enga leið til að fá
álögurnar lækkaðar.
Þessi regla virðist ekki gilda um megin þorra
skattgreiðenda nú. Aldrei hafa eins margir verið
reiðir, og ekkert bendir til að mönnum sé að
renna reiðin við rikisstjórnina. Æði mörgum mun
þykja harla litið i launaumslaginu sinu, þegar
frá eru taldar kvittanirnar fyrir þvi, sem af
þeim er dregið i opinber gjöld. Ýmsir hafa orð á
þvi, að þeim reynist vandfundin ráð til þess að
sjá sér og fjölskyldunni farborða með því, sem
eftir er, þegar rikishitin hefur fengið sitt.
Þegar rikisstjórnin lagði fram skattafrum-
vörpin tvö i desember sl. benti stjórnarandstaðan
á að þau væru ,,verr undirbúin og flausturslegar
samin en nokkur önnur stjórnarfrumvörp um
skattamál , sem lögð hafa verið fyrir Alþingi á
undanförnum áratugum. Málsvarar rikis-
stjórnarinnar brugðust þá hinir verstu við og
sögðu að frumvörpin væru mjög vandlega undir
búin og skattheimtan yrði miklu réttlátari en
áður, þegar lagt yrði á eftir hinum nýju lögum.
Á þessu voru svo stjórnarblöðin að klifa sýnkt
og heilagt og eins eftir að skattskrárnar voru
komnar út og allir hlutu að sjá,hvaða afleiðingar
lagabreytingin hafði i för með sér, Nú gat þjóðin
séð svart á hvitu, hverjir höfðu verið að reyna að
blekkja hana allt frá jólum og fram á sumar, og
einnig hverjir höfðu sagt henni satt um það sem
koma mundi.
Samkvæmt opinberum tölum, sem allir, er það
vilja,geta sannfært sig um að eru réttar, greiddu
einstaklingar i Reykjavik i tekjuskatt og nef-
skatta til rikisins 975,4 millj. kr. árið 1971.En á
þessu ári er þeim gert að greiða i tekjuskatt
1636,6 millj. kr. Hækkunin nemur hvorki meira
né minna en 68% Hins vegar eru tekjurnar sem
lagt var á nú, aðeins 25% hærri en i fyrra. Hver
eru svo breiðu bökin, sem þessar auknu byrðar
eru lagðar á? Að mestum hluta eru það launa-
stéttirnar, að undanteknum þeim allra lægst
launuðu sem tekjuskatturinn kemur eitthvað
léttar niður á. Ekki má þó gleyma álagningunni á
tekjur ellilauna- og lifeyrisþega, sem stjórnin
neyddist til að láta lagfæra nokkuð og viður-
kenndi þaí með þann lið mistakanna i skatta-
lögunum.
Á það hefur margsinnis verið bent, að með nýju
skattalögunum var stórlega gengið á rétt sveitar-
félaganna, enda var það bersýnilega ætlun
stjórnarinnar, og þá ekki sizt að þjarma þar sem
rækilegast að Reykjavik, af þvi að Sjálfstæðs-
flokkurinn fer þar með meirihluta i borgarstjórn.
Siðan átti svo, eins og gert hefur verið, að nota
það til árása i borgarstjórnarmeirihlutann að
hann neyddist til að nota þær álagsheimildir
sem nálega allir kaupstaðir landsins hafa þurft
að gera. Samt er það svo, að útsvör i Reykjavik
hækkuðu ekki nema um 14% þótt tekjurnar
hækkuðu um 25%.Hjá rikinu er hins vegar
hækkun tekjuskattsins að heildarmeðaltali um
eða yfir 40% Þannig hefur rikisstjórnin efnt lof-
orð sitt um lækkun skatta á almenningi.
ÚRSLITASTUNDIR
MANNLEGRAR VERU
Á 3-6 ÁRA ALDRI
Að þvi er barnið varðar er teningnum kastað áður
en það er fimm ára gamalt. — Þannig farast frönsk-
um félagsmálasérfræðingi orð og á það munu flestir
uppeldisfræðingar fallast, en hann telur einnig að
helztu úrslitastundir mannlegrar veru séu á þriggja
til sex ára aldursskeiði. A þvi timabili mótast allt
æviskeið og framtið mannsins, en samkvæmt höf-
undinum er þetta jafngildi jarðfræðilegs timabils.
Allar athuganir hafa sýnt að þetta eru engar ýkj-
ur. Það sýnir og fram á mikilvægi undirbúnings-
menntunar, sem þróazt hefur með leifturhraða i
flestum löndum siðan um aldamót. í því sambándi
hefur rikisstjórnum landanna verið margvislegur
vandi á höndum.
CLAUDE GAMBIEZ, mennta-
málaritstjóri FIGARO skrifaði
þessa grein sérstaklega fyrir
blöð, sem njóta þjónustu Evrópu-
ráðsins.
Smábarnaskólinn er eitt mikil-
vægasta stigið á menntabrautinni
og hefur Evrópuráðið réttilega
haft afskipti af þvi um nokkurt
skeið. I októbermáuöi 1971 bauð
nefnd Evrópuráðsins, sem fjallar
um almenna menntun og tækni-
menntun, fulltrúum nokkurra
þjóða á ráðstefnu í Feneyjum til
að ræða um markmið, starfsað-
ferðir og vandamál á sviði undir-
búningsmenntunar. I desember
1971 var haldin önnur ráðstefna i
JyvaskylS i Finnlandi til að ræða
athuganir á undirbúningsmennt-
un áður en nefnd samvinnuráðs-
ins um menningarmál, sem fjall-
ar um rannsöknir á sviði mennta-
mála, héldi ársfund sinn i Strass-
burg i júni 1972. Fyrirbærið er alls
staðar hið sama. 1 öilum löndum
þarf að mæta aukinni eftirspurn
eftir smábarnaskólum með þvi
fólk hefur sannfærzt um gildi
þeirra i sambandi við uppeldi,
sem heimilin veita, og nauðsyn
þess að skapa jafnrétti fyrir
skólaæskuna. Þeim foreldrum,
sem senda vilja börn sin i smá-
barnaskóla, fer ört fjölgandi.
Aldur barna, sem send eru til
undirbúningsnáms áður en komið
er að skólaskyldu fer æ lækkandi,
allt frá fimm og jafnvel ofan i tvö
ár.
Af dagheimilum
i skóla
Að sjálfsögðu leitar fjöldi for-
llllllllllll
Umsjón:
Haukur Helgason
eldra þessara ráða með þvi móð-
irin vinnur úti og þetta er skyn-
samleg leið til að láta annast
barnið. En afstaða þeirra mótast
ekki eingöngu af þessu sjónar-
miði, heldur og hinu, að nú orðið
eru barnadagheimili siður álitin
staðir til að hafa eftirlit með
börnum, en öllu fremur raun-
verulegir skólar. Og það er ein-
mitt þetta, sem barnaheimilin
eru að verða alls staðar. I þvi
sambandi þróast afstaða fjöl-
skyldunnar i sömu átt og mennta-
stofnanir hafa visað til vegar.
Kröfunum er mætt á mismunandi
hátt i hinum ýmsu löndum-. t sum-
um löndum, t.d. Belgiu, Hollandi
og Italiu, eru gerðar áætlanir eða
sett lög um undirbúningsmennt-
un, sem áður var i höndum ein-
staklinga. En i öðrum löndum,
eins og Frakklandi (þar sem slik-
ar stofnanir standa á gömlum
merg og hafa þróazt mjög i hinu
almenna skólakerfi) er leitast við
að stofna barnaheimili eöa smá-
barnaskóla i sveitahéruðum til að
taka við yngstu borgurunum á
vorum timum. Þar sækja slikar
stofnanir 18% i tveggja ára
aldursflokki og nær 95% fimm ára
barna.
Tilraunastarfsemi
1 enn öðrum löndum er verið að
gera tilraunir. t þýzka sambands-
lýðveldinu eru fimmtiu bekkir til
undirbúnings undir barnaskóla á
svæðinu við Norður Rin, Vestfal-
en og Hesse. I Antwerpen er mik-
ið gert af þvi að kenna stærri
börnunum á barnahheimilum.
Siðan fransk-þýzki samvinnu-
samningurinn var undirritaður
hafa lönd þessi skipzt á um eitt
hundrað kennurum og kennt er á
tveimur tungumálum i smá-
barnaskólum og dagheimilum
beggja landanna.
Félagsmál
Smábarnaskólar nitjándu ald-
arinnar voru ætlaðir börnum fá-
tæka fólksins, en allar stéttir
þjóðfélagsins hafa aðgang að
dagheimilaskólum nútimans.
Þetta er afgerandi timabil fyrir
mótun sálar barnsins og þar af
leiðandi fyrir möguleika þess til
að komast áfram i skóla og á lífs-
brautinni. Þvi fyrr sem hægt er
að komast að raun um hæfileika
þess og þjálfa þá, þvi betra tæki-
færi hefur barnið án tillits til þess
af hvaða fólki það er komið.
Barnið túlkar sköpunargetu sina i
leik. Athuganir, sem m.a. hafa
verið framkvæmdar i frönskum
barnaskólum, hafa leitt i ljós að
tálmanir, sem orsakast af léleg-
um skilyrðum á sviði menningar-
mála, fara vaxandi með timanum
og leiða til þess að barnið dregst
aftur úr og verður bælt þannig að
það biður tjón á sálu sinni. En
komi þessar tálmanir snemma i
Ijós er hægt að bjarga barninu,
byggja það upp og þróa greind
þess i skóla þannig að viðeigandi
aðstaða á félagsmálasviði bæti
fyrir það sem miður kann að hafa
farið vegna fjölskylduástæðna.
Niöurstaða ráðstefnunnar i
Jyváskylá var á þá leið, að aukin
menntun á barnsaldri sé ein leið
til að stuðla að þvi að allir fái
sama tækifæri og að draga megi
úr núverandi misrétti þannig að
börn, sem alast upp á heimilum
verkamanna, geti stundað gagn-
fræða- og framhaldsnám engu
siður en önnur börn.