Vísir - 04.08.1973, Blaðsíða 6
6
Vísir. Laugardagur 4. ágúst 1973.
VÍSIR
Útgefandi:-Reykjaprent hf. )
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson (
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson j
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson 1 (
Ritstjórnarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson )
Augiysingastjóri: Skúli G. Jóhannesson (
Auglýsingar: Hverfisgötu 32. Simar 11660 86611 j
Afgreiösla: Hverfisgötu 32. Simi 86611 (
Ritstjórn: Sföumúla 14. Simi 86611 fT.lfnur) j
Askriftargjald kr. 300 á mánuöi innanlands \
I lausasölu kr. 18.00 einfakiö. /
BLaöaprent hf. \
Milliliðurinn
er mikilvægur
Enginn talar um vegi, flugvel^ og hafnir sem /
óþarfa milliliði. Fáir sjá eftir þvi, að fjármunir )
eru notaðir til að afla bila, flugvéla og skipa. 1)
Þetta eru allt saman viðurkennd samgöngutæki, ((
aðferðir við að koma fólki og vörum sem skjótast //
frá einum stað til annars. Allir vita, að öflugar )
samgöngur, þótt þær kosti mikið fé, eru horn- j
steinar efnahagslegra framfara. (
Saga efnahagslegra framfara er jafnframt /
saga þróunar samgangna. En að minnsta kosti i j
jafnmiklum mæli er hún saga verzlunar. Verzlun \
er sú tegund samgangna, sem mest áhrif hefur /
haft, öldum og árþúsundum saman. Tilkoma )
verzlunar i fyrndinni gerbreytti þjóðfélags- j
háttum og lagði grundvöllinn að efnahagslegum (
framförum. Verzlunin gerði mönnum kleift að /
sérhæfa sig i atvinnuháttum og auka framleiðni j
sina. Sérhæfingin bætti vinnubrögðin og hefur (
alla tið verið einn helzti hvati tækniþróunarinnar. /
Milliliðurinn er mikilvægur, hvort sem hann er )
i verzlun eða öðrum samgöngum. Það er ekkert íj
óþarft við milliliði, þótt þeir framleiði ekki vörur. ((
Það er hreinn barnaskapur að skipta atvinnu- //
vegum i undirsöðuatvinnuvegi, sem framleiði )
vörur og séu nytsamlegir, og aðra atvinnuvegi, j
sem ekki framleiði neitt og séu þess vegna að (
meira eða minna leyti óþarfir. En barnaskapur /
af þessu tagi er furðu útbreiddur hér á landi. )
Jón Sigurðsson skildi nauðsyn og mikilvægi \
vezlunarinnar eins og margar ritgerðir hans (
sýna. Hann taldi frjálsa, innlenda verzlun vera )
eina helztu forsendu þess, að Islendingar gætu j
myndað sjálfstætt riki. Staðreyndin er nefnilega \(
sú, að verzlun stuðlar atvinnuvega mest að //
eflingu efnahags hverrar þjóðar. Verzlunin er ))
sjálfur hjartasláttur atvinnulifsins. \j
Verzlunarmenn eiga ekki að þurfa að láta bjóða íi
sér að vera taldir annars flokks matvinnungar i /)
þjóðarbúinu. Þeir eiga að geta borið höfuðið hátt, j
þvi að störf þeirra eru ein hin mikilvægustu i (
þjóðfélaginu. Þetta mega menn gjarna hugleiða /
nú um helgina, — á fridegi verzlunarmanna. j
Menn ættu að hætta að tala um milliliðagróða ‘ j
eins og illa fengið fé. Menn ættu að hætta að nota /
kennslubækur i reikningi, þar sem verzlun er )
talin óþörf iðja. Reikingsdæmið um kaup- j
manninn, sem kaupir vöru á tiu krónur, selur (
hana aftur á ellefu krónur og er talinn græða eina /
krónu, er dæmi um frumstæðan hugsunarhátt i j
garð verzlunar. En þetta er börnunum kennt enn j
þann dag i dag. ' (
Milliliðir kosta vitanlega peninga. Það þarf fé /
til rekstrar verzlunar eins og annarra j
samgangna. Þetta fé er ekki notað til að fram- (
leiða áþreifanlegar afurðir, fisk eða kjöt. En það /
er samt langt frá þvi, að þessi kostnaður fari i )
súginn. Það sjáum við bezt með þvi að bera j
saman þjóðir, sem leggja misjafna áherzlu á (
verzlun. Þær þjóðir, sem minnstu verja til /
verzlunar, eru fátækastar alla. En þær, sem )
leggja mesta vinnu og fyrirhöfn i verzlun, hafa j
mestu þjóðarframleiðsluna og mestan auðinn. (
I þjóðfélagi nútimans er ekki hægt að telja )
verzlunina annars flokks atvinnuveg, er sjúgi fé j
og fyrirhöfn frá svokölluðum undirstöðuatvinnu- ((
vegum. Það er ekki hægt að hugsa sér neinn at- //
vinnuveg, sem væri réttar nefndur undirstöðu- ))
atvinnuvegur en einmitt verzlunin sjálf. — JK. ))
llllllllllll
MÐ M'M
Umsjón:
Guðmundur
Pétursson
„Miðstjórn sam-
einingarflokks alþýðu
Þýzkalands, rikisráð
þýzka alþýðulýð-
veldisins...gerum kunn-
ugt með dýpsta söknuðu,
að félagi Wlater
Ulbricht lézt i dag, mið-
vikudaginn 1. ágúst
1973....”
Að loknum lestri
þessarar tilkynningar
hóf austur-þýzka út-
varpið að leika sorgar-
lög i stað venjulegrar
dagskráratriða.
BIÓÐFLEKKAÐUR
MÚRINN - HANS
MINNISVARDI
A Vesturlöndum var það vfðast
látið fylgja tiðindunum um lát
hins gráskeggja kommúnistaleið-
toga Austur-Þýzkalands, að hans
helzti minnisvaröi væri Berlínar-
múrinn.
Berlinarmúrinn flekkaöur blóði
þeirra 150, flóttamanna sem
austur-þýzkir landamæraverðir
hafa skotiö á leið úr hnappeldu
kommúnismans til meira
persónufrelsis vesturins, er ekki
sá minnisvarði, sem menn vildu
helzt vita að minnti á tilveru
sinnar persónu. En múrinn er of
áberandi mannvirki og hefur
varpað of stórum skugga á fréttir
siöasta áratugs, til þess að nafn
Ulbrights fái notið annarrar birtu
Þeir munu enda vera til, sem
telja það hæfi manninum,
er svo einarðlega studdi
ihlutunarstefnu Rússa i Tékkó-
slóvakiu, "áð hann sendi með
þeim austur-þýzkar hersveitir til
aðstoðar við að berja niður þá
léttúðugu frrálslyndisstefnu, sem
Dubcek og hans nótar höfðu vakið
upp.
„Vei Þýzkalandi, ef þessi
maður kemst til valda” sagði
fræagasta kommúnistakona
Þýzkalands, Klara Zetkin, heitin,
á þriðja árarug þessarar aldar.
„Litiö I augu honum og sjáið bara
ráðabruggiö ogóeinlægnina” —
Þetta var við upphaf valdaferils
Ulbrichts.
Eftir stormasama og
viðburðarika ævi á vettvangi, þar
sem einungis þeir hæfustu og
haröfylgnustu gátu staöiö af sér
hreinsunar flóðöldur byltingar-
innar, lézt Ulbricht af hjarta-
krankleika áttræður að aldri.
Hann hefur átt við hjartasjúkdóm
og slaka heilsu að striða, siðan
hann vék fyrir aðalritara
flokksins, Erich Honecker i mai
1971. Þeir, sem vissu, að hann
hafði orðið fyrir hjartaslagi fyrir
tveim vikum, létu sér ekki
endalokin koma á óvart. En fyrr
þennan miðvikudag hafði hann þó
sent forseta Sviss, Roger Bonvin,
heillaóskaskeyti i tilefni þjóö-
hátiðardags Svisslendinga og
lét þar i ljós óskir um aukin
samskipti i milli þjóða þeirra.
Það hefur litið borið á
Ulbricht siðan hann dró sig i hlé
fyrir Honecker, en ekki var það
þó að hans vilja. Það er orðið
kunnugt, að hann féllst aðeins á
að draga sig i hlé að kröfu Rússa,
þegar ljóst var, að atkvæði
mundu falla gegn honum i
miðstjórninni, ef kæmi til úslita-
orustu. Þegar hann var
viðstaddur opinbera fundi,
siðasta árið bar hann allar þær
orður, sem honum höföu verið
veittar um ævina, og gerði
sitthvaö það, sem hann gat til
þess að vera meira áberandi..
Ulbricht hófst til valda á
árunum 1945-50 og var orðið
óumdeilanlegur leiðtogi austur--
þýzka kommúnistaflokksins 1950.
Eftir dauða Stalins 1953 var
enginn óhultur, en Ulbricht visaði
frá sér sendinefnd, sem Malenkov
hafði sent til Austur-Þýzkalands i
liðsbón um það leyti, sem valda-
taflið var teflt af hvað mestri
grimmd I Kreml. Sá leikur átti
eftir að koma Ulbricht að góðu
haldi, þegar Malenkov valtúr
sessi og Krusjóf fór með sigurinn
af hólmi i valdastreitunni.
Rússar sendu Ulbricht skrið-
dreka til fulltingis sem böröu
niður uppreisn verkalýös Austur-
Berlinar i júni 1953.
Misheppnaðar efnahagsaðgerðir,
vaxandi dýrtið höfðu þrengt að
hinum vinnandistéttum, og þegar
Ulbricht kallaði á enn meiri
afköst og aukna framleiðni, án
þess að bæta kjörin, sauð upp úr.
Eftir að þessi uppreisnartilraun
hafði verið bæld, niður, tengdist
Ulbricht og Austur-Þýzkaland
Rússlandi enn fastari böndum...