Vísir - 15.01.1974, Blaðsíða 6
6
Visir. Þriðjudagur 15. janúar 1974.
VÍSIR
Útgefandi: Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Auglýsingastjóri: Skúli G. Jóhannesson
AugJýsingar: Hverfisgötu 32. Simar 11660 86611
Afgreiösla: Hverfisgötu 32 (Simi 86611)
Ritstjórn: Siöumúla 14. Simi 86611 (7 llnur)
Askriftargjald kr. 360 á mánuöi innanlands.
t lausasölu kr. 22.00 eintakiö.
Blaöaprent hf.
Leyndarmál kerlingar
„Ég ætla ekki að segja þér frá þvi, að hún Sigga
er farin að vera með Jóni”, er haft eftir kerlingu
nokkurri, sem þurfti að varðveita leyndarmál.
Eins er utanrikisráðherra okkar farið. Hann
sendi i dag til Haag-dómstólsins bréf um, að
rikisstjórnin kæri sig ekki um að senda þangað
málskjal með röksemdum íslendinga i land-
helgismálinu. En bréfið sjálft er málskjal, fullt af
ábendingum og tilvisunum, málstað okkar til
varnar.
Leon Jaworski, sérstakur saksóknari I Watergatemálinu, tekur á móti hamingjuóskum Roberts Borks
dómsmálaráöherra (t.h.) og aöstoöarráöherra hans, Henry Petersens. Myndin var tekin eftir aö
Jaworski vann embættiseiö. -
í bréfi Einars er bent á, að hafréttarráðstefna
Sameinuðu þjóðanna hafi verið kvödd saman og
hafi ekki enn lokið störfum. Þetta er ábending til
alþjóðadómstólsins upa, að gögn þau, sem honum
beri að dæma eftir, séu ekki enn orðin til. í bréfi
Einars er lika á bent á ýmsar alþjóðlegar
samþykktir til stuðnings við-
áttumikilli efnahagslögsögu á
hafinu, svo og á almennt fylgi
rikja heims við 200 milna
efnahagslögsögu. Loks er i
bréfinu skýrt frá samningnum
við Breta og viðræðunum við
Vestur-Þjóðverja.
Eftir að hafa lesið þennan
málflutning bréfsins er óneit-
anlega dálitið broslegt að lesa
i niðurlaginu, að ekki komi
til mála, að rikisstjórn íslands afhendi málskjal.
Þessi aðferð er fremur framsóknarleg, opin i
báða enda. Rikisstjórnin segist ekki senda mál-
skjal og sendir það samt.
Verið getur, að kerlingin, sem getið er hér að
framan, hafi talið sig komast vel frá gæzlu leynd-
armálsins. En ætli það sé ekki heppilegra i
alþjóðamálum að gera það vel, sem menn gera á
annað borð? Rikisstjórnin átti kost á að halda sér
annaðhvort fast við fyrri stefnu og hunza dóm-
stólinn eða að fallast á röksemdir sjálfstæðis-
manna um, að ýtarlegur málflutningur væri
æskilegur. En hún kaus að fara bil beggja, svo að
úr varð hvorki fugl né fiskur.
Fulltrúar sjálfstæðismanna i utanrikisnefnd
lögðu i gær til, að greinargerð yrði send til Haag
og teknir þeir frestir i málinu, sem meðþyrfti.
Siðara atriðið er ekki siðúr mikilvægt, þvi að
alltaf er sú hætta á ferðum, að dómstóllinn taki
ekki tillit til þess, að mikil stefnubreyting i land-
helgismálum er væntanleg á hafréttarráðstefnu
Sameinuðu þjóðanna. Þvi lengra fram á ráð-
stefnu sem hægt er að tefja málið i Haag, þeim
mun minni likur eru á, að dómstóllinn treysti sér
til að kveða upp úrskurð fyrr en niðurstaða ráð-
stefnunnar er fengin.
Alkunnugt er, að hafréttarráðstefnan er lykill-
inn að sigri málstaðar okkar. Það stappar þvi
nærri landráðum af hálfu rikisstjórnar okkar að
gernýta ekki alla möguleika til frestunar Haag-
málsins, unzt tryggt sé, að dómstóllinn byggi á
niðurstöðu ráðstefnunnar.
Þetta vitaverða aðgerðaleysi byggist fyrst og
fremst á þvi, að rikisstjórnin vill i barnaskap sin-
um ekki láta það um sig spyrjast, að hún fari að
ráðum stjórnarandstöðunnar. Hún veit hins veg-
ar, að það eru skynsamlegar ráðleggingar, svo að
hún fór bil beggja eins og kerlingin. En þannig er
bara ekki hægt að vinna mikil alvörumál.
— JK
Watergate fyrir rétt?
Leon Jaworski, sem
skipaður var sérstakur
saksóknari i Watergate-
málinu, sagði um helg-
ina, að hann kynni að
þurfa á Nixon forseta að
halda sem vitni i nokkr-
um sakamálum, sem
eru i undirbúningi af
hálfu þess opinbera.
Á fundi með frétta-
mönnum um helgina var
Jaworski spurður að
þvi, hvort hann sæi fram
á nokkra þörf á þvi að
afla vitnisburðar forset-
ans. Eftir drykklanga
þögn svaraði hann.
,,Það gæti farið
svo...Vissulega gæti
slikt skeð.”
ekki draga þá ályktun, að mér
hafi verið réttir þeir á silfurfati.”
Vegna samþykktar, sem gerð
var, að rannsóknir yfirréttarins,
sem fjallar um Watergatemálið,
skuli fara fram fyrir luktum dyr-
um til að hlifa saklausum, sem
kunna að verða bendiaðir við
rannsóknina, þá verður ekki unnt
að láta þingnefnd eina fá sömu
gögn, sem rétturinn hefur fengið
afhent. Hér er þó um að ræða
þingnefnd, sem sett var á
laggirnar til að athuga, hvort
stætt væri á þvi að höfða mál gegn
Nixon'forseta eða draga hann fyr-
ir rikisrétt.
Jaworski skýrði fréttamönnun-
um á fundinum frá þvi, að hann
hefði hitt að máli John D.
Ehrlichman, einn af fyrrverandi
ráðgjöfum forsetans, en sak-
sóknarinn sagðist ekki hafa boðið
Ehrlichman neina samninga um
mildari ákærur gegn samvinnu i
vitnastúkunni. ,,Ég hef ekki, sið-
an ég tók við þessu starfi, gert
neinum slik boð,” sagði Jaworski.
THC WMtTC HOU&E
I-JH
Saksóknarinn sagðist mundu
vega það og meta i hverju ein-
stöku tilviki, hvort hann léti sér
lynda játningu á vægari afbrotum
og falla frá annarri málsókn gegn
samvinnu, ef einhverjir byðust til
sliks. — Fjórir fyrrverandi
starfsmenn stjórnar Nixons hafa
játað á sig eina sök hver og lofað
samvinnu við ákæruvaldið gegn
þvi, að aðrar sakir yrðu látnar
falla niður.
Aðspurður sagðist Jaworski lita
svo á, að réttlætinu hefði verið
fullnægt, þegar játning Egils
Krogh jr. 30. nóv. s.l. varðandi
innbrotið i skrifstofu sálfræðings
Daniels Ellsbergs (Pentagon-
skjölin) var látin duga og ekki
hreyft við öðrum ákærum.
Saksóknarinn hefur tvivegis átt
fundi með John Doar, aðallög-
fræðiráðunaut þingnefndarinnar,
sem rannsakar, hvort stefna eigi
Nixon fyrir rikisrétt. Jaworski
kvað Doar ekki hafa óskað eftir
neinum gögnum saksóknaraemb-
ættisins.
Eitt af þvi, sem saksóknarinn
sagði, gæti gefið visbendingu um,
hvað orðið gæti tilefni þrefs um
gögn vegna Watergatemálsins,
en að þessu sinni þó ekki við Hvita
húsið. Sagði hann það mundu
verða mál yfirréttarins og þing-
nefndarinnar, hvernig nefndin
ætti að bera sig að við að fá nauð-
synleg gögn hjá réttinum. „Nema
nefndin snúi sér beint til Hvita
hússins og biðji um sömu gögn
þaðan.”
Sjálfur sagðist Jaworski hafa
fengið fjölda af þýðingarmiklum
gögnum, ekki aðeins segulspól-
um, heldur og skjölum frá Hvita
húsinu undanfarnar vikur. „En
ekkert hefur þó verið látið af
hendi, sem ég hef ekki beinlinis
krafizt.”
Aðspurður, hvort réttarhöld
færu ekki senn að hefjast, kvaðst
hann vona, að fyrsta undirbúningi
yrði að mestu lokið i febrúarlok,
og siðan mundu málaferlin hefj-
ast eins fljótt og auðið yrði.
Jaworski benti á, að drjúgan
hluta gagna þeirra, sem liggja
fyrir i málinu, er að finna á segul-
spólum með hljóðrituðum sam-
tölum forsetans, og það gæti
reynzt nauðsynlegt að biðja for-
setann að skýra atriði úr þessum
hljóðritunum.
Siðán sagði Jaworski, að starfs-
menn hans væru að kanna ákvæði
laga og stjórnarskrár varðandi
það, hvort hægt væri að stefna til
vitnis forseta, sem ekki vildi
koma i réttinn. Ekki nein endan-
leg niðurstaða liggur ennþá fyrir
um það.
Saksóknarinn sagðist hafa
fengið allt, sem hann hefði óskað
eftir hjá Hvita húsinu, að undan-
skildum nokkrum hlutum, sem
eftir væri að finna. En hann
undirstrikaði: ,,Þið skuluð þó
Aprll \C, WJ /
w b*v<> ipfor:
t(> M'
ív« fíí zíbívní
•• ■
*'', h *
from
:-.((rm
•.hAi IM> HáWt-mán and
vérbáUy ten4*r<-rf tiiflt
n inuiurðittc ziniJ ÍM«fi#iW
yuur »taff. »>• »h>* letUr
Iny ttinllar reijiiett thdt I
Í.f nbíPOýr frt<rn.thí »t»ff.
John W. De»n, JO -t.
Couft«t>* *o the l’tctiiíen*
ó»or*bi» Uicharú Ktxoo
hí< Í»r«*»dcAt of ihm Unitrd
W Vt'liUr Um»*
April li<, l^rj
Vcai Alr. I,r«‘*ti5r»t{
Ar a rc*v.U <■( my inv< lvoou'r.t í:> ii>»' Wuivrgat*
rn.vtti'r, v.í.i.Ji w.' Inri night t<>d.«
1 lchílor t»:< y«»u >»ý rvfifiUiUcn «: {(».«;>. < <>t »»nt <
. Sír»«:»r«<lý,
7ho PtcfitltM
Th« Whl«» H«»u*c
WAehiiijiton, J>. C.
Eitt skjalanna, sem Hvita húsið hefur látið I té. Þetta er uppsögn John
Dean, sem hann vildi ekki undirrita.