Vísir - 02.11.1974, Blaðsíða 8

8
Vísir. Laugardagur 2. nóvember 1974.
H. G. Albertsson:
„Með þeirra eigin vopnum"
Svar við grein Sveins Benediktssonar í Vísi 28. október,
undir fyrirsögninni „Þvœttingi um sölu loðnumjöls svarað"
„Með þéirra eigin vopnum
skuluð þér vega þá”, segir ein-
hvers staðar. Atgangurinn sýn-
ist þó réttlæta, að ljóst sé hver
vigamaðurinn er. Vegur hann
sem stjórnarformaður Sildar-
verksmiðja rikisins? Svarið
hlýtur að vera nei. Sem formað-
ur Félags isl. fiskimjölsfram-
leiðenda? Aftur nei. Eða er það
umboðssalinn/útflytjandinn
Sveinn Benediktsson, sem
mundar brandinn?? — Gegn
keppinauti? Sé svo, er þá við-
eigandi að bera svo opinberlega
kápuna á báðum, eða öllum öxl-
um?
Undirritaður stendur við fyrri
dreifibréf meö sama hætti eins
og dreifibréf 12. október. Það
leggst litið fyrir kappann aö
birta hluta úr skrifum minum,
slitnum út úr samhengi og
reyna að fá fram rangtúlkun
orða minna.
1 tilvitnun I bréf mitt frá 1.
marz gleymist að geta raun-
hæfra verðhækkana á dönsku
mjöli, auk Hamborgar-markað-
arins, um 15/20%. Danskt mjöl
hækkaði frá miðjum febrúar til
ca miðs marz úr ca. $:7.00 upp
ica $: 8.00. Ekki er þaö papplrs-
markaður, Sveinn, eða hvað?
Við tilvitnun I bréf mitt 28.
marzsl. er gjört litið úr linuriti,
er þvi fylgdi, sem sýndi raun-
verulega HÆKKUN mjölverðs
frá miðjum febrúar til miðs
marz, 1974, úr ‘ca $:6.40 upp i
ca $: 8.00 á protein einingu á
Hamborgar - markaði. Abend-
ingu um þáverandi gangverð á
norsku mjöli $: 8.23—8.25 og
dönsku mjöli $:8.02—8.13 per
einingu, er einnig sleppt að
sinna. — Að visu nefnir Sveinn
linuritið, þar sem hann segir
það „sanna litið um raunveru-
legt verð” o.s.frv. Sem sagt, i
febrúar/marz var að Sveins á-
liti ekkert að marka Hambórg-
ar-markaðinn. En um miðjan
september virðist gegna öðru
máli, þvi þá sér Sveinn ástæðu
til að leggja trúnað á tilbúna
tölu söluverðs, $:3.80 á einingu,
sem Sveinn segir koma frá
V.-Þýzkalandi. „Hamborg-
ar-markaðurinn”, svo slæmur
sem Sveinn segir hann, skráði
þó ekki lægri tölu á þeim tima
en $:4.12—4.25. Hverjir heldur
Sveinn að skapi „Hamborgar-
markaðinn”, aðrir en vestur-
þýzkir innflytjendur fiskmjöls.
Varöandi Pólland veit Sveinn
vel, að undirritaður kom hvergi
nærri samningaumleitunum við
Pólverja. Sveinn segir: „Pól-
verjar buðust til að kaupa allt
það loðnumjöl, sem tslendingar
vildu selja þeim af framleiðslu
1974”. Sveinn veit lika, að við
komu Pólverja hér I janúar sl.
til umræöna um kaup, buðu þeir
verð, sem þá var svo fráleitt, að
ALLIR, hver einasti islenzkur
fundarmaöur, að Sveini með-
töldum, álitu Pólverja frekar
fara með grin en alvöru. Nánast
sagt þótti boð þeirra þá jaðra
viö að vera móðgandi.
Þegar salan á $:6.50 fór fram,
var það verö undir lægsta verði,
sem Perú þá hafði selt fyrir.
Fullyrt var, að Perú hefði þá
nýverið neitað föstu boði Pól-
verja á $:6.80. Vikuna 15.—21.
april fór fram sala á Perúmjöli
til Póllands á $:417.00 per tonn
c. & f„ sem með 64% proteini
samsvarar $: 6.52 per einingu
proteins.
Minar ráðleggingar varðandi
Póllandssölu á $: 6.50 þurftu alls
ekki að koma til álita. Atvinnu-
fyrirtæki (verksmiðja) sem
getur ekki fyrirfram treyst á að
geta farið beint i rikiskassann ef
illa fer, hlýtur I þessum kring-
umstæðum að taka þá ákvörð-
un, að taka heldur þá áhættu að
liggja með meginhluta birgða
sinna i von um betri tima held-
ur en að selja framleiðsluna svo
langt undir kostnaðarveröi, að
beinlinis gjöri gjaldþrot óum-
flýjanlegt. Annars veit Sveinn,
að ég I raun réð framleiðendum
til að láta eitthvaö i söluna, þó
rétt sé að um litið magn var að
ræða. Hér væri kannski ekki úr
vegi að benda á, að væri Verö-
jöfnunarsjóðnum I raun beitt
eins og honum i upphafi mun
hafa verið ætlað að virka,
mundi aðstaðan sennilega hafa
verið önnur I þessu efni. — Væri
það ekki verðugt verk, að Verð-
lagsráð beitti sér fyrir breyt-
ingu hér á? — Að þvi er varðar
verðákvörðun hráefnisverös,
mun hún án vafa hafa verið
mjög verulega byggð á þvi, að
allt hlyti að mæla meö, að farið
yrði eftir ráðum F.A.O. og Insti-
tuto del Mar i Perú um, aö ekki
yröi leyfð veiði fyrr en 1. októ-
ber, 1974, eða, a.m.k., að ekki
yrði leyft að veiða meira en 500
þúsund tonn i marz/april.
Að vera álasað fyrir að reyna
að nýta hvert hugsanlegt tæki-
færi til að hamra heim hiö
„skammtaða” verð, þvi skal ég
gjarnan taka. Það er rétt, að ég
gjörði meira að þvi að draga
fram og leggja áherzlu á þau at-
riði, sem frekar voru fallin til að
veita styrkleika. Það er hins
vegar ósatt, eins og að er látið
liggja með birtingu slitra úr
skrifum minum, að ekki hafi
einnig verið bent á þau atriði, er
til þess voru fallin að veikja
markað okkar. Sveini vil ég
benda á bréf mitt frá 24. janúar
og einnig frá 15. febrúar, en i
báðum þessum bréfum er sagt
skýrum orðum, að vænta megi
LÆGRA verðs i júnl/septem-
ber 1974. En öngvan dreymdi
fyrir að svo gæti farið sem fór.
Ekki einu sinni Svein.
Það sem gjöröi út um verð á
fiskmjöli I lok marz/byrjun
april sl. var:
1) að Perú sinnti hvorki Itrek-
uðum ráöum Instituto del
Mar né F.A.O. um að
leyfa ekki veiði fyrr en 1.
október 1974, né heldur
takmarkaða veiði
marz/april við 500 þús-
und tonn af fiski.
2) Þáverandi útlit um metupp-
skeru á korni og soya I
U.S.A.
3) Jafnt og þétt kyrkjandi fjár-
skortur vegna versnandi
efnahagsástands viðast
hvar I heiminum.
En hvort heldur þú Sveinn, að
fiskmjölsverð hefði frekar þá (I
lok marz/byrjun april sD gjört
að hækka eða lækka, ef Perú
hefði sinnt ráðleggingum vis-
indamanna sinna og F.A.O.??
Tilefni þessara skrifa eru til-
greind i grein I VIsi 19. október
sl: Það sem að er fundið er, að
ekki var beðið með jafn-stórtæk-
ar söluaðgerðir eftir október
markaði. Verðið sem slikt er til-
gangslaust að rökræða. Hefði
einhver i marz/april sl. haldið
þvi fram, að einingarverð fisk-
proteins ætti eftir að verða jafnt
soyaproteini, eða lægra, þá
hefði Sveinn Benediktsson á-
reiðanlega verið þvi sammála,
að slikt væri alls fráleitt. Jafn-
vel fjarstæða. Hvað valdið hef-
ur, að svo er nú samt komið, er
á valdi fárra ef nokkurra að
fullskýra. Mestu þar um hefur
sennilega valdið samdráttur I
efnahagsmálum. — Viðurkennt
verðhlutfall milli soyaproteins
og fiskproteins hefur svo árum
skiptir verið 1:1.8. Ef svo væri
nú, væri verð fiskmjöls nær 9.00
dollurum. Hver segir, að þetta
geti ekki breytzt aftur, fiskmjöli
I hag?
Vandséð er, hvers vegna for-
maður Félags Isl. fiskimjöls-
framleiðenda skuli af slikum
ofsa vera messandi sýknt og
heilagt opinberlega á móti fisk-
mjöli og viðgangi þess. Siendur-
tekið draga úr fréttum af upp-
gangi þess. Það nægir að vara
viö. Með þvi er starfi hans sem
sliku fullnægt. Að fara lengra
er að fara inn á þau önnur svið
starfa, sem að ofan eru nefnd.
Það samræmist EKKI að gegna
þeim öllum I einu.
Aö lokum sýnist, að ekki sé ó-
sanngjarnt að spyrja, hvort
frekar megi flokka undir
„bjartsýni” eða „raunsæi”, hjá
Sveini Benediktssyni, aö vænta
þess, að loðnuflotinn og verk-
smiðjurnar með núverandi til-
kostnaði og reksturskostnaöi,
geti starfað á komandi loönu-
vertið á grundvelli loönumjöls-
verðs á dollara 4.50 protein ein-
ingu?
Reykjavik, 31. okt., 1974
H. G. Albertsson
Færeysk peysa i vinn-
ing
Einn vinninga i skyndihapp-
drætti Styrktarfélags Blindra-
félagsins er færeysk peysa, sem
þarlend kona prjónaði og sendi
hingað með beiðni um, að hún
yröi á basar til ágóða fyrir
blinda. Skyndihappdrættið er
einn liða á basarnum, sem hald-
inn verður i blindrahúsinu við
Hamrahlið i dag kl. 2. Þar er að
vanda margt að fá, og að auki
verður svo kökusala.
Hagnaðurinn af deginum
rennur til áhalda I nýja
viðbyggingu blindraheimilis-
ins.
Rússarnir koma
1 byrjun nóvember er von á
fimm manna sovézkri sendi-
nefnd til landsins á vegum MIR.
Mun hún dveljast hér i viku og
koma fram á tónleikum og
vfðar, en I hópnum eru tveir tón-
listarmenn og einn dansari, en
auk þeirra eru dósent við blaða-
mennskudeild háskólans i
Vilnus I Litháen og aðstoðar-
deildarstjóri Norðurlanda-
deildar. Vináttusambandsins i
Moskvu.
Minnisvarði um tón-
skáld
1 tilefni af 70 ára afmæli sinu
gaf Austfirðingafélagið i
Reykjavik 30 þús. krónur sem
fyrsta framlag til minnisvarða
um Inga T. Lárusson, tónskáld,
I heimabæ hans, Seyöisfirði.
Þórarinn Þórarinsson, fyrrum
skólastjóri á Eiðum veitti
gjöfinni viðtöku, enhannerfor-
maður nefndar um þetta mál.
Bróðir hans, Jón, bóndi á
Skörðum I Reykjahverfi,
hreyfði fyrstur hugmyndinni
um minnisvarðann. Þeim, sem
A myndinni eru flugbjörgunar-
sveitarmenn á æfingu við einn
af gömlu bllunum, sem nú eru
orðnir slitnir og úr sér gengnir,
en úr þvi á að bæta með nýja
bílnum.
Ætla að kaupa bil og
gefa
Þær eru búnar að borga 300
þúsund krónur upp i nýjan bil,
sem þær ætla að gefa Flug-
björgunarsveitinni, en vantar
næstum annað eins, sem þær
eiga að hafa greitt fyrir ára-
mót. Þetta er Kvennadeild
Flugbjörgunarsveitarinnar, og
til þess að fá upp i það sem á
vantar hafa þær kaffisölu og
basar á Hótel Loftleiðum á
sunnudaginn, og hefst það
klukkan 3. Margt góðra muna er
á basarnum, og með kaffinu er
smurt snittubrauð og heima-
bakaðar kökur, eins og hægt er
að troða I sig — af hlaðborði.
Styrkja sjúkraþjálfara
Kvennadeild Styrktarfélags
lamaðra og fatlaðra hefur stutt
dyggilega við starfsemi
félagsins, meðal annars stuðlað
að endurhæfingu og lagt fram fé
til að launa sjúkraþjálfara.
Kvennadeildin heldur basar
núna á sunnudaginn, 3.
nóvember, i Lindarbæ við
Lindargötu, og hefst hann
klukkan 2 eftir hádegi. Myndin
sýnir nokkuð af þvi, sem á
boðstólum er. 'ynr
vildu styrkja gerð minnis-
varðans, er bent á að hafa sam-
band við Þórarin Þórarinsson i
sima 21391.
Furðulegar yfirfærslur
1 bréfi frá islenzku námsfólki i
Óöinsvéum segir, að reglur
þær, sem gilda um yfirfærslur
til námsfólks, megi teljast
næsta furðulegar, þar sem
gengiö er út frá ákveðinni
Islenzkri krónutölu i stað
ákveðinnar upphæðar i gjald-
miöli viðkomandi lands. Af
þessum sökum hefur námsfólk
átt öröugt meö að láta enda ná
saman og yfirfærslan hefur
ekki dugað til að standa straum
af framfærslukstnaði.
Atvinnuleysi i Dan-
mörku kemur við
námsmenn.
Námsfólk i óðinsvéum vill
benda Islenzkum stjórnvöldum
á eftirfarandi: Undanfarið
hefur Lánasjóður islenzkra
námsmanna veitt lán, sem eru
75-83% af umframfjárþörf. Mis-
munarins hefur námsfólk aflað
með aukalántöku, vinnu með
námi og útivinnu maka, þar
sem kostur er. Vegna atvinnu-
leysis i Danmörku er sá mögu
leiki úr sögunni. Islenzk gengis-
felling og 18% ársverðbólga i
Danmörku gera ástand náms-
manna þar enn alvarlegra.
J

Stærsta barnabókin á
islenzku
Risinn og skógardýrin er að
hæðinni til liklega stærsta bók,
sem gefin hefur verið út á
Islandi. Þetta er barnabók um
sambýli dýranna og risans i
skóginum, prentuð á stif spjöld.
Höfundur er Ann de Gale, en
þýðandi Loftur Guðmundsson.
Myndirnar teiknaði Antonio
Lupatelli.
,,Ekki er á bætandi”
Borizt hefur bréf frá íslenzk-
um námsmönnum I Alaborg,
undirritað af Birnu Þórðardótt-
ur. Bréfið er svohljóðandi:
„Fundur haldinn I Náms-
mannaráði SINE i Alaborg
fimmtudaginn 24.10 ’74 Iýsir
andstyggð sinni á undirskrifta-
söfnun þeirri, er fram fer á Is-
landi nú undir nafninu „Frjáls
menning”, Þykir okkur ekki á
bætandi niðurlægingu islenzku
þjóðarinnar á þessu ári, þar
sem við höfðum undirskrifta-
söfnun „Varins lands”, sem að
okkar áliti sýnir glöggt áhrif
hersetunnar á þjóðina.”