Vísir - 15.01.1975, Blaðsíða 5

Visir. Miðvikudagur 15. janúar 1975
REUTER
AP/NTB
í MORGUN ÚTLÖND í MORGUN ÚTLÖND í MORGUN ÚTLÖND Umsjón: G.P.
Sjólfstœði
í nóvember
A myndinni hér fyrir ofan sést forseti Portúgais Francisco Costa
Gomes, ásamt ieiðtogum þriggja frelsishreyfinga I nýlendunni Angóla.
— Þeir hafa setið á fundum að undanförnu, og hefur náðst samkomuiag
um, að nýlendan skuli öðlast sjálfstæði 11. nóvember.
Bardagar í Líbanon
israelskt herlið gerði i
nótt enn eina árásina á
landamæraþorpið Kfar
Shouba i Suður-Líbanon,
en það hefur legið undir
stórskotahrið ísraels-
manna siðustu fjóra
dagana. — Á laugardag
og sunnudagskvöld
gerðu israelskir her-
flokkar innrásir i þorpið.
I nótt kom til harðra bariiaga
við skæruliöa Palestinuaraba og
var barizt með öllum tiltækum
nútimavopnum.
Hálfri stundu eftir að bardag-
inn fjaraði út, hófu Israelsmenn
aftur stórskotahrið á þorpið og
sömuleiðis þorpin Shabba og Ein
Kinya.
Allmörg hús voru eyðilögð i
þessari árás I nótt. Geröu Israels-
menn sér far um að sprengja I loft
upp þau hús, sem þeir telja, að
skæruliðar noti fyrir bækistöðvar.
Halda ísraelsmenn þvi fram,
að með þessum árásum hafi mjög
dregið úr hryðjuverkaferðum
skæruliða yfir til Israels. — Um
7000 skæruliðar eru sagöir vera á
skrá IA1 Fatah I Libanon, en Isra-
elsmenn telja, að einungis litill
hluti þeirra sé virkur. Sá litli hluti
er sagöur hafast við i „Fatah-
landi”, eins og þessi suðurhluti
Libanon er nefndur I daglegu tali.
Vilja Israelsmenn láta þessa
skæruliðaflokka hafa um æriö
annaö að hugsa en hryðjuverka-
ferðir inn i Israel.
Russar hafna
vildarkjörum
Bondaríkja-
manna
Sovétríkin hafa hafn-
að viðskiptasamningum
við Bandaríkin, þar sem
boðið var upp á mjög
hagkvæm kjör, en til-
gangurinn mun sá að
sýna i eitt skipti fyrir öll,
að Rússar láti ekki beita
sig þvingunum.
Henry Kissinger, utanrikisráð-
herra USA, greindi frá þvi I gær,
að Rússar hefðu hafnað ivilnun-
um i viðskiptum við Bandarikja-
menn, en af hálfu USA hafði verið
sett það skilyrði, að Gyðingar og
aörir minnihlutahópar fengju ó-
hindraö að flytjast frá Sovétrikj-
unum.
Þetta gæti leitt til þess að
Sovétrikin beindu viðskiptum sin-
um frekar til Vestur-Evrópu-
landa.
A hinn bóginn verður allt i ó-
vissu með raunir þeirra 200 þús-
und Gyðinga I Sovétrikjunum,
sem sótt hafa um leyfi til þess að
flytjast úr landi.
Með þvi að afþakka viðskipta-
kjörin hefur Kremlstjórnin um
leið sparað sér greiðslu 700
milljóna dollara til lúkningar 11
þúsund milljón dollara skuldar
vegna striðslána I sfðari heims-
styrjöldinni. En þaö hafði lika
verið skilyrði af hálfu Banda-
rikjamanna.
En vafalaust hefur það þó ekki
vakað fyrst og fremst fyrir vald-
höfunum i Kreml, þegar þeir
höfnuðu viðskiptunum, heldur
hittað sýna, að þeir létu ekki sinn
hlut I erfiðum samningagjörðum.
Henry Jackson, öldungadeild-
arþingmaður, heldur þvi að
minnsta kosti fram. Hann var
einn helzti talsmaður þess á
Bandarikjaþingi, aö Rússum yrðu
ekki veittar ivilnanir i viðskipta-
kjörum, nema þeir linuðu tökin á
útflytjendum. Þegar Kissinger
kom frá Moskvu meö þau tiðindi,
að Rússar heföu fallizt á þetta,
hélt Jackson þvi mjög á lofti, aö
þar sannaðist að harkan borgaði
sig. Vildi hann meina, að ná
mætti slikum tilslökunum af hálfu
Rússa á öðru sviði með þvi að
sýna þeim ekki of mikla undan-
látssemi.
Kissinger heldur þvi fram, að
Rússar hafi staðið frammi fyrir
þvi vali, að þurfa aö sanna kenn-
ingu Jackson — og með þvi
kannski stuðla að þvi, að hann
verði næsti forseti Bandarikj-
anna, þvi að Jackson þykir likleg-
asta frambjóðendaefni demó-
krata — eða hafna viðskiptal jör-
unum. — „Þeir gerðu upp við sig
tap og gróða, og niðurstaðan er
sú, sem við stöndum frammi fyrir
i dag”, sagði Kissinger i gær.
Byrjar ógnaröldin ó
N-írlandi ó ný?
Þau grið, sem sett
voru á írlandi yfir jólin
og siðan framlengd,
héngu á bláþræði i
morgun, meðan beðið
var þess, hvort brezka
stjórnin gengi eitthvað
til móts við írska lýð-
veldisherinn i staðinn.
Búizt var við þvi, að látnir yrðu
lausir einhverjir þeirra 538
pólitiskra fanga, sem aldrei hafa
komið fyrir rétt, i staðinn fyrir að
IRA hefur haldið að sér höndum
að undanförnu og sprengjutilræði
þeirra legið niðri.
Brezka stjórnin hefur þó ekki
staðfest þessar lausafréttir, sem
legið hafa i loftinu undanfarna
daga. Beið þvi fólk á Irlandi milli
vonar og ótta I morgun eftir þvi,
að I ljós kæmi, hvort hryöju-
verkamenn IRA hæfu aftur
sprengjutilræðin.
ógnaröldin á N-trlandi hefur nú
staðið i 5 ár og orðið 1300 manns
að bana, bæði á trlandi og Bret-
landi.
A morgun rennur út það hlé,
sem IRA gerði fyrir jólin á
hryðjuverkum sinum, „nema
brezka stjórnin sýni eitthvert já-
kvætt framlag til þess að fá fram
viðunandi lausn,” eins og forystu-
menn samtakanna hafa oröað
það.
Það þykir reyndar alls óvist, að
IRA geri sér það að góðu, að
„nokkrir”, sem I fangelsum sitja
ódæmdir, verði látnir lausir. Þeir
hafa krafizt þess, að allir verði
látnir lausir o£ að 14 þúsund
manna herliö Breta á N-Irlandi
verði á brott. — Þessum kröfum
hefur brezka stjórnin algerlega
visað á bug.
En Merlyn Rees trlandsmála-
ráðherra hefur sagt, að til greina
komi að fækka smám saman i
öryggisliðinu og draga smátt og
smátt úr fangelsun manna, sem
grunaðir eru um aðild að hinum
ólöglegu samtökum Irska lýð-
veldishersins.
Ætla að ná
olíugróð-
anum aftur
Helztu iðnaðarþjóðir
eru nú á góðum vegi
með að koma sér saman
um leiðir til að ná ein-
hverju til baka af oiiu-
gróðanum frá oliuút-
flytjendum.
Fulltrúar um 20 iðnaðarrikja
hafa setið aö undanförnu fundi i
Washington, þar sem rabbað
hefur verið um, hvernig helzt
mætti beina fjárstreyminu aftur
til baka frá olluútflytjendum til
olluneyzlurikjanna.
Tvær hugmyndir hafa orðið of-
an á, og ætlunin er aö reyna aö
samræma þær. önnur er að til-
'hlutan EBE en hin Bandaríkja-
stjórnar, en báðar miða aö þvi að
létta greiösluokinu af þeim, sem
oliudýrtiðin hefur þjakað.
I bigerð er að stofna oliukaupa-
sjóð — eitthvað milli 6000 og 8000
milljóna dollara sjóð — en siðan
fái hver og einn lánað úr honum
aftur til þess að fleyta sér yfir
verstu greiðsluerfiðleikana.
Vaganian jafn
Guðmundi
Rússinn Vaganian
vann i gær Mestel og
fékk þannig samtals 10
vinninga i Hastings-
skákmótinu. Er hann
þvi jafn Guðmundi
Sigurjónssyni i öðru
sæti.
Anderson og Beljavsky, sem
báðir eru með 9 vinninga, tefldu
innbyrðis I gær, en skák þeirra
fór I bið. — Aö flestra mati var
þó staðan I skákinni jafnteflis-
leg.
Með þvi að Anderson og
Beljavsky skipti jafnt milli sin
siðasta vinningnum, eru þeir
Guömundur og Vaganian einir
um annað sætið.
Planinc, sem teflt hafði við
Hort I fyrradag og tapað fyrir
honum, fékk alls 9 vinninga.
Miles fékk 8 1/2 eftir að hafa
unnið siðustu skákina á móti
Basman i aðeins 19 leikjum. i
Hartston fékk 7 1/2, en hann í
gerði jafntefli við Stean, Benkö /
og Botterill höfðu 6 1/2 vinning. \
Tefldu þeir innbyrðis siðustu
umferðina, en skák þeirra fór i
bið. Stean hefur 6 1/2 vinning.
Csom og Garcia hafa 6 vinn-
inga, en Csom vann Diesen I sið-
ustu umferðinni. Basman hefur
5 1/2 vinning, Diesen 4 og Mest-
el 3 1/2.
Indókína
Bardögum er stöðugt haldið
áfram i Indókina. Skæruliðar
sýnast hafa verið fjölmennari,
en stjórnarherinn hefur stuðzt
við orustu- og sprengjuflug-
vélar. A myndinni hér aö ofan
sést F-5 orustuþota leggja upp
I leiðangur.