Vísir

Dagsetning
  • fyrri mánuðurjúlí 1975næsti mánuður
    SuÞrMiFiLa
    293012345
    6789101112
    13141516171819
    20212223242526
    272829303112
    3456789

Vísir - 16.07.1975, Blaðsíða 6

Vísir - 16.07.1975, Blaðsíða 6
6 yisir., [VlijWiHudagnr júlt 1975. VÍSIR Útgefandi:' Reykjaprent hf. Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson Ritstjóri: Jónas Kristjánsson Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson Ritstjórnarfulltrúi:, Haukur Helgason Auglýsingastjóri: Skúli G. Jóhannesson y Auglýsingar: Hverfisgötu 44. Simar 11660 86611 Afgreiösla: Hverfisgötu 44. Simi 86611 Ritstjórn: Síðumúla 14. Simi 86611. 7 linur Askriftargjald 700 kr. á mánuöi innanlands. 1 lausasölu 40 kr.eiptakiö. Blaöaprent hf. ísland tvöfaldast Eftir 15. október verður ísland tvöfalt stærra en það er nú. Það mun þá ná 200 milur, suður, suðvestur og norðaustur i haf og hálfa leið til Grænlands og Færeyja. Þetta verður eitt stærsta skrefið i landhelgisbaráttu Islendinga. Skrefið er fyllilega timabært. Hafréttarráð- stefna Sameinuðu þjóðanna hefur dregizt á lang- inn. Við getum ekki lengur beðið eftir þvi, að hún færi okkur 200 milur á silfurfati, þvi að ýmsum mikilvægustu fiskistofnunum á íslandsmiðum fer hnignandi um þessar mundir. Undanfarin ár höfum við ekki veitt nema rúm- lega helming aflans á Islandsmiðum, þrátt fyrir tiðar útfærslur landhelginnar. Afli annarra þjóða hefur dregizt saman, en okkar afli hefur einnig dregizt saman. Skipakostur okkar er illa nýttur um þessar mundir og gæti hæglega afkastað öll- um þeim veiðum á Islandsmiðum, sem fiskistofn- arnir þola. Að sjálfsögðu munum við ekki fá að vera i friði með 200 milurnar fyrsta kastið. Bretar og Vest- ur-Þjóðverjar munu áreiðanlega beita okkur of- beldi samkvæmt venju. Það er ástæðulaus sjálfs- blekking að gera ráð fyrir samkomulagi við þá i millitiðinni. Við getum ekki heldur varið hina nýju land- helgi gegn þeim. Við verðum þvi að horfast i augu við það enn um sinn, að erlend veiðiskip stundi of- veiði og rányrkju hér við land. Og friður i samn- ingum verður of dýru verði keyptur, þar sem hér er um að ræða þaulvanar samningaþjóðir. Við verðum að láta okkur nægja að bita á jaxlinn og bölva i hljóði. Skynsamlegt var af stjórnvöldum að gefa þeg- ar i upphafi kost á viðræðum við þá aðila, sem hagsmuna hafa að gæta. Það gefur einhliða út- færslu okkar geðslegri blæ i augum erlendra manna. En við skulum ekki gera ráð fyrir, að neitt komi út úr þessum viðræðum. Að minnsta kosti Bretar og Vestur-Þjóðverjar reyna að kreista hvern einasta blóðdropa úr slik- um viðræðum og ekki skrifa undir neitt nema hálfgerða eða algera uppgjöf Islendinga. Það er þvi ástæðulaust á þessu stigi málsins að fjölyrða of mikið um möguleika á undanþágum frá banni við veiðum erlendra skipa innan 200 milna. Þvi meira sem við tölum um nauðsyn á gagn- kvæmri tillitssemi, svo og um hagsmuni okkar af vinsamlegum samskiptum við nágrannaþjóðirn- ar, þvi sannfærðari verða viðsemjendur okkar um, að við verðum viðráðanlegir og eftirgefan- legir i samningum. Sanngirni af okkar hálfu herðir þá bara i kröfugerð sinni. Þegar er búið að beita okkur flestum þeim við- skiptaþvingunum, sem Bretar og Vestur-Þjóð- verjar hafa tök á. Við sætum nú þegar refsitollum i Efnahagsbandalagi Evrópu og löndunarbanni i Þýzkalandi. Við getum þvi yppt öxlum, þótt lönd- unarbann i Bretlandi bætist við. Verði þeim að góðu. Við þurfum ekkert á samningum við þessi riki að halda. Við getum hæglega lifað af eitt þorska- strið i viðbót. Við vitum nefnilega, að hafréttar- ráðstefnan mjakast áfram og færir okkur um sið- ir sigurinn heim. —JK Visindamennirnir báru saman bækur slnar. Hverju þurfti aö breyta og hvernig Mœtzt á miðrí leið ,,Við hefðum nokkr- um sinnum getað farið fram úr Bandarikja- mönnum i geimferða- tækninni,” sagði prófessor Konstantin Bushuyev, tæknilegur yfirmaður Apollo- Soyuzáætlunarinnar af hálfu Sovétmanna. Prófessor Bushuyev var að rabba við APN- fréttamennina Gorokhov og Yefimov um undirbúning geim- ferðarinnar, sem nú stendur yfir og allra augu beinast að. — Hann bætti siðan við brosandi: ,,En Bandarikja- menn hefðu lika marg- oft getað skotið okkur ref fyrir rass.” Sjálfsagt hafði prófessorinn það sama i huga og embættis- menn þess opinbera hafa sjálf- sagt i öllum rikjum heims: nefnilega að með meira fjár- framlagi hefðu þeir getað afrek- að meiru. Þótt Sovétmenn teldu sig standa jafnfætis Bandarikja- mönnum i geimferðatækninni, þýddi það ekki, að tækni þeirra væri eitthvað ámóta. I undir- búningsviðræðum visinda- mannanna kom strax i ljós, þeg- ar þær hófustfyrir þrem árum, að munurinn á aðferðunum var gifurlegur. Það var þvi rétt meira en bara segja það, að þessir tveir aðilar tækju höndum saman um eina sameiginlega geimferð. Hverju þyrfti að breyta og hvor skyldi gera það, og hverju væri hægt að breyta og hvað svaraði kostnaði? Þrjózkulegt stolt annars hvors hefði kæft þessa áætlun i fæðingu. En báðir gerðu sér ljóst, að þeir yrðu hvor um sig að hliöra til fyrir hinum. „Þegar við eftir langar og al- varlegar viöræður tókum loks einhverja tæknilega ákvörðun, gerðu báðir sér ljóst, að hún væri sú eina framkvæmanlega. Það tjóaði ekki að horfa i það, þótt af henni leiddi breytingar, sem kostuðu ærna vinnu og fyr- irhöfn,” sagði prófessor Bushuyev við fréttamennina. Þegar hann talaði um ærna vinnu, var hann ekki að ýkja. T.d. vildu sovézku visinda- mennimir ekki gangast inn á það i fyrstu að minnka þrýsting- inninni i Soyuzgeimfarinu, áður en það tengist Appollo. Sú breyting krafðist nefnilega þess.að breyta þyrfti flestu þvi, sem gerði mönnum vært i sovézku geimfari. En það var enginn annar kost- ur betri. Hvorugt geimfarið, Soyuz eða Apollo, var smiðað með tilliti til þess að tengjast og fljúga samtengt. Samsetningin og smiðin var gjörólik, með gjörólikum lifsskilyrðum fyrir áhafnir sinar, ólikum stjórn- tækjum, ólikum talkerfum. 1 Soyuz hefur hingað til verið haldið sama þrýstingi og mað-- urinn býr við á jörðinni, 760 mm hg, og loftið inni i þvi sama mmmm Umsjón: GP blanda súrefnis og köfnunar- efnis. í Apollo er loftið hreint súrefni og þrýstingurinn 258 mm hg. Við slikar aðstæður væri flutningur geimfara milli geimskipanna algjörlega útilok- aður. Má þar t.d. nefna eldhætt- una, sem gerði það að verkum, að geimfarabúningar sovézku geimfaranna — er hafa reynzt þeim ágætlega i gegnum árin — voru lifsháskalegir inni i Apollo. Hvernig væri að láta Banda rikjamennina auka þrýsting inn inni i Apollo og breyta hlut- föllum lofttegundanna? Það hvarflaði þó ekki að nokkrum sovézkum geimvis- indamanni að leggja slikt til við starfsbræður sina i Houston. Til þess gerðu þeir sér alltof vel grein fyrir, hvernig hættan fyrir bandarisku áhöfnina mundi margfaldast. Kannski yrði að siða ný geim- skip? —Það væri út i hött. Alltof mikið fyrirtæki. Til greina kom að gera nýja geimbúninga, sem geimfararn- ir mættu þá aldrei fara úr. En þá yrðu þeir að talast við i gegn- um hjálmana og snerta hver annan með hönzkum. Það þótti öllum hálfgert gervistefnumót. Þeirri hugmynd var hafnað. Eftir að menn höfðu velt fyrir sér hverjum möguleika, komust þeir þannig með útilokunarað- ferðinni að einu leiðinni, sem þeim þótti fær: Breyta þrýst- ingnum i báðum loftförunum um leið og þau tengdust. Þannig var hvert vandamál tekið fyrir i grundvallaratriðum og i flestum tilvikum mætzt á miðri leið. Sovétmönnum þykir árangur- inn góð sönnun fyrir þvi að stefna núverandi stjórnvalda . um bætta sambúð við vestur- veldin sé hin rétta. Blöð þeirra gera mikið úr möguleikum slikrar samvinnu á fleiri svið- um. Fyrst það tókst svo vel á sviði geimferða, þvi þá ekki á breiöari grundvelli, spyrja þau. Ef samvinnan tókst svona vel á sviði geimferða, hvi skyldi hún þá ekki takast vel á fleiri sviðum? — spyrja Rússar.

x

Vísir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Tengja á þetta tölublað: 158. Tölublað (16.07.1975)
https://timarit.is/issue/239141

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.

158. Tölublað (16.07.1975)

Aðgerðir: