Vísir - 29.11.1975, Síða 8
8
Laugardagur 29. nóvember 1975. VISIR
vísir
Útgefandi: Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Davið Guðmundsson
Ritstjóriogábm: Þorsteinn Pálsson
Ritstjóri frétta: Arni Gunnarsson
Fréttastjóri erlyfrétta: Guðmundur Pétursson
Auglýsin'gastjóri: Skúli G. Jóhannesson -
Auglýsingar: Hverfisgötu 44. Simar 11660 86611
Afgreiðsla: Hverfisgötu 44. Simi 86611
Ritstjórn: Síðumúla 14. simi 86611. 7 linur
Askriftargjald 800 kr. á mánuði innaniands.
t lausasöl;u 40 kr. eintakið. Blaðaprent hf.
Tilviljanir eða
grundvallarsjónarmið
Oft á tíðum hefur það verið nokkrum tilviljunum
háð, hvernig staðið hefur verið að breytingum á
skattalögum. Slikar breytingar hafa ósjaldan verið
gerðar i skyndi i tengslum við kjarasamninga.
Heildarstefnumörkun i þessum efnum hlýtur að
vera eríiðleikum háð, þegar þannig er staðið að
málurn æ ofan i æ.
Umræður um skattamál að undanförnu hafa enn
á ný beint athygli manna að þeim ójöfnuði, sem
rikir i skattlagningu. Umræður um þetta efni eru
ekki ný bóla. Þvert á móti má segja, að þær séu ár-
viss þáttur i þjóðmálaumræðum. Það er á hinn bóg-
inn athyglisvert við þær umræður, sem staðið hafa
að undanförnu, að engir hafa borið á móti, að hér
viðgangast skattsvik.
Visir vakti fyrir skömmu máls á þvi, að réttast
væri og skynsamlegast að afnema tekjuskatta með
öllu. Það ætti að minnsta kosti að vera auðvelt að
fella niður tekjuskatta til rikissjóðs, þó svo að út-
svörin til sveitarfélaganna stæðu enn um sinn. Á
aukaflokksþingi Alþýðuflokksins, sem haldið var
fyrir skömmu, var samþykkt að leggja til, að tekju-
skattar yrðu afnumdir af launþegum. Alþýðuflokk-
urinn er þannig fyrsti stjórnmálaflokkurinn, sem
tekur undir þessa skoðun, þó að samþykkt flokks-
þingsins gangi nokkuð skammt.
Verkalýðshreyfingin hefur i kreddufestu sinni
verið andsnúin óbeinum sköttum allt fram til þessa.
Smám saman virðist þó vera að vakna skilningur á
þvi, að tekjuskatturinn er ekki það töfraráð til
tekjujöfnunar, sem menn hafa haldið fram til þessa
Þvert á móti hefur hann valdið verulegum ójöfnuði
milli launþega og ýmissa hópa atvinnurekenda.
Það er fagnaðarefni, ef launþegasamtökin og þeir
stjórnmálaflokkar, sem hvað harðast hafa barist
gegn óbeinum sköttum, eru nú að snúa við blaðinu. í
sjálfu sér er það athyglisvert, að sósialdemókratar
skuli fallast á hugmyndir um afnám tekjuskatts á
undan frjálshyggjuflokki eins og Sjálfstæðisflokkn-
um. Flokksráðsfundur þess flokks stendur nú yfir.
Það verður athyglisvert að sjá, hvernig hann tekur
á þessu máli.
Annað grundvallaratriði að þvi er varðar skatt-1
heimtu eru fasteignaskattar. Að undanförnu hefur
verið rik tilhneiging hjá öllum stjórnmálaflokkum
bæði vinstri og frjálshyggjuflokkum, að hækka fast-
eignaskatta. Þetta er mjög varhugaverð stefna,
sem full ástæða er til að stemma stigu við.
Einkaeign á ibúðarhúsnæði hefur lengi verið ein
traustasta undirstaða efnahagslegs sjálfstæðis
borgaranna. Frjálshyggjumenn hljóta að keppa að
þvi að svo verði áfram. Of háir fasteignaskattar
getá leitt til þess að verulega dragi úr einkaeign á
ibúðarhúsnæði. Hér á landi hafa menn með dugnaði
og ráðdeildarsemi komið sér þaki yfir höfuðið.
Fyrir þetta á ekki að refsa með óhóflegum fast-
eignasköttum.
Grundvallaratriði af þessu tagi verður ævinlega
að hafa i huga, við mótun skattalaga. Það má ekki
ráðast af tilviljunum einum saman hvaða form
menn nota við skattheimtu til rikis og sveitarfélaga
eins og stundum hefur viljað brenna við.
í þessum efnum er að sjálfsögðu að mörgu að
hyggja og ljóst er, að engan veginn er auðvelt að
móta heilbrigt skattkerfi. En að þessum verkefnum
þarf að vinna og viðurkenna ber að jákvæð skref
hafa verið stigið i þá átt.
Umsjón: GP
Georgcs Marchais, leiðtogi franskra kommúnista, skilar atkvæði sínu i siðustu kosningum, þcgar
kommúnistar tóku höndum saman við sósiaiista — nokkuð sem er þyrnir i augum Kremlherranna og
kommúnistar i Portúgal hafa t.d. ekki fengið sig til.
FiaHœgiast
franskir
kommónistar
Moskvulfnuna?
Franski koinmúnistaflokkur-
inn.sem löngum hefur verið tal-
inn einn lielsti bandamaður
Kremlará Vesturlöndum, hefur
upp á siðkastið sýnt inerki um
aukið sjálfstæði gagnvart
moskvulinunni.
A undanförnum mánuðum
hafa borist frá flokknum ýmsar
tilkynningar, sem geta aðeins
leitt til frekari vinslita við
Sovétrikin, nú þegar sambúð
frakka og sovétmanna er meö
versta móti.
Sem dæmi um óhlýðni franska
kommúnistaflokksins viö
moskvulinuna má nefna sam-
þykkt sem gerð var viö italska
kommúnistaflokkinn, sem er
valdamesti og sjálfstæðasti
kommúnistaílokkur á Vestur-
löndum.
1 honum lýstu franskir og
italskir kommúnistar sig fylgj-
andi lýðræði og þvi að mótstöðu-
flokka væru leyfðir i sósialisku
riki.
Fyrr á þessu ári, i ágúst, for-
dæmdi málgagn sovéska
kommúnistaflokksins bandalag
milli kommúnistaflokka og and-
kommúniskra flokka. Franski
kommúnistaflokkurinn hefur
gert kosningabandalag við
sósialista. Leiðtogi þeirra,
Georges Marchais, sagði, að
„stefna franskra kommúnista
væri sniðin i Paris, en ekki i
Moskvu.”
Siðan hefur margt komið
fram, sem bendir til, að þetta sé
rétt.
Það mikilvægasta — frá
sjónarmiði sovétmanna — var
þegar Marchais lýsti þvi yfir, að
flokkur hans myndi taka afstöðu
gegn innilokun frjálslyndra
manna i Sovétrikjunum á geð-
veikrahælum.
Marchais endurtók grein i
flokksblaðinu L. Humanité þeg-
ar hann sagði við blaöamenn, að
hann hefði spurst fyrir um örlög
stærðfræðingsins Leonid Plyusj.
Plyusj var handtekinn fyrir
andsovéska starfsemi i höfuð-
bork Úkrainu, Kiev i október
árið 1972 og var næsta ár dæmd-
ur til vistar á geöveikrahæli.
Eiginkona hans og ýmsir aðr-
ir andófsmenn hafa fullyrt, að
hann hefði verið dæmdur ein-
göngu vegna stjórnmála-
skoðana sinna og verið gefinn
hættulega stór skammtur af
eiturlyfjum.
Arið 1971 valdi Leonid Brés-
neff, leiðtogi sovéska kommún-
istaflokksins, Frakkland sem
fyrsta rikið á Vesturlöndum
sem hann heimsækti, siðan
hann tók við völdum fyrir sjö
árum. Það var auðskiljanlegt,
þar eð Frakkland var eina auð-
valdsrikið sem æskti stjórn-
málalegra ráðlegginga hjá
Sovétrikiunum.
En við siðustu viðræður
frakka og sovétmanna i október
sl., aflýsti Brésneff fundi með
Giscard d’Estaing forseta og
frestaði öðrum.
Svo var látið heita, sem for-
maðurinn hefði fengið kvef, en
fréttaskýrendur litu á það frem-
ur sem merki um óánægju rússa
með afstöðu Vesturlanda i
viðræðum milli austurs og vest-
urs og vegna frávika d’Estaings
frá utanrikisstefnu forvera
hans.
Við þessar aðstæður. hefði
mátt búast við þvi, að Sovétrik-
in einbeittu sér að stuðningi við
franska kommúnistaflokkinn.
Ef ætlun þeirra er sú, munu
athafnir franskra kommúnista
mjög aftra þeim frá þvi.
En margar þessara aðgerða
voru nauðsynlegar til að bæta
sambúðina við franska sósial-
istaflokkinn.
I ágúst sl. fordæmdi Pravda,
þá sem væru reiðubúnir að
„mynda sundrungu i röðum
kommúnista i óskipulegum
samtökum.”
Pravda sagði einnig, að
kommúnistar ættu að ná völd-
um með byltingu öreigenna, en
ekki með kosningum á vestræna
visu.
Þremur mánuðum seinna,
gáfu franskir kommúnistar út
skjal sem marka átti höfuölin-
urnar á flokksþingi þeirra i
febrúar nk„ þar sem gerð var
grein fyrir þvi, að þeir myndu
aðeins brjótast til valda með
lýöræðislegum aðferðum, þ.e.
kosningum.
Skömmu siðar gerðu þeir
samning við italska kommún-
ista.
Marchais samþykkti seinna
að vestrænir sósialistar og
kommúnistar hittust i boöi
portúgalska sósialistaforingj-
ans Mario Soares og ræddu mál-
efni Portúgals. Portúgalskir
kommúnistar, sem eru Sovét-
stjórninni fygljandi, höfnuðu
þessu boði.
Það er þvi óliklegt að
Marchais þiggi að hugsunar-
lausu stuðning frá Kreml, hvort
sem er opinberlega eða i leyni.