Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1935, Blaðsíða 12

404
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
fýsi og fjelagslyndi komst ekki
að, fyrir hverjum einum var um
að gera að ná í lífsloft, og þess
vegna var hamgangurinn svo
mikill. En frá voru sjónarmiði
var hjer um mat að ræða. Þar
var margra daga hundafóður
og spik. Þar var óhemju mikið
af náhvals hvelju til hátíðamat-
ar; allur kynflokkurinn mátti
koma til vor. Samkvæmisfögn-
uðurinn skyldi vera í bústað
vorum í Melville-flóa þennan
vetur.
Að vísu vorum vjer framandi
og á leið til annars staðar. En
sá sem ferðast sest að þar sem
mest er að bíta og brenna, og
nú áttum vjer heima hjer. Vjer
sendum konurnar til lands, þar
sem þrír kofar voru. Hundarnir
voru tregir að fara, en konurn-
ar frá Kap York kunna tökin á
þeim, ekki síður en karlmenn.
Vjer leystum veiðitæki vor af
ækinu, skutul og línu og slátr-
unarsveðju.
Vjer mennirnir erum í raun
og veru villudýr. Það er hrein
nautn að reka skutul í náhval.
Það hnykkir á herðum og búk
þegar hvalurinn tekur viðbragð
og mann sárverkjar undan á-
tökunum, en það fer eins og
fagnaðarstraumur um líkam-
ann, bardagagleðin og eftir-
væntingin um sigur.
@ÁHVALUR getur orðið
sex metra langur, og
það er ekki hlaupið að því að
draga slíka kroppa upp á ís-
Peter Freuchen:
aPP úr ísnum kom gufu-
strókur og gusugangur.
Vjer sáum það tilsýndar langar
leiðir, löngu áður en hundarnir
urðu nokkurs varir. Oss langaði
til þess að komast til manna-
bygða, vjer vorum svangir eftir
að hafa verið á ferðinni allan
daginn, því að vjer fengum eng-
an morgunverð. En vjer vorum
í góðu skapi, því að vjer vonuð-
um að'fá brátt að hlusta á sög-
ur Ulluliks og hvílast á hlýjum
svefnpöllum kvenna hans.
Vjer stefndum á kofann og
vissum að vjer myndum brátt
sjá daufa og vingjarnlega birtu
af ljósi þar í Ijóra.
En nú sáum vjer þennan
gufustrók, sem sveimaði fram
og aftur í blæjalogni eins og
draugur. Umhverfið var dásam-
legt, tunglið yfir, ís og fjöll
undir og hátignarkyrð yfir öllu.
Svo urðu hundarnir varir við
hvað á seiði var, þeir tóku
sprettinn og græðgi þeirra
vaknaði. Á slíkum sleðaferðum
er einhver tilbreyting ætíð for-
boði, annað hvort til hins betra
eða verra um það að ná í fæðu.
Það var gustur á hundunum og
oss. Og brátt komum vjer á
staðinn. Ekki heyrðist neitt.
Dauðakyrð var yfir öllu og
ekki sást annað en vök, sem
brotin hafði verið á ísnum, á
stærð 'við matborð, og hana
lagði ekki þrátt fyrir 40 stiga
frost.
Þá komu hvalirnir blaðskell-
andi. Hrynur og gusa upp úr
fyrsta hvalnum, svo úr þeim
næsta og svo úr þeim næsta.
Þeir keptust við að komast upp
til að draga andann, þeir lyftu
hver öðrum upp til þess að ná
andrúmsloftinu. Það var sorg-
legt að sjá skepnurnar berjast
um það að ná andanum.
Þetta var náhvalsvaða. Hún
hefir hafst of lengi við í ein-
hverju æti. Svo kom frostið alt
í einu og lokaði firðinum að ut-
an. Þeir heldu opinni vök til
þess að anda, og á milli þess
veiddu þeir lúðu, uppáhalds
mat sinn. En vökin varð þrengri
og þrengri, og hvalir eru jafn-
vel máttvana gegn náttúrunni.
Nú var vökin ekki stærri en svo,
að einn eða tveir komust þar að
í einu. Og þessi læti undir ísn-
um. Oss blöskraði, er það rann
upp fyrir oss hvílík örvænting
hafði gripið skepnurnar við það
að vera smám saman útilokaðar
frá andrúmsloftinu. Þær höm-
uðust sem tryltar væri. Hjálp-