Lesbók Morgunblaðsins - 08.03.1942, Side 7
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
39
Ferðasögubrot frá sumrinu 1941
(Niðurl.)
Hjeðinsfjörður.
Mjer var ekki til langrar setu
boðið þar uppi á Byrðunni, enda
ekki margt þar að gera, þegar jeg
hafði lokið við að skrásetja þær
fáu fjalljurtir, sem þarna höfðu
tylt sjer í skjóli steina og kletta-
snasa. Enda þótt þarna sje komið
í nær 700 m. hæð, og jarðveg'ur
sje enginn, heldur aðeins nakin
urðin, þá fann jeg þar samt á
litlu svæði 19 tegundir' blóm-
plantna. Þótti mjer það vonum
meira á fjallshrygg þessum.
Þegar jeg fór að stauta niður
snarbrattar skriðurnar vestan í
fjallinu, fann jeg fyrir alvöru, að
nú var þreytan tekin að segja
til sín og raunverulega þótti mjer
vænt um að enginn var nú sam-
ferðamaðurinn, til þess að sjá
hreyfingar mínar. Því að fullilt
er óþreyttum og gönguvönum
manni að fara þar niður eftir,
bvað þá þeim, sem bæði er ferða-
lúinn og er að byrja að hreyfa
sig eftir heils vetrar kyrsetur.
Jeg varð því harla feginn er jeg
kom niður í gróðurgeira í neðan-
verðu fjallinu. Var hann vaxinn
lyngi og það sem mig furðaði
meira, hvarvetna var þar þjett en
lágvaxið birkikjarr. En mjer er
svo farið, eins og raunar fleirum
þeim, sem aldir eru upp þar - sem
hvergi sjest skógviðarkló, að fyll-
ast aðdáun hversu smávaxið kjarr,
sem jeg hitti. Þarna í hlíð Víkur-
dals, en svo heitir dalverpi það,
sem jeg nú kom niður í, er all-
útbreitt, smávaxið kjarr. Síðar
var mjer sagt, að nokkurt kjarr
væri einnig inni í vesturhlíð Hjeð-
msfjarðar. Þegar jeg svo daginn
pftir fann birkihríslu á Skútudal
i Siglufirði, þótti mjer sýnt, að
þótt Eyjafjarðarsýsla væri talin
ein hin skógsnauðasta sýsla á land
inu, þá væru samt nokkrar skóg-
arleifar í hinum afskektustu og
óblíðustu hjeröðum hennar, eða í
Ólafsfirði, Hjeðinsfirði og Siglu-
firði. Sennilegt þykir mjer þó,
að þarna hafi aldrei háreistur
skógur verið, fyrir því hefir fann-
fergið á veturna sjeð, en líklega
hefir það einnig hindrað, að þess-
ar síðustu leifar upprættust með
öllu.
Niðri á jafnsljettunni hvíldi jeg
mig stundarkorn í fagurri gras-
brekku við dálitla tjörn. Alt í
kring var kyrt og hljótt eins og
inni í öræfum landsins, og var þó
ekki nema snertispölur orðinn
heim að Vík. Víkurdalurinn, sem
fyr getur, gengur til suðausturs
frá botni Hjeðinsfjarðar að baki
Hvannadal og Sýrdals. Liggur
botn hans til móts við botna Foss-
dals og Árdals í Ólafsfirði. Úr
Árdal liggur leið um Rauðsskarð
ofan í sunnanverðan Víkurdal.
Sunnan dalsins upp af bænum Vík
er Víkurhyrna, en norðan að hon-
um er Víkurbyrðan, en norðan
undir henni dalverpi lítið, er
Músadalur heitir, en þá er komið
norður að Landsenda og Hvann-
dalaskriðum. Dalurinn er furðu
breiður af afdal að vera, og fell-
ur á eftir honum og til sjávar
milli bæjanna í Vík. í mynni dals
ins er breitt hólabelti, sem er
gamlar jökulöldur, en fyrir fram-
an þá er vatnsbotn; hefir vatnið
fylst af árframburði. Hólakollarn-
ir eru flestir blásnir melar, en i
lautum og bollum eru mýrasund
með smátjörnum girtum tjarna-
stör og öðru hávöxnu stargresi,
en í hólakinnunum vex lyng og
valllendisgróður. Líklegt þykir
mjer, að hólar þessir hafi verið
kjarri klæddir fyrrum og hefir
þá þarna verið óvanalega frítt
um að litast, og enn er þar furðu
snoturt. iGróður er þó fremur
kyrkingslegur.
Innanvert við hóla þessa við
fjarðarbotninn austanverðan stend
ur bærinn í Vík. Þar er tvíbýli,
og stendur sinn bærinn hvoru
megin árinnar. Jeg hjelt heim að
syðri bænum og beiddist gistingar
og var hún auðfengin. Bóndi í
Vík er Björn Ásgrímsson, maður
nokkuð við aldur. Ræddum við
þar margt um kveldið, því að
Björn er fróður maður og minn-
ugur og fylgist vel með í því
sem gerist, þótt hann búi á af-
skektum stað, og sjón hans sje
mjög á þrotum. Sýndi hann mjer
jarðabætur, þær sem hann og syn-
ir hans hafa látið gera. Eru þar
allmiklar nýræktarsljettur, en
ræktunaraðstaða erfið sakir grjóts
og vatnsaga undan f jallinu. Stein-
hús lítið er þar nýlega reist.
Nokkra furðu vakti það hjá mjer,
að kartöflugarðar þar voru hinir
best sprottnu, sem jeg hafði enn
sjeð á þessu sumri. Mun þó ekki
vera ýkjalangt síðan að tekið var
að rækta kartöflur þar nyrðra,
en þetta sýnir Ijóslega, hvert kom-
ast má, ef vilji er góður.
Hjeðinsfjörður er um margt
líkur Ólafsfirði. Fjörðurinn er
stuttur og opinn fyrir norðaustan-
átt. Lending er þó sæmileg í Vík.
Dalurinn inn af fjarðarbotninum
er styttri en ólafsfjörður, og tæp-
lega eins grösugur að sjá. Vatn
er rjett innan við fjarðarbotninn
og skilur allbreiður malargrandi
á milli, í gegnum hann fellur
grunnur 6s. Inn af vatninu eru
sljettar engjaflesjur, en hlíðar
eru gróuar hið neðra, skiftast þar
á mýrasund, finnungsbrekkur,
blómgresislautir og burknastóð.