Lesbók Morgunblaðsins - 15.03.1942, Blaðsíða 12
60
LESBÓK M0RGUNBLAÐSIN3
Frakklands og sigla síðan með
ströndum fram til öruggrar hafn
ar. En er kvölda tók þann dag
kom sveit sverðfiska-flugvjela,
gerði aðra skyndiárás og þrjú
tundurskeyti hittu í mark. Tvö
tundurskeytin ollu litlu tjóni, en
hið þriðja hitti stýrið og gerði
<t>að að verkum, að ekki var hægt
að stýra skipinu rjett. Skipið
sigldi stöðugt í hringi.
Það var mikið um að vera.
Riddarakross fálkaorðunnar var
heitinn þeim manni, sem gæti
gert við stýrið. Vjelarnar voru
stöðvaðar og kafari fór fyrir
borð. Hann gerði alt, sem í hans
valdi stóð, en þegar Bismarck
hjelt aftur af stað fór hann enn
í hringi.
Nú var hið skipulagða líf um
borð truflað. Það heyrðust köll,
óp og tilgangslaust ráp og hlaup
um alt skipið. 1 miðjum þessum
ruglingi bárust kaldhæðnisleg
boð frá foringjanum Hitler:
„Allur hugur vor er með hinum
sigursælu fjelögum".
1 örvæntingu var reynt að
stýra með skrúfum skipsins. En
skipið sveigði frá einni hlið til
annarar, eins og ölvaður maður.
Klukkustund eftir miðnætti
kom flotadeild breskra tundur-
spilla út úr myrkrinu. Þeir hring
snjerust kringum Bismarck eins
og hundahópur í kringum særð-
an björn. Við og við skutust þeir
nær til að hleypa af tundurskeyti.
Fleiri hólf urðu lek og fyltust af
sjó. Manntjónið jókst.
Foringi skipsins reyndi að gefa
skipshöfninni aðra deyfingu. Til-
kynningin var að þessu sinni ein-
kennileg: „Snemma í fyrramálið
koma dráttarbátar okkar til að-
stoðar og 80 flugvjelar“.
Nokkrir af skipshöfninni trúðu
tilkynningunni. Luetjens trúði
henni ekki. Hann sendi tilkynn-
ingu til Hitlers: „Við munum
berjast þar til síðasta byssukúla
er notuð. Lengi lifi foringinn,
yfirmaður flotans“.
Að þessu loknu biluðu taugarn-
ar. Það heyrðist úr herbergi hans
að hann æpti í móðursýkiskasti:
„Gerið það, sem ykkur sýnist, —
það er úti um mig“.
BISMARCK SEKKUR
ORGUNINN eftir var þykt
loft og nístingskaldur vind
ur skóf upp löðrið á hafinu. Út
við sjónbaug birtust stærstu skip-
in í heimaflota Breta, Rodney og
George V. Þau hófu skothríðina
úr 16 þumlunga fallbyssum á um
25 km. færi, færðu sig síðan nær,
þar til vegalengdin var orðin
helmingi styttri. 16 þumlunga
fallbyssukúla er 2100 (ensk)
pund að þyngd, og fer hálfa mílu
á sekúndu. I hvert skifti, sem
kúla hæfði Bismarck, hristist
skipið og skalf. En um stund
varðist það og sendi frá sjer
hverja kúlnahríðina af annari.
En svo þraut vörnin, þegar
kúla hæfði stýristæki skipsins.
Þá var sögu Bismarcks lokið, sem
orustuskips. Skipshöfnin hjelt
áfram að berjast í einstaka fall-
byssuturnum, sem hægt var að
stjórna á staðnum, en skothríðin
var marklaus.
Rodney og George V færðust
nær, þar til fjarlægðin var þrír
og hálfur km. Þau sendu hverja
kúlu í mark, með kerfisbundinni
nákvæmni. Siglutrjeð var sund-
urskotið og hjekk eins og hnút-
flæktur vafningsviður, þar til
kúla svifti því í sundur um ræt-
ur þess og það fjell með miklum
drunum á þilfarið. EldtUngur
blossuðu upp um reykháfinn.
Einn fallbyssuturninn hallaðist
aftur á bak, byssurnar miðuðu
upp í himininn. Ekkert skip hef-
ir áður verið eins illa leikið, og
haldist samt á floti.
Nú brást kjarkurinn. Áhöfnin
í einum turninum gerði uppreisn
og tók á rás. Eftir augnabliks hik
tók liðsforingi þeirra einnig á
rás. í öðrum turni neituðu sjó-
liðarnir að hlýða og liðsforingi
þeirra skaut þá.
Nú leið ekki á löngu þar til að
skipið tók að hallast á bakborða
og sjórinn fossaði inn um kúlna-
göt og stálplötur, sem losnað
höfðu frá. Hann flæddi um hvert
þilfarið af öðru, sauð og vall um
hið mikla völundarhús klefa og
rangala. Sum skipshólfin einangr
uðust og margir menn fórust,
þegar vatnsborðið hækkaði upp
undir loft. Aðrir brutu sjer leið
upp undir bert loft, og fyltu alla
ganga og stiga.
Efsta þilfarið varð sannkallað
víti. Göt opnuðust og fötin tætt-
ust í sundur af völdum spreng-
inga. Særðir menn og drengir
lágu með óhljóðum og dauðir
menn lágu um alt.
Allur hinn dauðskelkaði lýður
reyndi að komast aftur undir þil-
far. En stigarnir voru þjettskip-
aðir mönnum, sem voru að reyna
að ryðja sjer braut upp, burtu
frá hinu hækkandi vatnsborði,
sem undir var. Þeir rjeðust hver
á annan og fjellu úr stigunum í
hópum.
Þegar hjer var komið var skip-
ið næstum komið á hliðina. Marg
ir voru þegar komnir í sjóinn,
aðrir lágu á fjórum fótum á svört
um, gljáandi kinnungnym. Smátt
og smátt hækkaði stefnið. Bis-
marck hvarf í hafið, — stefnið
fyrst.
Bresku skipin færðu sig nær,
til þess að hefja björgunarstarf.
Um hundrað Þjóðverjar náðu í
reipi, sem varpað var til þeirra,
og voru dregnir um borð. En þá
var tilkynt, að kafbátar væru á
ferðinni, og Bretar vildu ekki láta
koma að sjer hreyfingarlausum
og hjeldu burtu. Þeir hurfu frá
hundruðum Þjóðverjum, sem
börðust um í vonleysi í sjónum.
Mennirnir sem björguðust voru
magrir og fölleitir, eins og þeir
hefðu orðið að þola pyntingar
mánuðum saman. Mörgum dög-
um síðar, er þeir höfðu hvílst í
rúmum og fengið hressingu, voru
þeir enn utan við sig. Þeir mæltu
varla orð, jafnvel ekki hver við
annan. Einhver komst svo að
orði, að þeir rifjuðu upp fyrir
sjer þjóðsögurnar um Zombana,
hina lifandi dauðu í Vestur-Ind-
landseyjunum, sem eru á ferli
sálarlausir. Það var meir en lík-
amlegt áfall, sem þeir höfðu orð-
ið fyrir. Trúin, sem líf þeirra
hafði bygst á, var dauð, —: trúin
á að þeir væru sjálfir ósigrandi.
Fulltrúinn: Af hverju hlóguð
þjer ekki að fyndni- forstjóransl
Skrifstofumaðurinn: Það hefir
enga þýðingu núna. Það er búið
að segja mjer upp þann 1.