Lesbók Morgunblaðsins - 12.05.1946, Blaðsíða 3
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS % * [ T 223
«
mun minna gagn í þeim áburði, er
loft og regn ljeki um, heldur en í
hinum, sem fengi að gerjast í til-
byrgðum stað.
Eiríkur ljet þvo út allan þann
áburð, sem í gryfjunum var á
hverju vori, þannig að áburðurinn
var borinn í stóra kassa, hrærður
þar út í vatni svo vel sem unt var,
og síðan var þessum legi dreift
yfir grasflötinn úr blikkskjólum.
Þetta verk ljet hann helst vinna
þegar hlýtt þokuloft var, eða fínn
úði, sem þótti best. Hann vildi
helst ekki láta bera þennan áburð
á fyr en fór að slá í jörð.
Árlega rekur mikið af þara á
fjörur Karlsskála, og mannhæða
háir bunkar geta orðið þar. Eiríkur
ljet gera mikið að því að koma þara
upp á túnið, þar sem hann taldi sig
hafa þrefalt gagn af honum, fyrst
sem fóður, er þaralaust var í fjör-
um, í öðru lagi væri hann ágætur
áburður, í þriðja lagi eldiviður á
vorin. Þönglaþarinn var látinn í
stórar breiður um túnið, en smái
þarinn settur í bunka, því að oftast
var í honum mikill sandur; þar
hitnaði í honum svo að maðkur
kviknaði og það þótti best. Síðan
ljet Eiríkur flytja þennan smáþara
þangað sem votlent var, því að
hann kvað sandinn þurka upp jarð
veginn.
Gripheldan grjótgarð ljet hann
hlaða umhverfis túnið, þar sem
ekki var sjór. Var garðurinn mest-
megnis tvíhlaðinn og um 300
faðma á lengd. Síðan Ijet Eiríkur
sljetta mikið og fylgdist vel með
breytingum og bættum aðferðum í
þá átt. Þá ljet hann gera lokræsi
víða um túnið, því að þar hagaði
svo til að víðast út frá gamla tún-
inu var afar votlent með stórgrýti
upp úr. Ljet hann annað tveggja
sprengja stóru steinana, sem upp
úr stóðu, eða grafa þá niður, „því
að ekki er til annars að taka þá
upp, en að fá nýa í staðinn, þar
sem alt er stórgrýti undir moldar-
laginu“, sagði hann.
Altaf ljet hann byrja snemma að
slá, því að það var álit hans, að
einn baggi í júlí hefði oftast nær
meira fóðurgildi heldur en tveir í
september. Einnig helt hann því
fram, að ef grasið færi að liggja,
tapaði það fóðurgildi, og yrði það
hvítt í rót væri það ekki betra en
ljelegt úthey.
Þegar leið fram í júní sást Eirík-
ur oft á gangi um túnið um
morgna, þar sem best var vaxið,
og þreifaði á stráum og togaði í
þau. Jeg mætti honum eitt sinn á
hlaðinu, er hann kom úr slíkri
göngu og spurði hvað hann hefði
verið að athuga. Kvaðst hann hafa
verið að vita hvað grasvextinum
liði. Jeg spurði hvernig hann færi
að því, og svaraði hann þá eitthvað
á þessa leið:
— Þegar liðagras, t. d. puntur,
slitnar en dregst ekki sundur um
liði, er hann hættur að vaxa; en
því liðugra sem hann dregst sund-
ur því meiri er vöxtur hans. Eins
er með ýms blómgrös, að þegar
blómið er fullþroskað, þá held jeg
að það fái ekki meira fóðurgildi,
því að þá finst mjer sem grasið
fari að harðna að utan. Líka hefi
jeg tekið eftir því, að gras, sem
slegið er síðla sumars, kemur ekki
eins mjúkt úr stáli, sem snemm-
slegið. •—
Hann gerði mikið að því að ná
smára í túnið. Hann ljet skera þök
ur af velþroskuðum smárablettum
og flytja heim á tún og setja niður
þar sem hann áleit besta staði fyr-
ir þær. Smáranp kallaði hann oft
baunagras, taldi hann hafa sama
bragð sem baunir.
Ejtirtekt.
EIRÍKUR var gæddur svo mik-
illi athyglisgáfu og aðdáunarverðri
eftirtekt á öllu, er hann hafði af-
skifti af, hvort sem var dautt eða
lifandi, að jeg efast um að lengra
verði til jafnað, er tillit er tekið
til þess, að honum hafði ekkert
verið kent nema lítilsháttar að
lesa, eins og almennur siður var á
þeim tíma. Nefni jeg hjer á eftir
að eins fá dæmi af mörgum, er
sýna þessa gáfu hans.
Eitt sinn er Eiríkur kom neðan
frá sjó með, sjómönnum sínum,
dettur hann, en það var óvanálegt.
Hann stendur upp, horfir í farið
og tekur þar upp svo sem lofastórt
þarablað, skoðar það og segir síð-
an:
„Það er ekki furða þótt jeg dytti,
fyrst þetta þatablað varð undir
fæti. Hún er einkennileg þessi lág-
vaxna þarategund. Meðan hún er
í botni sýnist hún „sæloðin“ og
hvítleit, en þegar hún hefir legið
á landi 1-2 sólarhringa, er komin
á hana svo sleip húð að hálli er
en nokkurt gler“.
Eiríkur hafði oft fje í úteyjum,
Skrúð eða Seley. Eitt sinn á út-
mánuðum, eftir langan harðinda-
kafla, sendi hann menn sína til að
vita hvernig fjenu liði og hefði lið
ið í harðindakaflanum. Þeir töldu
sig lítið geta sagt um hvernig því
hefði liðið, nema þeir gæti náð því.
Eiríkur sagði þá: „Náið þið nýum
spörðum úr fjenu, þá skal jeg
segja ykkur hvernig því hefir liðið
í áfellinu".
Mennirnir fóru, gekk ferðin vel,
sögðu að fjenu liði ágætlega og
væri eldfjörugt. Færðu þeir svo
húsbónda sínum ný spörð úr því.
Hann muldi spörðin í lófa sínum
og mælti síðan: „Fjenu líður vel
núna, því að spörðin eru stór, en
sandkornin í þeim sýna að það hcf
ir haft lítið að eta fyrir nokkrum
dögum“.
Eitt sinn er við fiskuðum lítið,
lá illa á formanninum. Eiríkur