Lesbók Morgunblaðsins - 07.03.1948, Blaðsíða 16

140 ---—wT’f”'- LESBÖK MORGUNBLAÐSINS
v
‘v .... _ O
HAFNARGARÐAR RE YKJAVÍKUR og innsiglingin í höfnina. A bak við sjest
Engey, Akraf jall og Esjan.
ODDUR BÖDDI OG JÓN BOLI
Oddur bjó norður í Reykjadal. —
Hann var „hrishaldari" og kvongaður.
Maður hjet Jón boli og bjó þar í grend
við Odd með dóttur sinni; hún hjet
Cuðrún. Oddur átti barn með Guð-
rúnu og kona hans dó um sama leyti.
Þá fer hann á fund sýslumanns og bið-
ur hann að leggja til með sjer við kon-
unginn, að hann megi eignast stúlkuna.
Embættismaðurinn telur vandkvæði á
því, en kveðst þó muni reyna; það sje
konunglegt að gera einu sinni bón
„rjettarins þjenara“. Veturinn líður og
með vorskipinu kemur gefins-leyfi.að
Oddur megi eiga frilluna. — Þá er
erfisdrykkja í Reykjadal og þeir eru
boðnir Oddur og Jón. Þar voru fluttar
borðræður, sem vandi er til, og segir
þá Oddur einhverju sinni: „Mikið náð-
ugur var hann við mig, blessaður kóng-
urinn minn, að gefa mjer hana Guð-
rúnu mína — að hverju sem mjer verð-
ur það —; hann gat ekki betur gert,
góði herra!“ — (Svo er hermt eftir
Oddi, að hann hafi talað ógn seint og
auðmjúklega, af lotningu við konung-
dóminn). Jón boli (allra manna stygg-
astur i máli) svaraði á þessa Jeið: „Svei
hans náð! Hann átti ekkert með mitt
barn; hann mátti vel gefa þjer sitt
barn. En hún Gunna mín var of góð
har.da böðlinum“ (Úr brjefi til Konráðs
Gíslasonar frá Jónasi Hallgrímssyni).
KERLINGARBÆN
Kerling bað einu sinni svo fyrir
bónda sínum, sem var á sjó:
Drottinn minn
dreptu hann Guðvarð á sjónum.
Láttu hann aldrei landi ná,
þar liggur mjer á.
Ef þú þekkir hann ekki hinum frá
þá situr hann aftan á,
með kollhcttuna grá
og skinnið ofan á.
1 BORGARFIRÐI
eru útreiðar höfuðskemmtun manna
um fram það, sem annars staðar er títt
á Vesturlandi. Ur.gir menn telja sjer
það sæmd að kunna vel að fara með
hesta. Þegar þeir fara í bónorðsferðir,
eru það þeim góð meðmæli að vera
vel ríðandi, sitja vel hest og geta sveifl
að sjer á hestbak án þess að stíga í í-
staðið (Ferðabók).
í JÖKULFJÖRÐUM
á Dynjanda og fleiri bæjum segja
menn að fjörubeit sje hættuleg frá mið-
góu og þangað til 3—4 vikur af sumri.
Drepst þá fje af þangáti, og kalla menn
þetta „fjörufall" og er kent um eitruð-
um sjávarormum, sem sje í þanginu.
EFTIR ÞJÓÐHÁTÍÐINA 1874
Allt er nú komið í sínar gömlu 1000
ára stellingar: sálin bundin fyrir aftan
hnakk heimskunnar, með seglgarni
venjunnar og náragjörðum nískunnar,
meðan útigangshrossið Corpus Domini
eða hominis, brokkar jafn klárgengur
vegleysu vitleysunnar yfir stokk og
steina stymparaskaparins, yfir fen
flónskunnar og urðir amlóðaskapar-
ins, út í Ginnungagap grafarinnar og
óminnishyl eilífðar (Úr brjefi frá
Matth. Joch.).
•
ÚR BÆN
Guðnýar Snorrcdóttur frá Húsafelli:
Sittu hjá mjer María hin sæla; signdu
mig með vinstri hendi, verndaðu mig
með hægri hendi fyrir honum illa
Lússímund, og honum Loðni Ásbjarn-
arsyni, og fyrir afturgönguuni við
Þrándarholtstekk og útburðinum í
Andrjesarmýri.
SKÓGARELDAR Á ÍSLANDI
Espholin getur þess að 1573 hafi
verið svo mikið hitasumar, að þá hafi
eldar'kviknað víða í skógum og brennt
þá.
GUNNBJARNARSKER
Gömul sögn er það, að Gunnbjarnar-
sker sjáist úr „hellugati á fjallinu Rit
við ísafjarðarmynni".
GILDI ÖRNEFNA
Saga og Ævintýr öll hafa skreytt
með örnefnum bændanna lönd,
og bæin óskírða uppvaxa ljet
ei öldin um dal eða strönd
á föðurleifð minni. í myrknættið út,
er minningar tendra sín bál,
um vallgróna haugana blossana ber,
svo bjart er um feðranna sál.
(Steph. G. Steph.).
UM PÁL POSTULA
Jeg stúdera stöðugt gamla Pál frá
Tarsum; hann er öllum fremur „geni-
ið“, qua kennimaður, í mínum augum,
og ef til vill sá andríkasti karl, sem
jeg þekki, þó hann sje slæmur stílisti
stundum og segi axarsköft. (Úr brjefi
frá Matth. Joch. til Þórhalls biskups).
EINAR í KOLLAFJARÐARNESI
var mesti búhöldur, rausnarmaður
og hjálparhella fátæklinga. Einu sinni
þótti Þórdísi, seinni konu hans, ganga
úr hófi greiðvikni hans, en þá svaraði
Einar: „Heldur þú, Þórdís mín, að guð
sje ekki nógu ríkur til að borga fyrir
fátæklinginn“.